Overleg:Hekje

Vierkantje

-- wordt in belgie ook wel 'vierkantje'genoemd meen ik mij te herinneren. kan iemand dit bevestigen ?? --ConradM

Ik ben een Vlaming, en ik heb dit teken nog nooit een vierkantje horen noemen. 80.201.207.158 6 jul 2007 12:42 (CEST)

Niet relevant?

In het artikel staat: "In het Nederlands is dit teken niet echt relevant, maar in de Engelse taal wordt het regelmatig gebruikt: daar duidt het een aantal aan."

Ik gebruik dit in het Nederlands wel om aantallen aan te duiden... Dit is misschien niet correct, maar het lijkt me dat dit toch algemeen gebruikt wordt. 80.201.207.158 6 jul 2007 12:42 (CEST)

Het is niet gebruikelijk, we nemen het (waarschijnlijk met name door internet) langzaamaan over van de engelstaligen. EdBever 6 jul 2007 12:45 (CEST)

paragraafteken?

Een IP nummer gaf net aan dat dit teken wordt gebruikt als paragraafteken. Ik herken dat niet, is diegene door de war met het § paragraafsymbool? Arakrys 11 mei 2010 16:07 (CEST)

Naam

Ik begin me nu toch af te vragen waar de naam van dit artikel op is gebaseerd. In Google Books is het hele woord 'kardinaalteken' (of 'cardinaalteken') niet terug te vinden, en alleen de Nederlandstalige Wikipedia lijkt erin te grossieren. Het teken wordt inderdaad in de wiskunde gebruikt om de kardinaliteit van een verzameling aan te duiden, maar dat lijkt me nogal een niche vergeleken met waar dit teken tegenwoordig meestal voor wordt gebruikt. Wat is er mis met de meer gebruikelijke benaming 'hekje'? Paul B (overleg) 23 sep 2014 16:46 (CEST)

•  Opmerking Deze discussie werd vanaf 5 oktober 2014 voortgezet in het Taalcafé (permanente link naar die discussie). Voor het gemak volgt hieronder een kopie van die discussie. EvilFreD (overleg) 9 okt 2014 16:17 (CEST)

Begin gekopieerd tekstgedeelte

Omdat een opmerking op Overleg:Kardinaalteken tot nu toe weinig opleverde, breng ik het ook maar even hier in. We hebben, zoals uit de vorige link mag blijken, een artikel met de naam kardinaalteken. Nu lijkt het erop dat dat woord praktisch alleen op deze Wikipedia wordt gebruikt. Elders gebruikt men eigenlijk alleen 'hekje' en in Vlaanderen heeft men het wel over 'spoorwegteken'. Mijn voornemen is om het artikel te hernoemen naar 'hekje', maar ik vroeg me af (gegeven dat het artikel al zowat tien jaar 'kardinaalteken' heet) of er collega's zijn die wellicht op de hoogte zijn van bronnen of achtergronden die mij niet bekend zijn. Paul B (overleg) 5 okt 2014 14:34 (CEST)

Het artikel in kwestie is ooit aangemaakt door een anoniem, als quasi-woordenboekdefinitie. Als het woord inderdaad enkel hier wordt gebruikt (komt ook niet voor in de woordenlijst), dan ben ik  Voor een naamsverandering. Overigens heb ik (als Vlaming) nog NOOIT het woord "spoorwegteken" gehoord... - Kthoelen (Overleg) 5 okt 2014 14:46 (CEST)

Het woord was mij als Hollander volslagen onbekend, maar ik kwam het hier en daar op Belgische websites tegen. Het is dan wel veelzeggend dat 'spoorwegteken' vaker voorkomt dan 'kardinaalteken'. Paul B (overleg) 5 okt 2014 15:19 (CEST)

Daar zeg je wat. Ik heb me herhaaldelijk over de term verbaasd, maar er verder nooit erg over nagedacht. Mijn eerste associatie was met de term "cardinal numbers" (hoofdtelwoorden). Ik vermoed eigenlijk dat dit teken vóór de democratisering van de computer in Nederland eigenlijk helemaal niet gebruikt werd en dus ook geen "officiële" naam had. Het valt denk ik niet helemaal uit de sluiten dat de term hier op Wikipedia door een anonieme gebruiker geïntroduceerd is en pas daarna is verspreid. Maar inderdaad, als er geen bronnen van voor die tijd te vinden zijn waarin de term opduikt, kunnen we het artikel beter hernoemen tot "hekje".  IJzeren Jan 5 okt 2014 15:08 (CEST)

Goed voorstel. We horen allemaal vaak aan de telefoon de computerstem die b.v. zegt: "Toets uw rekeningnummer in en sluit af met een hekje". De meeste mensen zouden niet weten wat het betekent als ze zouden horen: "sluit af met een kardinaalteken". Ik dacht eigenlijk dat "hekje" het Nederlandse woord is voor "hashtag", maar als we het artikel Hashtag mogen geloven dan is hashtag niet dit teken, maar het woord waar het teken vóór staat. Paul K. (overleg) 5 okt 2014 15:14 (CEST)

In een Prismawoordenboekje wat ik hier heb liggen komt de term niet voor. Het teken wel, in de omschrijving van hek(je). Bij het woord kardinaal tref ik verder op etymologiebank nog de omschrijving "het kardinale punt" (het voornaamste punt) aan, maar niet als omschrijving van het teken. Als het al een gebruikelijke term is, dan lijkt het mij niet onwaarschijnlijk dat de oorsprong ervan daarin ligt. EvilFreD (overleg) 5 okt 2014 15:30 (CEST)

In mijn driedelige Van Dale (editie 2005) komt het woord niet voor en de website van het WNT is op het moment onbereikbaar. Overigens kom ik op internet behoorlijk vaak 'kardinaalsteken' tegen (met tussen-s dus), wat mij trouwens correcter lijkt. Dat zou wat mij betreft in elk geval gewijzigd moeten worden. Emelha (overleg) 5 okt 2014 16:16 (CEST)

Aha, kijk, daar heb ik nooit op gezocht. Ik heb het steeds geïnterpreteerd als een wat 'duitsige' samenstelling van bnw. en znw. Paul B (overleg) 5 okt 2014 16:19 (CEST)

De Franse term is 'croisillon'. Brengt iemand dat dichter bij 'kardinaalsteken'? Emelha (overleg) 5 okt 2014 16:21 (CEST)

Volgens mij betekent "kardinaalSteken" eerder iets als "teken van een kardinaal", terwijl "kardinaalteken" eerder iets zegt over het soort teken. Maar da's misschien een puur persoonlijke nuance. "Croisillon" gaat waarschijnlijk verwijzen naar de vorm van het teken, croix = kruis, croiser = kruisen (zie ook https://fr.wiktionary.org/wiki/croisillon). Mvg, Kthoelen (Overleg) 5 okt 2014 16:27 (CEST)

En in het Duits 'Doppelkreuz', ook wel 'Patriarchenkreuz', een kruis met twee dwarsbalken, dat naar ik meen ook in het wapen van een kardinaal voorkomt. Emelha (overleg) 5 okt 2014 16:30 (CEST)

Aanvulling: zie hier voor een aantal kruizen. Emelha (overleg) 5 okt 2014 16:34 (CEST)

Naar mijn stellige indruk heeft 'kardinaal' in 'kardinaalteken' niet te maken met kerkelijke hoogwaardigheidsbekleders, maar eerder met tellen, als in kardinaalgetal, kardinaliteit en hoofdtelwoord (in het Engels 'cardinal number'). Paul B (overleg) 5 okt 2014 16:39 (CEST)

Uiteraard, ik bedoelde gewoon dat met die tussen-s, het er wel zo op ging lijken ;) - Kthoelen (Overleg) 5 okt 2014 16:43 (CEST)

Als dat zo zou zijn (wat ik niet geloof), zul je ook in discussie moeten met Jan Kuitenbrouwer (p. 123). Emelha (overleg) 5 okt 2014 16:48 (CEST)

(bwc) Dat is werkelijk de eerste min of meer geloofwaardigegezaghebbende bron die met deze naam (met of zonder tussen-s) op de proppen komt, dus dat is alvast winst. Nou is dat artikel uit 2013, en ik ben toch wel erg benieuwd waar Jan Kuitenbrouwer deze kennis vandaan heeft. Paul B (overleg) 5 okt 2014 16:54 (CEST)

Daar ben ik zelf ook erg benieuwd naar en daarom heb ik hem die vraag gesteld. Zijn reactie (áls hij reageert) vermeld ik hier. Emelha (overleg) 5 okt 2014 17:19 (CEST)

Kijk, dat is de koe bij de horens vatten. Geweldig! Ik hoop dat we inderdaad een antwoord krijgen. Paul B (overleg) 5 okt 2014 17:24 (CEST)

Google heeft trouwens ook een mogelijkheid om te zoeken naar resultaten van vóór een bepaalde tijd. Helemaal accuraat zal dat wel niet zijn, maar daarmee vind je dus een zeer beperkt aantal pagina's waar kardinaal(s)teken op voorkomt. Ook Google.books scoort niet al te hoog qua resultaten, met slechts één boek waarvan de auteur zijn informatie meer dan waarschijnlijk van Wikipedia heeft. EvilFreD (overleg) 5 okt 2014 16:50 (CEST)

Overigens, ik zit daarjuist de resultaten van de zoekopdracht "kardinaalsteken" te bekijken en constateer dat daar heel vaak gewoon "kardinaalteken" tussen staat, en zelfs "kardinaal steken". Daarnaast blijken er uiteindelijk slechts 81 resultaten te zijn, in plaats van de eerder aangegeven 2270 (tegenover 234 voor de schrijfwijze zonder s, waarvan eerst wordt beweerd dat er 1270 zijn). EvilFreD (overleg) 5 okt 2014 20:58 (CEST)

De Taalunie over het kardinaalteken

In een poging om duidelijkheid te verkrijgen legde ik de vraag "of "kardinaalteken" een bestaande term is voor het hekje en zo ja, of het dat ook al was voordat Wikipedia stelde dat het zo was" voor aan de Taalunie:

Naar aanleiding van een onlangs gestelde vraag op de overlegpagina\'s van Wikipedia, wend ik mij tot u teneinde een antwoord hierop te verkrijgen. De vraag luidde: is "kardinaalteken" een werkelijk bestaande term voor het symbool #, en was dat ook al het geval vóórdat op Wikipedia gesteld werd dat het dat is?" Een uitgebreide zoektocht op internet (inclusief WNT) leverde vooralsnog niets op. Alle bronnen waar het woord voorkomt, lijken terug te voeren te zijn op Wikipedia, waar sinds 2006 melding wordt gemaakt van de term. Hebben we hier te maken met een door Wikipedia geïntroduceerde term, of werd de term voor 2006 ook al gebruikt?

Vandaag ontving ik antwoord:

Het woord 'kardinaalteken' is misschien een (te) letterlijke vertaling uit het Engels, waar het hekje vaak verschijnt voor hoofdtelwoorden ('cardinal numbers'). In het Nederlands heet het bedoelde teken sinds jaar en dag 'hekje'. In degelijke woordenboeken en naslagwerken van het Nederlands, zoals Van Dale en het Woordenboek der Nederlandsche Taal, staat het woord 'kardinaalteken' (of 'kardinaalsteken') niet vermeld. Ook de Symbolenwijzer van Karel F. Treebus vermeldt de term niet, terwijl het een van de uitvoerigste werken is over tekens en symbolen.

Ook in kranten (via Delpher) en het tekstcorpus van het Algemeen Nederlands Woordenboek (van het INL, Instituut voor Nederlandse Lexicologie) troffen we de term 'kardinaalteken' niet aan. We raden aan om van het aloude 'hekje' te spreken. (Het Nederlandse synoniem 'matje' voor 'hekje' is minder gebruikelijk.)

Het heeft er dus sterk weg van dat het woord verzonnen is door de gebruiker achter het ip-adres en dat deze het via Wikipedia aan de taalgebruiker introduceerde, ipv andersom. Een ernstige zaak als je het mij vraagt, die zo snel mogelijk moet worden rechtgezet. EvilFreD (overleg) 9 okt 2014 15:42 (CEST)

 Uitgevoerd. Dank voor het uitzoekwerk. Milliped (overleg) 9 okt 2014 16:10 (CEST)

Einde gekopieerd tekstgedeelte