Overleg gebruiker:Eline Rijzenga/Kladblok

Bronnen. Medewerking.

@Eline Rijzenga: Op de overlegpagina van Dajasj (OP) gaf je aan niet veel bronnen te hebben. Op deze site worden er een stuk of tien genoemd die online beschikbaar zijn. Meteen een probleempje: hier wordt 1702 als overlijdensjaar genoemd. Verder heeft de Duitse Wikipedia een artikel over hem: de:Anton de Heyde. Dat kun je niet als bron gebruiken, maar het is handig om je te oriënteren.

Een ander punt: ik heb in jouw kladblok zitten werken, via de paginageschiedenis kun je zien wat ik precies gedaan heb. Eigenlijk mag dat niet zonder jouw toestemming, maar je kunt het altijd terugdraaien via diezelfde geschiedenis. Soms is het lastig als twee mensen tegelijk aan een document werken. Dat kun je voorkomen door het Sjabloon:Meebezig boven te zetten. Daarvoor ga je bovenaan staan en type je twee accolades: {{ Daarna vul je Meebezig in.

Succes ermee!  →bertux 3 mrt 2022 23:27 (CET)

Helemaal goed, bedankt voor het bewerken van mijn artikel! Eline Rijzenga (overleg) 7 mrt 2022 17:39 (CET)

Dank voor je reactie, dan zal ik kijken of er nog meer aan te doen is  →bertux 7 mrt 2022 17:45 (CET)

Hoi Eline Rijzenga,

Via deze diff kun je zien wat er vandaag veranderd is. Het is een interessant stuk over iemand waar ik nog nooit van gehoord had en over de puberjaren van de medische wetenschap, dus ik ben blij dat je dit wilt bijdragen aan Wikipedia!

Wat heb ik zoal veranderd? Allereerst zijn er linkjes bijgekomen naar alles waar een lezer op moet kunnen doorklikken. Verder heb ik de tekst geredigeerd voor leesbaarheid en spelling. De bronvermelding die ik zelf in de eerste alinea had geplaatst, staat nu onderaan als bron voor het hele stuk. Rhijnsburg is tegenwoordig Rijnsburg en Philippus von Hohenheim is algemeen bekend als Paracelsus. Een probleem is nog dat je als geboorteplaats Philippine aangeeft, maar dat hij als Middelburger beschouwd wordt. Dat kan heel goed, maar het vraagt toelichting.

Een uitglijdertje was, dat je hem de ontdekking van de haarvaten toedicht. Zowel bij Zuidervaart als bij Hartog kun je lezen dat hij de functie van haarvaten ontdekte.

Tot slot heb ik de bronvermelding verbeterd. Dat is een vrij technische kant van Wikipedia, waar je als nieuweling altijd mee zit te tobben. Als je de bestaande vermeldingen als voorbeeld wilt gebruiken, ga je het artikel bewerken. Je klikt dan op een nummertje in de hoofdtekst en in het dialoogvenster kies je Bewerken, dan zie je wat wel en niet wenselijk is.

Ik hoop dat je blij bent met mijn aanpassingen. Ik hoor het graag, we kunnen altijd overleggen over veranderingen.

Hartelijke groet  →bertux 7 mrt 2022 19:25 (CET)

Hoe verder?

@Eline Rijzenga: In een van je bewerkingssamenvattingen schreef je dat je het artikel gisteren wilde publiceren. Dat is niet gebeurd, wat zijn je plannen? Het kan altijd mooier, maar in mijn ogen kan het nu in de artikelruimte geplaatst worden.

Morgen, 8 maart, bestaat je account vier dagen, je krijgt dan het recht om hernoemingen uit te voeren, misschien heb je dat recht vandaag al.

Daarvoor ga je in je kladblok staan en klik je links van het zoekvakje op Meer/Titel wijzigen. Als naamruimte kies je Artikelruimte. De titel luistert niet zo nauw, want voor de spelllingsvarianten kunnen we automatische redirects aanmaken. Het is niet erg als je fouten maakt, die zijn simpel ongedaan te maken. Als je de weg kwijt bent, kijk je even in je bijdragenlijst, de link staat ook bovenaan iedere Wikipedia-pagina. Meestal verheldert dat de zaak en zo niet, dan schiet je even de Helpdesk aan.

Zie je het toch niet zitten, dan wil ik de hernoeming wel doen, geef dan even de voorkeurstitel aan.

Ik hoor graag van je  →bertux 7 mrt 2022 19:48 (CET)

Hai! Bedankt voor de aanpassingen! Het is inderdaad erg interessant om te zien waar de tegenwoordige manier van wetenschap bedrijven vandaan is gekomen.

Ik heb nauw contact met mijn opdrachtgever, dat is meneer Zuidervaart zelf. Er vallen nog wat belangrijke zaken te vermelden waarvoor ik nog wat publicaties van de Heide moet doorspitten. Zo wil ik nog meerdere publicaties van de Heide vermelden, enkele belangrijke vertalingen die hij heeft gedaan en gevolgen daarvan benoemen en andere ontdekkingen opsommen. Hierdoor is de publicatiedatum inderdaad wat uitgesteld.

Vindt u het goed als ik het daarom nog wat langer als kladblokversie laat staan? Ik ben bang dat als het artikel eenmaal online staat, er te veel aanpassingen door elkaar worden gedaan.

Groetjes! Eline Rijzenga (overleg) 7 mrt 2022 20:43 (CET)

't Is jouw kladblok, ik heb er niets over te zeggen zolang je binnen de Wikipedia-regels blijft.. Ik plaatste het kopje Hoe verder? omdat ik dacht dat je misschien tegen een deadline aan zat te werken. Als je meer tijd hebt voor het uitwerken dan laat je het langer als kladblok staan.

Ik vergat nog te melden, dat ik min of meer verplicht ben om het artikel op de beoordelingspagina te zetten zodra het in de artikelruimte staat. Dan krijgt het twee weken een lelijk sjabloon waaruit blijkt dat het mogelijk verwijderd gaat worden. Natuurlijk gebeurt dat niet echt; op verzoek leg ik de achtergronden wel uit.

Tot slot: de standaard aanspreekvorm op Wikipedia is je, dat heb ik zelf ook het liefste. Als vuistregel hou je wederkerigheid aan: gebruikt iemand u, dan retourneer je dat.

Fijne avond nog!  →bertux 7 mrt 2022 21:27 (CET)

Ah ja snap ik! Bedankt voor de informatie, als je nog tips hebt of verbeteringen wilt maken is dat natuurlijk okay. Eline Rijzenga (overleg) 8 mrt 2022 18:53 (CET)

Mail aan Douglas Anderson

Hoi @Eline Rijzenga, ik ben van plan om deze tekst naar Douglas Anderson te mailen, met ondergeschikte verschillen; hij staat op de planning voor 15 maart, inclusief de Engelse vertaling. Zie je dit zitten, of liever niet? →bertux 11 mrt 2022 18:16 (CET)

Hallo!

Dat is helemaal goed. Alle hulp en meer duidelijkheid over de feiten is natuurlijk meer dan welkom.

Groetjes,

Eline Eline Rijzenga (overleg) 11 mrt 2022 21:13 (CET)

Hallo Douglas Anderson,

(Translation in English below)

Excuses voor het gebruik van uw werkadres voor het privéproject Lens on Leeuwenhoek, uw contactpagina schijnt daar verdwenen te zijn, misschien weggehaald vanwege een stortvloed aan bemoeizucht?

Hoe dan ook, Van Leeuwenhoek was een fascinerende figuur en ik heb genoten van de weelde aan informatie, omlijst met kunstwerken uit zijn tijd!

Ik kwam op uw site doordat ik voor de Nederlandse Wikipedia informatie zocht over Antonius de Heyde. De nieuwe Wikipedia-gebruiker Eline Rijzenga werkt daar aan een conceptartikel over hem, kennelijk onder supervisie van uw collega Huib Zuidervaart. Als ervaren Wikipediaan help ik haar daarbij. Het conceptartikel vindt u op (nl) user:Eline Rijzenga/Kladblok of (na publicatie) (nl) Antonius de Heyde.

De Heydes pagina op uw site zal niet veel meer zijn dan een korte notitie, maar heeft me toch al verder geholpen. Toch lijken er ook anomalieën te zijn in de biografie, waarvan ik enkele fragmenten kopieer:

Other name: Antony, de Heide Baptism: 1646 in the Philippines Burial: between 1690 and 1696

Physician from Middelburg, died in Amsterdam

De Heyde was one of the three Dutch people, along with Leeuwenhoek and Swammerdam, who published about their observations through single-lens microscopes. Toward the end of their lives, both De Heyde and Swammerdam abandoned their professional lives under the influence of the mystic Antoinette Bourignon.

In 1699, probably several years after his death in around 1695, De Heyde, George Garden, and Antoinette Bourignon are listed as authors of […] an apology for M. Antonia Bourignon.

De apologie is een welkome aanvulling, maar het is de vraag of deze postuum gepubliceerd is. Andere bronnen geven namelijk 1705 of 1702 als overlijdensdatum en melden dat hij is overleden in Rijnsburg, in de commune van Pierre Poiret. Kan het zijn dat zijn stoffelijke resten herbegraven zijn, eventueel lang na zijn dood?

Onduidelijkheid is er ook rond zijn geboorte. Vermoedelijk is hij niet gedoopt in de Filipijnen, maar in het kleine Zeeuwse stadje Philippine. Niettemin wordt hij altijd beschouwd als Middelburger, mogelijk woonden zijn ouders in de hoofdstad van Zeeland.

Ik zou u zeer dankbaar zijn als u iets over deze kwesties zou willen verhelderen. Dit zou kunnen per mail, via uw site of door rechtstreeks contact met Eline Rijzenga. Hopelijk kunnen wij in samenwerking tot helderheid komen!

Met vriendelijke groet,

Bertus van Heusden (Wikipedia-gebruiker:Bertux)  →bertux 11 mrt 2022 18:16 (CET)

Conventies

• Een tussenvoegsel volgt bij Nederlanders de volgende conventie:
  • Als er een naam, initialen of titel voor staan, wordt geen hoofdletter gebruikt: Antonius de Heide
  • In alle andere gevallen wordt wel een hoofdletter gebruikt: de heer De Heide.
• Een historische beroepstitel zoals medisch doctor schrijven we overeenkomstig de huidige regels met kleine letters, behalve uiteraard in citaten en boektitels.
• In de zin De Heides vertalingen en de impact hiervan gebruiken we geen apostrof. We volgen dus niet de Engelse schrijfwijze De Heide's.

 →bertux 11 mrt 2022 19:09 (CET)

Biografische gegevens

De discrepantie tussen de veronderstelde geboorte in Philippine in Zeeuws-Vlaanderen en de gangbare aanduiding als 'Middelburger' (Walcheren) blijft me dwarszitten, evenals de onzekerheid over de overlijdensdatum.

Allereerst de geboorte. Wordt hier soms de bekende fout gemaakt dat de datum van een doopbewijs gelijkgesteld wordt aan de geboortedatum? Bij protestanten kan daar zomaar een paar maanden tussen zitten, bij sommige groepen zelfs meer dan een jaar. Uiteraard is er dan geen reden om aan te nemen dat de doop in de geboorteplaats plaatsvond, al was dat vaak zo. Protestanten reizen soms naar hun favoriete dominee of favoriete kerk voor de doop.

Bij de overlijdensdatum en -plaats wringt het nog meer: in de genoemde data zit een enorme en voor die tijd ongewone spreiding, tussen 1690 en 1705. Als plaatsen worden Rijnsburg (bij de Zuid-Hollandse kust) en Amsterdam genoemd. Kan het zijn dat hij herbegraven is? Dan hoeft er geen noemenswaardig verband te zijn met zijn overlijdensdatum.

Ik weet niet of er iets te achterhalen is, maar ik ping in elk geval Gouwenaar, de man met het heldere licht op biografieën. Zijn er gegevens beschikbaar en hoe zouden die het beste weergegeven kunnen worden?  →bertux 11 mrt 2022 23:09 (CET)

De reformatorische doopboeken van Philippine beginnen pas in 1684. De rooms-katholieke doopboeken nog weer ruim een eeuw later. Dan ben ik benieuwd op welke bron zijn doop in Philippine in 1646 gebaseerd is. Anthonij de Heijde werd op 23 april 1705 in de kerk van Rijnsburg begraven. Uit de aantekening in het begraafboek blijkt dat zijn begrafenis niet onopgemerkt is verlopen. Er werd betaald voor 'het beste kleed' en 'het luiden van alle klokken'. Dat hij veel eerder zou zijn overleden is onwaarschijnlijk, maar formeel kan slechts vastgesteld worden, dat hij op 23 april 1705 in Rijnsburg is begraven. Gouwenaar (overleg) 12 mrt 2022 11:49 (CET)

Hij werd op 28 november 1667 ingeschreven als student bij de universiteit van Leiden, met de vermelding dat hij 21 jaar was, afkomstig was uit Zeeland en medicijnen studeerde. Op de titelpagina van zijn proefschrift wordt expliciet "Philippini" vermeldt. Zijn vader zou daar chirurgijn zijn. Dat maakt een geboorte in die plaats wel waarschijnlijk. Gouwenaar (overleg) 12 mrt 2022 12:26 (CET) P.s. Geïnspireerd door zijn geboorteplaats?;-)Gouwenaar (overleg) 12 mrt 2022 13:15 (CET)

Het is dus aannemelijk dat hij in Philippine is geboren. De meeste bronnen die ik inmiddels onder ogen gehad heb vermelden dit ook. Of hij daar gedoopt is - zoals in het Wikipedia-artikel wordt gesteld - kan niet aangetoond worden. Deze, weliswaar nogal gedateerde bron, geeft wel een opmerkelijk beeld van zijn latere ommezwaai als arts, hij noemde zichzelf en leugenaar, een dief en een moordenaar, omdat hij zijn patiënten wel eens wat op de mouw gespeld had, munt geslagen had uit zijn werk en medicamenten voorgeschreven had waarvan hij de werking onvoldoende kende. Maar ja, dat was in de tijd dat hij als 'een dweepzieke zonderling' leefde, aldus deze bron. Ik zou de bron - te gedateerd - niet gebruiken, maar vermakelijk om te lezen is het wel. Misschien dat Gasthuis over deze Zeeuwse kant van het verhaal meer kan vertellen. Gouwenaar (overleg) 12 mrt 2022 21:02 (CET)

De bewering dat hij een kundig theoloog geweest zou zijn betwijfel ik. De functie van diaken wijst in het geheel niet in die richting. In de reeks publicaties bij de KB zie ik geen enkele theologisch werk. Ook in Googlebooks tref ik geen theologisch werk van hem aan. Gouwenaar (overleg) 12 mrt 2022 22:27 (CET)

Geen theoloog, maar wel een kritisch geleerde, die niet schroomde om de onkunde van de apothekers en de bedriegelijkheid der piskijkers aan de kaak te stellen, zie 'Nieu ligt der apothekers. Gouwenaar (overleg) 12 mrt 2022 22:40 (CET)

De Heide was inderdaad geen academisch theoloog, maar was niet alleen diaken, maar ook als lekenprediker actief. Dat veronderstelt toch wel wat meer theologische kennis. Ik zie echter geen bron hiervoor. Dat iemand uit Philippine zich met mossels bezighoudt mag nu geen verbazing wekken, maar die associatie was er in de zeventiende eeuw nog niet.

Dat De Heide als zonderling wordt getypeerd hangt evident samen met zijn lidmaatschap van de sekte van Antoinette Bourignon. Ik zou dergelijke typeringen dan ook met enige voorzichtigheid bekijken.

Voor het artikel zou ik naast het artikel van mijn oude natuurkundeleraar Zuidervaart nog het artikel van Eldering raadplegen en indien mogelijk ook de biografie door J.C. de Man, ook al deze inmiddels behoorlijk gedateerd. Met vriendelijke groet, Gasthuis(overleg) 13 mrt 2022 20:05 (CET).

De Man zag ik ook meerdere malen voorbijkomen; het boek is niet online, maar wel op veel plaatsen fysiek te raadplegen. De relatie tussen Philippine en zijn belangstelling voor mosselen was dan ook met een knipoog gegeven ;). Gouwenaar (overleg) 13 mrt 2022 21:02 (CET)

Gasthuis, dankjewel voor deze inbreng. Die zette mij op het spoor van een bundeling van Leeuwenhoeks brieven, met korte biografische schetsen van zijn correspondenten. Daar lees ik onder andere:

Afterwards de Heide retired from his practice and became a recluse under influence of Antoinette de Bourignon who also reduced Swammerdam to a similar state of mind. He died between 1690 and 1696, most probably in Amsterdam, in total oblivion. His works are Nieuw lichtende fakkel der chirurgie (1680); Nieu ligt der apothekers (1682); Anatome mytuli (1684) and Experimenta circa sanguinis missionem, fibras motrices, urticam marinam, etc (1686).

Dit is gebaseerd op de biografie van J.C. de Man en het totaal vergeten sterven in Amsterdam in combinatie met de teraardebestelling in Rijnsburg tien jaar later maakt een herbegraving aannemelijk, al is het natuurlijk geen bewijs.

@Eline Rijzenga: ik geloof dat hier geschriften genoemd worden die je nog niet opgenomen had.

Over de biografie: daar blijkt een hedendaagse herdruk van te bestaan, herkenbaar aan een schrijffout in de titel: Middleburg in plaats van Middelburg  →bertux 13 mrt 2022 21:14 (CET)

Dat er sprake zou zijn van een herbegrafenis betwijfel ik zeer. Ik heb geen spoor van een eerdere begrafenis kunnen vinden in de begraafboeken van Amsterdam. De registratie in het begraafboek van Rijnsburg wijst allerminst in de richting van een herbegrafenis. Hoe het ook zij, de enige vermelding die gestaafd door een bron gedaan kan worden is dat hij op 23 april 1705 in Rijnsburg werd begraven. Gouwenaar (overleg) 13 mrt 2022 21:50 (CET) P.s. dat spoort ook met Zuidervaart die niet alleen zijn begrafenis in Rijnsburg vermeldt, maar tevens dat er in Amsterdam in 1705 een boete betaald moest worden omdat de overleden Anthonie de Heijde buiten de stad (nl. in Rijnsburg) werd begraven en niet in Amsterdam.Gouwenaar (overleg) 13 mrt 2022 21:59 (CET)

Tja, J.C. de Man kan er ook gewoon volledig naast gezeten hebben  →bertux 13 mrt 2022 21:59 (CET)

In dat Amsterdamse boeteregister had ik nog niet gekeken, maar werd daar nu door op het spoor gezet. Het klopt inderdaad: er moest 10 gulden boete betaald worden, omdat hij niet in Amsterdam, maar in Rijnsburg werd begraven. Gouwenaar (overleg) 13 mrt 2022 22:07 (CET)

De Man zat er inderdaad volledig naast. Op 9 juli 1699 zette Anthoni de Heijde nog eigenhandig zijn handtekening onder deze notariël akte in Leiden. Na zijn overlijden verscheen Margaretha van Waesberghen, weduwe van wijlen de heer Antonius de Heijde in leven medicinale doctor woonachtig te Rijnsburg, als voogd van haar dochter Maria de Heijde in juli 1705 voor notaris van Van Egmond in Leiden (zie akte). Gouwenaar (overleg) 13 mrt 2022 22:41 (CET)