Pentapartito

Pentapartito
Geschiedenis
Opgericht	1980
Opheffing	1992
Algemene gegevens
Actief in	Italië
Richting	Centrum; Centrum-links
Ideologie	Christendemocratie (DC); Socialisme (PSI); Sociaalliberalisme (PRI); Sociaaldemocratie (PSI/PSDI); Liberalisme (PLI/PRI)
Portaal	Politiek

Pentapartito ("de vijf partijen") is de naam die vaak wordt gegeven aan de regeringscoalitie die van 1980 tot 1992 over Italië regeerde.

Deze coalitie bestond uit de volgende vijf politieke partijen:

DC (Christendemocratische Partij van Italië)
PSI (Socialistische Partij van Italië)
PRI (Republikeinse Partij van Italië)
PLI (Liberale Partij van Italië)
PSDI (Sociaaldemocratische Partij van Italië)

De regeringen kwamen met grote regelmaat ten val, maar het was altijd weer dezelfde coalitie die terugkwam. Dit verschijnsel was te wijten aan de verstarde situatie waarin de Italiaanse politiek zich toen bevond, onder meer vanwege de algemeen gevoelde noodzaak om de PCI (Communistische Partij van Italië) buiten de regering te houden.

In Italië staat deze periode bekend als de "anni di piombo", de "loden jaren". Deze periode werd gekenmerkt door een wijdverbreide corruptie, door terrorisme van linker- en rechterzijde en door de banden die een aantal politici onderhielden met de Maffia. Dit alles leidde tot een golf van schandalen en een massale protestbeweging, die resulteerde in een door de Procureur van de Republiek van Milaan Giovanni Falcone uitgevoerd gerechtelijk onderzoek, bekend onder de naam "Mani pulite" (schone handen), waarin zeer vele politici, behorende tot deze vijf partijen, in opspraak kwamen, zoals: Giulio Andreotti, Arnaldo Forlani, Ciriaco De Mita en Paolo Cirino Pomicino (DC), Bettino Craxi (PSI) en Renato Altissimo en Francesco De Lorenzo (PLI).

Vanwege het schandaal zijn spoedig daarop al deze vijf partijen ineengestort, zodat er een geheel ander partijenlandschap ontstond.

Kabinetten[bewerken | brontekst bewerken]

Coalitie	periode	samenstelling
Kabinet-Spadolini I	28 juni 1981 - 7 augustus 1982	DC, PSI, PSDI, PRI, PLI
Kabinet-Spadolini II	23 augustus 1982 - 13 november 1982	DC, PSI, PSDI, PRI, PLI
Kabinet-Fanfani V	1 december 1982 - 2 mei 1983	DC, PSI, PSDI, PLI
Kabinet-Craxi I	4 augustus 1983 - 27 juni 1986	DC, PSI, PSDI, PRI, PLI
Kabinet-Craxi II	1 augustus 1986 - 3 maart 1987	DC, PSI, PSDI, PRI, PLI
Kabinet-Fanfani VI	17 april 1987 - 28 april 1987	DC
Kabinet-Goria	28 juli 1987 - 11 maart 1988	DC, PSI, PSDI, PRI, PLI
Kabinet-De Mita	13 april 1988 - 19 mei 1989	DC, PSI, PSDI, PRI, PLI
Kabinet-Andreotti VI	22 juli 1989 - 29 maart 1991	DC, PSI, PSDI, PRI, PLI
Kabinet-Andreotti VII	12 april 1991 - 24 april 1992	DC, PSI, PSDI, PLI
Kabinet-Amato I	28 juni 1992 - 22 april 1993	DC, PSI, PSDI, PLI

Grote partijen	Democrazia Cristiana (DC) · Partito Socialista Italiano (PSI) · Partito Comunista Italiano (PCI)
Middelgrote partijen	Partito Socialista Democratico Italiano (PSDI) · Partito Repubblicano Italiano (PRI) · Partito Liberale Italiano (PLI)
Kleine partijen	Movimento Sociale Italiano (MSI) · Democrazia Proletaria (DP) · Liste Verdi · Fronte dell'Uomo Qualunque (UQ) · Partito Nazionale Monarchico (PNM) · Partito Monarchico Popolare (PMP) · Partito Democratico Italiano di Unità Monarchica (PDIUM) · Partito Democratico del Lavoro (DL) · Partito d'Azione (PdA) · Partito Radicale (PR) · Democrazia Nazionale - Costituente di Destra (DN-CD)
Regionaal	Union Valdôtaine (UV) · Südtiroler Volkspartei (SVP) · Partito Sardo d'Azione (PSA)
Separatistisch	Lega Nord (LN) · Movimento Indipendentista Siciliano (MIS) · Movimento Indipendentista Siciliano Democratico-Repubblicano (MISDR)
Historische coalities	Centrismo (1947-1962) (DC · PLI · PRI · PSDI) · Centro-sinistra "organico" (1963-1979) (DC · PSI · PSDI · PRI) · Pentapartito (1980-1991) (PSI · DC · PSDI · PRI · PLI) Quadripartito (1991-1994) (DC ·PSI · PSDI · PLI)