Pucadelphys

Pucadelphys Status: Uitgestorven Fossiel voorkomen: Paleoceen
Taxonomische indeling
Rijk: Animalia (Dieren) Stam: Chordata (Chordadieren) Klasse: Mammalia (Zoogdieren) Infraklasse: Metatheria Familie: Pucadelphyidae
Geslacht
Pucadelphys Marshall & de Muizon, 1988
Typesoort
Pucadelphys andinus
Portaal    Biologie Zoogdieren

Pucadelphys is een geslacht van uitgestorven buideldierachtigen en dit dier leefde tijdens het Paleoceen in Zuid-Amerika.

Fossiele vondsten

Fossielen van Pucadelphys zijn gevonden in de Santa Lucía-formatie in Bolivia, die dateert uit het Vroeg-Paleoceen (circa 65 miljoen jaar geleden). Het dier is bekend van meerdere complete skeletten en schedels. In een klein gebied van circa een vierkante meter zijn fossielen van ongeveer drieëntwintig individuen gevonden, zowel volwassen dieren als onvolwassen en jonge individuen.

Kenmerken

Pucadelphys had ongeveer het formaat van een huismuis met een kop-romplengte van ongeveer tien centimeter en een gewicht van tien tot dertig gram. De kop was ongeveer drie centimeter lang. Pucadelphys was een op de grond levend dier, dat behendig was en kon graven. Het gebit wijst er op dat deze buideldierachtige insecten en andere ongewervelde dieren at. Wat betreft leefwijze is Pucadelphys min of meer te vergelijken met de hedendaagse huisbuidelspitsmuis (Monodelphis domestica) en de kleinere roofbuideldieren uit Australië. Het fossiele voorkomen van een groot aantal individuen in een klein gebied suggereert een sociale leefwijze, in tegenstelling tot de hedendaagse opossums. Uit de vondsten blijkt bovendien dat bij Pucadelphys seksueel dimorfisme voorkwam. De mannelijke dieren waren ongeveer anderhalf keer zo groot als de vrouwtjes en hadden langere hoektanden. Dit is een aanwijzing dat er mogelijk competitie tussen de mannetjes was voor vrouwtjes.

Verwantschap

Pucadelphys is de naamgever van de familie Pucadelphyidae. Deze familie behoort tot de Marsupialiformes. Een studie uit 2016 wees op verwantschap met de Sparassodonta, de inheemse roofzoogdieren van Zuid-Amerika gedurende een groot deel van het Kenozoïcum, Jaskhadelphys en Mayulestes, twee andere Zuid-Amerikaanse buideldierachtigen uit het Paleoceen. Deze clade vormt de zustergroep van een clade met de buideldieren en verschillende Noord-Amerikaanse groepen uit het Krijt. De positie van Pucadelphys binnen de Metatheria is in onderstaand cladogram weergegeven.

Marsupialiformes	"Gurlin Tsav-schelel" Sparassodonta Mayulestes Jaskhadelphys Andinodelphys Pucadelphys Asiatherium Iugomortiferum Kokopellia Aenigmadelphys Anchistodelphys Glasbiidae Pediomyidae Stagodontidae Alphadontidae Marsupialia

Bronnen, noten en/of referenties

Literatuur

• Horned armadillos and rafting monkeys: the fascinating fossil mammals of South America. DA Croft. Indiana University Press (2016).
• Marsupials: a southern success story. Paleocene-mammals.de
• L. G. Marshall and C. de Muizon. 1988. The Dawn of the Age of Mammals in South America. National Geographic Research 4:23-55
• Muizon, C. de. 1994. A new carnivorous marsupial from the Palaeocene of Bolivia and the problem of marsupial monophyly. Nature 370:208–211.
• Marshall, L. G., C. de Muizon, and D. Sigogneau-Russell. 1995. Pucadelphys andinus (Marsupialia, Mammalia) from the early Paleocene of Bolivia. Mémoires du Muséum National d’Histoire Naturelle 165:1–164.
• Muizon, C. de. 1998. Mayulestes ferox, a borhyaenoid (Metatheria, Mammalia) from the early Palaeocene of Bolivia. Phylogenetic and palaeobiologic implications. Geodiversitas 20:19–142.
• Muizon, C. de, and C. Argot. 2003. Comparative anatomy of the Tiupampa didelphimorphs; An approach to locomotory habits of early marsupials; pp. 43–62 in M. Jones, C. Dickman, and M. Archer (eds.), Predators with Pouches: The Biology of Carnivorous Marsupials. CSIRO, Collingwood, Victoria.

Noten