Ringdorp

Een (kerk)ringdorp is een Nederlands dorpstype in het bedijkingslandschap van de Zeeuwse en Zuid-Hollandse eilanden. Een ringdorp bestaat meestal uit een centraal punt met daarop een kerk en daaromheen het kerkhof. Het wordt door een gracht van de er rond lopende straat met bebouwing gescheiden. De oorspronkelijk in veel dorpen aanwezige gracht is in veel dorpen gedempt; in Dreischor, Noordgouwe, Dirksland en Nieuwe-Tonge is ze nog aanwezig. De gracht van het ringdorp Ridderkerk werd pas in 1602 gegraven.
De meeste ringdorpen zijn ontstaan aan het einde van de 12e en het begin van de 13e eeuw.
Voorbeelden van ringdorpen[bewerken | brontekst bewerken]
Zeeland[bewerken | brontekst bewerken]
Zuid-Holland[bewerken | brontekst bewerken]
Buiten Nederland[bewerken | brontekst bewerken]
Een verwant dorpstype in Duitsland en Polen wordt Rundlingsdorf of Rundling (Pools: okolnica) genoemd. Het bestaat doorgaans uit een groep dicht bij elkaar staande boerderijen, die zich om een min of meer rond dorpsplein groeperen. Het meest westelijke van de dorpen van dit type is Wendezelle, gemeente Wendeburg, in de Landkreis Peine.
18e-eeuwse plattegrond van Wendezelle, gemeente Wendeburg
Plattegrond van het Rundlingsdorf Köhlen, gemeente Luckau (Wendland), 1830
Schreyahn, gemeente Wustrow
Rundlingsmuseum Wendlandhof, Lübeln, gem. Küsten, Samtgemeinde Lüchow
Vele van dit soort dorpen zijn ontstaan in de tijd van de Oostkolonisatie. Vooral in de 13e eeuw werd de Slavische bevolking onder Duits bestuur opnieuw gehuisvest in nieuw aangelegde dorpen. Vaak werden grote vakwerkboerderijen van het hallenhuistype met een grote deur aan de voorzijde gebouwd. Veel van deze dorpen zijn bewaard gebleven, vooral in de streek Wendland, die grotendeels in de Landkreis Lüchow-Dannenberg ligt.