Wikipedia:Richtlijnen voor moderatoren

Deze pagina beschrijft een officiële regel op de Nederlandstalige Wikipedia. De inhoud geniet een grote consensus van vele gebruikers, dus inhoudelijke wijzigingen moeten eerst op de overlegpagina bediscussieerd worden.

Dit is de tekst die moderatoren gevraagd wordt te onderschrijven

Kleine aanpassing met betrekking tot de systeemlijst van moderatoren

Versie van 9 juli 2005 (datum laatste inhoudelijke wijziging)

Zie ook de regelingen rond moderatoren

Bevoegdheid en wenselijk gedrag van een moderator

Een moderator werd voor december 2003 op Wikipedia systeembeheerder of sysop genoemd, dit komt men mogelijk op andere pagina's nog tegen

Officieel is iedereen op Wikipedia gelijk. Dat is mooi, dat is nobel, dat is Wikipedia. Maar toch; moderators kunnen zaken die een gewone gebruiker niet kan, zoals het verwijderen van een pagina (zie verderop). Verder heeft een systeemontwikkelaar toegang tot de broncode en kan dus eigenlijk alles. Tenslotte is er ook nog de eigenaar van de server (Jimmy Wales) waarop Wikipedia zich bevindt, die de stekker er letterlijk uit kan trekken.

Als moderator draagt u meer verantwoordelijkheid en heeft u een voorbeeldfunctie tegenover de andere medewerkers. Dit is dan wel niet formeel zo, maar als moderator zal men van u verwachten dat, als moderator, u zich redelijk gedraagt, reageert op vragen van andere gebruikers en zich in het algemeen diplomatiek uitdrukt bij het geven van commentaar, antwoorden en waarschuwingen. Eigenlijk een kwestie van soms de woorden wat te verbloemen. Dit zijn eigenlijk zaken die best elke gebruiker kan doen, maar als moderator is het belangrijk er extra op te letten.

Moderator zijn wil niet zeggen dat u meer bent dan een ander, enkel dat u meer kan. Eigenlijk haalt u zich er enkel maar problemen mee op de hals. (Understatement van het jaar...) Alle bevoegdheid gaat uit van de gemeenschap van Wikipedia in zijn geheel. Als moderator bent u een dienaar van die gemeenschap. De gemeenschap geeft aan bepaalde gebruikers het vertrouwen om moderator te worden of te blijven.

In de praktijk zullen sommige gebruikers, zeker nieuwe, opkijken tegen en leiding verwachten van een moderator. Van dit gegeven kan u gebruikmaken bij het begeleiden en adviseren van nieuwe mensen. In eerste instantie is het geen probleem dat men veronderstelt dat u als moderator iets speciaals te zeggen hebt. Als ze wat meer ervaring hebben, komen ze er wel zelf achter. Let er wel op om geen bevelen te geven! Geef enkel gemotiveerde adviezen, suggesties, aanbevelingen ... U kan de leiding nemen tegen bepaalde zaken maar u moet vragen om instemming van de gemeenschap. Als moderator heeft u niet de bevoegdheid om autonoom belangrijke beslissingen te nemen.

Volg zelf strikt de procedures (de weinige zeer losse die er zijn), zelfs als dat extra werk oplevert en het onwaarschijnlijk is dat iemand er kritiek op zal hebben. Reken er maar op dat men het zal zien in "recente wijzigingen". Als een moderator al niet de procedures volgt, kan je niet verwachten dat iemand anders dat zal doen. Blijf geloofwaardig.

Maak geen ruzie. Een discussie is één ding, maar weet u in te houden. Gebruik eventueel de "E-mail deze gebruiker functie". Niet alle vuile was moet buitengehangen worden. Zorg er voor dat er bij uw gebruikersinstellingen een e-mailadres is ingevuld. Moderators moeten bereikbaar zijn. Plaats best ook uw emailadres op uw gebruikerspagina; niet iedereen zal die link naar "E-mail deze gebruiker" vinden.

Ondermijn niet de autoriteit van een andere moderator nodeloos. Mensen maken fouten, ook moderators. Bent u het niet eens met iemand, breek die dan niet af in het publiek. Probeer het eerst privé te bespreken met die moderator (of gebruiker) alvorens onaangename woorden te schrijven op de zeer publieke Wikipedia. Als gebruikers zien dat moderators ruzie met elkaar maken en elkaar uitschelden is dat voor iedereen slecht. Dat wil niet zeggen dat u zaken in de doofpot moet steken, zeker niet, de waarheid mag en moet gezegd worden, maar let op hoe u dat aanpakt.

Probeer niet nodeloos de aandacht te vestigen op het feit dat u moderator bent. Teken uw commentaren niet met "Gebruikersnaam" -- Moderator Wikipedia NL". Uw autoriteit moet uitgaan van de manier waarop u functioneert als medewerker van Wikipedia NL, niet van uw functie als moderator. Wie wil weten of iemand moderator is, kan dat zien op de pagina Moderators tonen en Wikipedia:Moderator. Eventueel kunt u ook op uw gebruikerspagina dat feit vermelden, maar doe dat dan op een informatieve wijze..

De belangrijkste functie van een moderator is er zijn voor de gebruikers. Een stabiel aanspreekpunt zijn. De boel in zijn geheel in de gaten houden, op de hoogte blijven van aanpassingen aan de software en wat er leeft bij de andere Wikipedia's. Het heeft geen zin moderator te worden of te blijven als u slechts zelden wat tijd kan besteden aan Wikipedia. Tijd besteden is niet hetzelfde als artikels schrijven, al is artikels schrijven natuurlijk heel goed. Het volgen van de recente wijzigingen en opvangen van vragen, problemen en bestrijden van vandalisme is de kernopdracht van een moderator. Dit alles wil echter niet zeggen dat een moderator verplicht is om op elk verzoek van een gebruiker te reageren.

Het vermelden van uw echte naam op uw gebruikerspagina en een geldig emailadres is niet verplicht maar wordt wel aanbevolen. Het inschrijven op het emailsysteem waarmee naar alle moderators een email kan verzonden worden is wel verplicht.

Vertrouwelijkheid

Informatie waar u enkel door uw functie als moderator toegang tot heeft zoals de kluis moet u zorgvuldig behandelen en niet verder verspreiden. De moderators hebben geen toegang tot de wachtwoorden van de gebruiker.

Er zijn gebruikers die een uitzonderlijk eenvoudig wachtwoord kiezen. Dat is geen goed idee. Als moderator is dat een nog slechter idee. Kies, zeker als moderator, een fatsoenlijk wachtwoord. Bijvoorbeeld iets als Jef4525 , dHe8lT, theepot45, ... Zorg gewoon dat u meer verbeelding heeft in plaats van uw gebruikersnaam als wachtwoord te gebruiken of iets eenvoudigs als 123' , abc, azerty, qwerty.

Gebruikt u Wikipedia NL op een publieke computer, vergeet dan niet uit te loggen.

Het gebruiken van uw knoppen

Je kunt

• een IP-adres blokkeren
• een gebruiker blokkeren
• een pagina beveiligen (niet bewerkbaar maken)
• een pagina (of afbeelding) verwijderen
• een wijziging snel terugdraaien

Omdat men iets kan doen wil dat nog niet zeggen dat men dat ook moet doen. Het niet-gebruiken van de speciale mogelijkheden is een moeilijke maar zeer belangrijke zaak.

De gemeenschap van Wikipedia NL kan ten alle tijde beslissen u uw rechten te ontnemen door middel van een publieke raadpleging.

Een IP-adres blokkeren

Dit zijn de regels;

1. Een IP-adres blokkeer je om een reden. Die reden is Wikipedia beschermen tegen vandalen en saboteurs. In principe kan het niet om een andere reden. Als het toch nodig zou zijn, leg de reden dan direct uit aan de gemeenschap.
2. Blokkeer niet bij de minste ongepaste aanpassing een IP-adres. Mogelijk is die bezoeker nog aan het ontdekken hoe Wikipedia werkt. Een IP-adres van een mogelijke nieuwe medewerker blokkeren is geen goed "welkom".
3. Een anonieme gebruiker heeft ook een overlegpagina. Gebruik die. Daarvoor kan bijvoorbeeld het sjabloon waarschuwing gebruikt worden. Vermeld de datum, maar je ondertekening is niet nodig.
4. Als iemand één of meerdere bewerkingen gedaan heeft die overduidelijk van slechte wil getuigen mag je een ip-adres blokkeren, als je denkt dat die maatregel in het voordeel is van het project. De maximale blokkeertijd is in dat geval 24 uur, maar een kortere tijd heeft de voorkeur bij de eerste keer. Vermeld de blokkade op de overlegpagina bij het IP adres. Het gaat hierbij dan niet om een enkel woordje zoals "test" of "Pietje is een foute man", maar om overduidelijke racistische, seksuele of persoonlijke beledigingen.
5. Komt de vandaal nadat de blokkade is verlopen opnieuw vandalisme plegen, dan mag de vandaal naar eigen inzicht van de moderator voor langere tijd geblokkeerd worden. De moderator houdt daarbij in gedachten dat een IP adres soms variabel is.
6. In alle gevallen geldt: gebruik uw gezond verstand.

Wat punten om rekening mee te houden: u blokkeert een IP-adres. Iemand kan zeer snel een nieuw, totaal ander IP-adres hebben, als die persoon een beetje verstand van het internet heeft. Ook loop je het risico een proxyserver te blokkeren en dan sluit je zeer veel mensen af. Vergeet het ook niet na een tijdje opnieuw te de-blokkeren. Overweeg ook dat door het blokkeren van een IP-adres je iemand zou kunnen wegjagen. Blokkeer daarom niet het adres van iemand die met goede bedoelingen zit te knoeien, maar alleen van personen die duidelijk bewust destructief bezig zijn.

Stel, u blokkeert IP-adres 195.234.13.15 en u geeft als reden op "onnozelaar" Zodra iemand met dat IP-adres dan tracht een pagina te bewerken zal die zien:

Gebruiker is geblokkeerd

Uw gebruikersnaam of IP-adres is door Walter geblokkeerd. De opgegeven reden:

onnozelaar

Elke computer die verbonden is met het Internet krijgt een IP-adres toegewezen van zijn internetprovider. In veel gevallen krijgt een gebruiker regelmatig een ander IP-adres toegewezen. Het het door u gebruikte IP-adres is recent gebruikt door u of iemand anders voor bewerkingen die in overtreding zijn van de regels van Wikipedia.

U kunt voor overleg contact opnemen met de moderators via wikinl-l-owner@wikipedia.org.

Terugkeren naar Hoofdpagina.

Buiten dat "onnozelaar" niet echt een gepaste omschrijving is, vergeet niet dat IP-adressen van gebruiker naar gebruiker gaan. Het is perfect mogelijk dat een andere gebruiker dan degene die u wou blokkeren dat IP-adres krijgt toegewezen.

Geef daarom een duidelijk omschreven reden op ("verwijderde de tekst van die-en-die pagina's en verving het door schuttingtaal").

Weet ook wat u blokkeert. U kunt een IP-adres natrekken op diverse wijzen, bijvoorbeeld via http://www.domainwhitepages.com Geef het IP-adres op en laat het opzoeken. Zo weet u van wie dat IP-adres is en of het nog in gebruik is en of het soms geen proxyserver is.

Elke blokkering krijgt automatisch een vermelding in het Speciaal:Log/block

Een moderator mag vrij een IP-adres blokkeren voor testdoeleinden voor zover dit niet een andere gebruiker stoort.

Een geregistreerde gebruiker blokkeren

Zorg dat u zeer zeker bent van uw zaak als u dat doet. Het is ten zeerste aangewezen eerst overleg te plegen met de andere medewerkers en de "overtreder" alvorens een geregistreerde gebruiker te blokkeren.

Regels

Er zijn 2 soorten geregistreerde gebruikers:

• Een ordinaire vandaal die de moeite gedaan heeft een account aan te maken
  • In dit geval zijn dezelfde regels als voor het blokkeren van een IP-adres van toepassing
  • Informeer de andere moderators hierover (moderator-mail of Wikipedia:Blokkeringsmeldingen)

• Een echte geregistreerde gebruiker
  • Het blokkeren van een echte geregistreerde gebruiker kan in principe enkel met duidelijke instemming of verzoek van de gemeenschap. Een autonome beslissing van een moderator om iemand te blokkeren zonder toestemming vooraf moet onmiddellijk kenbaar gemaakt worden aan de andere moderators en de gemeenschap met een duidelijke motivatie, tenminste via Wikipedia:Blokkeringsmeldingen.

Elke lopende blokkering krijgt automatisch een vermelding in het Speciaal:Ipblocklist, de blokkering is in ieder geval te zien in Speciaal:Log/block. Verder wordt de blokkering van een geregistreerde gebruiker bij voorkeur eveneens opgenomen in Wikipedia:Blokkeringsmeldingen.

Een moderator mag vrij een gebruiker blokkeren voor testdoeleinden voor zover dit niet een andere gebruiker stoort. Dit kan normaal enkel het account van de moderator zelf zijn.

Een pagina beveiligen

Het beveiligen van een pagina is anti-wiki, de pagina is dan niet meer voor iedereen vrij te bewerken.

Een moderator kan een pagina beveiligen indien;

1. als iemand bijvoorbeeld herhaaldelijk dezelfde pagina vandaliseert, maar verschillende IP-adressen gebruikt, of voor het stoppen van een editoorlog. Overleg met de betrokken gebruikers is nodig en het inlichten van de andere moderators wenselijk.
2. Op verzoek van de gemeenschap of met steun van de gemeenschap.

Er zijn twee manieren om een pagina te beveiligen:

1. alleen geregistreerde gebruikers - alleen gebruikers die langer dan 4 dagen geregistreerd zijn kunnen de pagina bewerken
2. alleen moderatoren - alleen moderatoren kunnen dit nog doen

Het is tevens mogelijk de pagina alleen te beveiligen tegen het wijzigen van de titel, hierbij staan dezelfde manieren ter beschikking als hiervoor genoemd.

Moderatoren melden de wijzigingen in beveiliging van pagina's op Wikipedia:Beveiligde pagina's, met een korte omschrijving van de reden.

Elke wijziging van de bewerkbaarheid van een pagina is publiek te zien via het logboek beveiligde pagina's.

Een moderator mag vrij pagina's beveiligen in de eigen naamruimte.

Een pagina of media definitief verwijderen

Als moderator mag u de pagina's van de lijst "Te verwijderen pagina's" verwijderen volgens de regels van die procedure.

Er bestaat de mogelijkheid een verwijderde pagina volledig te herstellen. Maar beschouw dat als een redmiddel, een backup. Er gebruik van maken zou een uitzondering moeten zijn. Dit is meer om tactische en psychologische redenen dan omdat er een technische reden zou voor zijn.

Het verwijderen van een pagina is de meest voorkomende en publieke actie die een moderator meestal doet. Het geeft de boodschap, "ik, moderator, beschouw deze pagina als onwaardig voor Wikipedia en gooi deze weg". Het is tonen van een macht die gewone gebruikers niet hebben. Het is daarom van fundamenteel belang daar voorzichtig mee om te springen. Door het volgen van de "Procedure te verwijderen pagina's" legt u de verantwoordelijkheid van het al of niet verwijderen van een pagina bij de gemeenschap en niet bij uzelf.

Ook als een moderator twijfelt bij een pagina die op de verwijderlijst staat, is het beter deze nog te laten staan, met daarbij een motivatie, dan om hem te verwijderen.

Een pagina direct verwijderen

U mag als moderator direct een pagina verwijderen onder volgende voorwaarden:

• Pagina's zonder inhoud of pagina's met een inhoud die geen zinvolle informatie bevatten mogen zonder verdere formaliteit verwijderd worden na het controleren van de onderstaande punten.
  • Voorbeeld: Verwijder dit en beschrijf hier de nieuwe pagina. jeetje mina, kunnen jullie dat niet zelf???????? , # Hoi. Dit is Mattheus. Doei.
    • Controleer de voorgeschiedenis. Een artikel kan dan wel als inhoud hebben "kashjksjhfdklsjfklskldskjflsdjkl" maar in de voorgeschiedenis kan een echt, gewist artikel steken.
    • Wees zeker dat het echt volstrekte nonsens is, niet verwijderen bij twijfel. Als er ook maar de geringste twijfel bestaat, is het beter de pagina op de lijst "Te verwijderen pagina's" te zetten.

• Als de auteur van een artikel of afbeelding aangeeft dat hij het weg wil, om een van de volgende redenen:
  • (tik)fout in de bestandsnaam
  • (tik)fout in de titel van een artikel, ook bij het verplaatsen van artikels
  • Afbeelding wordt vervangen door andere afbeelding.

In geval van enige twijfel of als het artikel reeds inhoudelijk bewerkt is door iemand anders dient het artikel/afbeelding op de lijst te verwijderen pagina's geplaats te worden met de normale procedure.

Bij het verwijderen is er een veld waar u dient de reden van verwijdering te vermelden. Vul die in. Maak dit zo duidelijk mogelijk, bijvoorbeeld "leeg; voormalige inhoud: \"deze man houdt van ........... geintje ik ken hem niet hahahahahahahahahahahahahaha\"

• Een pagina verwijderen om technische redenen. Bijvoorbeeld een pagina verwijderen zodat je dan een pagina kan verplaatsen naar die pagina.

• Pagina's in de eigen gebruikersnaamruimte van de moderator zelf en pagina's aangemaakt voor testdoeleinden mag men vrij verwijderen

In alle andere gevallen zoals: foute titel, overtreding auteursrechten, overbodig of wat dan ook, steeds de procedure Wikipedia:Te verwijderen pagina's volgen. Zie ook daar. Plaats steeds op de pagina van het artikel een vermelding dat die pagina op de lijst is gezet om te verwijderen !

Pagina's die door gebruikers reeds op de lijst "Te verwijderen pagina's" zijn geplaatst kan je beter niet meer verwijderen, tenzij ze op de lijst "Direct verwijderen" staan. Dit werkt demotiverend voor de gebruiker die de moeite heeft genomen een pagina te vermelden, en kan de betrokkenheid van de niet-moderators bij het opsporen van dergelijke artikels en het plaatsen op de lijst "Te verwijderen pagina's" schaden. Het is de kracht van Wikipedia dat we allen waken om de inhoud zo goed mogelijk te maken en te houden.

Een wijziging snel terugdraaien - gebruik van de terugdraaiknop

Een moderator beschikt over de mogelijkheid om snel, met één druk op de knop, vandalisme terug te draaien. Het gebruik daarvan komt in de Recente wijzingen terecht zoals bijvoorbeeld: Wijzigingen door ...xx... hersteld tot de versie na de laatste wijziging door ...yy.... Andere gebruikers kunnen ook vandalisme terugdraaien, maar dat is omslachtiger. Zij moeten de geschiedenis bekijken, een oudere versie aanklikken, deze vervolgens opslaan. Dat zijn dus 3 handelingen, die veel meer tijd kosten. Een moderator wordt geadviseerd van deze terugdraaimogelijkheid alleen gebruik te maken bij werkelijk vandalisme of ongewenste toevoegingen of verwijderingen en terughoudend te zijn in het gebruik van deze mogelijkheid bij wijzigingen van gewone gebruikers. De opmerking komt namelijk ook terug op volglijsten en kan daarom suggereren dat de moderator van mening is dat de andere gebruiker vandalisme heeft gepleegd en het machtsverschil tussen beiden benadrukken. Bij overduidelijk vandalisme door een ingelogde gebruiker kan de moderator vanzelfsprekend wel de terugdraaiknop gebruiken.

Bureaucraatschap

Bepaalde moderatoren hebben de bijzondere mogelijkheden van bureaucraat. Dit betekent dat ze de mogelijkheid hebben (maar daarmee nog niet zonder meer het recht) om andere gebruikers moderator te maken.

Een moderator kan via een eenvoudig verzoek aan een moderator die reeds bureaucraat status heeft bureaucraat status verkrijgen. Het gebruik van de aanvullende rechten is beperkt door deze richtlijnen voor moderatoren, en de procedure voor aanstelling van nieuwe moderatoren, en daarnaast natuurlijk de goedkeuring van de Wikipedia-gemeenschap.