Wikipedia:Wees duidelijk en concreet

Overzicht beheerpagina's
Pagina's met betrekking tot Wikipedia-richtlijnen en beleidsvoorstellen
Vijf zuilen Wat Wikipedia niet is Wikipedia:Belangenverstrengeling Toch een paar regels Conventies Neutraal standpunt Geen origineel onderzoek Verifieerbaarheid Omtrent levende personen Spellinggids Het benoemen van een pagina Taalunie Nederlandstalige titels Belgisch-Nederlands Nederlands-Nederlands Transliteratie- en transcriptiegids Buitenlandse geografische namen Alfabetiseren Bronvermelding Referenties en voetnoten Wanneer extern linken Wetgeving: Auteursrechten Beleid voor gebruik van media Privacybeleid Wikiquette Ga uit van goede wil Geen persoonlijke aanvallen Koel blijven Conflictafhandeling Wat je niet moet doen Richtlijnen voor moderatoren Kwaliteitsverbetering Vermijd holle frasen
Zie ook Artikelen bewerken Zie ook Regels en richtlijnen

De onderstaande tekst is een voorstel dat momenteel geen deel uitmaakt van de regels en richtlijnen op de Nederlandstalige Wikipedia. Raadpleeg de overlegpagina voor discussie over dit voorstel.

Deze pagina in een notendop: Vermijd het gebruik van holle frasen zoals "sommige mensen zeggen".

Vermijd holle frasen en onscherpe formuleringen zoals: "Sommigen zeggen dat ...", "Men neemt aan dat ...", "Wordt door velen gezien als ...", "Geldt algemeen als ...", "Critici beweren dat ...", "Er wordt vaak op gewezen dat ...", "Deskundigen zijn van mening dat ...", "Onderzoek heeft aangetoond dat ..." zonder ze te concretiseren en te bewijzen. Deze formuleringen zijn wazige beweringen die ook het tegendeel toelaten (in het Engels worden ze weasel words genoemd, letterlijk: wezelwoorden). Een stelling zoals Arnhem is de mooiste stad van de wereld is niet neutraal en dus geen relevante uitlating op Wikipedia. Herschreven als de holle frase: Sommigen zeggen dat Arnhem de mooiste stad van de wereld is wekt dit de illusie van neutraliteit, maar het is weinigzeggend, want ook het tegendeel is waar: Sommigen zeggen dat Arnhem niet de mooiste stad van de wereld is. Om holle frasen te vermijden geef je een antwoord op: Wie zei dat? Wanneer? Nu? Op het moment van schrijven? Hoeveel mensen vinden dit? Hoeveel zijn sommigen? Welke soort mensen vinden dat? Waar leven zij? Welke visie hebben deze mensen? Waarom is dit van belang?

Meerdere problemen

Het hoofdprobleem van holle frasen is, dat het de neutraliteit van Wikipedia in gevaar brengt. Er zijn nog meerdere problemen:

• Weinigzeggend. Het doel van een encyclopedie is nuttige info verzamelen. Holle frasen zijn onduidelijk, vaak onnauwkeurig en weinigzeggend.

• Langdradig. Holle frasen zijn hoofdzakelijk opvulmateriaal. Ze maken zinnen langer, zonder nuttige informatie te geven.

• Onnodige discussie. Uitdrukkingen zoals "Sommigen vinden dit en dat", leiden tot vragen zoals: hoeveel mensen vinden dat daadwerkelijk. Hoeveel mensen zijn sommige mensen, en wie zijn ze?

• Herhaling. Overmatig gebruik van holle frasen leidt tot eentonige artikelen: "Sommigen zeggen… [...] Anderen reageren… [...] Weer anderen zeggen dat… [...].

Tips:

• Het gebruik van "duidelijk" of "blijkbaar". Als er iets niet gezegd hoeft te worden, zeg het dan niet. Als het moet, gebruik dan juist wel die woorden.

• Foutief gebruik van "enkele", "veel", "alle", "de meeste". In de regel is het beter om argumentum ad populum te voorkomen, zoals "aangezien de meeste Wikipedianen het eens zijn,…"

• Gebruik van "mogelijk" of "schijnbaar". Als iets niet kan worden bewezen, dan kan het niet worden opgenomen. Onbewezen gebruik van "mogelijk" is pure speculatie. Als een twijfelachtige verklaring is bewezen, dan moet de bron gegeven worden. Ook het onbewezen gebruik van "schijnbaar" of "lijkt te zijn" is oneigenlijke synthese.

Wat te doen tegen holle frasen?

Is de verklaring ook waar, wanneer je de holle frasen weglaat? Verwijder dan de holle frasen. Wordt een verklaring juist door holle frasen waar of aannemelijk, voeg dan toe en stel in de toelichting de volgende vragen: Wie heeft wat, waar en waarom gezegd? Welk vooroordeel zouden ze kunnen hebben? Hoeveel zijn sommigen?

Uitzonderingen

Zoals bij elke vuistregel geeft deze richtlijn een nogal ingrijpende generalisatie: gebruik geen holle frasen in Wikipedia-artikelen. Dit advies moet worden afgewogen tegen andere tekstbehoeften, zoals de noodzaak van beknoptheid en duidelijkheid. Stel daarom de volgende vragen:

• Hoe controversieel is de verklaring?
• Zijn er alternatieve opvattingen bekend?
• Hoeveel waarde schenkt het vermelden van de opvatting voor het artikel?

Enkele specifieke uitzonderingen:

• Als de mening of opvatting het onderwerp is van de discussie, bijvoorbeeld: "In de middeleeuwen geloofden de meeste mensen dat de zon om de Aarde draait."
• Als wie achter de opvatting staan te groot in aantal is om te rangschikken, bijvoorbeeld "Sommigen verkiezen honden als huisdier; anderen katten."