Woonplaats

Woonplaats (soms ook 'woonkern') is een dichtbevolkt gebied met bewoning, bestaande uit huizen en eventueel boerderijen, molens en/of (andere) bedrijven. Een woonplaats kan zowel een losliggende kern zijn als een aantal in elkaar overlopende kernen, dit laatste gebeurt meestal bij de groei van een eigen kern of van beide kernen.

Woonplaats betekent ook: de plaats waar een burger staat ingeschreven in het bevolkingsregister.

Bekende benamingen van woonplaats zijn onder andere:

• buurschap
• buurt
• buurtschap
• gehucht
• dorp
• vlek
• stad

Woonplaats in Nederland

In Nederland is het duidelijkste kenmerk van de categorisering "woonplaats" dat de naam van de woonplaats onderdeel is van elk formeel adres, zoals dat bijvoorbeeld in de postale adressering wordt gebruikt. De gemeenten zijn verantwoordelijk voor de begrenzing en benaming van woonplaatsen. Overigens is het woord 'woonplaats' enigszins verwarrend: heel Nederland is verdeeld in woonplaatsen ('gebiedsdekkend', zie hieronder), maar er zijn 'woonplaatsen', waar niet (of nauwelijks) (officieel) gewoond wordt, zoals Luchthaven Schiphol.

Met de invoering van de postcode in Nederland in 1977/1978 zijn de woonplaatsen (opnieuw) vastgelegd. Dit was een grote operatie waarbij alle gemeenten, de toenmalige PTT en het Ministerie van Verkeer en Waterstaat betrokken waren. Sindsdien hoort (in principe) elke plek in Nederland tot één woonplaats en heeft elke woonplaats één naam. Daarmee werd veel onduidelijkheid opgeheven.

Echter, ook sindsdien bestaan er nog twijfelgevallen: De gemeente 's-Gravenhage komt overeen met de woonplaats Den Haag. Vele dorpen en voormalige gemeenten (bijvoorbeeld: Scheveningen) worden soms als woonplaats/dorp beschouwd terwijl ze dat (officieel) niet (meer) zijn. Anderzijds wordt de formele woonplaats Amsterdam Zuidoost (een gebied, voorheen deel uitmakend van de opgeheven gemeente Weesperkarspel, dat nu "voorlopig vooralsnog definitief" deel is van gemeente Amsterdam) soms genegeerd en beschouwd als onderdeel van de woonplaats Amsterdam.

Met de invoering van de Basisregistraties Adressen en Gebouwen (Wet BAG, 2008) is een nieuwe ronde doorgevoerd van verduidelijking, met de verplichting aan de gemeenten om de woonplaatsen (met hun begrenzing) vast te leggen. In de wet staat ook dat gemeenten hun hele gebied moeten verdelen in woonplaatsen, zodat de indeling 'gebiedsdekkend' is. Aangezien (sinds de opheffing in 1996 van het Openbaar Lichaam Zuidelijke IJsselmeerpolders) het gehele land Nederland (inclusief binnenwateren en territoriale wateren) gemeentelijk is ingedeeld, is de woonplaats-indeling voor geheel Nederland nu ook gebiedsdekkend, dat wil zeggen dat elk plekje in Nederland nu tot één woonplaats behoort.

Geplaatst op:
13-09-2005

Dit artikel is een beginnetje over landen & volken. U wordt uitgenodigd om op bewerken te klikken om uw kennis aan dit artikel toe te voegen.