Rood (kleur)
Rood is in het additieve kleursysteem een primaire kleur. In het subtractieve kleursysteem is het een secundaire kleur. Het is de complementaire kleur van cyaan. Het is de tint met de krachtigste symboliek. Als een taal überhaupt namen voor kleuren heeft, is daaronder altijd een naam voor rood. De kleur rood licht zit het eind van het lichtspectrum dat nog door het menselijk oog kan worden gezien. De golflengte van rood licht ligt rond de 700 nanometer. Kleuren met lagere frequenties worden door sommige dieren wel gezien. Deze heten infrarood.
Rood van donker naar licht (grote afbeelding):
000000 |
110000 |
220000 |
330000 |
440000 |
550000 |
660000 |
770000 |
880000 |
990000 |
AA0000 |
BB0000 |
CC0000 |
DD0000 |
EE0000 |
FF0000 |
Van wit naar rood (grote afbeelding):
FFFFFF |
FFEEEE |
FFDDDD |
FFCCCC |
FFBBBB |
FFAAAA |
FF9999 |
FF8888 |
FF7777 |
FF6666 |
FF5555 |
FF4444 |
FF3333 |
FF2222 |
FF1111 |
FF0000 |
De kleuren tussen rood en wit zijn roze tinten.
Rood in variabele mate van verzadiging (horizontaal) en intensiteit (vertikaal):
Gebruik en gevoelswaarde
Rood is een kleur die snel de aandacht trekt, en wordt gezien als een teken van gevaar. Een rode lijst is dan ook een opsomming van mensen, dieren,... waar gevaar aan verbonden is. Daarom wordt rood veel gebruikt in verkeerslichten en seinen. Deze betekenis komt wellicht ook doordat bloed een rode kleur heeft; (de kleur van) bloed wordt door mens en dier instinctief verbonden met gevaar.
Symbolische betekenissen van rood hangen hiermee samen, het is de kleur van de woede. Rood wordt ook geassocieerd met de oorlogsgod Mars, vandaar ook waarschijnlijk dat de rode planeet Mars juist aan deze god is gewijd.
In de politiek, waarschijnlijk al vanaf de Franse Revolutie wordt rood gebruikt als kleur van de revolutionaire, linkse en in het algemeen radicale groepen. Bijvoorbeeld werd de burgeroorlog in Rusland gevochten tussen de roden en de witten. Op grond hiervan heette Rusland tijdens de Koude Oorlog ook wel het rode gevaar. Ook het maoïstische China werd met de rode kleur geassocieerd, zie bijvoorbeeld het Rode Boekje. De vlaggen van communistische landen zijn dan ook vaak rood.
In iets zwakkere vorm is rood de symbolische kleur van het socialisme in al zijn varianten, en daardoor ook van de sociaal-democratische partijen als de Sp.a en de PvdA, en van democratisch-socialistische als de SP:
- Het ledenblad van de PvdA heet Rood
- De jongerenorganisatie van de SP heet ROOD, jongeren in de SP (volledig in hoofdletters; deze organisatie draagt de naam langer dan het PvdA-blad)
- Binnen de sp.a bestaat een linkse tendens genaamd SP.a Rood
In een boekhouding worden rode kleuren gebruikt voor negatieve getallen, ofwel schulden. Als iemand een schuld heeft aan zijn bank, wordt dit rood staan genoemd.
In de Katholieke kerk is rood de kleur van de misgewaden in de pinkstertijd, verwijzend naar de vurige tongen. Ook geeft de rode kleur een waarde aan het ambt. Zo mogen (alleen) kardinalen het kardinaalsrood (of scharlakenrood) dragen. Dit geeft hun bereidheid aan om hun eigen bloed te offeren voor de kerk.
Rood is ook de kleur van de liefde. Op Valentijnsdag zijn dan ook vele rode harten te koop.
Moslims verven hun handen op bepaalde feesten rood met behulp van henna.
Pure chocolade zit meestal verpakt in rood papier, in tegenstelling tot melkchocolade, die blauw verpakt is. Ook karnemelk zit meestal in een rode verpakking, in tegenstelling tot melk (blauw) en yoghurt (groen). De kleur rood wordt dus ook gebruikt om puurheid of volheid aan te geven.
In de schilderkunst wordt rood ook gebruikt als een aandachtstrekker. De kleur komt door het kleurperspectief in een schilderij naar voren ten opzichte van meer neutrale kleuren. Voor het gebruik van rood worden verschillende pigmenten gebruikt:
In de elektronische kleurcode staat rood voor het cijfer 2.
Taal
Als een taal maar één enkele kleurnaam heeft, is dat zonder uitzondering de naam voor rood.
Het taalgebruik nuanceert nog verder het rood in allerlei combinaties als: vuurrood, kersenrood, scharlakenrood, tomatenrood, koperrood, baksteenrood, helrood, frambozenrood,...
Rood in de taal
- Rood is de kleur van het gevaar
- Rood is de kleur van de liefde
- Rood is de kleur van een politieke stroming: socialisme