Tweede Kamerverkiezingen in het kiesdistrict Eindhoven (1850-1888)
Tweede Kamerverkiezingen in het kiesdistrict Eindhoven (1850-1888) geeft een overzicht van verkiezingen voor de Nederlandse Tweede Kamer in het kiesdistrict Eindhoven in de periode 1850-1888.
Het kiesdistrict Eindhoven was al ingesteld in 1848. De indeling van het kiesdistrict werd in 1850 gewijzigd bij de invoering van de Kieswet. Tot het kiesdistrict behoorden vanaf dat moment de volgende gemeenten: Aalst, Aarle-Rixtel, Asten, Bakel en Milheeze, Beek en Donk, Bergeyk, Best, Boekel, Borkel en Schaft, Budel, Deurne, Dommelen, Duizel, Eersel, Eindhoven, Erp, Geldrop, Gemert, Gestel en Blaarthem, Heeze, Helmond, Leende, Lierop, Lieshout, Luyksgestel, Maarheeze, Mierlo, Nistelrode, Nuenen, Gerwen en Nederwetten, Oerle, Riethoven, Sint-Oedenrode, Soerendonk, Sterksel en Gastel, Someren, Son en Breugel, Stiphout, Stratum, Strijp, Tongelre, Uden, Valkenswaard, Veghel, Veldhoven, Vessem, Wintelre en Knegsel, Vlierden, Waalre, Westerhoven, Woensel en Eckart, Zeelst en Zesgehuchten.
In 1869 werd de indeling van het kiesdistrict gewijzigd. De gemeenten Boekel, Gemert, Nistelrode en Uden werden toegevoegd aan het kiesdistrict Boxmeer. Tevens werd een gedeelte van het kiesdistrict Tilburg (de gemeenten Bladel, Hoogeloon, Hapert en Casteren, Oost-, West- en Middelbeers en Reusel) toegevoegd aan het kiesdistrict Eindhoven.
In 1878 werd de indeling van het kiesdistrict wederom gewijzigd. De gemeenten Erp, St. Oedenrode en Veghel werden toegevoegd aan het kiesdistrict 's-Hertogenbosch.
Het kiesdistrict Eindhoven was in deze periode een meervoudig[1] kiesdistrict: het vaardigde twee leden af naar de Tweede Kamer. Om de twee jaar trad één van de leden af; er werd dan een periodieke verkiezing gehouden voor de vrijgevallen zetel. Bij algemene verkiezingen (na ontbinding van de Tweede Kamer) bracht elke kiezer twee stemmen uit. Om in de eerste verkiezingsronde gekozen te worden moest een kandidaat minimaal de districtskiesdrempel[2] behalen; indien nodig werd een tweede ronde gehouden.
Legenda
- cursief: in de eerste verkiezingsronde geplaatst voor de tweede ronde;
- vet: gekozen als lid van de Tweede Kamer.
27 augustus 1850[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen waren algemene verkiezingen; zij werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer na inwerkingtreding van de Kieswet.
27 augustus | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 1.950 |
Opkomst | 1.432 |
Geldige stemmen | 2.817 |
Blanco stemmen | 33 |
Kiesdrempel | 704 |
Kandidaten | |
J.F. van der Heijde[3] | 1.133 |
J.B. Bots[4] | 1.068 |
J.O. de Jong van Beek en Donk | 249 |
P. van den Heuvel | 185 |
C.F. Wesselman | 46 |
Bangeman Huygens van Lowendaal | 32 |
8 juni 1852[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen waren periodieke verkiezingen; zij werden gehouden vanwege de afloop van de zittingstermijn van een gekozen lid.
8 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 1.869 |
Opkomst | 1.015 |
Geldige stemmen | 985 |
Blanco stemmen | 5 |
Kandidaten | |
J.B. Bots[3] | 498 |
P. van den Heuvel | 269 |
J.O. de Jong van Beek en Donk | 156 |
C.F. Wesselman | 44 |
17 mei 1853[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen waren algemene verkiezingen; zij werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.[5]
17 mei | 31 mei[6] | |
---|---|---|
Kiesgerechtigden | 2.050 | 2.050 |
Opkomst | 1.569 | 1.465 |
Geldige stemmen | 3.056 | 1.456 |
Blanco stemmen | 74 | 5 |
Kiesdrempel | 764 | 728 |
Kandidaten | ||
J.B. Bots[3] | 967 | |
P. van den Heuvel | 658 | 764 |
J.F. van der Heijde[3] | 658 | 692 |
M. van den Acker | 461 | |
N.F.C.J. Sassen | 94 | |
E.J.H. Borret | 35 | |
J.R. Thorbecke | 25 | |
C.F. Wesselman | 23 |
27 april 1854[bewerken | brontekst bewerken]
Petrus van den Heuvel, gekozen bij de verkiezingen van 17 mei 1853, trad op 30 maart 1854 af vanwege zijn benoeming als rechter bij de arrondissementsrechtbank in Eindhoven. Om in de ontstane vacature te voorzien werd een tussentijdse verkiezing gehouden.
27 april | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 2.050 |
Opkomst | 1.055 |
Geldige stemmen | 1.030 |
Blanco stemmen | 13 |
Kandidaten | |
J.F. van der Heijde | 825 |
A.A.J. Meijlink | 84 |
T. Princen | 24 |
13 juni 1854[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen waren periodieke verkiezingen; zij werden gehouden vanwege de afloop van de zittingstermijn van een gekozen lid.
13 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 2.050 |
Opkomst | 972 |
Geldige stemmen | 957 |
Blanco stemmen | 14 |
Kandidaten | |
J.F. van der Heijde[3] | 884 |
22 augustus 1854[bewerken | brontekst bewerken]
Johannes van der Heijde, gekozen bij de verkiezingen van 13 juni 1854, overleed op 25 juli 1854. Om in de ontstane vacature te voorzien werd een tussentijdse verkiezing gehouden.
22 augustus | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 2.050 |
Opkomst | 1.134 |
Geldige stemmen | 1.127 |
Blanco stemmen | 6 |
Kandidaten | |
A.A.J. Meijlink | 621 |
M. van den Acker | 370 |
H.H. Vermeulen | 37 |
W. Sassen | 32 |
C.F. Wesselman | 24 |
23 oktober 1855[bewerken | brontekst bewerken]
Johannes Bots, gekozen bij de verkiezingen van 17 mei 1853, trad op 5 augustus 1855 af vanwege zijn herbenoeming als kantonrechter in Helmond.[7] Om in de ontstane vacature te voorzien werd een tussentijdse verkiezing gehouden.
23 oktober | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 2.050 |
Opkomst | 831 |
Geldige stemmen | 822 |
Blanco stemmen | 2 |
Kandidaten | |
J.B. Bots[3] | 762 |
M. van den Acker | 21 |
10 juni 1856[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen waren periodieke verkiezingen; zij werden gehouden vanwege de afloop van de zittingstermijn van een gekozen lid.
10 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 2.042 |
Opkomst | 889 |
Geldige stemmen | 880 |
Blanco stemmen | 4 |
Kandidaten | |
J.B. Bots[3] | 840 |
8 juni 1858[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen waren periodieke verkiezingen; zij werden gehouden vanwege de afloop van de zittingstermijn van een gekozen lid.
8 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 2.057 |
Opkomst | 1.008 |
Geldige stemmen | 994 |
Blanco stemmen | 5 |
Kandidaten | |
A.A.J. Meijlink[3] | 955 |
C.F. Wesselman | 24 |
12 juni 1860[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen waren periodieke verkiezingen; zij werden gehouden vanwege de afloop van de zittingstermijn van een gekozen lid.
12 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 2.121 |
Opkomst | 1.082 |
Geldige stemmen | 1.081 |
Blanco stemmen | 2 |
Kandidaten | |
J.B. Bots[3] | 999 |
W. van Rekum | 37 |
10 juni 1862[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen waren periodieke verkiezingen; zij werden gehouden vanwege de afloop van de zittingstermijn van een gekozen lid.
10 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 2.146 |
Opkomst | 944 |
Geldige stemmen | 935 |
Blanco stemmen | 6 |
Kandidaten | |
A.A.J. Meijlink[3] | 851 |
W. van Rekum | 39 |
5 januari 1864[bewerken | brontekst bewerken]
Antonius Meijlink, gekozen bij de verkiezingen van 10 juni 1862, overleed op 11 december 1863. Om in de ontstane vacature te voorzien werd een tussentijdse verkiezing gehouden.
5 januari | 19 januari[8] | |
---|---|---|
Kiesgerechtigden | 2.207 | 2.207 |
Opkomst | 1.425 | 1.745 |
Geldige stemmen | 1.421 | 1.738 |
Blanco stemmen | 5 | 9 |
Kandidaten | ||
P. van den Heuvel | 438 | 904 |
P.J.A. Smitz | 700 | 834 |
J.F. Coolen | 253 |
14 juni 1864[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen waren periodieke verkiezingen; zij werden gehouden vanwege de afloop van de zittingstermijn van een gekozen lid.
14 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 2.283 |
Opkomst | 1.081 |
Geldige stemmen | 1.073 |
Blanco stemmen | 8 |
Kandidaten | |
J.B. Bots[3] | 1.044 |
12 september 1865[bewerken | brontekst bewerken]
Johannes Bots, gekozen bij de verkiezingen van 14 juni 1864, trad op 21 augustus 1865 af vanwege zijn herbenoeming als kantonrechter in Helmond.[7] Om in de ontstane vacature te voorzien werd een tussentijdse verkiezing gehouden.
12 september | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 2.268 |
Opkomst | 800 |
Geldige stemmen | 791 |
Blanco stemmen | 5 |
Kandidaten | |
J.B. Bots[3] | 759 |
12 juni 1866[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen waren periodieke verkiezingen; zij werden gehouden vanwege de afloop van de zittingstermijn van een gekozen lid.
12 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 2.268 |
Opkomst | 1.046 |
Geldige stemmen | 1.038 |
Blanco stemmen | 7 |
Kandidaten | |
P. van den Heuvel[3] | 960 |
P.J.A. Smitz | 51 |
30 oktober 1866[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen waren algemene verkiezingen; zij werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.[9]
30 oktober | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 2.268 |
Opkomst | 1.591 |
Geldige stemmen | 3.084 |
Blanco stemmen | 96 |
Kiesdrempel | 771 |
Kandidaten | |
J.B. Bots[3] | 1.275 |
P. van den Heuvel[3] | 1.136 |
P.J.A. Smitz | 511 |
C.F. Wesselman | 60 |
J.F. Smits van Oyen | 27 |
22 januari 1868[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen waren algemene verkiezingen; zij werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.[10]
22 januari | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 2.344 |
Opkomst | 1.663 |
Geldige stemmen | 3.249 |
Blanco stemmen | 67 |
Kiesdrempel | 812 |
Kandidaten | |
J.B. Bots[3] | 1.531 |
P.J.A. Smitz | 868 |
P. van den Heuvel[3] | 811 |
8 juni 1869[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen waren periodieke verkiezingen; zij werden gehouden vanwege de afloop van de zittingstermijn van een gekozen lid.
8 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 2.146 |
Opkomst | 1.076 |
Geldige stemmen | 1.059 |
Blanco stemmen | 17 |
Kandidaten | |
J.B. Bots[3] | 980 |
P. van den Heuvel | 47 |
20 september 1870[bewerken | brontekst bewerken]
Johannes Bots, gekozen bij de verkiezingen van 8 juni 1869, trad op 21 augustus 1870 af vanwege zijn herbenoeming als kantonrechter in Helmond.[7] Om in de ontstane vacature te voorzien werd een tussentijdse verkiezing gehouden.
20 september | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 2.200 |
Opkomst | 844 |
Geldige stemmen | 840 |
Blanco stemmen | 2 |
Kandidaten | |
J.B. Bots[3] | 802 |
13 juni 1871[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen waren periodieke verkiezingen; zij werden gehouden vanwege de afloop van de zittingstermijn van een gekozen lid.
13 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 2.259 |
Opkomst | 1.231 |
Geldige stemmen | 1.199 |
Blanco stemmen | 32 |
Kandidaten | |
P.J.A. Smitz[3] | 1.128 |
P. van den Heuvel | 27 |
10 juni 1873[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen waren periodieke verkiezingen; zij werden gehouden vanwege de afloop van de zittingstermijn van een gekozen lid.
10 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 2.319 |
Opkomst | 1.556 |
Geldige stemmen | 1.545 |
Blanco stemmen | 7 |
Kandidaten | |
A.J.H. van Baar | 827 |
J.B. Bots[3] | 705 |
8 juni 1875[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen waren periodieke verkiezingen; zij werden gehouden vanwege de afloop van de zittingstermijn van een gekozen lid.
8 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 2.392 |
Opkomst | 1.310 |
Geldige stemmen | 1.302 |
Blanco stemmen | 8 |
Kandidaten | |
P.J.A. Smitz[3] | 1.127 |
D.H. van den Acker | 150 |
23 maart 1876[bewerken | brontekst bewerken]
Antonius van Baar, gekozen bij de verkiezingen van 10 juni 1873, trad op 8 maart 1876 af vanwege zijn herbenoeming als kantonrechter in Oirschot.[7] Om in de ontstane vacature te voorzien werd een tussentijdse verkiezing gehouden.
23 maart | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 2.392 |
Opkomst | 917 |
Geldige stemmen | 904 |
Blanco stemmen | 9 |
Kandidaten | |
A.J.H. van Baar[3] | 881 |
12 juni 1877 (tussentijds)[bewerken | brontekst bewerken]
Petrus Smitz, gekozen bij de verkiezingen van 8 juni 1875, trad op 15 mei 1877 af vanwege zijn herbenoeming als kantonrechter in Eindhoven.[7] Om in de ontstane vacature te voorzien werd een tussentijdse verkiezing gehouden.
12 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 2.624 |
Opkomst | 1.204 |
Geldige stemmen | 1.193 |
Blanco stemmen | 11 |
Kandidaten | |
P.J.A. Smitz[3] | 1.085 |
F.W. van den Dungen | 49 |
A.J.H. van Baar | 35 |
12 juni 1877 (periodiek)[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen waren periodieke verkiezingen; zij werden gehouden vanwege de afloop van de zittingstermijn van een gekozen lid.
12 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 2.624 |
Opkomst | 1.205 |
Geldige stemmen | 1.194 |
Blanco stemmen | 12 |
Kandidaten | |
A.J.H. van Baar[3] | 1.093 |
F.W. van den Dungen | 45 |
25 september 1877[bewerken | brontekst bewerken]
Petrus Smitz, gekozen bij de verkiezingen van 12 juni 1877, trad op 17 september 1877 af vanwege zijn verkiezing tot lid van de Eerste Kamer. Om in de ontstane vacature te voorzien werd een tussentijdse verkiezing gehouden.
25 september | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 2.624 |
Opkomst | 1.224 |
Geldige stemmen | 1.223 |
Blanco stemmen | 2 |
Kandidaten | |
C.A.H. Barge | 722 |
D.H. van den Acker | 407 |
J.H.A. Diepen | 86 |
10 juni 1879[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen waren periodieke verkiezingen; zij werden gehouden vanwege de afloop van de zittingstermijn van een gekozen lid.
10 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 2.424 |
Opkomst | 1.632 |
Geldige stemmen | 1.624 |
Blanco stemmen | 5 |
Kandidaten | |
C.A.H. Barge[3] | 867 |
J.H.A. Diepen | 605 |
D.H. van den Acker | 150 |
8 juni 1880[bewerken | brontekst bewerken]
Harry Barge, gekozen bij de verkiezingen van 10 juni 1879, trad op 10 mei 1880 af vanwege zijn benoeming als lid van het Hof van Justitie in Curaçao. Om in de ontstane vacature te voorzien werd een tussentijdse verkiezing gehouden.
8 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 2.463 |
Opkomst | 1.539 |
Geldige stemmen | 1.532 |
Blanco stemmen | 6 |
Kandidaten | |
P.J.F. Vermeulen | 1.146 |
D.H. van den Acker | 378 |
14 juni 1881[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen waren periodieke verkiezingen; zij werden gehouden vanwege de afloop van de zittingstermijn van een gekozen lid.
14 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 2.558 |
Opkomst | 1.141 |
Geldige stemmen | 1.128 |
Blanco stemmen | 12 |
Kandidaten | |
A.J.H. van Baar[3] | 1.087 |
12 juni 1883[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen waren periodieke verkiezingen; zij werden gehouden vanwege de afloop van de zittingstermijn van een gekozen lid.
12 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 2.610 |
Opkomst | 1.052 |
Geldige stemmen | 1.046 |
Blanco stemmen | 6 |
Kandidaten | |
P.J.F. Vermeulen[3] | 1.019 |
28 oktober 1884[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen waren algemene verkiezingen; zij werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.[11]
28 oktober | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 2.682 |
Opkomst | 1.236 |
Geldige stemmen | 2.439 |
Blanco stemmen | 35 |
Kiesdrempel | 610 |
Kandidaten | |
A.J.H. van Baar[3] | 1.185 |
P.J.F. Vermeulen[3] | 1.165 |
D.H. van den Acker | 53 |
15 juni 1886[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen waren algemene verkiezingen; zij werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.[12]
15 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 2.886 |
Opkomst | 1.804 |
Geldige stemmen | 3.551 |
Blanco stemmen | 41 |
Kiesdrempel | 888 |
Kandidaten | |
A.J.H. van Baar[3] | 1.619 |
P.J.F. Vermeulen[3] | 1.587 |
D.H. van den Acker | 188 |
M. Prinzen | 137 |
1 september 1887[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen waren algemene verkiezingen; zij werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.[13]
1 september | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 2.914 |
Opkomst | 1.314 |
Geldige stemmen | 2.602 |
Blanco stemmen | 16 |
Kiesdrempel | 651 |
Kandidaten | |
A.J.H. van Baar[3] | 1.263 |
P.J.F. Vermeulen[3] | 1.260' |
Voortzetting[bewerken | brontekst bewerken]
Na de grondwetsherziening van 1887 werden de meervoudige kiesdistricten opgeheven; het kiesdistrict Eindhoven werd derhalve omgezet in een enkelvoudig kiesdistrict.[1] De gemeenten Aalst, Aarle-Rixtel, Asten, Bakel en Milheeze, Budel, Deurne, Geldrop, Heeze, Helmond, Leende, Lierop, Maarheeze, Mierlo, Nuenen, Gerwen en Nederwetten, Soerendonk, Sterksel en Gastel, Someren, Stiphout, Tongelre, Vlierden, Waalre en Zesgehuchten werden toegevoegd aan het kiesdistrict Helmond, de gemeente Oost-, West- en Middelbeers aan het kiesdistrict Tilburg en de gemeenten Beek en Donk, Lieshout en Son en Breugel aan het kiesdistrict Veghel. Een gedeelte van het kiesdistrict Tilburg (de gemeente Hooge en Lage Mierde) werd toegevoegd aan het kiesdistrict Eindhoven.
Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]
- Tweede Kamerverkiezingen in het kiesdistrict Eindhoven (1848-1850)
- Tweede Kamerverkiezingen in het kiesdistrict Eindhoven (1888-1918)
Bronnen
- Tweede Kamerverkiezingen kiesdistrict Eindhoven op www.verkiezingsuitslagen.nl
- Verkiezingen Tweede Kamer 1848-1918 op huygens.knaw.nl
Noten
- ↑ a b Een enkelvoudig district vaardigde per zittingsperiode één lid af naar de Tweede Kamer, een meervoudig kiesdistrict twee of meer leden.
- ↑ De districtskiesdrempel werd bepaald door de volgende formule: 50% van het aantal uitgebrachte geldige stemmen, gedeeld door het aantal in het district te verkiezen zetels.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah Aftredend en herkiesbaar Tweede Kamerlid voor Eindhoven.
- ↑ Bots was aftredend Kamerlid voor het in 1850 opgeheven kiesdistrict Helmond, dat werd samengevoegd met het kiesdistrict Eindhoven.
- ↑ De Tweede Kamer was ontbonden in verband met een regeringscrisis over het herstel van de bisschoppelijke hiërarchie.
- ↑ Omdat niet het vereiste aantal kandidaten er in de eerste ronde in slaagde de districtskiesdrempel te overschrijden, was een tweede verkiezingsronde nodig. Deze werd gehouden tussen de twee niet-direct gekozen kandidaten die in de eerste ronde de meeste stemmen behaald hadden.
- ↑ a b c d e De vigerende wetgeving vereiste het aftreden van een lid van het parlement bij een aantal benoemingen. Het aftredende parlementslid was terstond herkiesbaar.
- ↑ Omdat geen van de kandidaten in de eerste ronde de absolute meerderheid van de uitgebrachte geldige stemmen behaalde, was een tweede verkiezingsronde nodig. Deze werd gehouden tussen de twee kandidaten die in de eerste ronde de meeste stemmen behaald hadden.
- ↑ De Tweede Kamer was ontbonden nadat deze een motie had aangenomen waarin het kabinetsbeleid op het gebied van Koloniën werd afgekeurd.
- ↑ Nadat de begroting voor Buitenlandse Zaken door de Tweede Kamer verworpen was, bood het kabinet-Van Zuylen van Nijevelt zijn ontslag aan. Hierop ontbond de Koning de Tweede Kamer.
- ↑ De Tweede Kamer was ontbonden na aanvaarding van een voorstel tot grondwetsherziening in eerste lezing.
- ↑ De Tweede Kamer was ontbonden nadat het kabinet-Heemskerk Azn.zijn functie ter beschikking had gesteld.
- ↑ De Tweede Kamer was ontbonden na aanvaarding van een voorstel tot grondwetsherziening in eerste lezing.