Naar inhoud springen

Vogels (taxonomie)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Schets van de vogelstamboom. Alle nu levende soorten behoren tot de Neornithes (in kleur).

De taxonomie van de vogels is altijd een moeilijke zaak geweest. Hun lichaamsbouw wordt in sterke mate bepaald door hun levenswijze en dit kan er toe leiden dat soorten die slechts in de verte verwant zijn toch als twee druppels water op elkaar lijken.

Bovendien zijn vogelbotten heel licht en vergankelijk, zodat zij zelden als fossielen bewaard blijven. De classificatie van de vogels is lang gebaseerd geweest op de inzichten van de vogelkundige paleontoloog Alexander Wetmore (de Wetmore order). In de loop van de jaren 1980 kwam steeds vaker een derde bron van informatie beschikbaar in de vorm van vergelijkend DNA-onderzoek.

Nieuwere resultaten (2008) laten zien dat het laatste woord over de juiste indeling van de vogelwereld nog niet gesproken is, maar wel dat grote veranderingen ten opzichte van de klassieke indeling noodzakelijk zijn.

Een klassieke interpretatie van de taxonomie van de vogels is de volgende:

Taxonomie op basis van DNA-onderzoek

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie DNA-onderzoek naar de taxonomie van de vogels voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Model van Hackett

[bewerken | brontekst bewerken]

Ter vergelijking wordt hier een schets gegeven van een mogelijke nieuwe indeling in de vorm van een cladogram:

Avialae 

Archaeopterygidae


 Pygostylia 

Confuciusornithidae


 Ornithothoraces 

Enantiornithes


 Ornithurae 

Hesperornithiformes


 Carinatae 

Ichthyornithidae


 Neornithes 

Palaeognathae (Loopvogels en tinamoes)


 Neognathae 

Neoaves


 Galloanserae 

Galliformes (Hoendervogels)




Anseriformes (Eendvogels)



Gastornithidae











Neoaves 


Podicipediformes (Futen)



Phoenicopteriformes (Flamingo's)




Phaethontiformes (Keerkringvogels)



Pteroclidiformes (Zandhoenders)



Mesitornithiformes (Steltrallen)



Columbiformes (Dodo's, duiven en tortels)



Eurypygiformes (Zonneral, kagoe en †Aptornithidae)




Caprimulgiformes (Nachtzwaluwen en vetvogel)




Apodiformes (Gierzwaluwen, kolibries en dwergnachtzwaluwen)





Opisthocomiformes (Hoatzin)




Cuculiformes (Koekoeken en toerako's)



Gruiformes (Kraanvogels, rallen, trappen, et cetera)


 (Watervogels

Gaviiformes (Duikers)





Sphenisciformes (Pinguïns)



Procellariiformes (Albatrossen en stormvogels)





Ciconiiformes (Ooievaars)




Suliformes (Aalscholvers, genten, fregatvogels en slangenhalsvogels)


 Pelecaniformes  

Threskiornithidae (Ibissen en lepelaars)



Ardeidae (Reigers en roerdompen)




Pelecanidae (Pelikanen)



Scopidae (Hamerkop)



Balaenicipitidae (Schoenbekooievaar)











Charadriiformes (Alken, meeuwen, steltlopers, vechtkwartels, et cetera)


 (Landvogels) 
 Accipitriformes  

Cathartidae (Gieren van de Nieuwe Wereld en †Teratornithidae)




Sagittariidae (Secretarisvogels)




Accipitridae (Havikachtigen, arenden, buizerden, kiekendieven, wouwen, gieren van de Oude Wereld excl. valken)



Pandionidae (Visarenden)






Strigiformes (Uilen)



Coliiformes (Muisvogels)




Leptosomiformes (Koerol)



Trogoniformes (Trogons)




Bucerotiformes (hoppen, boomhoppen en neushoornvogels)




Piciformes (Spechtvogels)



Coraciiformes (Scharrelaars, grondscharrelaars, ijsvogels, bijeneters, todies en motmots)






Cariamiformes (Seriema's en †schrikvogels)




Falconiformes (Valken)




Psittaciformes (Papegaaien en kaketoes)



Passeriformes (Zangvogels)







De bovenstaande indeling is gedeeltelijk op het DNA-onderzoek van Hackett et al. gebaseerd.[2]