Wikipedia:Het Verleden/Archief/2022-12

Karl Zech

Op deze overlegpagina heb ik een vraag gesteld over een SS-officier die ontslagen zou zijn omdat hij geweigerd zou hebben Joden naar het Getto te brengen. Ik vermoed dat weinig mensen die specifieke overlegpagina op hun volglijst hebben staan, maar ik zou toch graag de mening van enkele geschiedeniskenners willen hebben. Hoopje (overleg) 5 dec 2022 17:06 (CET)

De bijdrager die dat schreef is nog volop actief hier. Ik heb hem gepingd en gevraagd op de OP aldaar te reageren. Goed dat je e.e.a. opmerkte. Het is inderdaad een vreemd verhaal. HT (overleg) 5 dec 2022 17:54 (CET)

Wikipedia:Educatieprogramma/ITV Hogeschool voor Tolken en Vertalers/De Spaanse troonopvolging 1868–1870 en Spaanse revolutie van 1868, brengen we die samen? En hoe?

Ik leg mijn vraag op tafel als wikificeerder van vertaalde lemmata, dus vergeef mij mijn beperkte geschiedkundige kennis.

Het Duitstalige lemma de:Spanische Thronfolge 1868–1870, werd ter vertaling voorgelegd en ook vertaald. In al mijn onbezonnenheid heb ik het gewikificeerd. Nu de vertaling klaar is voor de hoofdnaamruimte, blijkt het Duitse lemma al verbonden te zijn met Spaanse revolutie van 1868 en dus ook met es:Revolución de 1868 welke toch een andere visie geven op de gebeurtenissen. De Franstalige en Engelstalige Wikipedia-paginas hebben niet voldoende diepgang en bieden me geen verdere houvast.

Er zijn nu meerdere mogelijkheden en ik zoek naar feedback over hoe het verder moet.:

1. ik overschrijf de huidige NL-versie met de vertaling van de DE-versie (mogelijk met een noot dat de tekst mogelijks eenzijdig is)
2. ik voeg de vertaalde versie toe als nieuw lemma en koppel die met de Duitse versie aan een nieuwe wiki-data element (revolutie en troonopvolging uit elkaar halend)
3. iemand met kennis van de Spaanse taal en/of het onderwerp verrijkt de vertaalde Duitse versie met de Spaanse visie/interpretatie voor we de huidige NL-versie overschrijven

Graag suggesties en opinies, en nog liever een helpende hand.

Groeten uit Brussel, SvenDK (overleg) 9 dec 2022 05:09 (CET)

Beste SvenDK. Ik ga zo weg vandaag. Daarom even kort. In elk geval moet in de aanhef "monde uit" geschreven worden als "mondde uit" (hier). Dat is een opvallende fout. Het lijkt mij daarom een goed idee het hele lemma nog eens grondig door te nemen op grammatica en stijlfouten.

Volgens de aanhef van het lemma is dat gedoe rond de troonopvolging de directe aanleiding voor de Duits-Franse oorlog van 1870/1871. Volgens het bijschrift van de foto rechtsboven is die troonopvolging echter een "indirecte" aanleiding. Dat is de eerste inconsistentie die ik aantref.

Je schrijft dat je de Nederlandse versie met deze wilt overschrijven, en "mogelijk met een noot dat de tekst mogelijk eenzijdig is". Als de tekst mogelijk eenzijdig is, lijkt het mij sowieso geen goed idee om nu al met overschrijven te beginnen.

Ik ben er niet zo voor om een vertaling van Wikipedia (een notoir onbetrouwbare bron) inhoudelijk ongecontroleerd over te nemen. Nu is de Duitse Wikipedia inhoudelijk wel een stuk beter dan de Nederlandse. Desondanks lijkt het mij beter het hele lemma ook inhoudelijk nog eens grondig door te nemen en de tekst te controleren op juistheid. Er lijkt mij geen enkele haast te zijn. Ik moet helaas over een dik uur de deur uit, dus ik laat het vooralsnog hierbij. mvg. HT (overleg) 9 dec 2022 07:37 (CET)

Josef Mengele en blok 10

Het valt me op dat we in ons artikel over blok 10 – in concentratiekamp Auschwitz I de plaats waar medische experimenten werden uitgevoerd – uitgebreid ingaan op de rol van Josef Mengele, conform wat een aantal van onze bronnen melden. Ik vind het echter meer dan opvallend is dat zowel het Duitstalige als Engelstalige artikel Mengele helemaal niet lijkt te noemen. De verschrikkingen van Mengele staan buiten kijf, maar of hij onderdeel was van het vaste team 'artsen' van blok 10 is daarmee wat mij betreft nog wel een openstaande vraag. Hier geschiedeniskenners die hier meer van weten? StuivertjeWisselen (overleg) 12 dec 2022 13:31 (CET)

Bij dezen een ping @DennisPeeters: de aanmaker van het artikel. StuivertjeWisselen (overleg) 13 dec 2022 16:19 (CET)

@StuivertjeWisselen Volgens deze bron (Experimental Block No. 10 in Auschwitz) werd blok 10 toegewezen aan Carl Clauberg en Horst Schumann aangezien zij de opdracht hadden gekregen om onderzoek te doen naar sterilisatie op grote schaal (zie pagina 60). Het was bedoeld als “X‑ray sterilisation station” (voorheen was deze in blok 30 gesitueerd). Eind 1942 werd blok 10 in gebruik genomen (zie pagina 61). Op de begane grond was een laboratorium van Dr Bruno Weber (pagina 62). Een getuigenverklaring (zie pagina 70) heeft het over "The few hundred Jewish patients on the first floor were, I knew, divided up among the various doctors." Deze getuige noemt hier enkel dr. Wirths, dr. Weber en dr. Schumann. (Wirths = Eduard Wirths, SS‑Sturmbannführer, chief physician of the Auschwitz SS garrison.) In dit document komt dr. Mengele niet voor.

In deze bron wordt Mengele genoemd als één van de artsen die in Auschwitz werkzaam was, maar enkel Professor Dr. Carl Clauberg wordt specifiek genoemd als arts van blok 10. In andere bronnen zoals deze wordt blok 10 ook omschreven als het blok dat geleid werd door Clauberg.

In dit document over een onderzoek naar Mengele (In the Matter of Josef Mengele: A Report to the Attorney General of the United States) staat het volgende:

"Some of these pseudo-experiments [verwijzend naar experimenten op tweelingen] allegedly took place in the research block 10 of the central camp Auschwitz, some also at other places, dissections took place mainly in one of the crematories."

En: "In the year 1943 the suspect MENGELE allegedly carried out phlegmon-experiments on a series of women and children in block 10 of the central camp Auschwitz"

En: "Also during the liquidation of the Gypsy Camp, the suspect MENGELE tried to transfer seven pairs of twins to the research block 10 of the central camp with the purpose of pseudomedical experiments."

Dr. Mengele was wel werkzaam in blok 10, maar al met al denk ik dat vooral Clauberg hoofdpersoon was in blok 10.

Ik weet niet of dit je verder kan helpen, maar dit is wat ik kon vinden. TheGoodEndedHappily (overleg) 7 jan 2023 13:40 (CET)

Zeer veel dank TheGoodEndedHappily, dit helpt me zeker verder. Ik ga nog verder op zoek in de bronnen, maar mijn huidige indruk is dat ons artikel teveel de verschrikkingen van Mengele centraal stelt – die waarschijnlijk voor een zeer groot deel ergens anders dan in blok 10 plaatsvonden – en daarmee danig uit balans en niet geheel waarheidsgetrouw is. StuivertjeWisselen (overleg) 7 jan 2023 21:59 (CET)