Ubuntu (Linuxdistributie): verschil tussen versies

Ubuntu
	Bureaublad van Ubuntu 22.04 LTS
Ontwikkelaar(s)	Canonical en de gemeenschap
OS-familie	GNU/Linux
Bronmodel	FOSS
Uitgebracht	20 oktober 2004
Recentste uitgave	24.04 LTS (25 april 2024)
Codenaam	22.04: Jammy Jellyfish
Recentste bètaversie	19.10 (27 september 2019)
Kerneltype	Monolithisch
Licentie(s)	GPL en anderen
Status	Actief
DistroWatch	DistroWatch-pagina
Website	[www.ubuntu.com Officiële website]
Portaal	Informatica ; Vrije software

Interactief door geschiedenis bladeren

← Oudere bewerking Nieuwere bewerking →

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud

VisueelWikitekst

In de regel

Versie van 1 aug 2022 16:03

Dit artikel is in bewerking voor de Schrijfwedstrijd.
Wil je een grotere wijziging in dit artikel doorvoeren, dan is het misschien beter deze eerst op de overlegpagina voor te stellen. Voor uitleg hierover zie hier.

Ubuntu is een Linuxdistributie voor pc's, servers, IoT en robots. Dit besturingssysteem is beschikbaar in een groot aantal talen. Ubuntu wordt ontwikkeld door Canonical dat de nadruk legt op gebruiksvriendelijkheid en toegankelijkheid voor gebruik thuis, op school en op het werk.

Ubuntu is gebaseerd op de Linuxdistributie Debian, maar onderscheidt zich hiervan door twee keer per jaar nieuwe versies uit te brengen. De nummers daarvan verwijzen naar het jaar en de maand van de verschijningsdatum.

De naam komt van het concept Ubuntu uit de Zoeloe-cultuur in Zuid-Afrika. Het betekent zoiets als 'menselijk zijn voor anderen'. De gestelde missie van de makers is om deze filosofie naar computers te brengen, en vrije software voor een zo breed mogelijke groep mensen beschikbaar te stellen, ongeacht hun middelen.^[2]

Geschiedenis

Ubuntu maakte tot en met versie 10.10 gebruik van versie 2.x van de GNOME-desktop. Vanaf versie 11.04 besloot Canonical om niet verder te gaan met de inmiddels nieuw ontwikkelde versie 3 van de GNOME-desktop, maar om het eigen Unity mee te leveren als standaarddesktopomgeving.^[3]

Unity is de standaardgebruiksomgeving geweest tot en met versie 17.04. Vanaf versie 17.10 is Canonical gestopt met het Unityproject en levert Ubuntu versie 3 van de GNOME-gebruiksomgeving.^[4]

Software

Ubuntu kan alle voor Linux geschreven software draaien. Daarnaast kan een groeiend aantal programma's voor Windows worden gedraaid onder Wine, een opensource-implementatie van de Windows API en programmabibliotheken.

Ubuntu is er in 32 bit en in 64 bit. Indien de 64 bitversie van Ubuntu wordt gebruikt, dan is vrijwel al deze software ook in 64 bit beschikbaar. Alleen eventuele closed-source software zal in 32 bits beschikbaar zijn, maar deze kunnen door middel van de bibliotheek ia32-libs toch gebruikt worden. Sinds de uitgave van Ubuntu 13.10 is de 64 bitversie de standaardversie.^[5] Voor installatie op oudere hardware wordt de 32 bitversie aanbevolen. Bij de uitgave van 14.04 is de 32 bitversie echter weer standaard.^[6]

Vanaf versie 18.04 LTS is de serverversie alleen beschikbaar voor 64 bit en vanaf versie 19.10 geldt dat ook voor de desktopversie.^[7]

Het grootste gedeelte van de software die bij Ubuntu geleverd wordt is vrije software. Voor drivers waarvoor geen goed vrij alternatief is worden echter propriëtaire stuurprogramma's meegeleverd. Propiëtaire software is software waarvan de broncode in het bezit van een bedrijf is dat alle rechten op deze software bezit. Een voorbeeld hiervan zijn de stuurprogramma's van NVIDIA voor grafische kaarten, die hun chipset bevatten.

Een aantal multimediaformaten, zoals MP3, is beschermd door software-octrooien en kunnen niet in de officiële distributies van Ubuntu worden opgenomen. Ondersteuning voor deze mediaformaten is echter toe te voegen na de installatie van het besturingssysteem. Ook een aantal bekende TrueType-lettertypes is beschermd door intellectuele eigendomsrechten en wordt niet meegeleverd met de officiële distributie.

Standaardapplicaties

Een installatie van Ubuntu bevat een aantal standaardprogramma's, zoals systeemgereedschap, het kantoorsoftwarepakket LibreOffice, de webbrowser Firefox, het e-mailprogramma Thunderbird en een reeks kleine spellen. Ubuntu gebruikt, net als Debian, het pakketbeheersysteem apt. Sinds Ubuntu 9.10 wordt Ubuntu Software Center gebruikt voor het beheren van softwarepakketten.

Categorieën

Beschikbare software wordt in de volgende categorieën onderverdeeld:

main: Vrije software met officiële ondersteuning.
restricted: Niet-vrije software met officiële ondersteuning. Deze categorie bevat propriëtaire stuurprogramma's.
universe: Vrije software met ondersteuning van de gebruikersgemeenschap. Met andere woorden het gaat hier wel om vrije software, maar deze zit niet standaard in een van de Ubuntu-distributies.
multiverse: Niet-vrije software met ondersteuning van de gebruikersgemeenschap.
backports: Nieuwe software uit nieuwere Ubuntu-versies (meestal ontwikkelingsversies).

Installatie

Ubuntu is grotendeels opensourcesoftware en gratis beschikbaar. Hierdoor is het besturingssysteem in ontwikkelingslanden populairder dan betaalde besturingssystemen.^[8] Het besturingssysteem kan worden gedownload als ISO-bestand en op een cd of dvd worden gebrand, maar het is ook mogelijk installatiemedia te bestellen tegen betaling van verzendkosten.

Canonical bood vroeger ook de mogelijkheid gratis officiële cd's te bestellen via de ShipIt-dienst, waarbij men zelfs geen verzendkosten hoefde te betalen. In april 2011 besloot Canonical vanaf versie 11.04 de ShipIt-dienst stop te zetten. Dit omdat veel westerse landen tegenwoordig een goede en snelle breedbandverbinding hebben. Er worden nog wel cd's in de webwinkel van Canonical verkocht.

De Ubuntu-cd's zijn uit te proberen zonder dat installatie daarvoor benodigd is. Voor de gebruikers van wie zijn computer niet voldoet aan de minimale systeemeisen voor deze live-cd, bestaat een alternatieve cd met een niet-grafische installatie.

Het is ook mogelijk om de iso's van Ubuntu op een USB-stick te plaatsen met een hulpprogramma zoals UNetbootin of YUMI.^[9]

Sinds versie 8.04 is het mogelijk Ubuntu te installeren met behulp van een Windows-programma Wubi. Windows-gebruikers kunnen dan direct vanuit Windows hun nieuwe Ubuntu-versie installeren. Er wordt dan een extra bootoptie in de bootloader van Windows gemaakt (dual-boot) in plaats van de gebruikelijke installatie van GRUB, waarbij de gebruiker tijdens het opstarten van de computer kan kiezen of hij Ubuntu of Windows op wil starten. Wubi maakt het installeren van Ubuntu eenvoudig doordat partitioneren overbodig is; deze optie installeert Ubuntu in een groot bestand op een bestaande partitie dat vanuit Ubuntu gezien een echt bestandssysteem is. Wanneer de gebruiker de installatie ongedaan wil maken kan hij Ubuntu net zoals normale Windows-programma's weer eenvoudig verwijderen via het configuratiescherm. Vanaf Ubuntu 12.04 zit Wubi niet meer standaard bij Ubuntu om ruimte te besparen, het kan wel los worden gedownload. Vanaf 13.04 is het niet langer beschikbaar op de live-cd.^[10]

Versies

In de spreektaal worden de codenamen vaak afgekort tot het eerste woord, bijvoorbeeld 'precise'. Dit zijn ook de namen van de pakketbronnen voor Ubuntu.

Voor iedere versie moeten nieuwe teksten worden vertaald. Meestal zijn deze vertalingen nog niet volledig: meegeleverde software is vaak niet volledig vertaald.

Ubuntu werkt met een versiesysteem dat verwijst naar het jaartal en de maand van uitgave. Zo verwijst versie 8.04 naar 2008, maand 4 (april). Ubuntu verschijnt tweemaal per jaar, in april en in oktober. Versie 6.06, 'Dapper', verscheen twee maanden later dan oorspronkelijk gepland, om diverse verbeteringen alsnog te kunnen aanbrengen; vandaar dat deze 6.06 heet in plaats van 6.04.

Enkele versies zijn uitgebracht als een Long Term Support (LTS)-release. Dat wil zeggen dat Canonical gedurende vijf jaar garandeert dat de release ondersteund wordt door patches. Bij de eerste drie LTS-desktopversies was dit drie jaar. Canonical biedt ook een betaalde vorm van ondersteuning. Elke twee jaar wordt er een LTS-versie uitgebracht.^[11]

Actuele versies

Versie	ESS	EoL
14.04 LTS Trusty Tar	april 2019	april 2024
16.04 LTS Xenial Xerus	april 2021	april 2026
18.04 LTS Bionic Beaver	april 2023	april 2028
20.04 LTS Focal Fossa	april 2025	april 2030
22.04 LTS Jammy Jallyfish	april 2027	april 2032

Varianten

Ubuntu is verkrijgbaar in de volgende varianten:

Ubuntu Cloud
Ubuntu Core
Ubuntu Desktop
Ubuntu Server

Afgeleide distro's

Net zoals Ubuntu een afgeleide is van Debian, zijn er distro's die afgeleid zijn van Ubuntu. Ze richten zich op een specifiek publiek dat andere wensen en behoeften heeft dan waar Canonical in voorziet.^[12] Deze afgeleide distro's maken gebruik van dezelfde pakketbronnen als waar Ubuntu gebruik van maakt, maar hebben eigen standaardapplicaties en instellingen. De grotere afgeleide distro's hebben soms ook eigen pakketbronnen waar specifieke (versies van) pakketten en applicaties in aangeboden worden die niet aangeboden worden in de pakketbronnen waar Ubuntu gebruik van maakt.

Ontvangst

In korte tijd is Ubuntu uitgegroeid tot de populairste Linuxdistributie onder particuliere gebruikers. De distributie kent een grote en actieve gebruikersgemeenschap. Lokale groepen Ubuntu-enthousiastelingen- zogenaamde LoCo Teams (local community teams) - zijn in vele landen actief. Sommige daarvan, onder meer het Belgische en het Nederlandse team, genieten officieel erkenning door Canonical.

De website DistroWatch geeft een indicatie van de populariteit van distro's. Begin november 2008, een paar dagen na uitgifte van 8.10, stond Ubuntu op de eerste plaats van de afgelopen maand, de afgelopen drie maanden, het afgelopen half jaar en het afgelopen jaar. En dan zijn varianten als Kubuntu, Xubuntu en dergelijke nog niet meegeteld.^[13]

Desktop Linux heeft na onderzoek in 2007 geconcludeerd dat Ubuntu, met daarin Kubuntu, Xubuntu en Edubuntu meegerekend, het grootste gebruikerspercentage had, met circa 30% van de GNU/Linux-desktopgebruikers.^[14]

Het ministerie van Onderwijs en Wetenschap van Noord-Macedonië nam in 2007 het initiatief om meer dan 180 000 Linuxdesktops aan scholen te schenken en stimuleerde ook elke student in het land om Ubuntu-werkstations te gebruiken.^[15]

In oktober 2008 werd bekend dat alle servers van de Wikimedia Foundation, de organisatie achter Wikipedia en zusterprojecten, gemigreerd werden van RHEL en Fedora naar Ubuntu 8.04.^[16]^[17]

Externe links

(en) Officiële website
Ubuntu op DistroWatch

Bronvermelding

Bronnen

(en) Dieguez Castro, Jose (2016). Introducing Linux Distros. Apress. ISBN 9781484213933.
(en) Hill, Benjamin Mako, Bacon, Jono, Burger, Corey, Jesse, Jonathan & Krstic, Ivan (2006). The Official Ubuntu Book. Pearson. ISBN 9780132435949.
(en) Larabel, Michael, The Visual History of Ubuntu. Phoronix (16 maart 2007).

Verwijzingen

↑ https://discourse.ubuntu.com/t/noble-numbat-release-notes/39890; datum van uitgave: 23 april 2024; geraadpleegd op: 23 april 2024.
↑ (en) Mission. Ubuntu.com. Geraadpleegd op 31 juli 2022.
↑ (en) Jackson, Joab, Canonical Ubuntu Splits From GNOME Over Design Issues. PCWorld (25 oktober 2010). Geraadpleegd op 31 juli 2022.
↑ (en) Wallen, Jack, Ubuntu 17.10: Back to a GNOME Future. Linux.com (21 juli 2017). Geraadpleegd op 1 augustus 2022.
↑ (en) Sneddon, Joey-Elijah, Ubuntu to Promote 64bit Downloads As Default. OMG! Ubuntu! (3 september 2013). Gearchiveerd op 26 februari 2014. Geraadpleegd op 31 juli 2022.
↑ (en) Ubuntu 14.04.6 LTS (Trusty Tahr). Ubuntu.com.
↑ (en) Ubuntu 18.04.6 LTS (Bionic Beaver). Ubuntu.com.
↑ (en) OLPC-project.
↑ Vermassen, Kevin, Ubuntu 16.04 installeren op een usb-stick met YUMI. KevinVermassen.be (2 augustus 2016). Geraadpleegd op 1 augustus 2022.
↑ (en) Sneddon, Joey, WUBI To Be Dropped from Ubuntu 13.04, Windows Users Lose Out. OMG! Ubuntu! (4 april 2013). Geraadpleegd op 1 augustus 2022.
↑ (en) LTS. Ubuntu wiki.
↑ (en) Wallen, Jack, Which Ubuntu Derivative Is Right For You?. Ghacks (5 december 2021). Gearchiveerd op 9 mei 2021. Geraadpleegd op 1 augustus 2022.
↑ (en) DistroWatch Page Hit Ranking. DistroWatch.
↑ (en) 2007 Desktop Linux Market survey. DesktopLinux.com. Gearchiveerd op 24 mei 2012. Geraadpleegd op 1 augustus 2022.
↑ (en) Every student in the Republic of Macedonia to use Ubuntu desktops. Ubuntu.com (20 november 2007). Gearchiveerd op 2 maart 2022. Geraadpleegd op 1 augustus 2022.
↑ (en) Vaughan-Nichols, Steven J., Ubuntu scores major Wikipedia win. Computerworld (10 oktober 2008). Gearchiveerd op 5 november 2021. Geraadpleegd op 31 juli 2022.
↑ Moor, Willem de, Servers Wikipedia migreren naar Ubuntu. Tweakers (11 oktober 2008). Gearchiveerd op 24 juni 2015. Geraadpleegd op 31 juli 2022.

[wikidata-5c1ecb796f972068abe6146bb95f228e90c8cecd-v3-1] ttps://discourse.ubuntu.com/t/noble-numbat-release-notes/39890; datum van uitgave: 23 april 2024; geraadpleegd op: 23 april 2024.

[2] (en) Mission. Ubuntu.com. Geraadpleegd op 31 juli 2022.

[3] (en) Jackson, Joab, Canonical Ubuntu Splits From GNOME Over Design Issues. PCWorld (25 oktober 2010). Geraadpleegd op 31 juli 2022.

[4] (en) Wallen, Jack, Ubuntu 17.10: Back to a GNOME Future. Linux.com (21 juli 2017). Geraadpleegd op 1 augustus 2022.

[5] (en) Sneddon, Joey-Elijah, Ubuntu to Promote 64bit Downloads As Default. OMG! Ubuntu! (3 september 2013). Gearchiveerd op 26 februari 2014. Geraadpleegd op 31 juli 2022.

[6] (en) Ubuntu 14.04.6 LTS (Trusty Tahr). Ubuntu.com.

[7] (en) Ubuntu 18.04.6 LTS (Bionic Beaver). Ubuntu.com.

[8] (en) OLPC-project.

[9] Vermassen, Kevin, Ubuntu 16.04 installeren op een usb-stick met YUMI. KevinVermassen.be (2 augustus 2016). Geraadpleegd op 1 augustus 2022.

[10] (en) Sneddon, Joey, WUBI To Be Dropped from Ubuntu 13.04, Windows Users Lose Out. OMG! Ubuntu! (4 april 2013). Geraadpleegd op 1 augustus 2022.

[11] (en) LTS. Ubuntu wiki.

[12] (en) Wallen, Jack, Which Ubuntu Derivative Is Right For You?. Ghacks (5 december 2021). Gearchiveerd op 9 mei 2021. Geraadpleegd op 1 augustus 2022.

[13] (en) DistroWatch Page Hit Ranking. DistroWatch.

[14] (en) 2007 Desktop Linux Market survey. DesktopLinux.com. Gearchiveerd op 24 mei 2012. Geraadpleegd op 1 augustus 2022.

[15] (en) Every student in the Republic of Macedonia to use Ubuntu desktops. Ubuntu.com (20 november 2007). Gearchiveerd op 2 maart 2022. Geraadpleegd op 1 augustus 2022.

[16] (en) Vaughan-Nichols, Steven J., Ubuntu scores major Wikipedia win. Computerworld (10 oktober 2008). Gearchiveerd op 5 november 2021. Geraadpleegd op 31 juli 2022.

[17] Moor, Willem de, Servers Wikipedia migreren naar Ubuntu. Tweakers (11 oktober 2008). Gearchiveerd op 24 juni 2015. Geraadpleegd op 31 juli 2022.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

@@ Regel 116: / Regel 116: @@
 == Bronvermelding ==
-{{Appendix}}
+{{Appendix||2=
+; Bronnen
+* {{Citeer boek | taal = en | achternaam = Dieguez Castro | voornaam = Jose | titel = Introducing Linux Distros | uitgever = Apress | datum = 2016 | ISBN = 9781484213933}}
+* {{Citeer boek | taal = en | achternaam = Hill | voornaam = Benjamin Mako | medeauteurs = Bacon, Jono, Burger, Corey, Jesse, Jonathan & Krstic, Ivan | titel = The Official Ubuntu Book | uitgever = Pearson | datum = 2006 | ISBN = 9780132435949}}
+* {{Citeer web | taal = en | auteur = Larabel, Michael | url = https://www.phoronix.com/review/664 | titel = The Visual History of Ubuntu | werk = Phoronix | datum = 2007-03-16}}
+; Verwijzingen
+{{References}}
+}}
 {{Bibliografische informatie}}
 {{Navigatie Linuxdistributies}}