Friese derby

Friese derby
Stad of regio	Friesland
Teams	SC Cambuur (of VV Leeuwarden) sc Heerenveen (of Heerenveen)
Aantal wedstrijden	83
Meeste winst	sc Heerenveen (41)
Recentste ontmoeting	19 februari 2023
Portaal    Sport

Met de Friese derby worden de voetbalwedstrijden tussen de clubs SC Cambuur en sc Heerenveen aangeduid. Deze twee clubs zijn de enige clubs uit de provincie Friesland die in het betaald voetbal uitkomen en daarmee in de hoogste regionen van het voetbal in Nederland spelen. Ook kan de wedstrijd tussen beide clubs bestempeld worden als een noordelijke derby (niet te verwarren met de Derby van het Noorden).

In totaal hebben er 83 officiële wedstrijden (in competitie of bekertoernooi) tussen Cambuur en Heerenveen plaatsgevonden. Dit resulteerde in 41 keer winst voor Heerenveen, 22 keer een gelijkspel en 20 keer winst voor Cambuur.

Geschiedenis

Rivaliteit

Het duel kan gezien worden als een wedstrijd tussen stad en regio. Cambuur komt uit de provinciale hoofdstad Leeuwarden en haalt daar ook een groot deel van haar supporters vandaan. Heerenveen is een kleinere plaats, maar de club weet supporters te trekken uit de wijde regio. Uit de tenues van beide elftallen is dit ook min of meer af te leiden. Cambuur speelt in het geel en blauw, de stadskleuren van Leeuwarden. Heerenveen speelt sinds de jaren dertig in een blauw-wit tenue met daarop plompenbladen, die een verwijzing zijn naar de regio. Deze samenstelling is terug te vinden in de geschiedenis van een groot deel van Noord-Nederland, en komt terug in de Friese vlag en het wapen van de provincie Groningen.

De afstand tussen Heerenveen en Leeuwarden is ongeveer dertig kilometer. Omwille hiervan noemen supporters van beide clubs elkaar ook wel 'DKV', oftewel dertig kilometer verderop. Supporters van beide clubs beschouwen elkaar over het algemeen als de grote rivaal, hoewel Heerenveen in de eredivisie ook rivaliteit kent met FC Groningen. De wedstrijd tussen Cambuur en FC Groningen kent ook een vorm van (lichte) rivaliteit.

Voorgeschiedenis

De rivaliteit draagt een geschiedenis. Voor de oprichting van Cambuur in 1964, en na de successen van LAC Frisia, was VV Leeuwarden de stedelijke voetbaltrots. Heerenveen, opgericht in 1920, en Leeuwarden troffen elkaar vaak in regionale competities, zoals die om het noordelijk kampioenschap en in de bekercompetitie. In totaal werd deze wedstrijd 39 keer gespeeld, ook legende Abe Lenstra speelde vele van deze wedstrijden. 28 keer won Heerenveen, de wedstrijd eindigde vier keer in een gelijkspel en Leeuwarden was zeven keer de winnaar.

Cambuur – Heerenveen

Toen VV Leeuwarden in 1964 terugkeerde naar de amateurs, richtte Sietse Westra sportclub Cambuur op om profvoetbal voor de stad Leeuwarden te behouden. De club zou in haar beginjaar uitkomen in de landelijke Tweede divisie, evenals het al bestaande Heerenveen. De eerste twee derby's werden dat seizoen meteen gewonnen door Cambuur, zowel thuis (4–1) als uit (0–4). Het zouden de enige twee keren zijn dat de twee ploegen tegenover elkaar zouden staan in de tweede divisie. Cambuur werd in 1965 kampioen en promoveerde daarmee naar de eerste divisie. Vijf jaar later werd Heerenveen ook kampioen en dat betekende dat in het seizoen 1970/71 weer twee derby's op het programma zouden staan. Het was het begin van een lange geschiedenis van derby's in de Eerste divisie.

In de jaren negentig promoveerden beide ploegen naar de Eredivisie. Alleen Heerenveen was in staat zich structureel hand te haven en uit te groeien tot een club die bovenin mee kan draaien, terwijl Cambuur zowel financieel en sportief lang bleef bungelen in de eerste divisie. In het jaar 2013 promoveerde SC Cambuur opnieuw, waardoor de Friese derby opnieuw op het hoogste niveau te bewonderen is.

Bijzonderheden

• Op 30 april 2000 stond de wedstrijd Cambuur-Heerenveen in de Eredivisie op het programma. Heerenveen zou middels een overwinning op Cambuur plaatsing voor de Champions League veilig stellen, terwijl Cambuur in degradatiezorgen verkeerde. De wedstrijd eindigde in 0–2, waardoor Heerenveen zeker was zich te mogen meten met de Europese top en degradatie voor Cambuur een stap dichterbij kwam.
• Op 26 januari 2014 won Cambuur na twintig jaar weer een Friese derby, voor het eerst in de Eredivisie in Leeuwarden en voor het eerst in dertig jaar weer in een thuiswedstrijd.
• Op 31 maart 2014 kondigde Cambuur aan dat hun trainer Dwight Lodeweges aan het einde van het seizoen over zal stappen naar Heerenveen.
• De snelste strafschop in de Eredivisie ooit werd gegeven tijdens deze wedstrijd. Op 19 oktober 2014 kreeg Heerenveen in de thuiswedstrijd al na negen seconden een strafschop.

Uitslagen

Seizoen	Competitie	Thuisploeg	Uitslag	Uitploeg	Doelpuntenmakers
					Thuisploeg	Uitploeg
1950/51	Eerste klasse A 1950/51	Leeuwarden	2–4	Heerenveen	Onbekend	Onbekend
		Heerenveen	6–2	Leeuwarden	Onbekend	Onbekend
1952/53	Eerste klasse B 1952/53	Leeuwarden	6–0	Heerenveen	Onbekend
		Heerenveen	1–0	Leeuwarden		Onbekend
1954/55	Eerste klasse A 1954/55	Heerenveen	3–2	Leeuwarden	Abe Lenstra (2x), Marten Brandsma	Hampie Bakker, Jitse de Groot
		Leeuwarden	n.v.t.	Heerenveen	Wedstrijd niet meer gespeeld
1956/57	Tweede divisie 1956/57	Leeuwarden	8–2	Heerenveen	Jan Hoekema (4x), Gerrit Tardy (2x), André Hofman, Jaap van Oosten	Cees Groot (2x),
		Heerenveen	3–1	Leeuwarden	Homme Siebenga, Cees Groot, Arp Hiemstra (e.d.)	André Hofman
1958/59	KNVB beker 1958/59	Heerenveen	1–0	Leeuwarden	Jack Oosten
1960/61	KNVB beker 1960/61	Heerenveen	2–0	Leeuwarden	Henk Weide, Sikke Venema
		Leeuwarden	3–2	Heerenveen	Pier Alma, Jan Hoekema, Jaap Mulder	Siep de Jongh, Piet Fleur
1961/62	KNVB beker 1961/62	Heerenveen	1–0	Leeuwarden	Hendrik Boensma
1962/63	Tweede divisie 1962/63	Leeuwarden	1–0	Heerenveen	Ben de Vries
		Heerenveen	1–1	Leeuwarden	Eise Bosma	Marius Delgrosso
1963/64	Tweede divisie 1963/64	Leeuwarden	1–1	Heerenveen	Jaap Mulder	Henk Hainje
		Heerenveen	1–1	Leeuwarden	Sicco Kuiper	Henk Iwema
1964/65	Tweede divisie 1964/65	SC Cambuur	4–1	Heerenveen	Arend van der Wel, Dirk Roelfsema, Gerard Lippold, Johan Wieringa	Henk Hartkamp
		Heerenveen	0–4	SC Cambuur		Johan Wieringa (2x), Jaap Mulder, Arend van der Wel
1965/66	KNVB beker 1965/66	SC Cambuur	3–1	Heerenveen	Jaap Mulder, Oeki Hoekema, Pier Alma	Henk Klunder
1967/68	KNVB beker 1967/68	Heerenveen	0–0	SC Cambuur
1970/71	Eerste divisie 1970/71	Heerenveen	1–0	SC Cambuur	Cees Kist
		SC Cambuur	2–1	Heerenveen	Gerrie de Jonge (2x)	John van Wensveen
1971/72	Eerste divisie 1971/72	SC Cambuur	1–2	Heerenveen	Johan Vlietstra	Thomas Haan, Kees Kist
		Heerenveen	0–0	SC Cambuur
1972/73	Eerste divisie 1972/73	SC Cambuur	3–1	Heerenveen	Hans Ooft (2x), Gerrie de Jonge	Ginus Meijerink
		Heerenveen	2–0	SC Cambuur	Ginus Meijerink, Thomas Haan
1973/74	Eerste divisie 1973/74	Heerenveen	2–0	SC Cambuur	Henk Zoetendal, Teun Kist
		SC Cambuur	0–1	Heerenveen		Ginus Meijerink
1974/75	Eerste divisie 1974/75	SC Cambuur	1–0	Heerenveen	Koko Hoekstra
		Heerenveen	1–0	SC Cambuur	Mollo Eijer (e.d.)
1975/76	Eerste divisie 1975/76	Heerenveen	2–0	SC Cambuur	Johnny Jansen, Piet Boskma
		SC Cambuur	3–0	Heerenveen	Klaus Roosenburg, Jan Ferwerda, Jaap de Blaauw
1976/77	Eerste divisie 1976/77	SC Cambuur	1–0	Heerenveen	Henk de Groot
		Heerenveen	4–1	SC Cambuur	Yme Boersma (2x), Piet Boskma, Age Postma	Henk Hommes
1977/78	Eerste divisie 1977/78	sc Heerenveen	2–1	SC Cambuur	Tjibbe Bruinsma, Eddy Bosman	Klaus Roosenburg
		SC Cambuur	1–1	sc Heerenveen	Jaap de Blaauw	Charley Kenter
1978/79	Eerste divisie 1978/79	SC Cambuur	0–0	sc Heerenveen
		sc Heerenveen	1–0	SC Cambuur	Reinder Dolstra
1979/80	Eerste divisie 1979/80	sc Heerenveen	0–1	SC Cambuur		Gerrie Schouwenaar
		SC Cambuur	2–2	sc Heerenveen	John van Wensveen, Rob McDonald	Bert Middelkoop, Terry Hendriks
1980/81	Eerste divisie 1980/81	sc Heerenveen	2–1	SC Cambuur	Jos Heijne, Jan Schulting	Foeke Booy
		SC Cambuur	3–0	sc Heerenveen	Hans Erkelens, Jan Verheijen (2x)
1981/82	Eerste divisie 1981/82	SC Cambuur	0–0	sc Heerenveen
		sc Heerenveen	1–0	SC Cambuur	Boy Nijgh
1982/83	Eerste divisie 1982/83	sc Heerenveen	2–2	SC Cambuur	Teun Kist (2x)	Henk Veldmate, Gerrie Schouwenaar
		SC Cambuur	2–2	sc Heerenveen	Geert Huitema, Henk Veldmate	Eddy Bakker, Teun Kist
1983/84	Eerste divisie 1983/84	sc Heerenveen	2–4	SC Cambuur	Teun Kist, Jan Hendriksen	Ype Anema (2x), Jos Peltzer (2x)
		SC Cambuur	2–0	sc Heerenveen	Ype Anema (2x)
1984/85	Eerste divisie 1984/85	SC Cambuur	2–1	sc Heerenveen	Remco Boere, Willem van der Ark	Gertjan Verbeek
		sc Heerenveen	1–0	SC Cambuur	John van den Wildenberg
1985/86	Eerste divisie 1985/86	sc Heerenveen	0–0	SC Cambuur
		SC Cambuur	1–2	sc Heerenveen	Johan Groote	Eddy Bosman, Kees Kist
1986/87	Eerste divisie 1986/87	SC Cambuur	1–1	sc Heerenveen	Mark Payne	Kees Kist
		sc Heerenveen	2–1	SC Cambuur	Nico Runderkamp	Jan Schulting (2x)
1987/88	Eerste divisie 1987/88	sc Heerenveen	1–1	SC Cambuur	Jan de Jonge	Hans Erkelens
		SC Cambuur	0–0	sc Heerenveen
1988/89	Eerste divisie 1988/89	SC Cambuur	1–1	sc Heerenveen	Willy Carbo	Stefan Hommeles
		sc Heerenveen	4–0	SC Cambuur	Lubbe van Dijk (2x), Jan de Jonge, John van den Wildenberg
1989/90	Eerste divisie 1989/90	Cambuur Leeuwarden	0–2	sc Heerenveen		Richard Goulooze, Pieter Bijl
		sc Heerenveen	1–0	Cambuur Leeuwarden	Lubbe van Dijk
1991/92	Eerste divisie 1991/92	sc Heerenveen	2–0	Cambuur Leeuwarden	Marco Roelofsen, Geert Huitema
		Cambuur Leeuwarden	0–0	sc Heerenveen
1992/93	KNVB beker 1992/93	Cambuur Leeuwarden	0–3	sc Heerenveen		Erik Regtop, Erik Tammer, Gertjan Verbeek
1993/94	Eredivisie 1993/94	Cambuur Leeuwarden	1–2	sc Heerenveen	Marcel Keizer	Piet Keur (2x)
		sc Heerenveen	1–2	Cambuur Leeuwarden	Erik Regtop	Jack de Gier, Henny Meijer
1994/95	KNVB beker 1994/95	Cambuur Leeuwarden	1–1	sc Heerenveen	Willem van der Ark	Erik Tammer
		sc Heerenveen	3–2	Cambuur Leeuwarden	Henny Meijer, Lee-Roy Echteld, Erik Regtop	Leonard van Utrecht, Jan Bruin
1995/96	KNVB beker 1995/96	Cambuur Leeuwarden	1–0	sc Heerenveen	Marcel Keizer
1996/97	KNVB beker 1996/97	sc Heerenveen	5–0	Cambuur Leeuwarden	Jon Dahl Tomasson (2x), Romeo Wouden (2x), Walter Smak (e.d.)
1997/98	KNVB beker 1997/98	sc Heerenveen	2–1	Cambuur Leeuwarden	Ruud van Nistelrooy, Florin Constantinovici	Harry van der Laan
1998/99	Eredivisie 1998/99	sc Heerenveen	1–1	Cambuur Leeuwarden	Radoslav Samardžić	Sandor van der Heide
		Cambuur Leeuwarden	0–0	sc Heerenveen
1999/00	Eredivisie 1999/00	sc Heerenveen	4–1	Cambuur Leeuwarden	Anthony Lurling, Gérard de Nooijer, Daniel Jensen, Mika Nurmela	Sandor van der Heide
		Cambuur Leeuwarden	0–2	sc Heerenveen		Valeri Popovitsj, Mika Nurmela
2013/14	Eredivisie 2013/14	sc Heerenveen	2–1	SC Cambuur	Luciano Slagveer, Alfreð Finnbogason	Jody Lukoki
		SC Cambuur	3–1	sc Heerenveen	Elvis Manu, Bartholomew Ogbeche, Jody Lukoki	Alfreð Finnbogason
2014/15	Eredivisie 2014/15	sc Heerenveen	2–2	SC Cambuur	Mark Uth, Marlon Pereira Freire (e.d.)	Bartholomew Ogbeche, Etiënne Reijnen
		SC Cambuur	2–1	sc Heerenveen	Sander van de Streek (2x)	Luciano Slagveer
2015/16	Eredivisie 2015/16	sc Heerenveen	2–0	SC Cambuur	Mitchell te Vrede, Wessel Dammers (e.d.)
		SC Cambuur	0–1	sc Heerenveen		Arber Zeneli
2021/22	Eredivisie 2021/22	SC Cambuur	1–2	sc Heerenveen	Roberts Uldriķis	Henk Veerman (2x)
		sc Heerenveen	3–3	SC Cambuur	Roberts Uldrikis, Robert Maulun, Mitchel Paulissen	Anas Tahiri, Sydney van Hooijdonk, Joost van Aken
2022/23	Eredivisie 2022/23	sc Heerenveen	2–1	SC Cambuur	Amin Sarr, Anas Tahiri	Jamie Jacobs
		SC Cambuur	1–2	sc Heerenveen	Bjørn Johnsen	Osame Sahraoui, Milan van Ewijk

Wedstrijdstatistieken

Wedstrijdstatistieken
Competitie	Wedst.	CAM	Gelijk	HEE	DCAM	DHEE
Eredivisie	16	3	4	9	19	28
Eerste divisie	42	10	13	19	36	51
Tweede divisie	8	4	3	1	21	9
Eerste klasse	5	1	0	4	12	14
KNVB beker	10	3	2	5	11	17
Totaal	83	20	22	41	97	118

Zie ook

• SC Cambuur
• sc Heerenveen
• Lijst met Nederlandse voetbalderby's

Voetnoten

Bronnen, noten en/of referenties

Keimpema, A. (1995). Een Pompeblêd als voetbalhart, 75 jaar Heerenveen 1920 - 1995. Uitgeverij Banda.

Pot, M. (2008). De derby, Uitgeverij De Boekenmakers.

· ·

SC Cambuur

· ·

sc Heerenveen