Kanaalkom (Hasselt)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Jachthaven in de Kanaalkom
De brug van de R71 over de Kanaalkom

De Kanaalkom, vroeger bekend als de Kolenhaven, was een haven- en industriegebied te Hasselt. Thans is het kanaal deels een jachthaven en heeft het omliggende gebied een recreatie- en woonfunctie met horeca en kantoren.

Situering[bewerken | brontekst bewerken]

De Kanaalkom ligt ten oosten van de Heilig-Hartwijk. De kom doorkruist de vallei van de Demer en heeft een lengte van 1 kilometer. Ze eindigt bij de Groene Boulevard, de kleine ringweg van Hasselt. Een brug overspant de Kanaalkom. De brug maakt deel uit van de Hasseltse grote ringweg, de R71. Aan de westkant van de kom loopt de N794 (Slachthuiskaai) en aan de oostkant loopt de N795 (Kempische Kaai).

De tweede helft van de Kanaalkom is omgevormd tot een jachthaven. Het gebied rond de kom staat bekend als de Blauwe Boulevard of Quartier Bleu. Het omvat moderne kantoor- en woongebouwen en het winkelcomplex 'Havenkwartier'. Tussen de kom en de kleine ring ligt een parking.

Tot 2014 liep er nog een tweede brug over de Kanaalkom, maar deze werd afgebroken in het kader van de werkzaamheden aan de Blauwe Boulevard.[1]

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

De kom werd gegraven in 1854, nadat het stadsbestuur reeds in 1830 de noodzaak tot een verbinding met Antwerpen van belang achtte. Vanaf de kanaalkom kwam er, via het van 1854-1858 gegraven Aftakkingskanaal naar Hasselt, een verbinding van Hasselt met Dessel, van waar men, via het Kanaal Dessel-Turnhout-Schoten uiteindelijk Antwerpen kon bereiken.

De aanleg van het Albertkanaal (1930-1946) bracht uiteindelijk een veel betere verbinding met Antwerpen, en ook met Luik, tot stand.

De aanleg van de Havenkom, die ook de vallei van de Demer doorkruiste, gaf problemen voor de toen nog aanwezige watermolens. De Broekermolen werd in 1895 afgebroken. Op de plaats daarvan werd de Gelatinefabriek gebouwd. Ook een slachthuis en een gasfabriek ontstonden hier. De Kolenhaven was de plaats waar de steenkool voor deze gasfabriek werd aangevoerd.

Gedurende de tweede helft van de 20e eeuw verdwenen deze fabrieken. Omstreeks 1980 waren ze vrijwel allemaal gesloten. Het gebied werd daarop gesaneerd en geherstructureerd. Tegenwoordig[(sinds) wanneer?] staat het gebied bekend als de Blauwe Boulevard. Er werd een jachthaven aangelegd en er worden (2015) plannen ten uitvoer gebracht voor de bouw van appartementen, winkels, horeca en kantoren langs de kanaalkom, en de aanleg van een stadspark. De nieuwe wijk werd het Havenkwartier gedoopt.

In juni 2009 was een reuzegrote badeend met de naam Rubber Duck te bezichtigen in de Kanaalkom in Hasselt. De badeend was een werk van de Nederlandse kunstenaar Florentijn Hofman.[2] Vervolgens maakte ontwerper Michaël Verheyden handtassen van de badeend nadat deze onherstelbaar beschadigd was.[3] In de zomers van 2010 en 2012 was een nieuwe badeend te bewonderen in de Kanaalkom.[4]

Tot 2012 was de megadancing Versuz aan de Kanaalkom gelegen.

Blauwe Boulevard[bewerken | brontekst bewerken]

In 2016 begon men aan de realisatie van de Blauwe Boulevard of Quartier Bleu, een woon- en winkelkwartier met ruimte voor horeca en kantoren en aandacht voor het milieu.[5] Het gebied omvat het winkelcomplex 'Havenkwartier', 400 appartementen en woningen, een ondergrondse parking en stadspark. De Hasseltse zangeres Axelle Red is het gezicht van het project.[6] Er wordt verwacht dat de eerste bewoners tegen 2020 intrek nemen in de Blauwe Boulevard.

Fietsbrug[bewerken | brontekst bewerken]

De stad wil ook een voetgangers- en fietsbrug over de Kanaalkom bouwen. In 2023 deed de stad een tweede oproep tot ontwerp omdat het grondig moest aangepast worden om zonder tussensteun of pijlers te bouwen.[7]