Wikipedia:Wikiproject/Natuur/Soorten/Planten

Koppelingen toevoegen
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Allium triquetrum, driekantig look

Wikipedia heeft een project Natuur met als doel de informatie over ecosystemen, soorten, natuurgebieden en de geschiedenis van de natuurbeweging op Wikipedia te verbeteren en aan te vullen. Sinds zomer 2016 is Sander Turnhout actief als Wikipedian in Residence bij SoortenNL en Wikimedia NL om de soortenorganisaties hierbij te betrekken. Er zijn teksten van Libellennet, Vlindernet en Verspreidingsatlas FLORON vrijgegeven voor gebruik op Wikipedia en er zijn workshops georganiseerd hoe je tekst- en beeldinformatie aan Wikipedia kunt toevoegen; zie samenwerking met SoortenNL.

Onderaan deze pagina staat een overzicht van plantensoorten die al wel beschreven zijn in de Floron verspreidingsatlas, maar nog niet of onvoldoende in de Nederlandstalige Wikipedia. De teksten in de verspreidingsatlas onder het kopje ecologie & verspreiding zijn beschikbaar gesteld door Floron onder CC-BY-SA 3.0 en zijn daarmee geschikt voor overname op Wikipedia. Op de afbeeldingen en overige teksten rust nog wel auteursrecht en die kunnen dus niet zomaar overgenomen worden (de teksten mag je wel in bewerkte vorm gebruiken).

Wil je graag meehelpen met het schrijven van de artikelen? Je bent welkom! Op deze projectpagina geven we enkele aanwijzingen en tips waarmee je zelfstandig aan de slag kunt gaan. Als je ergens niet uitkomt helpen we je verder (zie contactinformatie onderaan de pagina), maar in de praktijk zul je merken dat ook andere Wikipediagebruikers bijspringen met goede raad als er iets mis lijkt te gaan. Af en toe geven we ook workshops over het verwerken van natuurinformatie op Wikipedia; zie Activiteiten project Natuur.

NB: Ben je al vertrouwd met bewerken van Wikipedia, dan kun je meteen aan de slag met een van de soorten uit de lijst beginnetjes of de basislijst onderaan deze pagina.

Aandachtspunten[bewerken | brontekst bewerken]

Registeren en aanmelden op Wikipedia
Je eerste bewerking op Wikipedia

Als je nog geen gebruikersnaam hebt is het handig je eerst te registreren en aan te melden op Wikipedia. Dit filmpje (rechts in het scherm) laat zien hoe je dat doet. Het filmpje daaronder maakt je vertrouwd met de eerste stappen in het bewerken van Wikipedia.

Wikipedia is een encyclopedie. Tijdens de schrijfworkshops gaan we er dieper op in wat dat betekent. Hierbij alvast wat tips om te onthouden.

  • voeg alleen kennis toe die thuis hoort in een encyclopedie
  • voeg alleen materiaal toe dat beschikbaar is onder een vrije licentie of formuleer het in je eigen woorden
  • beschrijf deze kennis vanuit een neutraal standpunt
  • voeg referenties en bronvermelding toe waar de gebruikte informatie terug te vinden is
  • schrijf niet over je eigen organisatie en niet over jezelf, een familielid of je baas
  • beschrijf geen eigen theorieën, inzichten of gedachten en geen ongedocumenteerde meningen
  • bekijk vergelijkbare onderwerpen als voorbeeld
  • gebruik kopjes om een artikel te structureren
  • gebruik interne links (links naar andere artikelen op Wikipedia) als service aan de lezer
  • plaats geen links naar andere websites in de lopende tekst (gezaghebbende websites kunnen wel als bron gebruikt worden)
  • gebruik geen kwalificaties (beste, meeste, etc) en schrijf tijdloos (niet: "de vorige eeuw", "de komende maand")

Voor de meest voorkomende opmaakfuncties in de 'klassieke' bewerkingsmodus van Wikipedia is een handig spiekbriefje beschikbaar via: Wikipedia:Spiekbriefje. Als je gekozen hebt voor de visuele teksteditor vind je alle opmaakfuncties in het bewerkingsscherm.

Werkwijze[bewerken | brontekst bewerken]

Het begin is eenvoudig. Kies uit de lijst met ontbrekende taxa onderaan deze pagina onder het kopje beginnetjes voor workshops of uit de basislijst een soort die je wil beschrijven. Klik onder beginnetjes op de Nederlandstalige blauwe link en klik dan bovenaan de geopende pagina op (brontekst) bewerken, je komt dan in het bewerkingsscherm. (Onder de basislijst klik je op de Nederlandstalige rode link, je komt dan meteen in het bewerkingsscherm om de nieuwe pagina te maken.) Bij soorten met alleen een Latijnse naam kun je op die rode link klikken om de nieuwe pagina te maken. (Voor soorten met een Nederlandstalige naam maken we van de Latijnse link later een doorverwijspagina.)

Ga vervolgens naar de FLORON Verspreidingsatlas vaatplanten en zoek in de linkerkolom je gekozen soort op de Nederlandse of wetenschappelijke naam. Klik op de verschillende tabs in de rechterkolom om een beeld te krijgen van de beschikbare informatie. De tekst onder ecologie & verspreiding mag vrij gebruikt worden met bronvermelding. De overige teksten vallen onder het auteursrecht en moeten intensiever redactioneel bewerkt/samengevat worden voor publicatie.

N.B.: voor workshops hebben we een aantal beginnetjes klaargezet die al een taxobox bevatten dus als je voor een beginnetje gekozen hebt kun je dat deel overslaan en verder gaan bij het kopje basistekst hieronder.

Een standaardonderdeel voor plantenbeschrijvingen op Wikipedia is de taxobox (| type = plant). Zie het voorbeeld hieronder. Knip en plak dit als eerste in de brontekst, vul waar mogelijk achter het = teken of tussen de dubbele haken de taxonomische gegevens in en zoek eventueel een geschikte afbeelding op Wikimedia Commons (dit kan ook later). Tip: met de dubbele rechte haken wordt automatisch een wikilink naar het betreffende begrip op Wikipedia gemaakt.

Voorbeeld taxobox[bewerken | brontekst bewerken]

Voorbeeld taxobox plant voor knippen en plakken:

{{Taxobox
| type = plant
| naam = 
| status = 
| rl-id = 
| afbeelding = 
| afbeeldingtekst = 
| rijk = ''[[Planten|Plantae]]'' (Planten)
| stam = ''[[Tracheophyta]]'' (Vaatplanten)
| klasse = ''[[ .. ]]''
| clade1 = [[ .. ]]
| clade2 = [[ .. ]]
| clade3 = [[ .. ]]
| orde = ''[[ .. ]]''
| familie = ''[[ .. ]]'' 
| geslacht = ''[[ .. ]]''
| taxon = [[Soort]]
| w-naam = '' .. ''
| auteur = 
| datum = 
| afbeeldingII = 
}}

Basistekst[bewerken | brontekst bewerken]

Selecteer de tekst uit de verspreidingsatlas onder de tab ecologie & verspreiding en knip/plak deze geheel of in delen in het bewerkingsscherm van je nieuwe pagina op Wikipedia. Nu begint het belangrijke werk om hier een goed lopende encyclopedische tekst van te maken. Vaak kan dit snel en eenvoudig, soms kost het iets meer werk. Gebruik wiki-links voor relevante termen die elders op wikipedia uitgelegd worden. Gebruik witregels om je pagina te structureren of tussenkopjes als het om wat langere teksten gaat. Zie ook de tips onder het kopje indeling hieronder. Misschien wil je zelf nog wat informatie aanvullen uit betrouwbare bronnen die je kent. Of een afbeelding uit Wikimedia Commons. Veel gebruikte bronnen voor soortbeschrijvingen zijn het Nederlands Soortenregister, de Rode Lijst van de IUCN, de landelijke Rode Lijsten, de website van Waarneming.nl en SoortenBank.nl en de natuurberichten van NatureToday. Ook door een simpele zoekopdracht met de soortnaam op internet kom je vaak interessante bronnen tegen. Denk aan bronvermelding in de tekst. Voor het toevoegen van een afbeelding aan je artikel krijg je tips in dit filmpje.

Indeling[bewerken | brontekst bewerken]

Net als bij de eerdere Libellendonatie, is een standaardindeling van het artikel misschien handig als hulpmiddel. Kijk ter oriëntatie ook naar bestaande beschrijvingen van planten, bv. via Lijst van wilde planten in Nederland of Lijst van wilde planten in België. Afhankelijk van de beschikbare informatie kunnen diverse kopjes uit onderstaande indeling van pas komen; groepeer de informatie naar eigen inzicht als dat beter past. De teksten van de Floron verspreidingsatlas zijn vrij kort dus er is meestal geen echte noodzaak voor tussenkopjes. Het lijstje kan wel een stimulans zijn om over bepaalde aspecten meer informatie te zoeken en het artikel aan te vullen.

  1. Geen kopje: Inleiding met Nederlandse (vetgedrukt) en wetenschappelijke (cursief) naam
  2. Uiterlijke kenmerken / habitus
  3. Verspreidingsgebied (plantengeografisch)
  4. Groeiplaats / habitat / biotoop
  5. Status
  6. Zeldzaamheidsgraad
  7. Verwante en gelijkende soorten
  8. Gebruik door de mens
  9. Bedreigingen en bescherming
  10. Afbeeldingen
  11. Externe links
  12. Bronvermelding
  13. Categorie

Bronvermelding[bewerken | brontekst bewerken]

Bronvermelding is noodzakelijk: gebruik het volgende standaardvoorbeeld (knippen en plakken uit de brontekst) of maak een eigen versie waar de basiselementen in zitten:


Literatuurverwijzingen uit de tekst worden in dit sjabloon automatisch onder referenties ingevoegd. Alleen de onderdelen aangegeven met @@@ in de brontekst moeten nog met de hand ingevoerd worden: achtereenvolgens nummer van de plantensoort (zie het webadres van de verspreidingsatlas), datum van raadpleging en auteur met jaartal (indien vermeld op verspreidingsatlas achter de licentie). Check altijd even met de knop onder het bewerkingsscherm Toon bewerking ter controle voordat je de wijzigingen publiceert (opslaat). Vul onder Samenvatting in wat je gedaan hebt (bv. nw. pag., aanv., corr, ..).

Nazorg[bewerken | brontekst bewerken]

! Maak een doorverwijspagina naar de beschrijving die je zojuist gemaakt hebt door op de Latijnse naam (rode link van de soort in het overzicht hieronder te klikken. Zie de betreffende helppagina. In dit geval is het eenvoudig en bestaat de doorverwijspagina alleen uit: 

#REDIRECT [[titel van de pagina met de NL naam]]

Kijk via Toon bewerking ter controle of de link goed weergegeven wordt. Dan kun je de doorverwijspagina opslaan.

!! Denk hierna aan het aanmaken van een Wikidata-item voor de plant als die nog niet bestaat (bekijk eventueel de video op Youtube 1, 2 en 3) of vraag Romaine of Ciell je hierbij te helpen.

!!! Heb je een artikel geschreven? Vink hem dan even af op de onderstaande lijst door er in het bewerkingsvenster {{uitgevoerd}} achter te plaatsen.

Hulpbronnen[bewerken | brontekst bewerken]

Hier volgen nog wat links naar hulpbronnen om je te begeleiden bij je verdere stappen op Wikipedia:

Vaardigheden

Principes

Instructiefilmpjes

Contactinformatie[bewerken | brontekst bewerken]

Als je ergens niet uitkomt kun je de volgende personen om raad vragen op hun overlegpagina (klik op tab Kopje toevoegen bovenaan die pagina):

Vertrouw ook op de hulpvaardigheid van andere Wikipediagebruikers. Als je iets niet helemaal goed doet wordt dat vaak snel gesignaleerd en opgelost. Vraag gerust om hulp of toelichting van meer ervaren gebruikers, daar leer je veel van en het is leuk om contacten te leggen.

Veel succes!

Ontbrekende taxa in Wikipedia; Basislijst 359 soorten[bewerken | brontekst bewerken]

Andere taxa[bewerken | brontekst bewerken]

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Wikiproject/Natuur/Soorten/Planten&oldid=59807921"