Arnold Hendrik Koning (1860-1945)
| Nol Koning | ||||
|---|---|---|---|---|
| Persoonsgegevens | ||||
| Volledige naam | Arnold Hendrik Koning | |||
| Geboren | Winschoten, 2 april 1860 | |||
| Overleden | Voorthuizen, 20 januari 1945 | |||
| Beroep(en) | schilder | |||
| Oriënterende gegevens | ||||
| Stijl(en) | Haagse School | |||
| RKD-profiel | ||||
| ||||
Arnold Hendrik Koning (Winschoten, 2 april 1860 - Barneveld, 20 januari 1945) was een Nederlands kunstschilder. Hij schilderde in de stijl van de Haagse School.
Levensloop[bewerken | brontekst bewerken]
Arnold ("Nol") Koning werd geboren in een Groningse patriciërsfamilie van juristen en bestuurders. Na het doorlopen van het gymnasium in Winschoten vertrok hij naar Amsterdam om te studeren aan de Rijksacademie voor Beeldende Kunsten.
In 1886 debuteerde hij door deelname aan een tentoonstelling in Pictura (Groningen). Hetzelfde jaar verhuisde hij naar Den Haag voor cursussen aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten. In 1887 vertrok hij voor negen maanden naar Parijs. Daar ontmoette hij Theo van Gogh, kunsthandelaar voor Goupil & Cie, en zijn oudere broer Vincent. Nadat Vincent in het voorjaar van 1888 vanuit Parijs naar het Zuiden was vertrokken, kreeg Arnold een plek in Theo's appartement aan de Rue Lepic. Van de vriendschap zijn brieven overgeleverd.[1]
Terug in Nederland ging Arnold weer in Den Haag wonen en reisde door Nederland om te schilderen. Met zijn negen jaar jongere broer Edzard Willem Koning, die voor een studie aan de Haagse academie ook naar de Hofstad gekomen, maakte hij deel uit van de Haagse schilderscultuur. In 1893 trouwde Arnold en verhuisde naar Rijswijk. Er werden uit het huwelijk twee kinderen geboren. In 1897 verhuisde het gezin naar Ede. In 1909 volgde een scheiding en vertrok Arnold naar Voorthuizen. In Voorthuizen liet hij een huis bouwen, hertrouwde en combineerde het schilderen met een eenvoudig bestaan als keuterboer. In de winter van 1944-45 viel Arnold thuis van de keldertrap en kwam te overlijden.
Koning was lid van Arti et Amicitiae, Pulchri Studio, de Haagse Kunstkring en Pictura Veluvensis.
Schilderstijl[bewerken | brontekst bewerken]
Als Arnold Hendrik Koning in 1880 aan de Rijksacademie gaat studeren is het Nederlandse impressionisme van de Haagse School de toonaangevende stijl. Arnold heeft zich die stijl eigen gemaakt en is er zijn hele werkzame leven trouw aan gebleven. Al in Parijs, en later via het werk van collega's en in de kunstenaarsverenigingen, moet hij alle opeenvolgende vernieuwingen rond de eeuwwisseling gezien hebben, maar ze gingen aan zijn stijl voorbij.
Arnold schilderde het traditionele Nederlandse landschap van vissers en boeren. Hij gebruikte een losse, vloeiende stijl, waarbij de minder belangrijke beeldelementen met een enkele verfstreek gesuggereerd werden. Deze stijl was zijn betrouwbare voertuig om de sfeer van het landschap te treffen.
Arnold hield van de natuur. De urbanisatie rond Den Haag dreef Arnold naar de ongerepte Veluwe. Maar de vernieuwing haalde hem in. De modernisering van Nederland met de schaalvergroting in de landbouw en de afsluiting van de Zuiderzee transformeerden het landschap van boeren en vissers. Bij Arnold voelde die verandering als vernietiging. Vanaf 1920 trekt hij zich terug in Voorthuizen. Hij heeft zijn tuin en zijn dieren. Het kippenhok achter in de tuin gaat zijn kleine schilderijtjes domineren.
Slechts een beperkt aantal landschappen op schilderijen van Koning is te lokaliseren. Arnold vond het niet belangrijk om zijn werk te datering en van een plaatsaanduiding te voorzien. Als er al titels bekend zijn, dan heet een schilderij: Aan de rand van een stadje of Dorpsstraat in Overijssel. Het ging hem om de sfeer in het cultuurlandschap.
Werk in Nederlandse collecties[bewerken | brontekst bewerken]
- Het Van Gogh Museum in Amsterdam bezit meerdere schilderijen van Arnold uit de nalatenschap van Theo van Gogh. Arnold heeft na 1888 aan Theo werk gestuurd om in Parijs te verkopen.
- Het Drents Museum in Assen beheert de collectie van de Stichting Schone Kunsten rond 1900. In deze collectie is Arnold Hendrik Koning vertegenwoordigd.
- Het Groninger Museum is een vindplaats. Het museum heeft tekeningen en in 2003 werd een belangrijk werk van Arnold Koning verworven.
- Ook de gemeenten Barneveld en Ede hebben (veelal door giften) werk van Arnold Koning in bezit.
- Particuliere collecties – Arnold Koning is dan wel grotendeels vergeten, toch is er een beperkt aantal particuliere verzamelaars van zijn werk. Uit die collecties werd in 2008 in Harderwijk een tentoonstelling samengesteld. Tegelijkertijd was er bij het Veluws Museum Nairac in Barneveld een tentoonstelling met werk van Edzard Koning.
Meer informatie[bewerken | brontekst bewerken]
- De database van het Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie geeft informatie over de schilder Arnold Koning. RKD over Arnold Koning
- Elizabeth Yates (kleindochter van Edzard Koning) schreef een boek over Arnold & Edzard Koning: Yates, Elizabeth. Koningskunst van Parijs tot de Veluwe. Koninklijke BDU Uitgevers, 2008
Galerij[bewerken | brontekst bewerken]
-
Winterlandschap met molen (ca.1886) -
Boerderij met op de achtergrond de Oude Kerk van Ede (ca.1905) -
Afgemeerde botters (ca.1910) -
Schepen in binnenhaven
-
Boerenhuisjes Ede -
Kerk van Marsum -
Boer met koeien
Bronnen, noten en/of referenties
|
