Barneveld (gemeente)
Gemeente in Nederland 
| |||||
| |||||
.png)
| |||||
Situering
| |||||
| Provincie |  Gelderland
| ||||
| Coördinaten | 52° 8′ NB, 5° 35′ OL | ||||
Algemeen
| |||||
| Oppervlakte | 176,66 km² | ||||
| - land | 175,90 km² | ||||
| - water | 0,76 km² | ||||
| Inwoners (1 januari 2021) | 59.993? (341 inw./km²) | ||||
| % migratieachtergr. (1 januari 2020) | 8,9% (niet-westers: 4,8%, westers: 4,1%) | ||||
| Bestuurscentrum | Barneveld | ||||
| Belangrijke verkeersaders | A1 A30 N301 N344 N800 N802 N805 | ||||
| Station(s) | Barneveld Centrum Barneveld Noord Barneveld Zuid | ||||
Politiek
| |||||
| Burgemeester (lijst) | Jan Luteijn (SGP, wnd.) | ||||
| Economie | |||||
| Gemiddeld inkomen (2012) | € 38.000 per huishouden | ||||
| Gem. WOZ-waarde (01-01-2019[1]) | € 291.000 | ||||
| WW-uitkeringen (2014) | 28 per 1000 inw. | ||||
Overig
| |||||
| Postcode(s) | 3770-3776, 3780-3781, 3784-3785, 3794, 3886 | ||||
| Netnummer(s) | 0342, 0577 | ||||
| CBS-code | 0203 | ||||
| CBS-wijkindeling | zie wijken en buurten | ||||
| Website | www.barneveld.nl | ||||
Bevolkingspiramide (2008)
 | |||||
| |||||
.svg)
Barneveld (
uitspraak (info / uitleg), Nedersaksisch: Barreveld of Bareveld) is een gemeente in het midden van Nederland, in de provincie Gelderland, regio Gelderse Vallei. De hoofdplaats is het gelijknamige dorp Barneveld. De gemeente omvat een gebied van 176,74 km² en heeft een inwoneraantal van 59.993 (1 januari 2021, bron: CBS). Een inwoner van Barneveld wordt een Barnevelder[2] genoemd. Barneveld werkt met de gemeenten Rhenen, Wageningen, Ede, Veenendaal, Nijkerk, Scherpenzeel en Renswoude samen in het regionaal samenwerkingsverband Regio Foodvalley.
Op 1 januari 1812 werden Garderen en Voorthuizen als twee zelfstandige gemeenten van Barneveld afgesplitst. Zes jaar later, op 1 januari 1818, werden deze gemeenten herenigd met Barneveld.
Kernen[bewerken | bron bewerken]
| Nederlandse naam | Nedersaksische naam | Woonkern |
|---|---|---|
| Barneveld | Barreveld | 34.800 |
| Voorthuizen | Voorthuzen | 10.920 |
| Kootwijkerbroek | Kootjebroek | 5.635 |
| Garderen | Garder | 2.125 |
| Stroe | Stroe | 1.645 |
| Terschuur | Terschuur / Schuurdaarp | 1.515 |
| Zwartebroek | Zwartebroek | 1.420 |
| De Glind | De Gliend | 610 |
| Kootwijk | Kootwiek / Kodik | 265 |
| Achterveld | Achterveld | 140 |
| Bron: CBS[3] | ||
Buurtschappen en andere onofficiële kernen: Essen, Esveld, Garderbroek, Harselaar, Kallenbroek, Moorst (gedeeltelijk), Wessel en Recreatiegebied Zeumeren.
Geografie[bewerken | bron bewerken]
De gemeente Barneveld ligt voor een groot deel in het centrale deel van de Gelderse Vallei. In het oosten en het noordoosten liggen de zandgronden van de Veluwe met bossen, heidevelden en in de buurt van Kootwijk het Kootwijkerzand. De gemeente wordt van oost naar west doorsneden door de Barneveldse Beek.
Godsdienst[bewerken | bron bewerken]
De gemeente Barneveld is gelegen in de zogeheten Bijbelgordel. De gemeente heeft naar landelijke maatstaven veel inwoners met een bevindelijk-gereformeerde geloofsovertuiging. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 werd de SGP de grootste partij (8 zetels) en vormt samen met het CDA (5 zetels) en de ChristenUnie (5 zetels) een meerderheid in de gemeenteraad. Samen met de Pro'98 vormen deze partijen het college.
Kerken[bewerken | bron bewerken]
In de plaats is een groeiende meerderheid van de bevolking orthodox-protestants. De Hervormde Gemeente is de grootste kerkelijke gemeente. De grootste kerk is echter De Hoeksteen van de Gereformeerde Gemeente in Nederland met 2.550 zitplaatsen.
Economie[bewerken | bron bewerken]
Landbouw[bewerken | bron bewerken]
De gemeente kenmerkt zich door een hoge concentratie varkenshouderijen en pluimveehouderijen. Het landbouwgebied bestaat hoofdzakelijk uit grasland en relatief weinig akkerland, behalve aan de rand van de Veluwe en hier en daar verspreid over de gemeente.
Het aantal kippen in de gemeente Barneveld is het grootste van alle Nederlandse gemeenten, te weten 2.9 miljoen kippen (2004).
Door de hoge concentratie van (pluim)vee kent de gemeente een hoog mestoverschot.
Toerisme[bewerken | bron bewerken]
Vooral op de overgangszone tussen de Vallei en de Veluwe bevinden zich vele campings, in het bijzonder tussen Voorthuizen en Garderen.
Media[bewerken | bron bewerken]
De gemeente Barneveld telt diverse media. De Barneveldse Krant van de BDU Uitgevers komt zes dagen per week uit en bericht over zaken uit gemeente en regio. In de publicatie op donderdag staan ook de officiële gemeentepagina's, evenals in de advertentie-editie Barneveld huis-aan-huis (ook BDU). Verder is De Stentor (Garderen) en het AD - Amersfoortse Courant van De Persgroep (alles behalve Garderen) gericht op de gemeente Barneveld. De Persgroep geeft verder in de gemeente Barneveld de gratis huis-aan-huis-krant Barneveld Vandaag uit. De lokale omroep van de gemeente is A1 Mediagroep. Deze zendt op 93.1 FM op de kabel, 93.5 FM in de ether en via het internet uit.
Politiek[bewerken | bron bewerken]
Gemeenteraad[bewerken | bron bewerken]
Samenstelling van de Barneveldse gemeenteraad sinds 1978:
| Gemeenteraadszetels | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Partij | 1978 | 1982 | 1986 | 1990 | 1994 | 1998 | 2002 | 2006 | 2010 | 2014 | 2018 |
| SGP | 5 | 5 | 5 | 6 | 6 | 6 | 7 | 7 | 8 | 8 | 8 |
| ChristenUnie* | 1 | 2 | 2 | 4 | 4 | 5 | 4 | 5 | 4 | 6 | 5 |
| Pro'98** | 3 | 2 | 3 | 3 | 5 | 7 | 6 | 5 | 6 | 6 | 5 |
| CDA | 13 | 11 | 11 | 11 | 9 | 7 | 8 | 7 | 6 | 5 | 5 |
| Lokaal Belang | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 4 |
| VVD | 3 | 5 | 4 | 3 | 3 | 4 | 3 | 4 | 4 | 3 | 2 |
| Burger Initiatief | - | - | - | - | - | - | - | 2 | 3 | 3 | 2 |
| Lijst 8 | - | - | - | - | - | - | - | 1 | - | - | - |
| Van Essen | - | - | - | - | - | - | 1 | - | - | - | - |
| Overige | - | - | - | 1 | - | - | - | - | - | - | - |
| Totaal | 25 | 25 | 25 | 27 | 27 | 29 | 29 | 31 | 31 | 31 | 31 |
- * ChristenUnie deed tot en met 1998 mee als combinatie RPF/GPV. In 1978 deden beide partijen los van elkaar mee en haalde allen de RPF een zetel.
- ** tot 1990: PvdA, in 1994: Progressief Barneveld (4 zetels) plus D66 (1 zetel)
College van B&W[bewerken | bron bewerken]
Waarnemend burgemeester van de gemeente Barneveld is sinds 1 februari 2021 Jan Luteijn (SGP).[4]
De rest van het college wordt gevormd door wethouders van de SGP, de ChristenUnie, Pro'98(PvdA/D66/Pro Barneveld) en het CDA.
Besluitvorming over woningbouw[bewerken | bron bewerken]
De raad is in de vergadering van 26 september 2006 akkoord gegaan met een overeenkomst tussen de gemeente en projectontwikkelaar Van de Mheen voor de aanleg van een nieuwe woonwijk in het dorp Barneveld, Veller genaamd. In oktober 2006 was het college voornemens om op korte termijn de ruimtelijke procedures te starten. Dat betekent dat er een voorontwerpbestemmingsplan ter inzage wordt gelegd voor geheel Veller I. Inmiddels is in Barneveld de wijk Veller II in aanbouw. In 2016 volgt in Voorthuizen de bouw van nieuwbouwwijk Holzenbosch.
De gemeente publiceert de planologische stappen op de gemeentepagina in de Barneveldse Krant en de Barneveld Vandaag
Openbaar vervoer[bewerken | bron bewerken]
Trein[bewerken | bron bewerken]
De gemeente Barneveld heeft drie treinstations: station Barneveld Centrum, station Barneveld Noord en het in februari 2015 geopende station Barneveld Zuid. Hiervandaan vertrekken stoptreinen van Connexxion in de richting van Ede-Wageningen en Amersfoort.
Bus[bewerken | bron bewerken]
De gemeente Barneveld heeft verschillende busverbindingen naar o.a. Arnhem, Amersfoort, Hoevelaken, Apeldoorn, Nijkerk en Harderwijk. De bussen worden gereden door Keolis Nederland onder de naam RRReis.
Aangrenzende gemeenten[bewerken | bron bewerken]
| Aangrenzende gemeenten | ||||
|---|---|---|---|---|
| Nijkerk Amersfoort (U) |
Putten | Ermelo | ||
|
||||
| Leusden (U) | Apeldoorn | |||
| Scherpenzeel | Ede | |||
Monumenten[bewerken | bron bewerken]
In de gemeente zijn er een aantal rijksmonumenten, gemeentelijke monumenten, en oorlogsmonumenten, zie:
- Lijst van rijksmonumenten in Barneveld (gemeente)
- Lijst van rijksmonumenten in Barneveld (dorp)
- Lijst van gemeentelijke monumenten in Barneveld (gemeente)
- Lijst van gemeentelijke monumenten in Barneveld (dorp)
- Lijst van oorlogsmonumenten in Barneveld
In populaire cultuur[bewerken | bron bewerken]
- Grafisch ontwerper Will Bakker maakte in 1974 pauzebeelden voor de NOS met drijvende letters en eenden. Deze zijn gemaakt in Het Grijze Veen in Voorthuizen. De stills bleken zeer succesvol, want ze zijn tot ver in de jaren 80 gebruikt.
Zie ook[bewerken | bron bewerken]
Bronnen, noten en/of referenties
|
|
Zie de categorie Barneveld van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
| Plaatsen in de gemeente Barneveld |  |
|---|---|---|
|
Dorpen: Achterveld · Barneveld · De Glind · Garderen · Harselaar · Kootwijk · Kootwijkerbroek · Stroe · Terschuur · Voorthuizen · Zwartebroek | ||
| Gemeenten in de provincie Gelderland | |
|---|---|---|
|
Aalten · Apeldoorn · Arnhem · Barneveld · Berg en Dal · Berkelland · Beuningen · Bronckhorst · Brummen · Buren · Culemborg · Doesburg · Doetinchem · Druten · Duiven · Ede · Elburg · Epe · Ermelo · Harderwijk · Hattem · Heerde · Heumen · Lingewaard · Lochem · Maasdriel · Montferland · Neder-Betuwe · Nijkerk · Nijmegen · Nunspeet · Oldebroek · Oost Gelre · Oude IJsselstreek · Overbetuwe · Putten · Renkum · Rheden · Rozendaal · Scherpenzeel · Tiel · Voorst · Wageningen · West Betuwe · West Maas en Waal · Westervoort · Wijchen · Winterswijk · Zaltbommel · Zevenaar · Zutphen Steden en dorpen · Voormalige gemeenten · Nederland: Provincies · Gemeenten | ||