Gereformeerde Gemeenten in Nederland

Niet te verwarren met de Gereformeerde Gemeenten, waar zij van afsplitste

Gereformeerde Gemeenten in Nederland
Kerkgebouw te Opheusden
Indeling
Hoofdstroming	protestantisme
Richting	gereformeerd, calvinistisch
Voortgekomen uit	Ger. Gem. in 1953
Afsplitsingen	Ger. Gem. in Ned. (buiten verband) in 1980
Aard
Locatie	Nederland, Noord-Amerika en Zuid-Afrika
Aantal leden	23.169 (op 1 januari 2024)
Karakter	bevindelijk gereformeerd
Oprichter(s)	dr. Cornelis Steenblok
Leider	dr. Jan Weststrate (preses van de Generale Synode van 2023) en C. Dubbeld (scriba-questor) (zij vertegenwoordigen op basis van DKO art. 29 waar nodig de synode in rechte na de laatst gehouden vergadering).
Hoofdkwartier	Kerkelijk Bureau, Burg. Lodderstraat 41, Opheusden
Overzicht
Officiële website	https://www.gergeminned.nl/
Portaal    Christendom

Kerkinterieur Gereformeerde Gemeente in Ned. te Barneveld

Gereformeerde Gemeente in Nederland De Beek-Uddel

Ds. F. Mallan was jarenlang hét gezicht van Gereformeerde Gemeenten in Nederland

Ontstaan van de verschillende stromingen in Nederland

Ontstaansgeschiedenis van kerken in Nederland

De Gereformeerde Gemeenten in Nederland (GGiN) vormen een kerkgenootschap van bevindelijk gereformeerd karakter, dat ontstaan is in 1953 na een scheuring in de Gereformeerde Gemeenten. Het kerkverband bestaat uit 49 Nederlandse gemeenten, drie gemeenten in Noord-Amerika (deze staan bekend als Reformed Congregations in North America), en een gemeente in Pretoria (Zuid-Afrika). Per 1 januari 2024 telde het kerkverband 23.169 leden.

Geschiedenis

Zie ook Protestantisme in Nederland

De directe aanleiding tot het ontstaan van het kerkverband vormde de afzetting van Cornelis Steenblok als docent aan de Theologische School van de Gereformeerde Gemeenten te Rotterdam. Kersten zag in hem als academisch gevormd predikant een aanwinst voor de Gereformeerde Gemeenten. De predikanten Kok en Verhagen waren minder ingenomen met de aanstelling van Steenblok en ook Fraanje zag aanvankelijk de aanstelling van Steenblok niet zitten. Toen Kok door Kersten beschuldigd werd van remonstrantisme veranderde Fraanje van mening. Op gezag van Fraanje werd Steenblok docent in 1944. Na het overlijden van Kersten werd hij als docent ontslagen omdat zijn onderwijs "te eenzijdig zou zijn."

Ongerustheid over de leer van ds. Kok uit Veenendaal

Kerkgebouw te Opheusden

In 1949 ontstond binnen het kerkverband van de Gereformeerde Gemeenten ongerustheid over de leer van ds. Kok. Eerder had Kok bezwaren geuit op de theologische visie van Steenblok. Bepaalde stellingen die hij innam herriep hij later. Toen er bezwaren kwamen op zijn prediking besloot Kok een boekje uit te geven over het aanbod van genade, maar kon hiermee de onrust niet wegnemen. Volgens sommigen werd in dit boekje "afgeweken van de aloude leer der waarheid." Op de synode van 1950 werd het boekje van Kok veroordeeld op grond van de volgende punten:

1. Vereenzelviging van de beloften van het genadeverbond alleen voor de uitverkorenen en de aanbieding van het evangelie die tot allen komt die het Woord horen.
2. Verwarde voorstelling inzake het gebruik van Wet en Evangelie in de uitwendige roeping en daardoor verwaarlozing van de leer der drie stukken: ellende, verlossing en dankbaarheid; alsook van het plaatsmakend werk, de toeleidende wegen en de bevindelijke gangen.
3. Verwarde verbondsbeschouwing. "Alle gedoopten wordt de toezegging gedaan, in het genadeverbond zijn." "Met een wettische eis wordt bij hem aangezet, om te geloven, in plaats dat door de eis, als element van de wet, als kenbron van ellende, ontdekt wordt aan de staat van ellende."

Kok bleef vast houden aan de stelling "dat de beloften van het genadeverbond gelijk staan aan de aanbieding van het evangelie." Kok werd door de synode geschorst voor de duur van een half jaar, maar deze besloot zich toen met zijn gemeente in Veenendaal los te maken van het kerkverband. In 1956 werd hij met het grootste gedeelte van zijn gemeente opgenomen in het kerkverband van de Christelijke Gereformeerde Kerken.

Afzetting Steenblok als docent Theologische School

Echter na het vertrek van Kok waren de verschillen niet weggenomen. Op de voortgezette synode van 13 april 1950 diende A. Vergunst (1926-1981) een aanklacht in tegen Steenblok "vanwege diens wijze van doceren", en vanwege diens mening "dat de geschriften van de Erskines en Boston met een remonstrantse draad doortrokken zijn." "Door de Erskines loopt een draad van algemene verzoening," aldus Steenblok. In diens voorstelling "dat er alleen een aanbod van genade is aan bewuste zondaren en niet aan allen die onder het Woord leven" kon Vergunst zich niet vinden. Steenblok loochende volgens hem het algemeen welmenende aanbod van genade.

Volgens F. Mallan (1925-2010), die jarenlang het gezicht van het kerkverband was, "was Steenblok het inderdaad wat betreft het bevindelijke element bij de Erskines ten volle met hen eens, maar wat betreft hun visie op het aanbod van genade kon hij het niet eens met hen zijn." De Erskines zouden het Amyraldisme hebben overgenomen. Dat was een richting die de remonstrantse en contra-remonstrantse leer wilde verbinden." Ook sprak Mallan met veel achting over de persoon Steenblok: "Hij had een stipt leven. Ik liep met hem over straat. Er liepen een paar meisjes achter ons, die Gods Naam misbruikten. Hij keerde zich om en vermaande ze ernstig. Hij schaamde zich voor geen mens: in de trein niet, in de tram niet, in de bus niet, hij kwam er altijd voor uit. Dat gaf mij achting voor die man. Mijn achting is altijd nog gestegen voor hem. Ik ben bij zijn sterfbed geweest. Daar lag geen doctor, maar een arme zondaar."

In 1953 bracht ds. J. van den Berg op de synode het onderwijs van Steenblok ter sprake en deze kreeg niet de gelegenheid om zich te verdedigen. De synode onthief Steenblok van zijn functie als docent "wegens diens eenzijdigheid in het geven van onderwijs." Hierop verlieten de predikanten D.L. Aangeenbrug, F. Mallan, M. van der Ketterij, C. Steenblok, met de ouderlingen Vermeulen, Bas (Alblasserdam) en Hage de vergadering.

De volgende dag werd van synodale zijde het curatorium ontbonden en de predikanten Aangeenbrug, Mallan en ouderling Bas niet meer gekozen. Volgens Mallan was er sprake van "een complot". "Wij hebben ons niet afgescheiden." "Er bleef niets anders over dan de synode te verlaten." Er was een sterke weerstand tegen Steenblok.

Dit leidde tot een scheuring in het kerkverband tijdens de Synode in Utrecht op 3 en 4 juni 1953.

Aan de bezwaarden werd een ultimatum gesteld die bestond uit

1. Terugneming van de onbetamelijke woorden die zijn gesproken
2. Erkenning van het onkerkrechtelijke van het verlaten van de vergadering
3. Het betuigen van leedwezen over het optreden
4. Het erkennen en aanvaarden van de genomen besluiten.

Toen hierop werd geantwoord dat aan die eisen niet kon worden voldaan, sprak Verhagen: "Dan hebt u zich hierdoor buiten het verband van de Gereformeerde Gemeenten gesteld."

Vorming kerkverband

In de beginperiode had het kerkverband vijf predikanten. In 1956 kwamen de predikanten T. Dorresteijn en H. Ligtenberg alsnog over naar de Gereformeerde Gemeenten in Nederland.

Mallan kreeg in de periode 1966 - 2010 een leidende rol in het kerkverband en was lange tijd hoofdredacteur van het kerkelijk weekblad van de Gereformeerde Gemeenten in Nederland, De Wachter Sions. Dit blad verschijnt vanaf 28 augustus 1953.

In 1980 kwamen drie predikanten A. van den Berg, J. de Groot en A. Wink met ongeveer 3000 leden buiten het kerkverband te staan. De aanleiding tot deze gebeurtenis was de schorsing van ds. Van der Berg die zou stellen "dat van wedergeboorte pas sprake kan zijn bij de bewuste geloofskennis van Christus." De Groot en Wink steunden hem en gingen met hem mee. Ze namen zeven gemeenten mee: Gouda, Veenendaal, Rijssen, Nieuwerkerk, Dinteloord, IJsselmuiden en Middelburg. Toen ds. Van Straalen vertrok naar Noord-Amerika en ds. M. van Beek was overleden werden de meer dan vijftig overige Nederlandse gemeenten een periode door Mallan als enige predikant van het kerkverband gediend. In 2008 en 2009 keerden de meeste buitenverbandgemeenten geheel of gedeeltelijk terug naar de Gereformeerde Gemeenten in Nederland.

Karakter van het kerkverband

Evenals andere reformatorische kerkgenootschappen houden de Gereformeerde Gemeenten in Nederland vast aan het gezag van de Bijbel, samengevat in de Apostolische geloofsbelijdenis, Geloofsbelijdenis van Nicea, de Geloofsbelijdenis van Athanasius en de Drie Formulieren van Enigheid.

Evenals de synodale Gereformeerde Gemeenten behield het kerkverband van de Gereformeerde Gemeenten in Nederland een traditioneel gereformeerd karakter. Liturgisch wordt in de eredienst vastgehouden aan de Statenvertaling van de Bijbel en de psalmberijming van 1773. Er zijn enkele gemeenten (in de provincie Zeeland) waar de Psalmen van Datheen gezongen worden. Overal worden de psalmen niet-ritmisch gezongen.

Wat betreft de prediking typeerde Mallan: "Men noemt ons lijdelijk. Gelukkig, dat er in de Bijbel staat dat God gevonden is van hen die naar Hem niet hebben gevraagd. Tot degenen die niet naar Hem hebben gezocht, heeft Hij gezegd: Ziet hier ben Ik. Ziet hier ben Ik. Zeker, we moeten vragen om bekering en in die weg is er wel van een zoeken sprake, maar van een oprecht zoeken niet, want dat moet door God gewerkt worden. Daar moeten we dan toch aan vasthouden. Hierin is het verschil is gelegen." De prediking van Steenblok is volgens Mallan van blijvende betekenis: "We vinden daarin niet alleen een zuivere bevindelijke gang, maar in de toepassing worden ook de onbekeerden op een liefderijke wijze aangesproken, en hen de weg en de mogelijkheid der bekering aangewezen."

Met de komst van de Gereformeerde Gemeenten in Nederland werd de term voorwaardelijk aanbod van genade geïntroduceerd. Men wilde hiermee voorkomen dat de remonstrantse leer van de algemene verzoening voet aan de grond kreeg: "God heeft alle mensen lief. De Heere Jezus is voor alle mensen gestorven. Het ligt aan onze keuze of we behouden worden."

De polarisatie tussen de Gereformeerde Gemeenten en de Gereformeerde Gemeenten in Nederland is in het afgelopen decennia minder geworden. Tussen beide genootschappen hebben samensprekingen plaatsgevonden, maar omdat sprake is van een duidelijk eigen profiel ligt eenwording op korte termijn niet voor de hand. De Gereformeerde Gemeenten in Nederland hebben bezwaren tegen de officiële formulering van de Gereformeerde Gemeenten van tweeërlei beloften. Dit kerkverband heeft dit onderscheid in 2020 gehandhaafd.

In 2021 gaf de synode een brochure uit met betrekking op de thema's Verbond en Doop. Hierin werd uitgelegd "dat er sprake is van twee verbonden met betrekking tot de eeuwige bestemming van de mens: het werkverbond en het genadeverbond." Benadrukt wordt "welke voorrechten en plichten het meebrengt om op de erf van het genadeverbond te zijn geboren en te leven en de noodzaak om wezenlijk deel te krijgen aan het genadeverbond door de wedergeboorte."

Men keert zich tegen de gedachte: "dat alle kinderen van gelovige ouders, die ten doop gehouden worden, in het verbond begrepen zijn en daarin blijven als zij de eis van bekering en geloof maar inwilligen.”

Het kerkelijk ambt voor vrouwen wijst men af. In 2023 deed de synode een uitspraak over de geldigheid van de doop die door een vrouwelijke ambtsdrager is uitgevoerd. De synode sprak uit "dat de doop door een vrouwelijke predikant niet als een wettige doop kan worden erkend." Tegelijkertijd is het geen vanzelfsprekend dat er wordt overgedoopt "omdat men in de gereformeerde traditie altijd terughoudend is geweest met overdopen."

Binnen het kerkverband werd afstand genomen van moderne theologische opvattingen zoals schepping door evolutie. L. van der Tang, een opiniemaker binnen het kerkverband, wijst op oorzaken waarom volgens hem velen deze denkbeelden willen omarmen. De wetenschap als afgod: vanwege het feit dat God in veel levens op een afstand is komen te staan, verwereldlijking: door het accepteren van de evolutietheorie kunnen orthodox-christenen weer meedoen in de moderne samenleving, en het postmoderne denken waarin velen op het gevoel met de mening van de meerderheid meevaren. Van der Tang ziet ook een afnemend geestelijk leven, waardoor er minder persoonlijke doorleving is van de geloofsleer waar het bij oorsprongsvragen om draait.

Het afwijzen van vaccinatie en verzekeringen komt binnen het kerkverband relatief vaker voor dan in de andere gereformeerde kerkgenootschappen. Ook de gewoonte dat een bruidsjurk van trouwende leden een gedekte (niet-witte) kleur moet hebben en de bruid geen sluier draagt.

Kerkelijke eenheid en samenwerking

De Gereformeerde Gemeenten in Nederland zijn onderdeel van de bevindelijk-gereformeerde bevolkingsgroep. Men ontmoet elkaar op allerlei vlakken en er is onderlinge samenwerking rondom de Staatkundig Gereformeerde Partij, de Gereformeerde Bijbelstichting, het Reformatorisch Dagblad en het reformatorische onderwijssysteem.

Wat betreft kerkelijke eenheid met de Christelijke Gereformeerde Kerken geldt hetzelfde bezwaar als beschreven bij de Gereformeerde Gemeenten, hoewel men zich met individuele predikanten uit het verleden van deze kerken wel verbonden voelt.

"We denken dat de meesten van onze lezers wel van ds. F. Bakker hebben gehoord. Althans, onze belijdeniscatechisanten die een werkstuk over het gebed schreven, hadden dikwijls zijn boekje Gebedsgestalten in hun literatuurlijst. Het zijn twaalf samenvattingen van Bijbellezingen over het gebed. Inmiddels is de vijfentwintigste druk verschenen, en is het boekje reeds in zeven talen overgezet. Ds. F. Bakker behoorde met de predikanten N. de Jong, M. Baan, P. Sneep, en dhr. A. van Rossem tot het kerkverband van de Christelijke Gereformeerde Kerken. Van elke voorganger zijn, naast een levensschets, ook verschillende meditaties opgenomen. De schrijver, ds. H. van der Ham is predikant van hetzelfde kerkverband als waartoe deze voorgangers behoorden. Hij schrijft nuchter en zonder hagiografische trekken, zodat niet de voorganger maar de Heere in het middelpunt staat. Ds. Van der Ham schrijft daarom in zijn 'Woord vooraf' dat 'het gaat om het werk Gods.' Het doet weldadig aan als de levensbeschrijvingen en meditaties eenvoudig zijn weergegeven."

— Ds. J. Roos, De Wachter Sions 26 augustus 2010

"Onze geliefde overleden ambtsbroeder, ds. Mallan zei dikwijls dat er in zijn jonge tijd verschillende godvrezende leraars in dit kerkverband waren. Veelzeggend is het wat we van ds. N. de Jong lazen, namelijk: Hij zag alleen toekomst voor de Christelijke Gereformeerde Kerken in het blijven bij de Schriftuurlijke en daarom ook bevindelijke prediking.' Deze prediking kenmerkte overigens ook de prediking van de overige leraars. Zelfs professor L.H. van der Meiden die student F. Bakker lesgaf, leerde: Wie Gods Woord recht preekt, preekt bevindelijk leven.' Wel waarschuwde deze professor dat het bevindelijke leven nooit los gemaakt mag worden van de Schrift. We stemmen hiermee in, want we weten dat er veel bevinding is die de toets van Gods Woord niet kan doorstaan. Zal dit het doel geweest zijn van de schrijver die schipperspredikant is, om met dit boek aan te geven dat de huidige leraars in dezelfde vaargeul behoren te varen? Ds. Bakker hield de gemeente voor: Ellende, verlossing, dankbaarheid. Deze stukken moeten gekend worden, zal men getroost kunnen leven en sterven. Deze drie stukken vormen het ABC van het ware geloof.' De ruimte laat het niet toe om over elke voorganger en zijn werk een korte beschrijving te geven, maar dit willen we wel schrijven dat de levensschets over en de meditaties van ds. F. Bakker ons veel te zeggen hebben. Hoe groot is het als het kerkverband van de Christelijke Gereformeerde Kerken zulke leraars, ofwel 'De minste der broederen' mogen hebben, want dan zijn zij in de vaargeul der vaderen. Elk kerkverband dat dit ABC van het ware geloof, namelijk 'ellende, verlossing en dankbaarheid' niet in het vaandel heeft, mist het Schriftuurlijk bevindelijke karakter in de prediking, en is oorzaak dat men 'de erve der vaderen' niet bewaard heeft (1 Kon. 21:3)."

— Ds. J. Roos, De Wachter Sions 26 augustus 2010

Tijdens een symposium in 2016 gaf Roos aan "dat er alleen sprake is van ware eenheid als alle predikanten gehoor geven aan „de Goddelijke oproep: Gij zult voor Mijn aangezicht staan. En zo gij het kostelijke van het snode uittrekt, zult gij als Mijn mond zijn” (Jeremia 15:19). Als alle predikanten het evenwicht bewaren tussen wet en Evangelie, en leren hoe dit zielsbevindelijk wordt beleefd, dan is er ook een oprecht verlangen om samen te werken. We staan graag vrijheid in het woordgebruik toe als er geestelijke herkenning is, en het doet ons goed als we dit ook buiten ons kerkelijk leven zien.”

Het gesprek met de Gereformeerde Gemeenten is over het algemeen 'broederlijk' van aard. "Het gaat erom dat we hetzelfde spreken en gevoelen”, merkte ds. O. M. van der Tang op. "Als er verschillende opvattingen zijn over de plaats van beloften en de inhoud van de prediking, is er geen basis voor vereniging.”

Op het gebied van maatschappelijk-ethische thema's werkt men in bredere verbanden samen.

Organisaties

Het kerkelijk bureau van de Gereformeerde Gemeenten in Nederland is gevestigd in Opheusden.

Zending en evangelisatie

Binnen het kerkelijke leven was men altijd terughoudend ten opzichte van verenigingsleven, jeugdwerk en zangkoren. Tegenwoordig zijn er meer initiatieven voor de jeugd. Aan kerkelijke zending doet men wel. Men steunt voornamelijk de Mbuma zending uitgaande van de Free Presbyterian Church of Schotland.Het kerkverband van de Gereformeerde Gemeenten in Nederland hebben altijd de Mbuma-zending ondersteund die nu uitgaat van de Schotse Free Presbyterian Church (FPC) in Zimbabwe. In 2017 heeft men het initiatief genomen tot een zelfstandig zendingsproject in Zuid-Afrika. De aanzet tot dit project is gedaan door ds. J. A. Weststrate, destijds predikant van de gemeente van Pretoria in Zuid-Afrika. Het zending-, evangelisatie- en ontwikkelingswerk wordt verricht onder de plaatselijke bevolking.

In juni 2017 besloot de synode van de Gereformeerde Gemeenten in Nederland een kerkelijk kader voor de zendings- en evangelisatiewerkzaamheden van ds. Weststrate te vormen. Hierop werd Stichting Bethlehem opgericht. In juni 2020 deelde de Stichting per persbericht mee dat een tweetal evangelisten konden worden benoemd, drs. J.G. Lindhoud uit Barneveld en J. Bolier uit Elspeet.

Publicaties

Het kerkgenootschap geeft het weekblad De Wachter Sions uit.

Aantal leden

In 1954 telde het nieuwe verband ruim 8.800 leden, sindsdien – gedurende diverse decennia – was er een gestage groei. Sinds 2016 daalt het ledenaantal. De grootste gemeenten van de Gereformeerde Gemeenten in Nederland vindt men te Alblasserdam, Barneveld, Opheusden, Ederveen, Gouda en De Beek-Uddel. De kerkgebouwen in Barneveld en Opheusden zijn de grootste van Nederland (gemeten naar het aantal zitplaatsen) met respectievelijk 2.550 en 2.850 zitplaatsen. Een gemeente bevindt zich in Zuid-Afrika.

Lijst van Gereformeerde Gemeenten in Nederland
Gemeente	Aantal leden										Predikant
	2010	2013	2015	2016	2017	2018	2020	2021	2022	2024
Aalburg	229	233	226	223	212	203	189	180	180	126	vacant
Aalsmeer				34	34	32	28	28	26	24	vacant
Alblasserdam	1.258	1.318	1.337	1.331	1.342	1.368	1.422	1.459	1.451	1.422	vacant
Arnemuiden	409	421	444	448	450	461	461	457	452	436	vacant
Barneveld	3.211	3.430	3.608	3.636	3.679	3.758	3.846	3.883	3.904	3.882	ds. Jochem Roos
Berkenwoude	118	102	91	100	105	108	110	105	102	92	vacant
Breukelen	100	89	81	79	82	93	85	84	78	72	vacant
Bruinisse	693	682	672	635	623	618	588	586	591	596	vacant
De Beek – Uddel	1.127	1.105	1.119	1.118	1.115	1.131	1.131	1.125	1.137	1.158	ds. Herman Krijgsman
Dordrecht	139	117	110	116	110	109	105	104	106	89	vacant
Ederveen	934	951	949	946	913	923	927	934	943	865	vacant
Elspeet	540	523	519	516	504	513	537	535	538	556	vacant
Elst	261	297	306	299	306	302	288	277	277	272	vacant
Geldermalsen	382	396	358	370	357	354	366	367	363	344	vacant
Goes	210	232	238	230	232	234	235	236	232	231	vacant
Gouda (Gerbrandyweg)	870	857	845	834	843	839	845	845	866	854	vacant
Gouda (Stationsplein)	740	818	833	827	821	811	775	771	803	768	ds. Jan Weststrate
Goudswaard	51	44	41	40	37	36	40	39	40	42	vacant
's-Gravendeel	226	225	223	216	212	211	210	184	178	184	vacant
Groot-Ammers	195	178	175	191	191	197	198	193	194	166	vacant
Hendrik-Ido-Ambacht	370	361	375	378	387	384	370	363	351	305	vacant
Harderwijk	63	51	opgeheven	-	-	-	-	-	-	-	-
Hedel	78	84	86	93	94	95	101	99	100	111	vacant
IJsselmuiden	171	203	215	220	225	228	241	248	252	231	vacant
Katwijk	223	200	174	158	140	137	127	118	105	88	vacant
Krimpen aan den IJssel	316	272	258	270	265	268	279	272	283	262	vacant
Kruiningen	464	490	500	508	501	492	496	495	504	451	vacant
Leerdam	635	643	640	644	638	612	618	634	652	684	ds. Arie van Voorden
Melissant	111	113	110	113	108	105	100	100	94	85	vacant
Middelburg	83	73	73	71	69	69	58	61	62	60	vacant
Nieuwaal		218	217	208	204	197	193	188	168	161	vacant
Nieuwerkerk	166	152	150	184	182	178	166	171	170	170	vacant
Nieuwerkerk aan den IJssel	176	180	174	172	151	155	148	146	138	122	vacant
Ochten	516	578	700	695	711	740	836	903	923	962	vacant
Opheusden	3.205	3.263	3.250	3.233	3.224	3.216	2.691	2.439	2.194	2.119	ds. G.M. van Putten
Oud-Vossemeer	168	163	162	161	167	175	184	194	194	200	vacant
Pretoria (Transvaal)		185	190	199	198	198	195	174	176	180	vacant
Rhenen	426	450	424	496	554	558	645	690	765	822	vacant
Rijssen	175	397	449	458	455	448	454	455	456	429	vacant
Scherpenzeel	325	373	372	369	378	385	389	394	392	404	vacant
Sint-Annaland	216	228	218	218	220	221	214	197	202	202	vacant
Sint-Maartensdijk	124	113	74	67	70	68	78	75	76	73	vacant
Sprang-Capelle	49	39	35	35	34	34	19	19	23	24	vacant
Terneuzen	849	807	759	742	723	705	675	653	634	573	vacant
Urk	464	459	435	446	441	416	464	460	467	467	ds. Dirk van de Kieft
Utrecht (De Bilt)	134	133	133	129	126	112	108	108	121	124	vacant
Veenendaal	730	947	933	924	924	886	833	822	821	789	vacant
Vlaardingen	184	172	167	160	157	147	125	120	107	70	vacant
Vriezenveen	483	481	492	492	489	494	484	478	477	483	ds. Adri Geuze
Waardenburg	295	311	309	317	314	315	309	319	329	339	vacant
	23.327	24.195	24.286	24.349	24.318	24.339	23.985	23.787	23.695	23.169

De ontwikkeling van het ledenaantal van de Nederlandse gemeenten (incl. Pretoria vanaf 2012) door de jaren heen is hieronder weergegeven:

• 1954 - 8.817
• 1956 - 11.518
• 1980 - 19.124
• 1981 - 16.137
• 1982 - 16.214
• 1989 - 17.935
• 1995 - 19.828
• 2000 - 20.644
• 2001 - 20.854
• 2007 - 21.844
• 2008 - 21.968
• 2009 - 22.377
• 2010 - 23.327
• 2019 - 24.339
• 2020 - 23.985
• 2024 - 23.169

Bekende personen

Personen uit de geschiedenis van de Gereformeerde Gemeenten in Nederland

• Dirk Leendert Aangeenbrug (1891-1984), Lerend ouderling Christelijke Gereformeerde Kerk Nieuw-Vennep (1930). In 1941 ging hij over naar de Gereformeerde Gemeenten. Hij was preses van de synode van 1950 waar Kok werd geschorst. In 1953 stond hij achter dr. Steenblok. In Terneuzen werd een lagere school naar hem vernoemd. In 1960 werd hij predikant in Rijssen, emeritaat 1965.
• Cornelis Steenblok (1894 - 1966), Predikant Gereformeerde Kerken in Nederland (1927 - 1942), predikant Gereformeerde Gemeenten (1942 - 1953) predikant Gereformeerde Gemeenten in Nederland (1953 - 1966)
• M. van Beek (1921 - 1983), Predikant Alblasserdam (1963 - 1966); Opheusden (1966 - 1983)
• Rinus Terlouw (1922 - 1992) (voormalig) voetballer
• Frans Mallan (1925 - 2010)
• Bert Scholten (Den Haag, 4 juni 1939 - Gouda, 29 november 2020) werd getypeerd als "een van de geleerdste van de reformatorische christenen van zijn generatie en wellicht daarom ook het meest bescheiden." Studeerde in 1964 nagenoeg af aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Van huis uit behoorde Scholten tot de Gereformeerde Kerken in Nederland maar hij veranderde van koers toen hij op een Hemelvaartsdag dr. C. Steenblok in het kerkje van Nieuwerkerk aan den IJssel hoorde preken. Steenblok sprak toen over de tekstwoorden Hoséa 14:4: Immers zal een wees bij U ontfermd worden. Scholten zei later: "Deze tekst en dienst zijn voor mij onvergetelijk geworden." Was op een breed terrein werkzaam als theoloog, journalist, opiniemaker, directeur Gereformeerde Bijbelstichting, medewerker van het blad De Wachter Sions, docent predikantsopleiding GGIN waar hij vakken doceerde als Bijbelse archeologie, Kerkgeschiedenis, Kerkrecht, Grieks, Hebreeuws. Ook was hij ambtsdrager van de gemeente te Nieuwerkerk aan den IJssel. In het blad Standvastig en De Wachter Sions beantwoordde hij talloze vragen over allerlei onderwerpen.
• Wim Kolijn (Driewegen 1944 - Terneuzen 2015), partijvoorzitter SGP, fractievoorzitter SGP Zeeland, gemeenteraadslid SGP Terneuzen
• George van Heukelom (Delft, 9 augustus 1949 - Nieuwerkerk, 14 april 2023) politicus (voormalig gedeputeerde van Zeeland, Staatkundig Gereformeerde Partij)

Personen met een zekere bekendheid [huidige kerkelijke context]

• C. van Rijswijk (Wijk en Aalburg, 8 oktober 1939), onderwijzer in Barneveld en kinderboekenschrijver. Dhr. van Rijswijk is ook voormalig medewerker van De Wachter Sions en de GezinsGids.
• Jochem Roos (1954), Chilliwack B.C. Canada (1987) Opheusden (1994), Barneveld (2004)
• Adri Geuze, predikant Gouda-Gerbrandyweg (2007), Chilliwack B.C. Canada (2011), Gouda-Gerbrandyweg (2018) Vriezenveen (2022)
• Arie van Voorden, predikant De Beek-Uddel (2002), Opheusden (2010), Leerdam (2018)
• dr. Jan Weststrate (tevens voorzitter van de synode (de hoogste vergadering) van 2023, hij vertegenwoordigd met scriba C. Dubbeld de synode in rechte na de laatst gehouden vergadering), predikant Terneuzen (2009), Pretoria Zuid-Afrika (2014), Elspeet (2018) Gouda-Stationsplein (2021).
• Dirk van de Kieft, predikant Urk (2018)
• Herman Krijgsman, predikant Arnemuiden (2009) De Beek-Uddel (2022)
• Otto van der Tang, predikant Alblasserdam (2016), Chilliwack B.C Canada (2022)
• Laurens van der Tang, opiniemaker binnen het kerkverband van de Gereformeerde Gemeenten in Nederland
• Abraham Schultink, predikant Barneveld (1998), Bruinisse (2003), Gouda-Stationsplein (2010), Rhenen (2015), emeritus (2020)
• Bart van den Dikkenberg, wetenschapsredacteur Reformatorisch Dagblad.
• Chris Stoffer (Harderwijk, 1974). Sinds 11 april 2018 is hij lid van de Tweede Kamer voor de SGP, vanaf 2023 is hij politiek leider en fractievoorzitter van de SGP in de Tweede Kamer.

Literatuur

Historisch

• Verboom, J.H.R. en L.M.P. Scholten, Leven en leer van dr. C. Steenblok. In leven predikant der Gereformeerde Gemeente te Gouda (1967)
• Mastenbroek, J. Israëls Wachter sluimert niet, herinneringen van ds. F. Mallan (1925-2020) (2012)
• Bel A. e.a., Predikanten en Oefenaars, Biografisch Woordenboek van de Kleine Kerkgeschiedenis (1988-1999)
• Voorden A. van. J.D. Eerbeek, R. van der Meijden en M. Meijering, Herdenk de trouw, kerkelijk leven in Opheusden 1888-1988 (1988)
• Voorden, A. van, Wie zijn zij en vanwaar zijn zij gekomen? - Uit het gezelschapsleven in Opheusden (2003)
• Maren, A. van en C. van Rijswijk, In de Kerkstraat 1928-2003 75 jaar Gereformeerde Gemeente in Nederland te Alblasserdam en haar voorgeschiedenis (2005)
• Rouwendal, P.L. Dr. C. Steenblok, Kampen (2010)
• Golverdingen, M. Geschiedenis van een scheuring. De Gereformeerde Gemeenten 1950-1957 (2016)
• Scholten, L.M.P. Na vijftien jaar (1969)
• Boot, M. Het gaat Uw trouw en waarheid aan, de geschiedenis van de Gereformeerde Gemeenten in Nederland (2 delen) (2015)
• Bolier, A., Kersten in kleur. Voorganger, verbinder, Vernieuwer (Apeldoorn, 2018) ISBN 9789402905137
• Bolier, A., Kersten in quotes (2020) ISBN 9789087183882
• Roos, J. Uit de pastorie 10 delen (2007-2020)

Leerstellig

• Scholten, L.M.P. Leven en leer van dr. Steenblok (1967)
• Steenblok, C. De bestaansgrond der gemeenten (1974)
• Mallan, F., L.M.P. Scholten (red.) Uit ons uitgegaan (1978)
• Roos, J. (e.a). De waarheid hogelijk geboden (Veenendaal, 1994)
• Rouwendal, P.L. Het aanbod van genade (2002)
• Steenblok, C. De Gereformeerde Dogmatiek in vraag en antwoord, (1990)
• Aangeenbrug, D.L. De Heidelbergse Catechismus (1989)
• Verhoeks, W. Het vaste fundament, Verklaring van de Heidelbergse Catechismus
• Mallan, F. Het troostboek van de Christen (2007)
• Roos, J. De Nederigen vertroost, 52 preken over de Heidelbergse Catechismus in 2 delen (2023)
• Verbond en Doop, Boekje met uitleg over de verbondsleer (2021)

Overige literatuur

• Scholten, L.M.P., L.J. van Belzen, en J. de Koning. Statenvertaling in de 21ste eeuw, de Herziene Statenvertaling op de keper beschouwd (2011)
• Scholten, L.M.P. Onderzoekt de Schriften 122 annotaties voor Bereeers.
• Scholten, L.M.P. Onze levenswandel
• Scholten, L.M.P. Onderweg opgetekend
• Dikkenberg, Bart van den De werken van Zijn handen, Een kritisch commentaar op de theïstische evolutie (2023) ISBN 978 90 8718 9648

Externe link

• Website Gereformeerde Gemeenten in Nederland

Noten

· ·

Bevindelijk gereformeerden

Mediabestanden

Zie de categorie Gereformeerde Gemeenten in Nederland van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.