Naar inhoud springen

Columbia (ruimteveer)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Columbia
Lancering Columbia tijdens STS-1 (d.d. 12 april 1981)
Lancering Columbia tijdens STS-1
(d.d. 12 april 1981)
Missiestatistieken
OV Designation OV-102
Herkomst naam Columbia Redidiva
Land van herkomst Vlag van Verenigde Staten Verenigde Staten
Oplevering maart 1979
Eerste vlucht STS-1
12 april 1981 - 14 april 1981
Laatste vlucht STS-107
16 januari 2003 - 1 februari 2003
Aantal missies 28
Aantal bemanningen 160
Tijd in ruimte 300,74 dagen
Banen om aarde 4808
Afgelegde afstand 201 497 772 km
Ontvouwde satellieten 8
Gekoppeld aan MIR 0
Gekoppeld aan ISS 0
Status Verongelukt (1 februari 2003)
Ruimteveren
NASA: Enterprise - Pathfinder - Columbia - Challenger - Discovery - Atlantis - Endeavour

Sovjet: Boeran - Ptitsjka

Opvolging
NASA: Orion
NASA Commercial Crew:

SpaceX Dragon 2 - Boeing Starliner

NASA Commercial Resupply Services (onbemand):

Dragon 1 - Orbital ATK Cygnus - SNC Dream Chaser

Portaal  Portaalicoon   Ruimtevaart
Landing van Columbia tijdens STS-1
Columbia doorbreekt de geluidsbarrière
Lancering van STS-107, de laatste vlucht

Columbia (NASA aanduiding: OV-102) was de eerste spaceshuttle van de vloot van NASA. De eerste vlucht werd gemaakt op 12 april 1981. In 1999 kreeg Columbia een grondige opknapbeurt. De shuttle verongelukte tijdens de terugkeer van missie STS-107 op 1 februari 2003.

Vluchten van Columbia

[bewerken | brontekst bewerken]

Columbia maakte 28 vluchten, was 300,74 dagen in de ruimte, draaide 4808 rondjes om de aarde en legde in totaal 201 497 772 km af, inclusief de laatste vlucht.

Met de Challenger zijn dit de enige twee shuttles die nooit aan het Russische ruimtestation Mir of het internationale ruimtestation ISS zijn vastgekoppeld. De reden hiervoor was dat Columbia zwaarder was dan de andere spaceshuttles en daarom minder geschikt was om onderdelen naar het ISS te brengen. Columbia bleef wel in gebruik door NASA omdat ze langer in de ruimte kon blijven dan haar zusterschepen. De langste spaceshuttlemissie, STS-80, die 17 dagen, 15 uur, 53 minuten en 18 seconden duurde, staat dan ook op haar naam.

# Lanceerdatum Missie Lanceercomplex Landingsdatum Landingsplaats
1 12 april 1981 STS-1 LC-39A, Kennedy Space Center 14 april 1981 Edwards Air Force Base
2 12 november 1981 STS-2 LC-39A, Kennedy Space Center 14 november 1981 Edwards Air Force Base
3 22 maart 1982 STS-3 LC-39A, Kennedy Space Center 30 maart 1982 White Sands Space Harbor
4 27 juni 1982 STS-4 LC-39A, Kennedy Space Center 4 juli 1982 Edwards Air Force Base
5 11 november 1982 STS-5 LC-39A, Kennedy Space Center 16 november 1982 Edwards Air Force Base
6 28 november 1983 STS-9 LC-39A, Kennedy Space Center 8 december 1983 Edwards Air Force Base
7 12 januari 1986 STS-61-C LC-39A, Kennedy Space Center 18 januari 1986 Edwards Air Force Base
8 8 augustus 1989 STS-28 LC-39B, Kennedy Space Center 13 augustus 1989 Edwards Air Force Base
9 9 januari 1990 STS-32 LC-39A, Kennedy Space Center 20 januari 1990 Edwards Air Force Base
10 2 december 1990 STS-35 LC-39B, Kennedy Space Center 10 december 1990 Edwards Air Force Base
11 5 juni 1991 STS-40 LC-39B, Kennedy Space Center 14 juni 1991 Edwards Air Force Base
12 25 juni 1992 STS-50 LC-39A, Kennedy Space Center 9 juli 1992 Kennedy Space Center
13 22 oktober 1992 STS-52 LC-39B, Kennedy Space Center 1 november 1992 Kennedy Space Center
14 26 april 1993 STS-55 LC-39A, Kennedy Space Center 6 mei 1993 Edwards Air Force Base
15 18 oktober 1993 STS-58 LC-39B, Kennedy Space Center 1 november 1993 Edwards Air Force Base
16 4 maart 1994 STS-62 LC-39B, Kennedy Space Center 18 maart 1994 Kennedy Space Center
17 8 juli 1994 STS-65 LC-39A, Kennedy Space Center 23 juli 1994 Kennedy Space Center
18 20 oktober 1995 STS-73 LC-39B, Kennedy Space Center 5 november 1995 Kennedy Space Center
19 22 februari 1996 STS-75 LC-39B, Kennedy Space Center 9 maart 1996 Kennedy Space Center
20 20 juni 1996 STS-78 LC-39B, Kennedy Space Center 7 juli 1996 Kennedy Space Center
21 19 november 1996 STS-80 LC-39B, Kennedy Space Center 7 december 1996 Kennedy Space Center
22 4 april 1997 STS-83 LC-39A, Kennedy Space Center 8 april 1997 Kennedy Space Center
23 1 juli 1997 STS-94 LC-39A, Kennedy Space Center 17 juli 1997 Kennedy Space Center
24 19 november 1997 STS-87 LC-39B, Kennedy Space Center 5 december 1997 Kennedy Space Center
25 13 april 1998 STS-90 LC-39B, Kennedy Space Center 3 mei 1998 Kennedy Space Center
26 23 juli 1999 STS-93 LC-39B, Kennedy Space Center 27 juli 1999 Kennedy Space Center
27 1 maart 2002 STS-109 LC-39A, Kennedy Space Center 12 maart 2002 Kennedy Space Center
28 16 januari 2003 STS-107 LC-39A, Kennedy Space Center niet geland; verongelukt tijdens de terugkeer in de dampkring
Zie Ramp met ruimteveer Columbia voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Op 1 februari 2003 verloor NASA het contact met Columbia vijftien minuten voor de verwachte landing op het Kennedy Space Center in Florida. De shuttle had een wetenschappelijke vlucht van zestien dagen uitgevoerd. Op ruim zestig kilometer hoogte brak de shuttle in delen uiteen en brokstukken van de shuttle kwamen onder andere terecht in de staat Texas.

Voor het uiteenvallen liep de temperatuur van de romp van het ruimteveer sterk op. De temperatuurstijging van het middelste gedeelte van de romp bedroeg 32 °C in vijf minuten. Tegelijkertijd nam de luchtweerstand sterk toe. De oorzaak hiervoor bleek te zijn dat de linkervleugel van de shuttle langzaam uiteenviel als gevolg van een beschadiging aan het hitteschild. Het hitteschild beschermt de shuttle tegen de compressiehitte die optreedt als het voertuig de atmosfeer binnenkomt.

Bij de lancering van de spaceshuttle op 16 januari, tachtig seconden na het vertrek, raakte een stuk isolatieschuim van de externe brandstoftank los. Dit raakte de voorrand van de linkervleugel en beschadigde daar een deel van het hitteschild. In deze vleugel deden zich zeven minuten voordat de shuttle uiteenviel de eerste problemen voor.

Bemanning van de laatste vlucht

[bewerken | brontekst bewerken]
De bemanning van de laatste vlucht

De bemanning van de laatste vlucht bestond uit twee vrouwen en vijf mannen, van wie een uit Israël:

  • Gezagvoerder: Rick Husband, VS, 45 jaar, luchtmachtpiloot met 3800 vlieguren. In 1999 vloog Rick Husband in Discovery.
  • Piloot: William McCool, VS, 41 jaar, marineofficier en sinds 1996 deelnemer aan het astronautenprogramma van NASA. Dit was zijn eerste vlucht met een spaceshuttle.
  • Onderzoeker: Kalpana Chawla, VS, 40 jaar. Zij werd geboren in Karnal, een plaats 100 kilometer ten noorden van Delhi, India. Ze emigreerde in 1980 naar de VS en solliciteerde in 1988 bij NASA. Zij vloog één keer eerder mee met een shuttlevlucht.
  • Onderzoeker: Laurel Clark, VS, 41 jaar, chirurg bij de Amerikaanse marine, die haar opleiding volgde bij het elitekorps Navy Seals.
  • Payload Specialist: Ilan Ramon, Israël, 48 jaar. Luchtmachtpiloot en veteraan van de Jom Kipoeroorlog van 1973 en van de invasie in Libanon van 1982. Hij nam ook deel aan de aanval op de Iraakse kerncentrale Osirak.
  • Onderzoeker: David Brown, VS, 46 jaar. Studeerde medicijnen en werd later testpiloot. Hij werkte sinds 1996 voor NASA.
  • Payload Commander: Michael Anderson, VS, 43 jaar. Vloog in 1998 met Endeavour, die aan het Russische ruimtestation Mir werd gekoppeld.
Commons heeft media­bestanden in de categorie Space Shuttle Columbia.