Deva (Roemenië)

**Deva**
Plaats in Roemenië
	;
Situering
Status	Districtshoofdstad
District (județ)	Hunedoara
Historische regio	Transsylvanië
Coördinaten	45° 52′ NB, 22° 55′ OL
Algemeen
Oppervlakte	34 km²
Inwoners ; (2011)	56.647 ; (151 inw./km²)
Politiek
Burgemeester	Mircea Munteanu
Overig
Belangrijke verkeersaders	DN7
Website	www.e-deva.ro
Foto's
	Het paleis Magna Curia
Portaal	Roemenië

Deva (Hongaars: Déva, Duits Diemrich) is een stad in het westen van Roemenië en is de hoofdstad van het district Hunedoara. De gemeente telt 56.647 inwoners (2011) en ligt op de linkeroever van de Mureș (in de oudheid Maris genoemd) aan de voet van een 371 m hoge heuvel. Naast de stad Deva liggen er nog een viertal dorpen in de gemeente: Archia, Bârcea Mică, Cristur (Hongaars: Csernakeresztúr) en Sântuhalm.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

De geschiedenis van de plaats gaat terug tot de bronstijd. Deva bestond al voor de komst van de Daciërs en Romeinen. In 1269 werd Deva, alsook de plaatselijke burcht, voor het eerst genoemd. De burcht werd door Johannes Hunyadi, de leider van het anti-Ottomaanse verzet, in de 15e eeuw versterkt en uiteindelijk in 1849 verwoest. De ruïne van de burcht bevindt zich thans op een heuvel die de status heeft van natuurreservaat. In 1307 werd Deva een prinselijke residentie en het centrum van een militair district. De Ottomanen verwoestten Deva in 1550-1557. In 1849, gedurende de revolutie, was de stad bezet door generaal Bem.

Aan de voet van de citadelheuvel bevindt zich het Magna Curiapaleis. Het dateert uit de 16e eeuw en werd onder de Zevenburgse vorst Gabriel Bethlen vanaf 1621 heringericht in renaissancestijl. Later onderging het barokke uitbreidingen. In de stad staat eveneens een standbeeld van Decebalus, koning van de Daciërs gedurende de Romeinse overheersing.

Tussen 1888 en 1892 kwamen er veel Hongaarstalige Szeklers uit Boekovina naar de stad die werden geëvacueerd uit de landstreek Boekovina.

Vandaag de dag is Deva een belangrijk economisch centrum en met name bekend om zijn erts- en houtwarenindustrie en culturele en sportieve activiteiten. De huidige burgemeester is Florin Oancea.

Bevolking[bewerken | brontekst bewerken]

De bevolking van Deva was in de geschiedenis zeer gemengd, er woonden veel Hongaren (rond 1910 in de meerderheid) maar ook Saksen. Tegenwoordig zijn de Roemenen in de meerderheid.

1910: 8.654 (5827 Hongaren, 67,3%)
1941: 17.456 (4248 Hongaren, 24,3%)
1977: 60.334 (7.598 Hongaren, 12,6%)
1992: 78.438
2002: 69.257 (5975 Hongaren, 8,6%)
2011: 61.123 (4409 Hongaren, 7,2%)

Bevolkingssamenstelling[bewerken | brontekst bewerken]

Volkstelling		Etnische samenstelling
Jaar	Bevolking	Roemenen	Hongaren	Zevenburger Saksen	andere
1850	3.417	2.257	533	255	372
1900	8.594	3.821	4.248	446	79
1941	17.456	11.450	4.245	712	1.049
1977	60.334	51.363	7.598	835	538
2002	69.257	61.787	5.975	348	1.147
2011	61.123	50.718	4.409	191	5.805

Hongaarse gemeenschap[bewerken | brontekst bewerken]

De Hongaarse gemeenschap in Deva heeft twee Hongaarstalige scholen tot haar beschikking: de Téglás Gábor-school en het Rooms-Katholiek Lyceum. Het Rooms-Katholiek Lyceum is onderdeel van het franciscaner klooster van Deva. Dit klooster heeft onder leiding van Csaba Böjte in heel Transsylvanië kindertehuizen en scholen opgericht voor kinderen uit arme gezinnen. In de gemeenteraad is de Hongaarse partij met twee zetels vertegenwoordigd (2016). Verder is er in de stad een Hongaarstalige uitgeverij (Corvin). Het dorp Csernakeresztúr heeft een Hongaarse meerderheid.