Gerrit Berckheyde

Gerrit Berckheyde
	Portret van Gerrit Berckheyde door zijn broer Job
Persoonsgegevens
Volledige naam	Gerrit Adriaensz. Berckheyde
Geboren	Haarlem, 6 juni 1638 (doop)
Overleden	Haarlem, 14 juni 1698
Geboorteland	Noordelijke Nederlanden
Beroep(en)	Schilder, tekenaar
Oriënterende gegevens
Jaren actief	Ca. 1655 tot 1698
	RKD-profiel
Portaal	Kunst & Cultuur

Gerrit Adriaensz. Berckheyde, Berckheyde ook gespeld als Berckheijde, Berkheijde en Berkheyde (Haarlem, 6 juni 1638 – 14 juni 1698) was een Noord-Nederlands schilder en tekenaar. Hij is vooral bekend van stadsgezichten, voornamelijk van Haarlem, Amsterdam en Den Haag.

Levensloop[bewerken | brontekst bewerken]

De Grote Markt te Haarlem met de Sint-Bavokerk, 1696

Gerrit Berckheyde was de zoon van een slager, afkomstig uit Katwijk. Hij werd tot schilder opgeleid door zijn oudere broer, Job Berckheyde en door Frans Hals. Tussen 1654 en 1660 maakten de beide broers een reis door Duitsland. Hierbij bezochten zij de steden Rhenen, Kleef, Keulen, Bonn, Mainz en Mannheim. De reis werd afgesloten met een verblijf van 1659-1660 in Heidelberg, waar ze werkten in dienst van Karel I Lodewijk van de Palts. In 1660 keerden ze naar Haarlem terug en werd Gerrit lid van het Haarlemse Sint-Lucasgilde, de beroepsorganisatie voor schilders.

Vanaf 1660 schilderde Berckheyde vrijwel uitsluitend stadsgezichten en wist daarbij, ondanks een grote productie, een hoog niveau te handhaven. Naast stadsgezichten van Haarlem zijn van Berckheyde ook veel stadsgezichten van Amsterdam bekend en enkele van Den Haag. In 1686 schilderde hij de Duitse stad Emden. Johannes Lingelbach en Jan van Huchtenburg voorzagen zijn schilderijen van figuren.

Tussen 1666 en 1681 waren beide broers lid van de Rederijkerskamer. In 1680 betrokken zij een huis naast de Grote of Sint-Bavokerk. Gerrit verdronk in 1698 in de Haarlemse Brouwersvaart, nadat hij een herberg had verlaten en een omweg wilde vermijden.

Lijst van werken[bewerken | brontekst bewerken]

Titel	Datering	Type	Verblijfplaats
De Waag en de kraan aan het Spaarne te Haarlem	1660-1698	Schilderij	Frans Hals Museum, Haarlem
Dam in Amsterdam De Dam in Amsterdam	1660	Schilderij	Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen, Antwerpen
De kerk van Noordwijk De kerk van Noordwijk	1660	Schilderij	Göteborgs konstmuseum, Göteborg
Gezicht op de Gouden Bocht in de Herengracht	1671-1672	Schilderij	Rijksmuseum Amsterdam, Amsterdam
Stadhuis op de Dam in Amsterdam Het stadhuis op de Dam in Amsterdam	1672	Schilderij	Rijksmuseum Amsterdam, Amsterdam
Stadhuis op de Dam te Amsterdam Het stadhuis op de Dam te Amsterdam^[1]	1670 Ca. 1670	Schilderij	Onbekend
De bocht van de Herengracht bij de Nieuwe Spiegelstraat te Amsterdam	1672	Schilderij	Rijksmuseum Amsterdam, Amsterdam
De Grote Markt te Haarlem met de Grote of St. Bavokerk	1696	Schilderij	Frans Hals Museum, Haarlem