Belcampo

Belcampo
	Belcampo in 1965, tijdens het 60-jarig jubileum van de Vereniging van Letterkundigen
Algemene informatie
Volledige naam	Herman Pieter Schönfeld Wichers
Pseudoniem(en)	Belcampo
Geboren	21 juli 1902
Geboorteplaats	Naarden
Overleden	2 januari 1990
Overlijdensplaats	Groningen
Land	Nederland
Beroep	Schrijver
Werk
Jaren actief	1934 - 1989
Genre	fantastische literatuur
Uitgeverij	Querido
	Dbnl-profiel
	(en) IMDb-profiel
Portaal	Literatuur

Belcampo (Naarden, 21 juli 1902 – Groningen, 2 januari 1990) was het pseudoniem van de Nederlandse schrijver Herman Pieter Schönfeld Wichers. "Belcampo" is de Italiaanse vertaling van zijn achternaam Schönfeld (= mooi veld). Verder gebruikte Herman Pieter ook de volgende pseudoniemen: A.B.C., Plofteboene en R.D.^[2]

Loopbaan

Hij groeide op in Rijssen, studeerde rechtsgeleerdheid en notarieel recht in Leiden en Amsterdam en werkte korte tijd op een advocatenkantoor.

In de jaren dertig ging hij op reis door Europa. De neerslag daarvan is De zwerftocht van Belcampo, een bundel verhalen die hij in 1938 uitgaf in eigen beheer, net als eerder De verhalen van Belcampo. In 1937 ging hij geneeskunde studeren en op 13 april 1949 legde hij het artsexamen af. Daarna was hij enige jaren huisarts in Bathmen en van 1953 tot 1967 studentenarts in Groningen.

Intussen was in 1946 in Nieuwe verhalen van Belcampo Het grote gebeuren verschenen, een novelle die zich afspeelt in Rijssen. Met enige ironie beschrijft hij de Apocalyps zoals die er volgens hem uit zal zien. Daarin zagen de Rijssenaren hun angsten uitgebeeld in legers van duivels en engelen die op de Dag des Oordeels de rekening komen vereffenen. Dit werd hem in het christelijke bastion niet in dank afgenomen. Jaap Drupsteen bewerkte het verhaal op magisch-realistische wijze voor televisie. De uitzending op Oudejaarsavond 1975 was een groot succes.

Op 2 januari 1990 overleed Schönfeld Wichers. Zijn stoffelijk overschot werd, nadat het met een platte boerenkar was vervoerd, op 5 januari 1990 naast dat van zijn vader begraven op de Oude algemene begraafplaats in Rijssen.

Dochter Maartje Arian-Schönfeld Wichers beschreef haar herinneringen aan haar vader in 1996 in het literair tijdschrift Bzzlletin.^[3]

Eerbewijzen

Een door de provincie Groningen ingesteld stipendium is vernoemd naar Belcampo. Het Belcampo-Stipendium is bedoeld om literair talent te stimuleren en wordt eens in de twee jaar toegekend aan een schrijver of dichter. De winnaar krijgt als opdracht een novelle te schrijven die iets te maken heeft met de provincie Groningen. Voor deze opdracht krijgt de winnaar zes maanden de tijd. Leerlingen van het regionaal opleidingencentrum (ROC) Noorderpoort verzorgen de vormgeving van de novelle. Winnaars waren onder anderen Nanne Tepper, Anneke Claus, Jan Glas, Nyk de Vries en Erik Nieuwenhuis.
In Bathmen, waar Schönfeld Wichers van 1949 tot 1953 huisarts was, is het pad van zijn voormalige woning naar de dorpskerk naar hem vernoemd. Ook stond sinds 2004 hoog op een stevige zijtak van een kloeke kastanjeboom een bronzen beeldje van de schrijver die in zijn Bathmense jaren een boomhut gebruikte om aan zijn boeken te werken. Nadat de boom gekapt moest worden kwam de bronzen dokter in 2018 in een stevige eik aan het Belcampo-Pad te staan.^[4]
Pogingen hem in Rijssen te eren met een standbeeld of straatnaam stuitten bij het gemeentebestuur op verzet. In het dagblad Tubantia liet wethouder W. Markvoort aantekenen: "Schönfeld Wichers heeft hier in zijn jeugd inderdaad gewoond en zijn boek Het grote gebeuren speelt zich ook in onze stad af, maar verder staat hij als schrijver toch vrij ver van ons, als gemeente, af". In het najaar van 2007 was een borstbeeld van Schönfeld Wichers voor de duur van een kleine tentoonstelling over zijn schrijverschap te zien in de Openbare bibliotheek van Rijssen.
Vervoerbedrijf Arriva, dat zijn treinstellen van de Noordelijke Nevenlijnen genoemd heeft naar bekende personen die in Noord-Nederland gewoond en gewerkt hebben, heeft Spurt-treinstel 10351 vanaf 2014 de naam Belcampo gegeven.^[5]
Het Nederlands Letterkundig Museum in Den Haag bewaart de kampeerbroek die Belcampo op zijn reizen droeg.

Prijzen

1956 - Marianne Philipsprijs voor zijn gehele oeuvre
1959 - Prijs van de Stichting Kunstenaarsverzet 1942-1945 voor zijn prozawerk
1960 - Hendrik de Vriesprijs voor zijn gehele oeuvre
1983 - Tollensprijs voor zijn gehele oeuvre

Bibliografie

Fictie

1934 - De verhalen van Belcampo
1938 - De zwerftocht van Belcampo
1946 - Nieuwe verhalen van Belcampo
1950 - Sprongen in de branding
1953 - Liefdes verbijstering
1958 - Groningen
1958 - De fantasieën van Belcampo
1958 - Het grote gebeuren, met zeven houtsneden van Hans Peter Doebele
1959 - Het grote gebeuren. Een verhaal, met illustraties van E. Puettmann
1959 - Tussen hemel en afgrond
1962 - Bevroren vuurwerk. Een keuze uit de verhalen van Belcampo
1963 - Luchtspiegelingen, bundel van De verhalen, Nieuwe Verhalen, Sprongen in de branding, Liefdes verbijstering, Tussen hemel en afgrond
1964 - Verborgenheden
1968 - De ideale dahlia, verhalen
1975 - De toverlantaarn van het christendom
1975 - Kruis of munt. De wijsgerige verhalen
1975 - Het grote gebeuren. De verhalen van Rijssen en Amsterdam
1975 - Het woeste paard. De bizarre verhalen
1976 - De dingen de baas, verhalen
1979 - Rozen op de rails
1979 - Al zijn fantasieën, waarin opgenomen: Luchtspiegelingen, Verborgenheden, De ideale dahlia
1982 - De drie liefdes van tante Bertha
1983 - Sint Joris
1989 - Pandora's album
1996 - De wondere wereld van Belcampo

Non-fictie

1966 - Rijswijk in zijn historie bezien
1972 - De filosofie van het belcampisme

Verfilming

Bloedverwanten, Wim Lindwer, John Brason- Frankrijk/Nederland, 1977 - met Maxim Hamel, Sophie Deschamps, Ralph Arcis, Wim Kouwenhoven, Eddie Constantine, Robert Dalban.
Het Grote Gebeuren, magisch-realistische tv-film met animatie gemaakt door Jaap Drupsteen, uitgezonden in 1975 door de VPRO.

Publicaties over Belcampo

Nico Keuning: Groots en onbekommerd. Leven en werk van Belcampo. Amsterdam, Querido, 2024. ISBN 9789021463445
Jean-Paul Franssens: Op reis met Belcampo. Herinneringen van Jean-Paul Franssens. Amsterdam, Querido, 1996. ISBN 90-214-5225-1

Externe links

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Gemeinsame Normdatei; geraadpleegd op: 22 december 2014.
↑ Wim Hazeu, Het literair pseudoniemen boek, 1987, De Bijenkorf, blz. 31
↑ Maartje Arian-Schönfeld Wichers, Herinneringen aan mijn vader, Bzzlletin, 1996. Gearchiveerd op 22 maart 2023.
↑ Bathmensekrant.nl, 21 juli 2018, Belcampobeeld in Bathmen terug op waardige plaats. Gearchiveerd op 9 april 2022.
↑ https://www.youtube.com/watch?v=EJAihluRtbs. Gearchiveerd op 9 april 2022.

Zie de categorie Belcampo van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[wikidata-e2a65b7f705ebd3a56889441e273293e44dcb5cb-v3-1] Gemeinsame Normdatei; geraadpleegd op: 22 december 2014.

[2] Wim Hazeu, Het literair pseudoniemen boek, 1987, De Bijenkorf, blz. 31

[3] Maartje Arian-Schönfeld Wichers, Herinneringen aan mijn vader, Bzzlletin, 1996. Gearchiveerd op 22 maart 2023.

[4] Bathmensekrant.nl, 21 juli 2018, Belcampobeeld in Bathmen terug op waardige plaats. Gearchiveerd op 9 april 2022.

[5] ttps://www.youtube.com/watch?v=EJAihluRtbs. Gearchiveerd op 9 april 2022.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]