Isotopen van beryllium

Het chemisch element beryllium (Be), met een atoommassa van 9,012182(3) u, heeft 12 isotopen, waarvan alleen ⁹Be stabiel en een primordiaal nuclide is. Dit betekent dat het op aarde reeds bestond toen deze gevormd werd.

Vanwege het feit dat beryllium maar één stabiele isotoop kent, valt beryllium onder de mononuclidische elementen. Onder invloed van de kosmische straling, waaraan de aardatmosfeer blootgesteld wordt, wordt een kleine hoeveelheid van het radioactieve isotoop ¹⁰Be gevormd. Dit proces is vergelijkbaar met de vorming van ¹⁴C, maar ¹⁰Be heeft een veel langere vervaltijd. Het kan daarom gebruikt worden om geologische processen zoals erosie en vorming van sedimentaire lagen te volgen. ¹⁰Be heeft een halveringstijd van 1,39 miljoen jaar en ⁷Be een halveringstijd van 53,2 dagen. Alle andere isotopen hebben een halfwaardetijd van minder dan een minuut.

Omdat ⁷Be en ¹⁰Be niet stabiel zijn kunnen hogere elementen niet tijdens de oerknal gevormd zijn bij de oerknal-nucleosynthese, maar moeten zij ontstaan zijn door kernfusieprocessen in sterren. Beide nucliden worden ook wel kosmogene nucliden genoemd, omdat ze gevormd worden onder invloed van kosmische straling. Zo is er een verband aangetoond tussen de hoeveelheid ⁷Be die vanuit de lucht op de aarde terechtkomt en de zonnecyclus:

Afgifte van ⁷Be vanuit de lucht naar de bodem in Japan.

Overzicht

Nuclide	Z (p)	N (n)	Isotopische massa (u)	Halveringstijd	Verval	VE	VP	Kernspin	Isotopische verhouding (molfractie)	Natuurlijk voorkomen (molfractie)
5Be	4	1	5,04079(429)		${\ce {^5_4Be -> ^4_3Li + p}}$		4Li	(1/2+)
6Be	4	2	6,019726(6)	5,0(3) × 10−21 s	${\ce {^6_4Be -> ^4_2He + 2p}}$	0,092(6) MeV	4He	0+
7Be	4	3	7,01692983(11)	53,22(6) dagen	${\ce {{^{7}_{4}Be}+{e^{-}}->{^{7}_{3}Li}+{\nu }_{e}}}$		7Li	3/2−	sporen
8Be	4	4	8,00530510(4)	6,7(17) × 10−17 s	splijting: ${\ce {{^{8}_{4}Be}->{^{4}_{2}He}+\,_{2}^{4}\alpha }}$	6,8(17) eV	4He	0+
9Be	4	5	9,0121822(4)	stabiel				3/2−	1,0
10Be	4	6	10,0135338(4)	1,39 × 106 jaar	${\ce {{^{10}_{4}Be}->{^{10}_{5}B}+{e^{-}}+{\bar {\nu }}_{e}}}$		10B	0+	sporen
11Be	4	7	11,021658(7)	13,81(8) s	${\ce {{^{11}_{4}Be}->{^{11}_{5}B}+{e^{-}}+{\bar {\nu }}_{e}}}$ (97,1%)		11B	1/2+
					${\ce {^11_4Be -> ^7_3Li + e^- + ^4_2\alpha}}$ (2,9%)		7Li
12Be	4	8	12,026921(16)	21,49(3) ms	${\ce {{^{12}_{4}Be}->{^{12}_{5}B}+{e^{-}}+{\bar {\nu }}_{e}}}$ (99,48%)		12B	0+
					${\ce {^12_4Be -> ^11_5B + e^- + n}}$ (0,52%)		11B
13Be	4	9	13,03569(8)	0,5(1) ns	${\ce {^13_4Be -> ^12_4Be + n}}$		12Be	(1/2)+
14Be	4	10	14,04289(14)	4,84(10) ms	${\ce {^14_4Be -> ^13_5B + e^- + n}}$ (81,0%)		13B	0+
					${\ce {{^{14}_{4}Be}->{^{14}_{5}B}+{e^{-}}+{\bar {\nu }}_{e}}}$ (16,0%)		14B
					${\ce {^14_4Be -> ^12_5B + e^- + 2n}}$ (5,0%)		12B
15Be	4	11	15,05346(54)	< 200 ns
16Be	4	12	16,06192(54)	< 200 ns				0+

Overzicht van isotopen per element

	1																	18
1	H	2	Periodiek systeem										13	14	15	16	17	He
2	Li	Be	De links verwijzen naar isotopen per element										B	C	N	O	F	Ne
3	Na	Mg	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Al	Si	P	S	Cl	Ar
4	K	Ca	Sc	Ti	V	Cr	Mn	Fe	Co	Ni	Cu	Zn	Ga	Ge	As	Se	Br	Kr
5	Rb	Sr	Y	Zr	Nb	Mo	Tc	Ru	Rh	Pd	Ag	Cd	In	Sn	Sb	Te	I	Xe
6	Cs	Ba	↓	Hf	Ta	W	Re	Os	Ir	Pt	Au	Hg	Tl	Pb	Bi	Po	At	Rn
7	Fr	Ra	↓↓	Rf	Db	Sg	Bh	Hs	Mt	Ds	Rg	Cn	Nh	Fl	Mc	Lv	Ts	Og
Lanthaniden			La	Ce	Pr	Nd	Pm	Sm	Eu	Gd	Tb	Dy	Ho	Er	Tm	Yb	Lu
Actiniden			Ac	Th	Pa	U	Np	Pu	Am	Cm	Bk	Cf	Es	Fm	Md	No	Lr

Bronnen, noten en/of referenties

• (en) R.B. Firestone, S.Y. Frank Chu & C.M. Baglin (1999) - Table of Isotopes (online versie van de cd-rom)
• (en) G. Audi, A.H. Wapstra, C. Thibault, J. Blachot & O. Bersillon (2003) - The NUBASE evaluation of nuclear and decay properties, Nuclear Physics A, 729, pp. 3-128
• (en) J.R. de Laeter, J.K. Böhlke, P. De Bièvre, H. Hidaka, H.S. Peiser, K.J.R. Rosman & P.D.P. Taylor (2003) - Atomic weights of the elements. Review 2000 (IUPAC Technical Report), Pure and Applied Chemistry, 75 (6), pp. 683–800
• (en) M.E. Wieser (2006) - Atomic weights of the elements 2005 (IUPAC Technical Report), Pure and Applied Chemistry, 78 (11), pp. 2051–2066
• (en) David R. Lide (2004) - CRC Handbook of Chemistry and Physics (85th ed.), hoofdstuk 11, CRC Press - ISBN 978-0849304859

---

· ·

Isotopen van beryllium (Be)

⁵Be · ⁶Be · ⁷Be · ⁸Be · ⁹Be · ¹⁰Be · ¹¹Be · ¹²Be · ¹³Be · ¹⁴Be · ¹⁵Be · ¹⁶Be · ¹⁷Be