James Cagney

James Cagney
	James Cagney; (1930s), publiciteitsfoto Warner Bros.
Algemene informatie
Volledige naam	James Francis Cagney
Geboren	17 juli 1899
Overleden	30 maart 1986
Land	Verenigde Staten
Werk
Jaren actief	1930 - 1981
	(en) IMDb-profiel
	(en) IBDB-profiel
	MovieMeter-profiel
	(mul) TMDb-profiel; (en) AllMovie-profiel
Portaal	Film

James Francis Cagney (New York, 17 juli 1899 - Stanfordville (New York), 30 maart 1986) was een Amerikaans film acteur. Zijn ouders waren van Ierse en Noorse afkomst. Hij had één zus, de actrice Jeanne Cagney, en drie broers, waaronder de acteur en filmproducent William Cagney.

Hij werkte in vaudeville en in het theater op Broadway, en toen Warner Bros. Pictures de filmrechten kocht voor het stuk Penny Arcade waar hij in speelde, namen ze Cagney en zijn collega Joan Blondell mee vanuit het theater naar het witte doek in Sinner's Holiday (1930).

Cagney speelde daarna in veel films, en kreeg de bijnaam de harde jongen te zijn door een serie misdaadfilms zoals The Public Enemy (1931), Blonde Crazy (1931) en Hard to Handle (1933). Hij speelde ook een aantal "zachtere" rollen, waaronder Angels with Dirty Faces (1938), een Oscar-winnende rol als George M. Cohan in Yankee Doodle Dandy (1942, met Jeanne Cagney), White Heat (1949) ("Made it, Ma! Top of the world!"), en Mister Roberts (1955). Hij was een van de oprichters van het Screen Actors Guild en was voorzitter van 1942-1944.

Cagneys laatste filmrol was in de film Ragtime in 1981, het einde van een carrière die meer dan 70 films omvatte, alhoewel de laatste voor Ragtime al in 1961 was geweest, in Billy Wilders One, Two, Three. Tijdens zijn afwezigheid wees Cagney alle rollen af om tijd te kunnen spenderen aan het leren schilderen (waarin hij erg goed werd) en het onderhouden van zijn boerderij in Stanfordville in New York.

In 1974 ontving hij een Lifetime Achievement Award van het Amerikaanse filminstituut, en hij kreeg in 1984 de Presidential Medal of Freedom van zijn vriend Ronald Reagan.

Na 1979 ging zijn gezondheid snel achteruit, en hij leed aan diabetes. Hij overleed op 86-jarige leeftijd aan een hartaanval. Hij ligt begraven in Hawthorne in New York.

Hij trouwde in 1922 met de danseres Frances Wilhard "Billie" Vernon (1899-1994), zij bleven 64 jaar bij elkaar. Zij adopteerden een zoon, James Cagney Jr., en een dochter, Cathleen "Casey" Cagney.

Trivia[bewerken | brontekst bewerken]

Cagney wordt vaak geciteerd met de catchphrase “You dirty rat”. Hij heeft dit echter nooit in een film gezegd. Wel zei hij in de film Taxi! uit 1932 "Come out and take it, you dirty yellow-bellied rat, or I'll give it to you through the door“.