Kerk van Holwierde

Kerk van Holwierde
	De kerk van Holwierde
Plaats	Holwierde
Gewijd aan	Nicolaas
Coördinaten	53° 21′ NB, 6° 52′ OL
Gebouwd in	11e eeuw, uitgebreid in 13e/14e eeuw
Monumentale status	Rijksmonument
Monumentnummer	9474
Architectuur
Bouwmateriaal	Tufsteen, Baksteen
Stijlperiode	Romaans-Romanogotiek-Vroege Gotiek
Portaal	Christendom

De kerk van Holwierde behoort tot de oudste kerken in de provincie Groningen. De kerk in het wierdendorp is gebouwd in de elfde eeuw. De oorspronkelijk romaanse kerk werd in de dertiende of veertiende eeuw uitgebreid met een transept in de stijl van de romanogotiek, waarna het overwegend gotische koor werd gebouwd.

In 1834 was de onderhoudstoestand van de kerk zo slecht dat de stenen gewelven van het schip werden vervangen door een houten zoldering, terwijl de gewelven in het kruis en in het koor steeds meer gestut moesten worden. De muren werden toen wit gepleisterd om zo de muurschilderingen, welke herinnerden aan de roomse periode, letterlijk weg te vegen. In de laatste dagen van de Tweede Wereldoorlog heeft het dorp Holwierde en dus ook de kerk, flink te lijden gehad onder het oorlogsgeweld. Als gevolg hiervan is de kerk gedurende de jaren 1945–1950 grondig gerestaureerd en gebracht in de toestand zoals men haar nu aantreft. Op de orgelgalerij vindt men hiervan de volgende tekst: 1945 De Kerk gehavend door krijgsgeweld is door offers van de gemeenschap in luister hersteld 1950.

Bij de kerk heeft een van de drie Juffertorens van Groningen gestaan. Deze werd in 1854 afgebroken na een ernstig ongeval tijdens het luiden van de klokken voor nieuwjaar. Op de kerk werd toen een dakruiter geplaatst waar een van de klokken in werd gehangen. Deze klok, uit 1467, werd tijdens de oorlog door de Duitsers geroofd. In 1949 werd een nieuwe klok geplaatst.

Voor de reformatie was de kerk gewijd aan de heilige Nicolaas. Volgens sommige bronnen zou de kerk tevens gewijd zijn aan de heilige Stefanus.