Mosdiertjes

Mosdiertjes; Fossiel voorkomen: Ordovicium – heden
	Membranipora membranacea
	Taxonomische indeling
Rijk:	Animalia (Dieren)
Onderrijk:	Eumetazoa (Orgaandieren)
Superstam:	Lophotrochozoa
	Stam
	Bryozoa;
	Mosdiertjes (uit: Ernst Haeckel, Kunstformen der Natur)
	Afbeeldingen op Wikimedia Commons
	Mosdiertjes op Wikispecies
Portaal	Biologie

De mosdiertjes (Bryozoa of Ectoprocta, niet te verwarren met de mosbeertjes) zijn een stam van Protostomata, die vooral in zee leven. Er zijn ongeveer 6000 levende soorten beschreven in deze stam, waaronder de harige vliescelpoliep en het bladachtig hoornwier.

Beschrijving

Deze hooguit 1 mm lange waterdiertjes leven in doosvormige, tot kolonies verkitte huisjes. Soms vormen ze korsten op rotsen en zeewier. Andere soorten vertonen overeenkomsten met mosjes, die in de stroming heen en weer worden gewiegd. Afgestorven kolonies worden vaak op het strand geworpen, waar ze voor verdroogd zeewier worden aangezien. Mosdiertjes geven over het algemeen de voorkeur aan warme, tropische wateren, maar komen over de hele wereld voor.

Geologie

Binnen de geologie, en met name de paleontologie zijn Bryozoa belangrijke indicatoren voor het afzettingsmilieu van een bepaald gesteente. Omdat de Bryozoa delicate organismen zijn, is het voorkomen ervan in een sedimentair gesteente een indicatie voor een rustig afzettingsmilieu. Zodra de Bryozoa erg opgebroken zijn (en zogenaamde bioklasten vormen) is de energie ten tijde van afzetting hoger geweest.

Taxonomie

De mosdiertjes wordt als volgt onderverdeeld:

Klasse Gymnolaemata Allman, 1856 (limnetisch tot euhalien)
- Orde Cheilostomatida Busk, 1852
  - Onderorde Belluloporina
    - Superfamilie Belluloporoidea Ostrovsky, 2013
      - Familie Belluloporidae Ostrovsky, 2013
  - Onderorde Flustrina
    - Superfamilie Adeonoidea Busk, 1884
    - Superfamilie Arachnopusioidea Jullien, 1888
    - Superfamilie Bifaxarioidea Busk, 1884
    - Superfamilie Buguloidea Gray, 1848
    - Superfamilie Calloporoidea Norman, 1903
    - Superfamilie Catenicelloidea Busk, 1852
    - Superfamilie Cellarioidea Lamouroux, 1821
    - Superfamilie Celleporoidea Johnston, 1838
    - Superfamilie Chlidoniopsoidea Harmer, 1957
    - Superfamilie Conescharellinoidea Levinsen, 1909
    - Superfamilie Cribrilinoidea Hincks, 1879
    - Superfamilie Didymoselloidea Brown, 1952
    - Superfamilie Euthyriselloidea Bassler, 1953
    - Superfamilie Flustroidea Fleming, 1828
    - Superfamilie Hippothooidea Busk, 1859
    - Superfamilie Lepralielloidea Vigneaux, 1949
    - Superfamilie Mamilloporoidea Canu & Bassler, 1927
    - Superfamilie Microporoidea Gray, 1848
    - Superfamilie Monoporelloidea Hincks, 1882
    - Superfamilie Pseudolepralioidea Silén, 1942
    - Superfamilie Schizoporelloidea Jullien, 1883
    - Superfamilie Siphonicytaroidea Harmer, 1957
    - Superfamilie Smittinoidea Levinsen, 1909
    - Superfamilie Urceoliporoidea Bassler, 1936
  - Onderorde Inovicellina
    - Superfamilie Aeteoidea Smitt, 1867
      - Familie Aeteidae Smitt, 1868
  - Onderorde Malacostegina
    - Superfamilie Membraniporoidea Busk, 1854
      - Familie Electridae d'Orbigny, 1851
      - Familie Membraniporidae Busk, 1852
  - Onderorde Scrupariina
    - Superfamilie Scruparioidea Gray, 1848
      - Familie Eucrateidae Hincks, 1880
      - Familie Leiosalpingidae d'Hondt & Gordon, 1996
      - Familie Scrupariidae Busk, 1852
  - Onderorde Tendrina
    - Superfamilie Tendroidea Vigneaux, 1949
      - Familie Tendridae Vigneaux, 1949
  - Onderorde Thalamoporellina
    - Superfamilie Thalamoporelloidea Levinsen, 1902
      - Familie Thalamoporellidae Levinsen, 1902
- Orde Ctenostomatida Busk, 1852
  - Onderorde Alcyonidiina
  - Onderorde Benedeniporoidea Delage & Hérouard, 1897
  - Onderorde Flustrellidrina
  - Onderorde Paludicellina
  - Onderorde Stolonifera
  - Onderorde Stoloniferina
  - Onderorde Vesicularina
  - Onderorde Victorellina
Klasse Phylactolaemata (limnetisch)
- Geslacht Varunella Wiebach, 1974 (Orde incertae sedis)
- Familie Pectinatellidae
- Orde Plumatellida
  - Familie Cristatellidae
  - Familie Fredericellidae
  - Familie Lophopodidae
  - Familie Plumatellidae
  - Familie Stephanellidae
Klasse Stenolaemata Borg, 1926 (euhalien)
- Orde Cryptostomida †
- Orde Cyclostomatida Busk, 1852
- Orde Cystoporida †
- Orde Fenestrida †
- Orde Trepostomatida †
  - Familie Aisenvergiidae
  - Familie Amplexoporidae
  - Familie Atactotoechidae
  - Familie Eridotrypellidae
  - Familie Leioclemidae
  - Familie Orbiporidae
  - Familie Ralfimartitidae
  - Familie Trematoporidae

Bronnen, noten en/of referenties

↑ (en) Ma, Junye; Taylor, Paul D.; Xia, Fengsheng; Zhan, Renbin (2015). The oldest known bryozoan: Prophyllodictya (Cryptostomata) from the lower Tremadocian (Lower Ordovician) of Liujiachang, south-western Hubei, central China. Palaeontology 58 (5): 925–934. DOI: 10.1111/pala.12189.

David Burnie (2001) - Animals, Dorling Kindersley Limited, London. ISBN 90-18-01564-4 (naar het Nederlands vertaald door Jaap Bouwman en Henk J. Nieuwenkamp).

[1] (en) Ma, Junye; Taylor, Paul D.; Xia, Fengsheng; Zhan, Renbin (2015). The oldest known bryozoan: Prophyllodictya (Cryptostomata) from the lower Tremadocian (Lower Ordovician) of Liujiachang, south-western Hubei, central China. Palaeontology 58 (5): 925–934. DOI: 10.1111/pala.12189.

[1]