Nieuwe Pekela
Plaats in Nederland 
| |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Situering | |||
| Provincie |  Groningen
| ||
| Gemeente |  Pekela
| ||
| Coördinaten | 53° 5′ NB, 6° 58′ OL | ||
| Algemeen | |||
| Oppervlakte | 30,78[1] km² | ||
| - land | 29,82[1] km² | ||
| - water | 0,96[1] km² | ||
| Inwoners (2023-01-01) |
4.565[1] (148 inw./km²) | ||
| Woningvoorraad | 2.092 woningen[1] | ||
| Overig | |||
| Postcode | 9663 | ||
| Netnummer | 0597 | ||
| Woonplaatscode | 1398 | ||
| |||
Nieuwe Pekela (Gronings: Nij Pekel) is een plaats en voormalige gemeente in de Nederlandse provincie Groningen. Nieuwe Pekela ligt zes kilometer ten oosten van Veendam. De plaats is ontstaan na Oude Pekela. De naam is ontleend aan de rivier de Pekel A. Samen vormen beide dorpen tegenwoordig de gemeente Pekela.
Geschiedenis
De eerste notatie in de geschiedenis van de plaats begon in 1599 toen een aantal Friezen en Hollanders, verenigd in de zogenaamde Pekelcompagnie, veengronden langs het riviertje de Pekel A kochten van eigenaren uit het naburige stadje Winschoten. Doel van de compagnie was het winnen van turf, door het afgraven van veen wat veel aanwezig is in Oost-Groningen.
In de 18e eeuw werd een Lutherse kerk gebouwd in het dorp.
In 1810 werd Pekela gesplitst in Oude en Nieuwe Pekela, toen Nederland werd ingelijfd bij Frankrijk.
Foto´s
-
Nieuwe Pekela, het voormalige gemeentehuis -
Nieuwe Pekela, de Gereformeerde Kerk -
Nieuwe Pekela, ophaalbrug de Ommelanderklap -
Nieuwe Pekela, de Zuidkant Klap
Sigarenfabriek
In Nieuwe Pekela bevond zich aan de Albatrosstraat 2-3 de sigarenfabriek, Champ Clark & Lugano Sig.fabr. v/h R.H. Koning & Zn. Uit het vroegere personeelsbestand is het Chr. Mannenkoor "Albatros" ontstaan, dat tot op de dag van vandaag nog veel successen boekt. De naam van het mannenkoor is afkomstig van de naam van de fabriek "Albatros". In 1946, na de tweede wereldoorlog, werd gemeentelijk bepaald dat de gemeente die in wijken was verdeeld straatnamen zou krijgen. Besloten werd om aan het gedeelte waaraan sigarenfabriek Albatros lag, de straatnaam Albatrosstraat toe te kennen. Toen het bedrijf van R.H. Koning een N.V. werd, werden de merken "Champ Clark" en "Lugano" gebruikt voor de naam van de N.V. De sigarenfabriek bestaat niet meer, de vroegere directeurswoning is nu een ouderenpension maar de naam Champ Clark is gebleven. Verder staat er een korenmolen in Nieuwe Pekela, De Zwaluw.
Museum
Het museum Kapiteinshuis Pekela ligt in Nieuwe Pekela.
Geboren in Nieuwe Pekela
- Klaas Lammerts Tiktak (1765-1844), rentenier en schout
- Jacob Harms de Weerd (1782-1859), schout/burgemeester
- Bernard Heimans Catz (1789-1887), destillateur
- Kornelius Mennes Brouwer (1797-1876), landbouwer, kapitein van de schutterij en burgemeester
- Kornelis Dik (1849-1926), gemeentesecretaris en burgemeester
- Tonnis Holthuis (1880-1937), architect
- Piet Keuning (1882-1962), onderwijzer, dichter en ondernemer
- Mees Toxopeus (1886-1974), schipper
- Anko Scholtens (1893-1943), schooldirecteur en verzetsstrijder
- Geert Westers (1898-1962), fabrikant en verzetsstrijder
- Geert Bruintjes (1907-1942), verzetsstrijder
- Jurjen Geert Pinkster (1913-1945), makelaar en verzetsstrijder
- Carel Kral (1917-1995), ondernemer en fotograaf
- Johannes Dijkhuis (1922-1944), verzetsstrijder
- Jan Koolhof (1922-1944), machinebankwerker en verzetsstrijder
- Wilte Mulder (1928-2015), politicus
- Eisso Woltjer (1942), politicus
- Hans Boekhoven (1946), politicus
- Rika Pot (1950), burgemeester
- Janneke Snijder-Hazelhoff (1952), politica
- Jaap Wolters (1955), ondernemer en topman van Hanzevast
- Marcel Meijer (1966), Deens politicus
- Reint Harm Koning (1865-1939), oprichter en directeur van sigarenfabriek “Albatros”, later “Champ Clark” en “Lugano” sigarenfabrieken NV te Nieuwe Pekela
Zie ook
- Lijst van burgemeesters van Nieuwe Pekela
- Lijst van rijksmonumenten in Nieuwe Pekela
- Lijst van gemeentelijke monumenten in Nieuwe Pekela
Externe links
| Bronnen, noten en/of referenties |
· 
· 