Overleg:Carl Linnaeus

Portret met Linnaeusklokje

Het oorspronkelijke portret van Linnaeus was vrij groot van omvang, met de bedoeling het Linnaeusklokje goed te laten uitkomen. Op de Engselse wiki staat een portret zonder dit klokje. Persoonlijk vind ik het jammer dat dit met de nieuwe verkleinde afbeelding niet meer zo duidelijk is. Maar als het moet vanwege de laadtijd bijvoorbeeld.... met een snelle Internet verbinding merk je dat niet meer zo. Elly

Wel, jouw versie was inderdaad groter dan wat als 'norm' genomen wordt (100k), maar de reden dat ik het wijzigde was dat ik het plaatje teveel ruite in vond nemen. Ik zal jouw versie terugzetten. Andre Engels 11:08 3 jan 2003 (CET)

OK, Thanks, Elly

Promotie Harderwijk

Linnaeus promoveerde aan de universiteit van Harderwijk. Zo staat te lezen op: Universiteit_van_Harderwijk. Het lijkt me leuk om dat er in te zetten. Kan deze pagina ook gelijk gekoppeld worden.
Roepers 27 jun 2003 11:06 (CEST)

Over Harderwijk bestond in die tijd het volgende rijmpje:

Harderwijk is een stadje van negotie
Men koopt er bokking en bullen van promotie

Linnaeus promoveerde niet in Harderwijk omdat het zo'n goede universiteit was of omdat hij er zijn promotieonderzoek had gedaan maar in de eerste plaats omdat hij ergens snel en zonder al te veel moeite een doctorsbul wilde halen en dat kon dus makkelijk en goedkoop in Harderwijk. Die bul had hij nodig om als dokter te kunnen werken maar ook om met zijn verloofde Sara Lisa te kunnen trouwen (dan was hij een goede partij met een verzekerd inkomen). In Zweden was het op dat moment zo slecht gesteld met het niveau aan de universiteiten dat je er niet eens meer een doctorsbul kon halen. (bron: Stearn, W.T. (1957), 'Principal events in the life of Linnaeus' in: Linnaeus Species plantarum a facsimile of the first edition 1753, Ray Society, London) - Wikiklaas 25 mrt 2006 19:57 (CET)

Jaartallen vertrek naar Nederland

De jaartallen van vertrek naar Nederland (drie jaar voor 1735) kloppen niet met de gegevens van de volgende pagina: http://www.ucmp.berkeley.edu/history/linnaeus.html
Roepers 27 jun 2003 11:48 (CEST)

Wie het Linnaeusklokje naar Linnaeus noemde

In de korte biografie die William Stearn geeft over Linnaeus, in de facsimile editie van de Species plantarum van de Ray Society (1957) kun je lezen dat Linnaeus het klokje naar zichzelf noemde, met als excuus dat het slechts een klein, onooglijk, teer plantje betrof. Hij suggereert daarmee zijn eigen nederigheid (hij had ook een veel opvallender en grotere plant naar zichzelf kunnen noemen....). Was hij echt zo nederig geweest, dan had hij natuurlijk helemaal geen plant naar zichzelf genoemd. En er zijn aanwijzingen genoeg dat hij helemaal niet zo nederig en bescheiden was. Zo besprak hij doorgaans zijn eigen wetenschappelijke werken, schreef maar liefst drie autobiografieën en richtte een museum over zichzelf in. (bron: Stearn, W.T. (1957), 'Principal events in the life of Linnaeus' in: Linnaeus Species plantarum a facsimile of the first edition 1753, Ray Society, London) - Wikiklaas 25 mrt 2006 14:27 (CET)

De positie van Homo sapiens

Onder 'nomenclatuur' staat nu (deze versie) dat Linnaeus wel van mening was dat de mens ver boven alle andere dieren verheven was. Dat is blijkbaar meer de mening van degene die dat stukje schreef en zeker niet in overeenstemming met de historische feiten. Linnaeus deelde de mens in onder de 'Ant[h]ropomorpha' (=mensvormigen), samen met de apen. De Orang-oetan was hem bekend en de Chimpansee, die pas recent was beschreven, kreeg van Linnaeus de naam Homo troglodytes, en werd dus in het zelfde genus onderbracht als Homo sapiens. Linnaeus verzucht zelfs in een brief aan Gmelin dat hij wetenschappelijk gezien niet anders kan dan mensen en apen in de zelfde groep indelen en dat hij zich realiseert dat hij daarmee een storm van kritiek van vooral theologen over zich af zal roepen. "Maar ik vraag jou en de hele wereld om één verschil (differentiam genericam) te noemen tussen de mens en de apen, volgens de beginselen van de natuurlijke historie. Ik zou er zelf zeker geen een weten. Kon iemand anders me er maar één noemen" schrijft hij [Sed quaero a Te et Toto orbe differentiam genericam inter hominem et Simiam, quae ex principiis Historiae naturalis. Ego certissime nullam novi. Utinam aliquis mihi unicam diceret!]. De term differentia generica moet gelezen worden als 'verschil dat gebruikt wordt om geslachten (genera) van elkaar te onderscheiden. Dat moet dus, volgens Linnaeus' eigen strakke criteria om de levende wereld in te delen in soorten en geslachten, een verschil (of combinatie van verschillen) zijn, van meer gewicht dan het onderscheid tussen soorten binnen één genus. (bronnen: Linnaeus Systema naturae, eerste editie 1735; Linnaeus, correspondentie, o.a. via deze site met een verzameling neo-latin teksten.)

Linnaeus was een buitengewoon gelovig mens; hij zocht in alles de scheppende hand van God. Hij heeft ongetwijfeld ook zelf moeite gehad met de positie van de mens, die volgens de bijbel inderdaad aan het hoofd van de schepping staat maar er volgens Linnaeus in wetenschappelijke zin gewoon deel van was, hoe graag je (hij) het ook anders zou willen zien. - Wikiklaas 25 mrt 2006 15:00 (CET)

Nomenclatuur versus Classificatie

Het eerste deel van de sectie 'nomenclatuur' gaat nu (deze versie) helemaal niet over nomenclatuur maar over classificatie. Nomenclatuur houdt zich bezich met de naamgeving van organismen. De voortplantingsorganen van planten hebben helemaal niets met de naam te maken. Wel met de plaats die ze in Linnaeus' classificatie kregen toebedeeld. Een voorbeeld: Michelia champaca werd door Linnaeus eerst ingedeeld in de orde Polygynia van de klasse Octandria. Hij had geen goede beschrijving van de plant en alleen herbariummateriaal zonder bloemen gezien en kon dus de meeldraden niet tellen. Acht meeldraden (voor de Octandria) moet een gok geweest zijn. Later plaatst hij de zelfde soort (correct) in de orde Polygynia van de klasse Polyandria (veel stempels en veel meeldraden). De classificatie van de soort veranderde dus wel maar de naam bleef gewoon de zelfde. - Wikiklaas 25 mrt 2006 19:57 (CET)

Invoering van de binominale nomenclatuur

In het tweede deel van de sectie 'nomenclatuur' lezen we nu (deze versie) dat Linnaeus in 1753 de binominale nomenclatuur invoerde. Er staat: "Er bestond nog geen algemene naamgeving van planten, en dezelfde plant had bij verschillende auteurs verschillende namen. Linnaeus zelf bijvoorbeeld liet de geslachtsnaam volgen door een lijst van eigenschappen van de specifieke soort. In Species Plantarum koos hij een andere route: Elke plant kreeg een naam bestaande uit twee delen: De geslachtsnaam, gevolgd door een soortnaam. Om te voorkomen dat dezelfde plant opnieuw meerdere verschillende namen zou krijgen van verschillende biologen, ging hij snel aan de slag om alle bekende planten, en later ook dieren, een dergelijke binominale naam te geven." Deze korte alinea staat bol van onjuistheden en misvattingen.

- Er bestond wel degelijk een algemene naamgeving van planten. Het was al sinds langere tijd gewoonte om plantesoorten in te delen in genera. Het eerste woord van de naam was dan de genusnaam, de rest was een beknopte latijnse beschrijving van de belangrijkste onderscheidende kenmerken. Dat was een algemeen geaccepteerde methode. Lastig aan deze methode was dat verschillende auteurs verschillende combinaties van planten onder ogen kregen en dus ook verschillende kenmerken als onderscheidend ervoeren. Bovendien moesten namen van soorten worden aangepast als er nieuwe, verwante soorten werden gevonden en er nieuwe differentiërende kenmerken in de naam genoemd moesten worden om het onderscheid met de nieuwe soort te kunnen maken. De engelse term voor deze beschrijvende soortsnamen is 'phrase-name'.

- Het was niet alleen Linnaeus zelf die deze methode volgde; iedere botanicus deed dat.

- In de Species plantarum vinden we van alle soorten een 'phrase-name'. Voor Linnaeus zelf was dit de echte soortsnaam van een plant. Hij voegt er echter een nomen triviale aan toe: een soort kort label waarmee je de soort snel kunt onthouden. Bovendien hoeft dat label niet aangepast te worden als er een nieuwe soort wordt gevonden. Dan maak je gewoon een nieuw nomen triviale voor de nieuwe soort en pas je de 'phrase-name' van de oude soort aan. Die methode gebruikte hij al veel langer. De Species plantarum is het eerste werk waarin hij dat consequent doet voor alle soorten, ook voor geslachten met maar één soort (tot die tijd was dan alleen de geslachtsnaam wel voldoende). De combinatie van genusnaam met een nomen triviale is wat wij nu de 'binominale nomenclatuur' noemen: geslachtsnaam plus soortsnaam.

- Linnaeus was al voor hij naar Nederland kwam (dus voor 1735) begonnen met de Species plantarum. Hij is er minstens twee keer weer opnieuw aan begonnen. Zijn doel was niet er zo snel mogelijk mee te komen, maar juist het werk zo grondig mogelijk te doen. Toen hij in juni 1752 klaar was maar zijn student Osbeck met nieuwe soorten uit China terugkwam, begon hij zelfs nog eens van voren af aan om al dat nieuws erin op te nemen. Daarom heeft het tot 1 mei 1753 geduurd voor deel 1 van het werk uiteindelijk bij de drukker vandaan kwam; deel 2 volgde in augustus.

- In Linnaeus tijd was iedere auteur vrij om een soort de naam te geven die hij zelf koos. Het gebeurde regelmatig dat iemand een naam niet toepasselijk vond en een 'betere' naam verzon. In de eeuw na Linnaeus dood werden er over de hele wereld verschrikkelijk veel nieuwe soorten beschreven. Linnaeus zelf dacht nog dat het totaal op ongeveer 10.000 zou uitkomen. Een eeuw later waren het er al 100.000 en naar schatting is zelfs dat maar de helft van het aantal soorten hogere planten. Met al die verschillende namen en al die auteurs die elkaar steeds probeerden te 'verbeteren' werd het erg onoverzichtelijk. Eind 19e eeuw riep de botanische gemeenschap om maatregelen. Uiteindelijk werd in 1905 besloten dat de eerste naam, vergezeld van een geldige beschrijving, die voor een soort gepubliceerd is, prioriteit heeft over alle namen die op een later tijdstip worden gepubliceerd, of de naam nou ergens op slaat of niet. Daarbij werd als beginpunt gekozen voor het eerste werk dat de binominale naamgeving consequent gebruikte: de eerste druk van Species plantarum. Linnaeus zelf had dus geen enkele reden om haast te maken teneinde te voorkomen dat planten meerdere keren van een verschillende naam werden voorzien: in zijn tijd was dat nog niet verboden. Voorbeeld van een naam die nergens op slaat: Magnolia tripetala heeft geen drie petalen (kroonbladeren); bij Magnolia kun je geen eens onderscheid maken tussen de kelk- en kroonbladeren; daarvoor is de term 'tepaal' bedacht. Magnolia tripetala heeft doorgaans negen tepalen. Desondanks is tripetala de eerst gepubliceerde geldige naam voor deze soort (in Linnaeus' Systema naturae, 10e druk 1758) en zal ze tot in lengte van dagen zo heten. En stel je ook eens voor wat er zou gebeuren als de naam werd veranderd in Magnolia nonatepala. Vanwege alles wat er al over de soort is gepubliceerd moet iedere botanicus dan twee namen voor de soort onthouden en bij elk onderzoek zowel onder de index van tripetala als nonatepala kijken voor een literatuuroverzicht. Wat een hoop extra werk. En dan zijn er ook nog andere soorten die met evenveel recht aanspraak op die naam zouden kunnen maken. - Wikiklaas 26 mrt 2006 01:31 (CET)

Linnean medal

De Linnean medal en de Linnean society ontbreken vooralsnog bij de trivia. Zie de Engelse wikipedia. Hoe te vertalen?Gerard53 23 jan 2007 16:33 (CET)

Hartekamp

De Hartekamp ligt op de grens van Heemstede en Bennebroek, maar is gemeente Bennebroek. Vandaag op de persbijeenkomst geweest nav 300 geboortedag, dit jaar. Gegevens toegevoegd. Huib

Verwijderingsnominatie Afbeelding:100SEKdetail.JPG

Een of meerdere afbeeldingen, Afbeelding:100SEKdetail.JPG, die gebruikt worden op deze pagina of overlegpagina, zijn genomineerd voor verwijdering, zie Wikipedia:Te verwijderen afbeeldingen/Toegevoegd 20070308. --E85Bot 9 mrt 2007 02:09 (CET)

Studenten

Enige specifieke reden waarom de werelddelen waar zijn studenten actief zijn geweest in het Engels worden benoemd? Zoniet bestaat er ook een Nederlandse naam voor deze dingen. --Blochske 9 sep 2007 18:34 (CEST)

Råshult

Merkwaardig dat er nog geen artikel(tje) is over zijn geboorteplaats al is het maar een (@Collega The Banner, bedankt!) een botvodje  Klaas|Z4␟V:  29 okt 2013 07:29 (CET)

Naam van het artikel

Veel wetenschappers die in of na de renaissance werkten, schreven in het Latijn. Om te kunnen promoveren tot doctor moest men zelfs een dissertatie in het Latijn kunnen verdedigen. De meesten spraken dan ook redelijk vloeiend Latijn. Over Linnaeus gaat het verhaal dat er bij hem thuis Latijn werd gesproken, en dat hij de taal al op jonge leeftijd oppikte. Vreemd is dat niet. Zijn vader was geestelijke en had gestudeerd.

Op de titelpagina van die Latijnse werken staat doorgaans de gelatiniseerde versie van de naam van de auteur. Op de titelpagina van de Prodromus van Johann Karl Wilhelm Illiger zien we Caroli Illigeri, de genitief van "Carolus Illigerus." John Clayton wordt Johannes Claytonus, Johannes Burman wordt Joannis Burmanni (genitief van "Joannis Burmannus"); we kennen bijvoorbeeld "Clusius" en "Rumphius." Sommige auteurs hadden echter van geboorte een Latijnse achternaam: Johann Jacob Dillenius, Jan Frederik Gronovius, Anders Celsius en Johann Christian Fabricius zijn voorbeelden. In dat geval krijgt de titel van een artikel steeds de niet-gelatiniseerde voorna(a)m(en).

Linnaeus had bij zijn geboorte al een Latijnse achternaam: zijn vader had die aangenomen toen hij ging studeren. "Linnaeus" is dus niet een gelatiniseerde achternaam, maar zijn echte. Hij hoort dus in het rijtje Dillenius, Gronovius, Celsius en Fabricius. "Carolus Linnaeus" (of Caroli Linnaei, Carolo Linnaeo, of een andere verbuiging), de naam die op de titelpagina van zijn Latijnse werken voorkomt, is dus slechts een halve latinisering: zijn achternaam is Linnaeus maar zijn echte voornaam is Carl.

Er kan een reden zijn om het artikel de titel "Carolus Linnaeus" te geven: als er in het Nederlands taalgebied een traditie bestaat om hem "Carolus Linnaeus" te noemen, net zoals "Carolus Clusius" een bekende combinatie is. Die traditie is er echter niet. Linnaeus wordt in het Nederlands taalgebied doorgaans slechts bij zijn achternaam genoemd, net als Ptolemeus, Copernicus, Galilei, Newton en diverse andere bekende wetenschappers en kunstenaars. Ik vrees dat we met de titel die ons artikel draagt een Nederlandstalige traditie creëren, en dat is niet de bedoeling. Veel andere Wikipedia's gebruiken de naam Carl von Linne, de naam die hij aannam nadat hij in de adelstand was verheven. In het Nederlands taalgebied is het niet gebruikelijk om die achternaam te gebruiken. Ik stel daarom voor de titel van het artikel te veranderen in Carl Linnaeus, zijn echte naam. WIKIKLAAS overleg 13 jul 2017 11:54 (CEST)

Externe links aangepast

Hallo medebewerkers,

Ik heb zojuist 2 externe link(s) gewijzigd op Carl Linnaeus. Neem even een moment om mijn bewerking te beoordelen. Als u nog vragen heeft of u de bot bepaalde links of pagina's wilt laten negeren, raadpleeg dan deze eenvoudige FaQ voor meer informatie. Ik heb de volgende wijzigingen aangebracht:

• Archief https://web.archive.org/web/20100821030503/http://www.sgu.se/dokument/service_sgu_publ/linnefolder_engelsk_webb-ny.pdf toegevoegd aan http://www.sgu.se/dokument/service_sgu_publ/linnefolder_engelsk_webb-ny.pdf
• Archief https://web.archive.org/web/20070203093013/http://www.botany.org/PlantScienceBulletin/psb-2006-52-1.php toegevoegd aan http://www.botany.org/PlantScienceBulletin/psb-2006-52-1.php

Zie de FAQ voor problemen met de bot of met het oplossen van URLs.

Groet.—InternetArchiveBot (Fouten melden) 4 sep 2017 11:00 (CEST)

Gecheckt: op dit moment is de inhoud zo weer bereikbaar. WIKIKLAAS overleg 4 sep 2017 16:52 (CEST)

Carl Linné

Er staat "Carl Linnaeus" dat gelatiniseerd zou zijn tot "Carolus Linnaeus". Maar "Linnaeus" is al een latinisering van "Linné".

Carl Linnaeus heeft de achternaam gekregen van zijn vader, dus zodoende. PAvdK (overleg) 8 dec 2017 10:06 (CET)

Lijd ik dan aan een misverstand? Ik meende altijd dat de latinisering er was om in het Latijn over iemand te praten. Dat is alleen mogelijk als namen een uitgang hebben. Achter Paul moet "us" gezet worden om 'aan Paul' of 'van Paul' te kunnen zeggen, resp. Paulo en Pauli. Dus moet er achter Linné "us" gezet worden. Dat is geen naamsverandering, het is alleen een, tijdelijke, noodzaak die zich voordoet als er Latijn gepraat of geschreven wordt. Heden ten dage doet het verschijnsel zich voor met Slavische talen. Als men in bijv. het Pools over u praat, dan zult u zien dat uw naam ook van uitgangen voorzien wordt. Bent u het nog steeds niet met mij eens? – De voorgaande bijdrage werd geplaatst door Pipobot (overleg · bijdragen) 8 dec 2017 14:26‎ (CET) PS: Wil je voortaan alsjeblieft op overlegpagina's ondertekenen met vier tildes (~~~~)? Er wordt dan automatisch een link naar je gebruikerspagina geplaatst.

U bent vooral slecht geïnformeerd. Carl werd geboren als Carl Linnaeus. Zijn vader had van oorsprong geen achternaam maar een patroniem: Nils Ingemarsson. Toen hij ging studeren moest hij zich inschrijven met een achternaam, en nam toen de achternaam Linnaeus aan, vermoedelijk gevormd naar het Zweedse "lind", verwijzend naar een grote linde bij zijn ouderlijk huis. Carl erfde die achternaam dus bij zijn geboorte. Linnaeus werd in 1761 in de adelstand verheven, en noemde zich vanaf dat moment Carl von Linné. De gelatiniseerde versie van Carl Linnaeus is "Carolus Linnaeus", die van Carl von Linné is "Carolus a Linné". Hoe dat in de praktijk uitpakte valt onder meer na te gaan op de titelpagina's van de werken die hij uitbracht. Daarvoor zou u hier eens kunnen kijken. WIKIKLAAS overleg 8 dec 2017 15:10 (CET)

Dank, duidelijk verhaal.

Zie hier als voorbeeld de titelpagina van de 10e druk van Systema naturae: zowel de (gelatiniseerde) voor- als de (van oorsprong al Latijnse) achternaam wordt verbogen, en hier als voorbeeld de titelpagina van de 12e druk van hetzelfde werk: alleen de gelatiniseerde voornaam wordt verbogen, en "a Linné" juist niet. Ook dat is een aanwijzing dat "Linnaeus" niet de gelatiniseerde vorm is van "Linné". WIKIKLAAS overleg 9 dec 2017 01:08 (CET)

dank, was interessant, ik heb de geschiedenis van die naam ook nog eens nagezocht op de Zweedse Wikipediapagina pipobot (overleg) 10 dec 2017 08:32 (CET)