Roese (stad)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door AGL (overleg | bijdragen) op 4 mrt 2020 om 22:46.
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.
Roese
Русе
Plaats in Bulgarije Vlag van Bulgarije
Vlag van Roese
Wapen van Roese
Roese (Bulgarije)
Roese
Situering
Oblast Roese
Coördinaten 43° 51′ NB, 25° 58′ OL
Algemeen
Oppervlakte 127 km²
Inwoners
(31 december 2016[1])
Gedaald 144,936
Hoogte 29 m
Burgemeester Bosjidar Jotov
Overig
Postcode 7000
Netnummer 082
Website rousse.bg
Foto's
Het Battenbergpaleis in Roese, thans museum
Het Battenbergpaleis in Roese, thans museum
Portaal  Portaalicoon   Bulgarije

Roese (ook gespeld als Rousse of Ruse; Bulgaars: Русе; Roemeens: Ruse; Turks: Rusçuk) is een stad in Bulgarije en de hoofdstad van de gelijknamige oblast Roese. De stad is gelegen aan de Donau, bij de monding van de Roesenski Lom. Het is de grootste binnenhaven van het land en de vijfde stad naar grootte (zo'n 145 duizend inwoners in 2016). De stad was aan het eind van de Ottomaanse tijd de voornaamste van Bulgarije (26.163 inwoners in 1880). Ze heette destijds Roestsjoek (een Turks verkleinwoord van Roese). In deze stad, die een veelheid aan nationaliteiten herbergde, werd de schrijver en Nobelprijswinnaar Elias Canetti in 1905 geboren. Het stadsbeeld van Roese is niet oriëntaals, zoals bij de meeste Bulgaarse steden, maar uitgesproken Midden-Europees. Roese is een belangrijke industriestad en heeft een universiteit (1954) en de hoogste televisietoren van de Balkan. Een brug verbindt de stad met de Roemeense kant van de Donau.

Geschiedenis

De Romeinen hadden op de plaats van de huidige stad de nederzetting Sexaginta Prista. Voor hun komst woonden er Thracische stammen. De stad was achtereenvolgens in Byzantijnse, Bulgaarse en Turkse handen, totdat Russische troepen de stad op 8 februari 1878 van de Turken bevrijdden.

In de negentiende eeuw beleefde Roese zijn bloeitijd. Het was een belangrijk handelscentrum, dat in 1864 het bestuurscentrum werd van het Donauvilajet (Tuna Vilayeti), dat onder meer het noorden van het huidige Bulgarije besloeg. In 1866 werd hier de eerste spoorlijn van Bulgarije aangelegd (naar Varna). De stad bracht in deze eeuw bovendien de eerste Bulgaarse bank, verzekeringsmaatschappij, Kamer van Koophandel (1895) en krant (1865) voort.

Bevolking

Bij de eerste volkstelling in 1881 telde de stad Roese 26.163 inwoners, waarmee het de grootste nederzetting in het Vorstendom Bulgarije was. Ter vergelijking: de hoofdstad Sofia had toen nog 20.501 mensen.

Op 31 december 2018 telt de stad Roese 142.902 inwoners.[2] In de nationale volkstelling van 2011 telde de stad nog 149.642 inwoners. De bevolking neemt dus jaarlijks met circa duizend inwoners af. In de jaren '90 van de twintigste eeuw bereikte het aantal inwoners in de stad Roese met 200.000 mensen een hoogtepunt.

De bevolkingsontwikkeling van de gemeente en stad Roese
Jaar 1887 1910 1946 1956 1965 1975 1985 1992 2001 2011 2018
stad Roese Gestegen 27.194 Gestegen 36.255 Gestegen 57.509 Gestegen 83.453 Gestegen 128.888 Gestegen 159.578 Gestegen 183.746 Gedaald 170.038 Gedaald 161.453 Gedaald 149.642 Gedaald 142.902
gemeente Roese - - Gestegen 79.294 Gestegen 107.653 Gestegen 148.988 Gestegen 179.917 Gestegen 205.639 Gedaald 188.473 Gedaald 178.379 Gedaald 167.585 Gedaald 159.410

Op 31 december 2018 telt de gemeente Roese 159.410 inwoners. De gemeente Roese omvat naast de stad Roese, ook de stad Marten (3.403 inwoners) en twaalf nabijgelegen dorpen met in totaal 13.105 inwoners. [3]

Etnische samenstelling

In de eerste nationale volkstelling van 1883 telde de stad 26.156 inwoners, waarvan 11.342 Bulgaren, 10.252 Turken, 1.943 Joden, 841 Armeniërs, 476 Duitsers, 291 Grieken, 231 Vlachen, 170 Russen, 113 Serven en Kroaten, 79 zigeuners, 76 Hongaren, 74 Tataren, 58 Italianen, 58 Fransen, 32 Engelsen, 32 Polen en Tsjechen, 19 Perziërs en de overige 69 inwoners behoorden tot kleinere etnische groeperingen.

Bulgaren vormen met 123.469 (circa 90%) mensen de grootste etnische groepering in de volkstelling van 2011. Zo'n 10.128 personen zijn etnische Turken en nog een kleiner deel behoort tot de etnische Roma/zigeuners.

Religie

De Bulgaars-Orthodoxe Kerk is de grootste kerkgenootschap in de gemeente Roese: ongeveer 82% van de bevolking behoort tot deze kerk.[4] Zo'n 6% van de bevolking is islamitisch, minder dan 1% is protestants en minder dan een half procent van de bevolking is lid van de Katholieke Kerk in Bulgarije. Verder is ongeveer 5% ongodsdienstig en de rest heeft geen antwoord gegeven op de volkstelling van 2011.

Cultuur

Roese heeft een symfonieorkest en een operagezelschap (sinds 1914, staatsopera sinds 1949), die regelmatig buiten Bulgarije optreden. In maart vindt er een internationaal muziekfestival plaats.

Verkeer

Een brug voor trein- en wegverkeer (twee verdiepingen) verbindt de stad met Giurgiu aan de Roemeense kant van de Donau. Deze Donaubrug, genaamd Most na druzjbata (brug van de vriendschap/Podul Prieţeniei) werd tussen 1952 en 1954 gebouwd, op initiatief van Stalin. De brug is 2224 m lang en verkeert in slechte staat. Het was de enige brug tussen beide landen, totdat in juni 2013 bij Vidin de Nieuw Europa Brug werd opengesteld.

De oudste spoorlijn van Bulgarije verbindt sinds 1866 de Donauhaven van Roese met de Zwarte Zeehaven van Varna. Sinds 1900 is Roese tevens het eindpunt van de Trans-Balkanlijn. Via Gorna Orjachovitsa is er langs deze spoorlijn aansluiting op de rest van het Bulgaarse spoorwegnet. De spoorverbinding met Giurgiu volgde in 1954. In Roese bevindt zich een spoorwegmuseum.

Het vliegveld van Roese bevindt zich bij het 17 km zuidoostelijker gelegen Sjtraklevo, maar is thans niet in gebruik.

Geboren in Roese

Zie de categorie Rousse van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.