Neede
Dorp in Nederland 
| |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Situering | |||
| Provincie |  Gelderland
| ||
| Gemeente |  Berkelland
| ||
| Coördinaten | 52° 8′ NB, 6° 37′ OL | ||
| Algemeen | |||
| Oppervlakte | 46 km² | ||
| Inwoners (2008) |
9.705 | ||
| Foto's | |||
| |||
| Neede, kerk | |||
| |||
Neede (Nedersaksisch: Nee) is een plaats in de gemeente Berkelland in de Achterhoek, provincie Gelderland. Er wonen ongeveer 9.700 mensen in Neede (1 jan 2008[1]).
Tot 2005 was Neede een zelfstandige gemeente, maar ten gevolge van een gemeentelijke herindeling werd Neede toen samengevoegd met de buurgemeenten Borculo, Eibergen en Ruurlo tot Berkelland. De voormalige gemeente Neede maakte deel uit van het kaderwetgebied Regio Twente, hoewel het officieel in de Gelderse Achterhoek lag. Toch is Neede qua dialect en oriëntatie nauw met Twente verweven en vormt een overgangsgemeente tussen Twente en de Achterhoek. Neede had vroeger veel steenfabrieken en een omvangrijke textielindustrie. Bovendien was er de beroemde jamfabriek van de Tuinbouwmaatschappij "Gelderland" gevestigd. Neede is landelijk bekend door de Nationale Jammarkt die jaarlijks op de laatste woensdag van de zomervakantie in het centrum van het dorp wordt gehouden. Hierbij wordt ook de verkiezing tot de Jamkoningin gehouden. Zij is het 'fruitigste' meisje van het dorp en het gezicht van de jammarkt voor dat jaar.
In het dorp resteert nog een toren van omstreeks 1506 van de vroegere kerk.
Aan de rand van de plaats Neede in de buurtschap Lochuizen staat De Hollandsche Molen. Het kerkdorp Rietmolen en de kleine kern Noordijk behoorden ook tot de voormalige gemeente Neede. Buiten het dorp staat nog Huize de Kamp uit de 17de eeuw.
Op 1 juni 1927 woedde de Cycloon van Neede (de krachtigste tornado in Nederland, die krachtiger en verwoestender was dan de bekende stormramp van Borculo, twee jaar eerder).
Geologie
Geologisch zeer interessant is de Needse Berg. In deze heuvel, een deel van een stuwwal uit het Saalien gelegen ten noorden van het dorp Neede, werd vroeger zand, klei en pele mele voor de steen- en dakpannenindustrie gewonnen in vele groeves. Het inmiddels verlaten begrip Needien, een Pleistoceen interglaciaal, is vernoemd naar lagen die in deze groeves ontsloten waren. Deze lagen waren afgezet in een langzaam stromende arm van de toenmalige Rijn. Zij vielen in de groeves op door enorme hoeveelheden van de zoetwaterslak Viviparus diluvianus die als kenmerkend voor deze etage werd gezien. Er zijn in dezelfde lagen ook zoogdierresten aangetroffen waaronder een kaakfragment van een fossiele woudolifant of reuzenolifant (hesperoloxodon antiquus).
Naast deze Pleistocene afzettingen waren in de groeves van de Needse Berg ook Miocene lagen ontsloten. Deze lagen bevatten haaientanden en walvisbotten.
Er is nu in dit voormalige groevegebied een Geologisch natuurpad aangelegd. Op de Needse berg is de woudolifant teruggekeerd als mascotte. Een speciale kinderroute leidt naar de speel- en klimolifant "Woudy". Door een meetlat van 4,5 meter kunnen bezoekers een indruk krijgen hoe groot de prehistorische woudolifant is geweest.
Geboren
- Simon de Vries (1870-1944), rabbijn, publicist en taalkundige
- Willem Sluyter (1627-1673), dominee en schrijver
Externe links
Bronnen, noten en/of referenties
|
· 
· 