Naar inhoud springen

Stephen Sondheim

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Stephen Sondheim
Stephen Sondheim
Stephen Sondheim
Algemene informatie
Land Verenigde Staten van Amerika
Geboortenaam Stephen Joshua Sondheim
Geboortedatum 22 maart 1930
Geboorteplaats Manhattan
Overlijdensdatum 26 november 2021
Overlijdensplaats Roxbury
Werk
Beroep dramaturg, liedschrijver, scenarioschrijver, dichter, liedtekstschrijver, muzikant, componist, librettist
Werkveld popmuziek, componeren, liedtekst, muziektheater, musical, muziekcompositie, amusementsmuziek
Actieve periode 1954 - 2021
Studie
School/universiteit Williams College, Ethical Culture Fieldston School, New York Military Academy, George School
Kunst
Genre musical
Persoonlijk
Woonplaats Hollywood, New York
Talen Engels
Diversen
Lid van American Academy of Arts and Letters, American Academy of Arts and Sciences
Prijzen en onderscheidingen Praemium Imperiale (2000),[1] Grammy Trustees Award (2007), Presidential Medal of Freedom (2015),[2] Laurence Olivier Award, Pulitzerprijs voor Drama (1985),[3] National Medal of Arts, Edgar Allan Poe Award (1974), Kennedy Center Honors
Website Officiële website
De informatie in deze infobox is afkomstig van Wikidata.
U kunt die informatie bewerken.

Stephen Joshua Sondheim (New York, 22 maart 1930Roxbury, 26 november 2021[4]) was een Amerikaans componist en tekstschrijver.

Leven en werk

[bewerken | brontekst bewerken]

Jeugd en opleiding

[bewerken | brontekst bewerken]

Componist/schrijver Stephen Sondheim werd geboren op 22 maart 1930 in New York. De eerste musical die hij zag was Very Warm for May van Kern en Hammerstein. Hij was toen negen jaar oud. Na de scheiding van zijn ouders verhuisde hij met zijn moeder naar Pennsylvania en werd hij praktisch de buurjongen van Oscar Hammerstein. Deze had een grote invloed op Stephen Sondheim. Nadat Sondheim op zijn vijftiende zijn eerste musical By George had geschreven, bracht hij die naar Hammerstein, die zijn ongezouten maar opbouwende kritiek gaf en de jongen onder zijn hoede nam. Hij leerde hem alles wat hij wist over het schrijven van musicals.

Stephen Sondheim begon aan de studie wiskunde, maar schakelde al snel over op theater en musical. Bij zijn einddiploma in 1950, magna cum laude aan het Williams College, een particuliere hogere opleiding voor de vrije kunsten in Williamstown (Massachusetts), kreeg hij tevens de Hubbard Hutchinson Prize for Music Composition van $3000 per jaar om zich verder te ontwikkelen op musicalgebied. Vervolgens studeerde hij muziektheorie en compositie bij Milton Babbitt.

Theater/Toneel

[bewerken | brontekst bewerken]

In 1957, 26 jaar oud, schreef hij (samen met Leonard Bernstein) de teksten voor West Side Story, zijn eerste grote succes. Na het schrijven van de liedteksten voor Jule Stynes Gypsy in 1959 profileerde Sondheim zich meer en meer als componist van Broadwaymusicals, waarvoor hij ook de teksten bleef verzorgen. Zo volgden onder meer A Funny Thing Happened on the Way to the Forum (1962), Company (1970), Follies (1971), A Little Night Music (1973), Pacific Overtures (1976), Sweeney Todd (1979) en Merrily We Roll Along (1981), alle geregisseerd door Harold Prince. Stephen Sondheim componeerde de muziek en schreef de teksten voor Anyone Can Whistle (1964), werkte als schrijver met Richard Rodgers aan Do I Hear A Waltz (1965) en schreef nieuwe teksten voor Bernsteins Candide (1974). Rond 1994 componeerde en schreef hij de liedteksten voor het liefdesdrama Passion (gebaseerd op het boek Fosca en op de film Passione d'amore). Het script was geschreven door James Lapine. Met hem maakte hij ook Sunday in the Park with George (1984) - waarvoor ze de Pulitzer Prize voor beste drama wonnen - en Into the Woods (1987). Sondheim wordt wel de Shakespeare van het musicalgenre genoemd. Zijn liedteksten en muziek zijn markant, karakteristiek en daarmee zeer typerend voor zijn karakters. Volgens critici wist hij "alledaagse dingen om te zetten in prachtige poëzie". Zelf zei hij ooit: “Minstens de helft van mijn teksten houdt zich bezig met ambivalentie: tegenstrijdige gevoelens.”

Chronologisch overzicht van theatervoorstellingen

[bewerken | brontekst bewerken]

Tenzij anders vermeld, schreef Sondheim zowel de muziek als liedteksten van onderstaande voorstellingen.

Revues en voorstellingen ter ere van Sondheim

[bewerken | brontekst bewerken]

Sondheim-voorstellingen in Nederland

[bewerken | brontekst bewerken]

Film/Televisie

[bewerken | brontekst bewerken]

Sondheim maakte de muziek voor de films Stavisky (1974), Reds (1981) en hij schreef enkele nummers voor de film Dick Tracy (1992), die uitgevoerd werden door Madonna. Hij schreef samen met Anthony Perkins het scenario van de film The Last of Sheila en componeerde de muziek en de liedteksten voor de televisiemusical Evening Primrose (1966). Ook werden meerdere musicals van hem verfilmd, zoals A Funny Thing Happened on the Way to the Forum (1966), A Little Night Music (1977), Sweeney Todd: The Demon Barber of Fleet Street (2007) en Into the Woods (2014).

Sondheim won Tony Awards o.a. als beste componist en beste tekstschrijver voor Sweeney Todd, A Little Night Music, Follies en Company. Dezelfde musicals wonnen ook de New York Drama Critics’ Circle Award, evenals de producties Pacific Overtures en Sunday in the Park with George. Voor Sunday in the Park with George ontving Sondheim in 1985 de Pulitzer Prize. In 1990 ontving hij een Oscar voor het nummer Sooner or Later (I Always Get My Man) uit de film Dick Tracy. Sondheim werd voor zijn gehele oeuvre geëerd met een speciale Tony Award for Lifetime Achievement in the Theatre (2008) en een speciale Laurence Olivier Award (2011).

Stephen Sondheim was bestuurslid van het Dramatists Guild, de Amerikaanse Associatie van Toneelschrijvers, Componisten en Tekstschrijvers. Hij was voorzitter van 1973 tot 1981 en werd in 1983 gekozen voor de American Academy and Institute of Arts and Letters. In 1989 werd Stephen Sondheim benoemd tot Visiting Professor of Drama and Musical Theatre aan de Universiteit van Oxford. Op 15 september 2010 werd een Broadwaytheater in New York (voorheen het Henry Miller's Theatre aan de West 43rd Street) omgedoopt tot het Stephen Sondheim Theatre. Dit gebeurde ter gelegenheid van Sondheims 80e verjaardag.[5]

Stephen Sondheim filmde in 2021 een cameo als zichzelf voor de film Glass Onion: A Knives Out Mystery uit 2022.

[bewerken | brontekst bewerken]