Vorst (Antwerpen)

**Vorst**
Deelgemeente in België
	;
Situering
Gewest	Vlaanderen
Provincie	Antwerpen
Gemeente	Laakdal
Coördinaten	51° 5′ NB, 5° 1′ OL
Algemeen
Oppervlakte	15,49 km²
Inwoners ; (01/01/2006)	6.368 ; (411 inw./km²)
Overig
Postcode	2430
Netnummer	013 - 014
Detailkaart
	;
Portaal	België

Vorst is een deelgemeente van de gemeente Laakdal in de Belgische provincie Antwerpen (arrondissement Turnhout).

Geschiedenis

Vorst was een zelfstandige gemeente tot einde 1976.

Geografie

Vorst heeft een oppervlakte van 15,49 km² en telde op 1 januari 2006 6368 inwoners.

Topografie

Groot-Vorst ligt in het noorden van België, in de provincie Antwerpen en is een deel van de gemeente Laakdal. Het historische centrum met in het midden het oude gemeentehuis is in 2017/2018 vernieuwd geweest waardoor het een heel nieuwe indeling heeft.

Hydrografie

De Grote Laak is een zijrivier van de Grote Nete en staat bekend als een van de sterkst vervuilde rivieren van Vlaanderen. Tezamen met de zijbeek Kleine Laak gaf deze rivier zijn naam aan de gemeente Laakdal. De Grote Laak loopt vervolgens ten zuiden van Vorst en ten noorden van Veerle.

Kernen

Naast het centrum bestaat de deelgemeente verder uit het gehucht Meerlaar (Klein Vorst). In 15e eeuw stond er in Meerlaar al een kapel maar in 1803 werd het pas een zelfstandige parochie. Tot de uitbreidingen in 20e en 21e eeuw was Meerlaar een straatdorpje met een kleine nieuwbouwwijk, de wijk Verboekt.

Nabijgelegen kernen

Plaatsen in de buurt^[1]^[2]
Westerlo	Eindhout	Zittaart

Veerle		Meerlaar

Averbode	Okselaar	Schoot

Demografie

Evolutie van het inwoneraantal

19e eeuw

Jaar	1806	1816	1830	1846	1856	1866	1876	1880	1890
Inwoneraantal	1467	1519	1764	1992	2059	2141	2204	2265	2309
Opmerking:resultaten volkstellingen op 31/12

20e eeuw tot aan herinrichting gemeenten

Jaar	1900	1910	1920	1930	1947	1961	1970	1976
Inwoneraantal	2544	2824	3035	3389	4222	5101	5537	5619
Opmerking:resultaten volkstellingen op 31/12 tot en met 1970 + 31/12/1976

Politiek

Geschiedenis

(Voormalige) Burgemeesters

Tijdspanne		Burgemeester
	1804 - 1830	Franciscus Beten
	1830 - 1836	Joannes Jacobus Tessens
	1836 - 1840	Petrus Franciscus Boven
	1840 - 1842	Norbert Voordeckers
	1842 - 1851	Petrus Franciscus Boven
	1851 - 1866	Jozef Vrancx
	1866 - 1883	August Belckx
	1883 - 1895	August Boven
	1896 - 1923	Karel Lambreghts
	1923 - 1926	Victor Coenen
	1927-1938...	Maria Ghoos -Gybels
	1953 - 1959	Alfons Mondelaers
	1960 - 1976	Jos Nysmans (CVP)

Bezienswaardigheden

Kerken

De Sint-Gertrudiskerk, even buiten het centrum gelegen dateert van 1460, de toren is van 1520 en de zijbeuken zijn in 1756 gebouwd.

Monumenten/Erfgoed

De pastorie is uit 1690 en verving een lemen gebouw. De zolder diende eertijds tot tiendschuur. De omgrachting, die bescherming tegen rondtrekkende soldaten moest bieden, werd reeds in 1639 aangelegd.
Het oude gemeentehuis uit het begin van de 20ste eeuw, ontworpen door architect Taeymans. Heden in gebruik als politiekantoor.
Het dubbelhuis gelegen bij de markt (centrum) is een officieel erfgoed. Tegenwoordig is het gebouw in gebruik als bed & breakfast.

Cultuur

Jeugdbewegingen

Voor de jongeren bezit Vorst enkele jeugdbewegingen, zoals: meisjes-chiro 'De Schakeldozen' en jongens-chiro 'Den Albatros'.

Scholen

Vorst is in bezit van één basisschool, namelijk VBS Groot-Vorst. Waarbij VBS staat voor Vrije Basisschool. De school is opgericht in 1866 en bestaat dus reeds 150 jaar. Het begon als een meisjesschool, maar is sinds 1982 volledig gemengd. Dit met dank aan oud-directeur Ivo Mulders.

Activiteiten

Jaarlijks draait de vrijetijdsdienst van Laakdal openluchtfilms tijdens de zomervakantie. Na het grote succes van de vorige edities, waarbij steeds honderden bezoekers opdaagden, worden er steeds filmklassiekers getoond.

Natuur

Vorst ligt tussen de Grote Laak in het zuiden en de Kleine Laak in het noorden. Tussen Vorst en Eindhout ligt een nat bosgebied langs de Kleine Laak waarin zich een aantal natuurgebieden bevinden, zoals Ossebroeken en Swinnebroeken.

Natuurgebieden

Ossenbroeken en Swinnebroeken vormen een natuurgebied gelegen in de vallei van de Kleine Laak, meer bepaald het zuidelijk deel van de vallei op grondgebied Vorst-Laakdal. Het is een laaggelegen gebied dat het groene verlengde vormt van de Craeywinckel. Dit natuurgebied bestaat vooral uit Canada-aanplantingen, Elzenbroekbos, zure Eikenbossen en weilanden. Opvallend is de talrijke aanwezigheid van Hazelaar, Kamperfoelie, Hop en Klimop. Vooral de voorjaarsflora is rijk (Speenkruid, Bosanemoon, Muskuskruid e.a.) Verspreid tussen de bossen liggen talrijke kleinere of grotere extensieve graasweiden. Tussen de weiden komen verschillende waardevolle bomenrijen en enkele oude houtwallen met oa. Sleedoorn voor. Deze afwisseling van weiden en houtkanten zorgt voor een kleinschalig landschap met grote actuele en potentiële waarde voor natuurontwikkeling.

Historiek

Kaarten van 1871 geven ons aanwijzingen over de ouderdom van sommige landschappelijke structuren. Zo was de Pestendijk toen reeds prominent aanwezig in het landschap. Er dient gezegd, dat deze weg inmiddels is opgehoogd met stortmateriaal. En nagenoeg de volledige percelering van Swinnebroeken is op de kaart van 1871 gelijkaardig aan de huidige indeling! Ook namen zoals: Waterstraat, Pestendijk, Veedijk geven ons een beeld hoe het er in die tijd aan toe ging. Aangezien dit laaggelegen gebied meestal ongeschikt was voor akkerbouw, liet men er koeien en ossen op grazen. Zo ontstond hier een beemdlandschap met valleibossen en drassige weiden, wat tot op heden plaatselijk nog goed bewaard is gebleven. In de valleibossen overheersen nu wel de canada-aanplantingen. Voor de natuur een minder goede keuze maar historisch wel te verklaren omdat vooral de deelgemeente Vorst vroeger het mekka was van de klompenmakerij. In de eerste helft van 1900 hadden de klompenmakers hout van populier en wilg nodig om Laakdal en omstreken van schoeisel te voorzien. Sinds 1988 bestaat in Laakdal het Klompenmuseum. De vrienden van het Museum vzw richtten het op als herinnering aan de klompenmakers. En het klompenpad, een bewegwijzerd wandelpad dat zigzag door het gebied loopt, is ook een eerbetoon aan deze ambachtslieden.

Sport

Vorst telt 2 voetbalclubs: V.V. Laakdal, een fusie tussen de vroegere clubs Veerle Sport en Standaard Vorst, en Excelsior Vorst.

Geboren in Vorst

Jos Boons (1943-2000), voormalig wielrenner

Stedenbanden

Tönisvorst (Duitsland)

De naamgenootschap met het bij het Duitse Tönisvorst horende deelgemeente Vorst was destijds de oorzaak van het stedenband tussen de gemeenten Laakdal en Tönisvorst.

Bronnen, noten en/of referenties

Zie de categorie Vorst (Laakdal) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[TK100B106-1] Topografische kaart van België 1:100 000, blad 106 (Dendermonde - Herentals), 1e uitgave 1988, Nationaal geografisch instituut, Brussel, België

[TK100B107-2] Topografische kaart van België 1:100 000, blad 107 (Diest - Maaseik), 1e uitgave 1987, Nationaal geografisch instituut, Brussel, België

[1]

[2]