Naar inhoud springen

Lipbloemenfamilie

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
(Doorverwezen vanaf Lamiaceae)
Lipbloemenfamilie
Witte dovenetel
Taxonomische indeling
Rijk:Plantae (Planten)
Stam:Embryophyta (Landplanten)
Klasse:Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade:Bedektzadigen
Clade:'nieuwe' Tweezaadlobbigen
Clade:Lamiiden
Orde:Lamiales
Familie
Lamiaceae
Martinov (1820)
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Lipbloemenfamilie op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie

De lipbloemenfamilie (Labiatae of Lamiaceae; beide namen zijn toegestaan) is een soortenrijke plantenfamilie. De familie dankt haar naam aan de typische vorm van de kroonbladeren, die samengegroeid zijn tot een boven- en onderlip.

Sommige soorten zijn struiken; bomen en klimplanten zijn zeldzaam in deze familie. Veel soorten hebben vierkantige, holle stengels. De bladeren staan kruisgewijs tegenover elkaar (ieder paar een kwart slag gedraaid ten opzichte van het vorige paar). De bloemen zijn zygomorf (tweezijdig symmetrisch) met vijf samengegroeide kelkbladen en vijf vergroeide kroonbladen. De bloemen staan in schijnkransen.

Van een aantal soorten in deze familie bevatten de bladeren aromatische oliën. De familie omvat veelgebruikte keukenkruiden als tijm, munt, basilicum, echte marjolein, wilde marjolein, echte salie en rozemarijn.

Er is (nog) geen overeenstemming over de omgrenzing van de familie; er is een tendens om meer geslachten dan voorheen in deze familie onder te brengen.

De volgende soorten worden hier beschreven:

Nederlandse naam Botanische naam
Aarmunt Mentha spicata
groene munt
Akkerandoorn Stachys arvensis
Akkermunt Mentha arvensis
Akkerzenegroen Ajuga chamaepitys
Bergandoorn Stachys recta
Bergbonenkruid Satureja montana
Berggamander Teucrium montanum
Betonie Stachys officinalis
Blauw glidkruid Scutellaria galericulata
Blauw kattenkruid Nepeta racemosa
Bleekgele hennepnetel Galeopsis segetum
Borstelkrans Clinopodium vulgare
Satureja vulgare (synoniem)
Bosandoorn Stachys sylvatica
Citroenmelisse Melissa officinalis
Dauwnetel Galeopsis speciosa
Echte gamander Teucrium chamaedrys subsp. germanicum
Echte lavendel Lavandula angustifolia
Echte marjolein Origanum majorana
Echte salie Salvia officinalis
Echte tijm Thymus vulgaris
Eenjarig bonenkruid Satureja hortensis
Franse lavendel Lavandula stoechas
kuiflavendel
vlinderlavendel
Gele dovenetel Lamiastrum galeobdolon
Bonte gele dovenetel, cultivar van gele dovenetel Lamiastrum galeobdolon 'Florentinum'
Gespleten hennepnetel Galeopsis bifida
Gevlekte dovenetel Lamium maculatum
Gestreepte dovenetel cultivar van gevlekte dovenetel Lamium maculatum 'Variegatum'
Gewone brunel Prunella vulgaris
Gewone hennepnetel Galeopsis tetrahit
Grijs kattenkruid Nepeta ×faassenii
Groene lavendel Lavandula viridis
citroenlavendel
Grote tijm Thymus pulegioides
Haplostachys bryanii
Hartgespan Leonurus cardiaca
Heidezenegroen Ajuga genevensis
Hemiandra rutilans
Hoenderbeet Lamium amplexicaule
Hondsdraf Glechoma hederacea
Ingesneden dovenetel Lamium hybridum
Klein glidkruid Scutellaria minor
Kleinbloemige salie Salvia verbenaca
Kleine steentijm Clinopodium acinos
Satureja acinos (synoniem)
Kleine tijm Thymus serpyllum
Kranssalie Salvia verticillata
Kruipend zenegroen Ajuga reptans
Kruiptijm Thymus praecox
Malrove Marrubium vulgare
Moerasandoorn Stachys palustris
Moerasgamander Teucrium scordium
Paarse dovenetel Lamium purpureum
Pepermunt Mentha × piperita
Polei Mentha pulegium
Rozemarijn Salvia rosmarinus
Smalle raai Galeopsis angustifolia
Spijklavendel Lavandula latifolia
Trosgamander Teucrium botrys
Veldsalie Salvia pratensis
Watermunt Mentha aquatica
Wild kattenkruid Nepeta cataria
Wilde marjolein Origanum vulgare
Witte dovenetel Lamium album
Witte munt Mentha suaveolens
Wolfspoot Lycopus europaeus
Wollige munt Mentha ×rotundifolia
Zachte hennepnetel Galeopsis pubescens
Zomerandoorn Stachys annua
Valse salie Teucrium scorodonia

In Nederland komen de volgende geslachten voor:

Zie ook:

Enkele andere geslachten

[bewerken | brontekst bewerken]

Acanthomintha, Achyrospermum, Acinos, Acrocephalus, Acrotome, Acrymia, Aeollanthus, Agastache, Ajugoides, Alajja, Alvesia, Amethystea, Anisochilus, Anisomeles, Antonina, Asterohyptis, Becium, Benguellia, Blephilia, Bostrychanthera, Bovonia, Brazoria, Bystropogon, Calamintha , Capitanopsis, Capitanya, Catoferia, Cedronella, Ceratanthus, Chamaesphacos, Chaunostoma, Chelonopsis, Cleonia, Colebrookia, Collinsonia, Colquhounia, Comanthosphace, Conradina, Craniotome, Cuminia, Cunila, Cyclotrichium, Cymaria, Dauphinea, Dicerandra, Dracocephalum, Drepanocaryum, Eichlerago, Elsholtzia, Endostemon, Englerastrum, Eremostachys, Eriope, Eriiophyton, Eriopidion, Eriothymus, Erythrochlamys, Eurysolen, Fuerstia, Geniosporum, Glechon, Gomphostemma, Gontscharovia, Hanceola, Haplostachys, Haumaniastrum, Hedeoma, Hemiandra, Hemigenia, Hemizygia, Hesperozygis, Heterolamium, Hoehnea, Holocheila, Holmskioldia, Holostylon, Horminium, Hoslundia, Hymenocrater, Hypenia, Hypogomphia, Hyptidendron, Hyptis, Isodictyophorus , Isodon, Isoleucas, Keiskea, Kinostemon, Kudrjaschevia, Kurzamra, Lagochilus, Lagopsis, Lallemantia, Lamiophlomis, Leocus, Leonotis, Lepechinia, Leucas, Leucosceptrum, Limniboza, Lophanthus, Loxocalyx, Macbridea, Marmoritis, Marsypianthes, Meehania, Melittis, Mesona, Metastachydium, Microcorys, Micromeria, Microtoena, Minthostachys, Moluccella, Monarda, Monardella, Mosla, Neoeplingia, Neohyptis, Neustruevia, Nosema, Notochaete, Octomeron, Ombrocharis, Orthosiphon, Otostegia, Panzerina, Paraeremostachys, Paralamium, Paraphlomis, Peltodon, Pentapleura, Perilla, Perrierastrum, Phlomis, Phlomoides, Phyllostegia, Physostegia, Piloblephis, Pitardia, Platostoma, Plectranthus, Pogogyne, Pogostemon, Poliomintha, Prasium, Prostanthera, Pseuderemostachys, Puntia, Pycnanthemum, Pycnostachys, Renschia, Rhabdocaulon, Raphidion, Rhododon, Rostrinucula, Roylea, Rubiteucris, Sabaudia, Saccocalyx, Schizonepeta, Sideritis, Siphocranion, Skapanthus, Solenostemon, Stachyopsis, Stenogyne, Sulaimania, Suzukia, Symphostemon, Synandra, Syncolostemon, Tetradenia, Thorncroftia, Thuspeinanta, Thymbra, Thymus (genus), Tinnea, Trichostema, Wenchengia, Westringia, Wiedemannia, Wrixonia, Zataria, Ziziphora

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie de categorie Lamiaceae van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.