Metro van San Sebastian

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Metro van San Sebastian
Metro van San Sebastian
Aanduiding metro bij metrostation Lugaritz
Basisgegevens
Locatie San Sebastian, Gipuzkoa, Spanje
Vervoerssysteem Metro
Startdatum 1912, 2012[noot 1]
Lengte trajecten 29,8
Aantal lijnen 2
Lijn(en) Euskotren Trena E2 E5
Aantal stations 21
Aantal voertuigen 30
Aantal passagiers 11.500.000 per jaar (2017)
Spoorwijdte 1000 mm
Eigenaar ETS-RFV
Uitvoerder(s) Euskotren
Operationele gegevens
Maximumsnelheid 90 km/h
Lijnenschema
Lijnenschema
Portaal  Portaalicoon   Openbaar vervoer
Spanje
Traject
dKBHFad E2 Hendaye
SNCF Renfe
dSTR+GRZqd Vlag van Frankrijk Frankrijk
Vlag van Spanje Spanje
dHSTd Irun Ficoba
dBHFd Colón
SNCF Renfe Cercanías
dHSTd Belaskoenea
dHSTd Bentak
Cercanías
dHSTd Gaintxurizketa
dBHFd Oiartzun
dHSTd Fanderia
dHSTd Errenteria
dHSTd Galtzaraborda
dHSTd Pasaia
Cercanías
vSTR-KBHFa E5 Altza
vBHF Herrera
Cercanías
vHST Intxaurrondo
vHST Loiola
evHST Loiola Erriberak (Gepland)
Renfe Cercanías
vHST Anoeta
vINT-KINTe E5 Amara
Euskotren Trena E1 1K
edHSTd Centro-La Concha (2022)
edHSTd Benta-Berri (2022)
dHSTd Lugaritz
dHSTd Añorga
dINTd Errekalde
Euskotren Trena E1 1K
dKBHFed E2 Lasarte-Oria

De Metro van San Sebastian (Baskisch: metro Donostialdea, ook wel Topo, "mol" genoemd) is een metrosysteem in de Spaanse stad San Sebastian en diens agglomeratie, in de autonome gemeenschap Baskenland en het Franse departement Pyrénées-Atlantiques. Het metrosysteem wordt uitgebaat door EuskoTren, het openbaar vervoersbedrijf van de Baskische regioregering. Het netwerk bestaat uit twee lijnen, E2 en E5, maar in de toekomst is het de bedoeling hier een enkele lijn van te maken.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

De oorspronkelijke verbinding waar de metro over rijdt, is als meterspoor aangelegd in 1912 als verbinding tussen de San Sebastian en Irun, met in 1913 een verlenging tot Hendaye in Frankrijk, waar overgestapt kan worden op het Franse spoorwegnet. De lijn is sinds de opening geëlektrificeerd met 600 V gelijkstroom. De lijn staat al sinds de opening in de volksmond bekend als topo, wat "mol" betekent, omdat het traject door het bergachtige landschap door vele tunnels gaat, ondanks het feit dat de lijn in eerste instantie aangelegd is als bovengrondse spoorlijn.

In 1982 komt de lijn in handen van Euskotren, de vervoersmaatschappij van de Baskische regionale regering, die er in korte tijd een voorstadspoorweg van maakte. Ondanks de afwezigheid van overeenstemming en het ontbreken van sociaal draagvlak is in 2012 de lijn vervolgens omgezet in een metrolijn, met de opening van twee nieuwe stations. Bij deze opening is een ambitieus plan gepresenteerd om de lijn daadwerkelijk de functie van metro te laten vervullen in de agglomeratie San Sebastian. Ook is bij die gelegenheid de huisstijl volledig vernieuwd.

In 2016 wordt het metrostation Altza geopend, voorlopig het eindstation van een zijlijn, maar in de verre toekomst een tussenstation als de tunnel doorgetrokken is tot station Galtzaraborda en zich daar weer bij de oorspronkelijke lijn voegt, zodat de bovengrondse lijn door de plaats Pasaia gesloten kan worden en er op de plaats van het bovengrondse station Pasaia een ondergronds station kan worden geopend. Die bovengrondse lijn splits op dit moment het stadje in twee delen, die nauwelijks met elkaar verbonden zijn.

In het kader van hetzelfde project om van de lijn een echte metro te maken, is in 2017 begonnen met het aanleggen van een tunnel onder het centrum tussen de stations Amara en Lugaritz, met de aanleg van twee extra stations. Op die manier bedient de metro ook daadwerkelijk het centrum van San Sebastian. Bovendien is Amara voor die verbouwing nog een kopstation, waar de metrostellen moeten keren, wat de mogelijke frequentie van voertuigen vertraagt, en volgens de ontwikkelaars ook niet overeenkomt met het metroprincipe. De aanleg van deze tunnel onder het centrum is niet onomstreden, er wordt veelvuldig tegen geprotesteerd.

Tracé[bewerken | brontekst bewerken]

Het tracé van de metrolijn volgt in grote lijnen dat van de meterspoorbaan die in 1912 aangelegd is tussen San Sebastian en de Franse grens, met hier en daar een aantal vernieuwing, voornamelijk ondertunneling. Dit betekent dat de lijn grotendeels het oosten van de agglomeratie San Sebastian bedient. Aan de zuidkant rijdt de metro tot aan station Errekalde over de spoorlijn tussen San Sebastian en Bilbao, waardoor ook het zuidoosten van de agglomeratie aangesloten is op het netwerk. Om deze beide delen goed aan te sluiten op het centrum, wordt er gebouwd aan een ondertunnelde omleiding onder het centrum door, met de nieuwe stations Centro-La Concha en Benta-Berri.

Materieel[bewerken | brontekst bewerken]

Tussen 2011 en 2014 heeft Euskotren het oude materieel op de lijn, de 200-serie, vervangen door de 900-serie, geproduceerd door CAF. De treinstellen zijn ook geproduceerd in de provincie. In tegenstelling tot het oude materieel, hebben de nieuwe treinstellen informatieschermen en zijn van binnen opengewerkt, zodat de reizigers zich tussen de verschillende rijtuigen kunnen verplaatsen.

Toekomst[bewerken | brontekst bewerken]

In aanbouw[bewerken | brontekst bewerken]

Onder het centrum van San Sebastian ontstaat een tunnel, die dat deel aan zal sluiten op het metronetwerk. De tunnel maakt een einde aan het keren van de treinen in station Amara-Donostia, dat nog een kopstation is. De opening van de stations Centro-La Concha en Benta-Berri is vertraagd en is voorzien voor 2024[1]. De aanleg van deze variant is niet breed gedragen onder de bevolking van de stad en heeft tot protesten geleid[2][3].

Gepland[bewerken | brontekst bewerken]

Er staan een drietal ingrepen gepland:

Aanleg Station Loiola Erriberak
Tussen de stations Anoeta en Loiola zal er het station Loiola Erriberak worden gebouwd, om een overstap op de voorstadstreinen van de Cercanías mogelijk te maken. Voor de bouw van dat station is die overstap alleen mogelijk in het oosten van de agglomeratie, en dit station moet het reizen tussen het westen en het zuiden vergemakkelijken.
Afsplitsing Irun-Hondarribia
Een afsplitsing in Irun naar Hondarribia zal niet alleen die laatste plaats op het netwerk aansluiten, maar ook een verbinding leggen met het vliegveld van San Sebastian. Deze afsplitsing zal grotendeels ondergronds zijn, maar bij het vliegveld over een viaduct gaan. Bij deze werkzaamheden zal ook het spoor in Irún verlegd worden, zodat dat niet langer die plaats in tweeën deelt.
Traject Altza-Passaia-Galtzaraborda
Een verlenging van de aftakking tussen metrostation Herrera en Altza, met een nieuw ondergronds station in Pasaia, zal zich bij station Galzaraborda weer bij de oude lijn voegen, en zo de bovengrondse lijn die het dorp Pasaia in twee delen splitst overbodig maken.