Sabineen

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Sabineen
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van (+)-sabineen (links) en (–)-sabineen (rechts)
Algemeen
Molecuulformule C10H16
IUPAC-naam 4-methyleen-1-(1-methylethyl)-bicyclo[3.1.0]hexaan
Andere namen thuj-4(10)-een, β-thujeen
Molmassa 136,23 g/mol
SMILES
CC(C)C12CCC(=C)C1C2
InChI
1S/C10H16/c1-7(2)10-5-4-8(3)9(10)6-10/h7,9H,3-6H2,1-2H3
CAS-nummer 3387-41-5
EG-nummer 222-212-4
PubChem 18818
Wikidata Q421278
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
Ontvlambaar
Gevaar
H-zinnen H226
EUH-zinnen geen
P-zinnen P210-P280 - P303+P361+P353
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand vloeibaar
Kleur kleurloos-lichtgeel
Dichtheid (bij 20°C) 0,844 g/cm³
Kookpunt 163-164 °C
Goed oplosbaar in alcohol
Onoplosbaar in water
Brekingsindex 1,483
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

Sabineen of β-thujeen is een monoterpeen, dat voorkomt in de etherische olie van vele planten, onder meer van de laurier (Laurus nobilis),[1] echte marjolein (Origanum majorana), wilde marjolein (Origanum vulgare),[2] echte kamille (Matricaria chamomilla),[2] echte tijm (Thymus vulgaris),[2] pepermunt (Mentha piperita),[2] aarmunt (Mentha spicata)[2] en van Juniperus sabina waarnaar het is genoemd. Het is ook een voornaam bestanddeel van de olie van pepers, waaronder cubeb (Piper cubeba) en zwarte peper (Piper nigrum), en van wortelzaadolie (Daucus carota).[3] Het is ook een van de terpenen die geëmitteerd worden door bloeiende koolzaadplanten (Brassica napus).[4]

Sabineen is een bicyclische verbinding met een cyclopentaanring verbonden aan een cyclopropaanring. Het is een kleurloze tot lichtgele vloeistof, met een kenmerkende dennen- of citrusgeur.