Naar inhoud springen

Soldaat van Oranje (film): verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 17: Regel 17:
| vervolg =
| vervolg =
| imdb = 0076734
| imdb = 0076734
| moviemeter = 984
}}
}}
'''Soldaat van Oranje''' is een [[Nederland]]se [[speelfilm]] uit [[Film in 1977|1977]], met als Engelse titel ''Soldier of Orange''. Op 30 oktober 2010 ging [[Soldaat van Oranje (musical)|de musical Soldaat van Oranje]] in première. Deze titel is genoemd naar de bijnaam in het verzet, tijdens de Tweede Wereldoorlog, van [[Erik Hazelhoff Roelfzema]], wiens belevenissen in de film uitgebeeld worden.
'''Soldaat van Oranje''' is een [[Nederland]]se [[speelfilm]] uit [[Film in 1977|1977]], met als Engelse titel ''Soldier of Orange''. Op 30 oktober 2010 ging [[Soldaat van Oranje (musical)|de musical Soldaat van Oranje]] in première. Deze titel is genoemd naar de bijnaam in het verzet, tijdens de Tweede Wereldoorlog, van [[Erik Hazelhoff Roelfzema]], wiens belevenissen in de film uitgebeeld worden.

Versie van 26 jan 2012 11:48

Soldaat van Oranje
Regie Paul Verhoeven
Producent Rob Houwer
Scenario Erik Hazelhoff Roelfzema (boek)
Gerard Soeteman (script)
Kees Holierhoek
Paul Verhoeven
Hoofdrollen Rutger Hauer
Jeroen Krabbé
Muziek Rogier van Otterloo
Cinematografie Jost Vacano
Première 22 september 1977
Genre Oorlog
Speelduur 152 minuten (film)
215 minuten (miniserie)
Taal Nederlands
Engels
Duits
Land Vlag van Nederland Nederland
Vlag van België België
Budget ƒ 5.000.000
(en) IMDb-profiel
MovieMeter-profiel
(mul) TMDb-profiel
(en) AllMovie-profiel
Portaal  Portaalicoon   Film

Soldaat van Oranje is een Nederlandse speelfilm uit 1977, met als Engelse titel Soldier of Orange. Op 30 oktober 2010 ging de musical Soldaat van Oranje in première. Deze titel is genoemd naar de bijnaam in het verzet, tijdens de Tweede Wereldoorlog, van Erik Hazelhoff Roelfzema, wiens belevenissen in de film uitgebeeld worden.

De film betekende de internationale doorbraak voor filmregisseur Paul Verhoeven, scenarioschrijver Gerard Soeteman, en de acteurs Rutger Hauer en Jeroen Krabbé.

De film is gebaseerd op het autobiografische boek Het hol van de ratelslang van Erik Hazelhoff Roelfzema, dat in 1970 verscheen, maar opnieuw uitgebracht in 1971 onder de titel Soldaat van Oranje 1940-1945.

Het script is van Gerard Soeteman, met wie Verhoeven in 1968 de televisieserie Floris had gemaakt, en Kees Holierhoek. Het camerawerk is van Jost Vacano, en de muziek is van Rogier van Otterloo. De première vond plaats op 22 september 1977 in het Tuschinski Theater te Amsterdam.

Het verhaal is inmiddels ook bewerkt tot een musical. De musical wordt opgevoerd op de vroegere vliegbasis van Valkenburg (ZH), vlakbij Leiden.

Het verhaal

Leeswaarschuwing: Onderstaande tekst bevat details over de inhoud of de afloop van het verhaal.

Een groepje studenten leidt een onbezorgd leventje in Leiden, als de Tweede Wereldoorlog uitbreekt. Allemaal doen ze hun best zich aan de nieuwe omstandigheden aan te passen. De meesten gaan in het studentenverzet, met wisselend succes; Alex meldt zich voor de strijd aan het oostfront; Jacques vindt al dat verzet flauwekul en blijft onverstoorbaar doorstuderen. De hoofdpersoon ontsnapt met Guus, de praeses van zijn studentenvereniging, naar het Verenigd Koninkrijk; voert samen met Guus spionageacties in Nederland uit - een onderdeel van het Englandspiel - die voornamelijk een Britse afleidingsmanoeuvre blijken te zijn; en brengt het tot adjudant van koningin Wilhelmina. Als hij in Leiden terugkeert, is van de oude vriendenclub nog alleen de passieve Jacques over. Waarna de vraag rest of dit het allemaal waard is geweest.

Verschillen met de historische werkelijkheid

Afwijkende namen

"Aan G.H. Brenninkmeijer - ter herinnering aan de gastvrijheid en ontspanning genoten in "Beaulieu", tijdens het schrijven van dit boek in Doorwerth, 1969-1970. Met vriendelijke groeten: Erik Hazelhoff Roelfzema. mei 1971."

Twee personen hebben een naam die afwijkt van de naam van de werkelijke persoon. De hoofdpersoon heet in de film Erik Lanshof, niet Hazelhoff Roelfzema. En de particulier secretaris van de koningin heette in werkelijkheid Van 't Sant en in de film Van der Zanden.

Andere verschillen

Niet alleen de naam van de hoofdpersoon is anders, ook het verhaal wijkt op enkele momenten af van het boek.

  • In de film merkt een officier op dat het niet erg is als de Duitsers Erik gevangennemen. Dit is een verwijzing naar het Englandspiel. De echte Erik (Hazelhoff Roelfzema) wilde agenten afzetten (en ophalen!) per boot op het strand van Scheveningen, hij werd gesteund door een andere Britse geheime dienst. (Het doel was niet het offeren van de agenten; de operaties werden gestaakt toen duidelijk werd dat de risico's te groot werden.)
  • Aan het einde van de film heft Erik het glas met "Jacques". De echte Erik laat in zijn boek zijn afkeuring blijken over zijn passieve gedrag.
  • Tijdens zijn gevangenschap schrijft Erik een verzoek tot gratie. Omdat hij geen pen heeft, schrijft hij met poep op wc-papier.
  • In werkelijkheid bleef Hazelhoff Roelfzema aan boord van de torpedoboot en ging Peter Tazelaar aan land in Scheveningen. Tazelaar komt in de film echter niet voor. Omdat het beter is voor de film bestaat het personage Guus in werkelijkheid uit meerdere personen. Een daarvan is Tazelaar.

Aanpassing van de locaties

  • De eerste scènes over de ontgroening spelen zich af in de sociëteit van de Leidse Studenten Vereniging Minerva. In werkelijkheid zijn deze scènes gefilmd in de Delftsche Studenten Sociëteit "Phoenix" van het Delftsch Studenten Corps. Hiervoor is gekozen omdat op 2 december 1959 de sociëteit van Minerva is afgebrand, hierna is een modernere sociëteit gebouwd die niet meer in het beeld van de film paste.
  • Het Duitse bombardement op een Nederlandse kazerne in het begin van de film moet een aanval op de Alexanderkazerne in Den Haag voorstellen. In werkelijkheid werd er gefilmd in de Prins Willem III-kazerne in het centrum van Amersfoort, die op de nominatie stond om gesloopt te worden, zodat er gelegenheid was allerlei echte schade aan de gebouwen toe te brengen. De ondervragingsscènes in Engeland met kolonel Rafelli en zijn secretaresse Susan zijn in hetzelfde kazernecomplex gefilmd (binnenzijde van het hoofdgebouw), evenals de onthoofding van Guus (achterzijde van het hoofdgebouw) en de schietoefening met Hitlerpoppen (voormalige tankwerkplaats). Het kazernecomplex is in 1980 gesloopt en is tegenwoordig een woonwijk.

"Sterke verhalen" die overeen komen met het boek

  • Erik wil piloot worden en sjoemelt met de ogentest.
  • De bemanning van het Zwitserse schip gedraagt zich als een stel dronkaards als Duitsers het schip inspecteren.
  • Erik verlaat een feestje op oudejaarsavond om steden te bombarderen, als hij terugkeert gaat hij weer verder feesten.

Ontvangst

De Nederlandse filmcritici waren niet onverdeeld enthousiast over de film: NRC, Parool en Trouw vonden het een onbelangrijke film, AD, Telegraaf en Volkskrant waren positiever. In de Verenigde Staten werd de film goed ontvangen. In Nederland trok de film 1,5 miljoen bezoekers.[1]

In 2006 riep filmwereld.net Soldaat van Oranje uit tot beste Nederlandse film aller tijden op basis van een enquête onder 9000 bezoekers van de site.[2] De film werd echter niet opgenomen in de Canon van de Nederlandse film.

Trivia

  • Het boek Soldaat van Oranje 1940-1945 is grotendeels geschreven in restaurant Beaulieu op Kasteel Doorwerth, te Doorwerth.
  • De locatie voor het Londense onderkomen van Wilhelmina is gefilmd in de tuin van het Cultureel Maçonniek Centrum 'Prins Frederik'.
  • Bepaalde scènes uit de film werden verwerkt in de videoclip van het nummer "Ondergronds Verzet" (1999) door Def P., Sores en Seda.
  • Van de film is ook een vierdelige miniserie gemaakt in 1979 met extra scenes. De serie draagt de naam Voor Koningin en vaderland en is net als de film op dvd verkrijgbaar.

Rolverdeling

Acteur Personage
Hoofdrollen
Rutger Hauer Erik Lanshof (Erik Hazelhoff Roelfzema)
Jeroen Krabbé Guus LeJeune (Ernst de Jonge) (Peter Tazelaar)
Bijrollen
Huib Rooymans Jan Weinberg (Jean Mesritz)
Lex van Delden Nico
Derek de Lint Lex (Alex Rowerth)
Dolf de Vries Jacques ten Brink
Belinda Meuldijk Esther (Jodin) Heeft in het echt niet bestaan en komt ook in het boek niet voor.
Eddy Habbema Robbie Veenman marconist, wordt na arrestatie de verrader
Peter Faber Willem Oostgaarde
Rijk de Gooyer SD-agent Breitner
Paul Brandenburg ontgroener
Andrea Domburg Koningin Wilhelmina
Guus Hermus Van der Zanden (François van 't Sant)
Edward Fox Britse kolonel Rafelli (kolonel Euan Rabagliatti)
Brûni Heinke SD-medewerkster
Susan Penhaligon Susan, Brits secretaresse
John Leddy Drill instructor
Ward de Ravet kapitein van de St. Cergue
Bert Struys verzetsleider
Jacques Commandeur rekruteringsofficier
Wim Kouwenhoven verrader van Guus
Johan Schmitz Nederlands generaal
Reinhard Kolldehoff Geisman hoofd SD in Den Haag (Giskes)
Henny Alma Alex' moeder
Bert André Gekke Dirk
Cas Baas Nederlands generaal
Tom van Beek officier Kriegsmarine
Han Blaauw Dirk
Arthur Boni Otto
Huib Broos matroos St. Cergue
Bob Löwenstein gevangeniscommandant
Truus Dekker secretarese van de Koningin
Jan Anne Drenth telegrafist
Bert Dijkstra meneer Lanshof
Willy Van Heesvelde Alex' vader
Del Henney sergeant
Hannah de Leeuwe feestgangster
Kitty Janssen mevrouw Lanshof
Hugo Koolschijn Duits marine officier
Wim v.d.Donk Nederlandse pelotonscommandant bij boerderij
Mary Michon hospita van Erik en Guus
Con Meyer soldaat
Hero Muller verzetsman bij Tjeukemeer
Karel Sebeste soldaat
Serge-Henri Valcke soldaat
Henk Votel matroos St.Cergue

Externe link

Referenties

  1. Aart van Grootheest (2007). "Soldaat van Oranje: The making of". nederlandsfilmdoek.nl (gearchiveerd op archive.org)
  2. "Uitkomst Nationale Film Enquête: Films kijken populairder dan ooit". filmwereld.net.

Sjabloon:Quote