Hooverdam: verschil tussen versies
llouku Label: Misbruikfilter: Leeghalen |
k Wijzigingen door 81.83.0.93 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door VanBuren |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Infobox dam |
|||
halllo |
|||
| naam = Hoover Dam |
|||
| afbeelding = Hoover dam from air.jpg |
|||
| onderschrift = Hoover Dam vanuit de lucht bekeken. |
|||
| plaats = [[Colorado (rivier)|Colorado River]] ter hoogte van de [[Black Canyon]] |
|||
| bouwjaar = [[1930]] - [[1936]] |
|||
| soort = |
|||
| type = |
|||
| hoogte = |
|||
| lengte = |
|||
| vermogen = |
|||
| beheerder = |
|||
| bouwstartjaar = |
|||
| afgewerkt op = |
|||
| opening = |
|||
| ingebruikname = |
|||
| kosten = $49 miljoen |
|||
| afbraakreden = |
|||
| afbraakjaar = |
|||
| materiaal = |
|||
| bijzonderheden = |
|||
| instroom = |
|||
| uitstroom = |
|||
| maxlengte = |
|||
| maxbreedte = |
|||
| gemdiepte = |
|||
| maxdiepte = |
|||
| oppervlakte = |
|||
| volume = |
|||
| afbeelding2 = |
|||
| onderschrift2 = |
|||
| afbeelding3 = |
|||
| onderschrift3 = |
|||
| afbeelding4 = |
|||
| onderschrift4 = |
|||
| portaal = |
|||
| mapname = Nevada |
|||
| lat_deg = 36 |
|||
| lat_min = 0 |
|||
| lat_sec = 56 |
|||
| lat_dir = N |
|||
| lon_deg = 114 |
|||
| lon_min = 44 |
|||
| lon_sec = 16 |
|||
| lon_dir = W |
|||
}} |
|||
36|0|56|N|114|44|16|W |
|||
De '''Hoover Dam''', ook wel bekend als de '''Boulder Dam''' naar de op 12 km afstand gelegen plaats [[Boulder City (Nevada)|Boulder]] (Boulder City), is een [[beton]]nen [[Dam (waterkering)|boogdam]] in de [[Colorado (rivier)|Colorado River]] ter hoogte van de [[Black Canyon]] (op de grens tussen de [[Verenigde Staten|Amerikaanse]] staten [[Arizona (staat)|Arizona]] en [[Nevada (staat)|Nevada]]). De dam – die 48 kilometer ten zuidoosten van [[Las Vegas (Nevada)|Las Vegas]] ligt – is vernoemd naar [[Herbert Hoover]] die een sleutelrol speelde bij de bouw van de dam, eerst als Secretary of Commerce (Minister van Handel) en later als [[president van de Verenigde Staten]]. Hoover Dam werd gebouwd door [[Six Companies|Six Companies Incorporated]], onder leiding van [[Frank Crowe]]. De bouw begon in [[1930]] en werd in [[1936]] afgerond, ruim twee jaar voor de geplande datum. De dam wordt uitgebaat door de Bureau of Reclamation van het U.S. Department of the Interior (het Ministerie van Binnenlandse Zaken). |
|||
Het reservoir dat achter de dam ontstaan is, heet [[Lake Mead]] en is vernoemd naar [[Elwood Mead]] die het toezicht had bij de aanleg van de dam. |
|||
== Geschiedenis == |
|||
Voor de dam werd aangelegd had het Colorado River-bassin regelmatig te kampen met overstromingen ten gevolge van instroom in de Colorado van smeltende sneeuw uit de [[Rocky Mountains]]. Deze overstromingen bedreigden de boerderijen die stroomafwaarts gelegen waren van het bassin. |
|||
In [[1921]] stelde [[Herbert Hoover]], toenmalig minister van handel in de regering-[[Calvin Coolidge|Coolidge]], de bouw voor van een hoge dam in de [[Boulder Canyon]] om de periodieke overstromingen onder bedwang te krijgen en het water op te slaan ten behoeve van [[irrigatie]] en gebruik door [[gemeente (bestuur)|gemeenten]] en [[industrie]]. Hij voorzag een dam die zelfvoorzienend zou zijn, met een eigen inkomen uit de verkoop van [[elektriciteit]] die uit het water opgewekt zou worden. |
|||
In [[januari]] [[1922]] had Hoover een ontmoeting met de [[gouverneur]]s van [[Arizona (staat)|Arizona]], [[Californië]], [[Colorado (staat)|Colorado]], [[Nevada (staat)|Nevada]], [[New Mexico]], [[Utah]] en [[Wyoming]] om tot overeenstemming te komen over de verdeling van de wateren van de Colorado over de staten voor eigen gebruik. Dit resulteerde in het Colorado River Compact, dat op [[24 november]] [[1922]] getekend werd, waarin het rivierbassin gesplitst werd in een hogergelegen deel en een lagergelegen deel en waarbij de staten in iedere regio onderling zouden uitmaken hoe het water verder verdeeld zou worden. Het akkoord maakte de weg vrij voor begin van het Boulder Dam Project, dat in [[1930]] van start ging. Tegen die tijd had Hoover Coolidge opgevolgd als [[president van de Verenigde Staten|president]]. |
|||
De dam werd aangelegd ten tijde van de [[Grote Depressie]], een tijd waarin constructietunnels niet geventileerd werden. Ten gevolge hiervan kwamen ruim 100 bouwvakkers om bij de aanleg van de omleidingtunnels en de dam zelf. Bij de bouw werden speciale "ijskistploegen" ("ice box men") ingezet die in geval van oververhitting de tunnels in renden om aangeslagen bouwvakkers in natte doeken en ijs te wikkelen om ze af te koelen, maar vaak was dit onvoldoende of gewoon te laat. Niet alleen werklieden, maar ook veel van hun vrouwen en kinderen kwamen om in de verzengende hitte, in combinatie met de slechte hygiënische omstandigheden waarmee ze te kampen hadden in de vieze tentenkampen zoals Ragtown, die al snel rond de dam ontstonden. Six Companies werd aangetrokken om voor de bouwvakkers een nieuw stadje te bouwen (Boulder City), maar Frank Crowe voelde er meer voor om zijn capaciteit voornamelijk te richten op de aanleg van de tunnels en de dam. Crowe was namelijk bang voor de stormvloeden tijdens de winter en de boetes die hij zou krijgen als hij achter raakte op het schema. De onvrede met Ragtown en de slechte werkomstandigheden leidden echter tot een [[staking]], die uitbrak op [[8 augustus]] [[1931]]. Six Companies reageerde met stakingsbrekers met pistolen en knuppels en de staking werd spoedig gebroken. Maar de onvrede was toch aanleiding voor de autoriteiten om de aanleg van [[Boulder City]] te versnellen en tegen de lente van [[1932]] was Ragtown verlaten. |
|||
De [[Dynamo|generator]]en van de ''Hoover Krachtcentrale'' begonnen op [[6 oktober]] [[1936]] stroom te leveren van de Colorado River aan het 364 kilometer verderop gelegen [[Los Angeles]]. Tot en met [[1961]] werden er gaandeweg meer opwekkingseenheden geplaatst. De 17 hoofdturbines van deze centrale wekken 2074 [[Watt (eenheid)|megawatt]] aan hydro-elektriciteit op. De dam en centrale vallen onder het Bureau of Reclamation van het Amerikaanse Ministerie van Binnenlandse Zaken. |
|||
Naast economische bekendheid en bekendheid als staaltje van [[bouwkunde]], staat de dam bekend als pronkstuk van [[Art deco|Art Deco]]. |
|||
Teneinde een eind te maken aan de voortdurende verkeersopstoppingen op en rond de dam, alsmede ingegeven door toenemende zorgen rondom de beveiliging van de dam naar aanleiding van de ontwikkelingen vanaf 11 september 2001, is besloten tot de aanleg van een brug parallel aan de dam. Deze brug, officieel de Mike O'Callaghan-Pat Tillman Memorial Bridge, werd geopend op 19 oktober 2010, waarmee de voortdurende opstoppingen tussen Arizona en Nevada ter hoogte van de dam definitief tot het einde behoren. |
|||
== Kenmerken == |
|||
[[Bestand:U.S. Highway 93 on Hoover Dam.jpeg|thumb|300px|right|De Amerikaanse snelweg 93 over de Hoover dam]] |
|||
* Bouwperiode: [[20 april]] [[1931]] - [[1 maart]] [[1936]] |
|||
* Bouwkosten: $49 miljoen (tegenwoordige bouwkosten $676 miljoen) |
|||
* Hoogte dam: 221,40 meter (op één na hoogste dam in de [[Verenigde Staten|VS]]) |
|||
* Dikte damwand: 15 meter aan de top, uitlopend tot 200 meter aan de voet |
|||
* Volume beton: 3,33 miljoen m³ |
|||
* Verkeersdruk op de dam: per dag tussen de 13.000 en 16.000 mensen, volgens het Amerikaanse Ministerie van Verkeer |
|||
* Grootte Lake Mead: oppervlakte van 640 km², strekt zich 177 kilometer uit achter de dam; volume 35,2 km³ |
|||
* Op vier na drukst bezochte nationale park van de VS met 8 tot 10 miljoen bezoekers op jaarbasis (gewoon verkeer over de dam niet meegerekend) |
|||
{{Clearboth}} |
|||
== Getouwtrek rond de naam == |
|||
[[Bestand:Hoover dam.jpg|thumb|300px|right|De stroomafwaartse kant van de Dam]] |
|||
De dam zou eerst '''Boulder Dam''' heten (en het Boulder Dam Project), naar de voorziene ligging in Boulder Canyon. Toen de locatie verplaatst werd naar Black Canyon om het water beter te kunnen indammen, bleef de naam Boulder bestaan. Het projectwerk (maar niet de dambouw) begon op [[7 juli]] [[1930]]. Bij de officiële aanvang op [[17 september]] [[1930]] kondigde [[Ray L. Wilbur]] (Hoovers Minister van Binnenlandse Zaken) de naam '''Hoover Dam''' aan. Hoover was al aan zijn campagne begonnen voor een tweede ambtstermijn en in het licht van de Depressie wilde hij tastbaar bewijs dat hij nieuwe banen had geschapen. |
|||
Maar Hoover verloor de nieuwe presidentsverkiezingen en op [[8 mei]] [[1933]] werd de dam door [[Harold L. Ickes]] (Minister van Binnenlandse Zaken onder [[Franklin Delano Roosevelt]]) weer omgedoopt tot Boulder Dam. Dit was een redelijk gemene stap die bedoeld was om ervoor te zorgen dat Hoover de eer voor de dam niet zou opstrijken, ondanks het feit dat zijn regering met het project begonnen was. Maar uiteindelijk tekende president [[Harry S. Truman]] op [[30 april]] [[1947]] een wet die de ''officiële'' benaming weer terugdraaide tot Hoover Dam. |
|||
== De scheve palen == |
|||
Het [[transformator]]station van de Hoover Dam is aangelegd in een vernauwing van de Colorado River vallei. Ten gevolge daarvan was het lastig om de stroomleidingen aan te leggen die de stroom uit het station weg zouden voeren. De oplossing werd gevonden in de karakteristieke, sterk gekromde hoogspanningstorens rond de vallei die soms bijzonder sterk overhellen ten opzichte van de verticaal. |
|||
[[Bestand:Hoover Dam 114.73786W 36.01577N.png|500px|center|thumb|Satellietfoto Hoover Dam]] |
|||
{{Commonscat|Hoover_Dam,_Colorado_River|Hoover Dam, Colorado River}} |
|||
{{Appendix|2= |
|||
* [http://www.usbr.gov/lc/hooverdam/ Hoover Dam website] |
|||
* [http://www.structurae.de/en/structures/data/s0000136/index.cfm Structure: Hoover Dam] |
|||
* [http://www.sunsetcities.com/hoover-dam.html Hoover Dam pagina] |
|||
* [http://www.1st100.com/part1/crowe.html Frank Crowe - Builder of Hoover Dam] |
|||
}} |
|||
{{Coor title dms|36|0|56|N|114|44|16|W|type:landmark_region:US-NV}} |
|||
[[Categorie:Stuwdam]] |
|||
[[Categorie:Bouwwerk in Arizona]] |
|||
[[Categorie:Bouwwerk in Nevada]] |
|||
[[Categorie:Waterkrachtcentrale in de Verenigde Staten]] |
|||
[[Categorie:Dam in de Verenigde Staten]] |
|||
Versie van 13 jun 2017 11:37
| Hoover Dam | ||
|---|---|---|
| ||
Hoover Dam vanuit de lucht bekeken.
| ||
| Algemene gegevens dam | ||
| Plaats | Colorado River ter hoogte van de Black Canyon | |
| Coördinaten | 36° 1′ NB, 114° 44′ WL | |
| Bouw | ||
| Bouwperiode | 1930 - 1936 | |
| Bouwkosten | $49 miljoen | |
| Kaart | ||
  | ||
36|0|56|N|114|44|16|W De Hoover Dam, ook wel bekend als de Boulder Dam naar de op 12 km afstand gelegen plaats Boulder (Boulder City), is een betonnen boogdam in de Colorado River ter hoogte van de Black Canyon (op de grens tussen de Amerikaanse staten Arizona en Nevada). De dam – die 48 kilometer ten zuidoosten van Las Vegas ligt – is vernoemd naar Herbert Hoover die een sleutelrol speelde bij de bouw van de dam, eerst als Secretary of Commerce (Minister van Handel) en later als president van de Verenigde Staten. Hoover Dam werd gebouwd door Six Companies Incorporated, onder leiding van Frank Crowe. De bouw begon in 1930 en werd in 1936 afgerond, ruim twee jaar voor de geplande datum. De dam wordt uitgebaat door de Bureau of Reclamation van het U.S. Department of the Interior (het Ministerie van Binnenlandse Zaken).
Het reservoir dat achter de dam ontstaan is, heet Lake Mead en is vernoemd naar Elwood Mead die het toezicht had bij de aanleg van de dam.
Geschiedenis
Voor de dam werd aangelegd had het Colorado River-bassin regelmatig te kampen met overstromingen ten gevolge van instroom in de Colorado van smeltende sneeuw uit de Rocky Mountains. Deze overstromingen bedreigden de boerderijen die stroomafwaarts gelegen waren van het bassin.
In 1921 stelde Herbert Hoover, toenmalig minister van handel in de regering-Coolidge, de bouw voor van een hoge dam in de Boulder Canyon om de periodieke overstromingen onder bedwang te krijgen en het water op te slaan ten behoeve van irrigatie en gebruik door gemeenten en industrie. Hij voorzag een dam die zelfvoorzienend zou zijn, met een eigen inkomen uit de verkoop van elektriciteit die uit het water opgewekt zou worden.
In januari 1922 had Hoover een ontmoeting met de gouverneurs van Arizona, Californië, Colorado, Nevada, New Mexico, Utah en Wyoming om tot overeenstemming te komen over de verdeling van de wateren van de Colorado over de staten voor eigen gebruik. Dit resulteerde in het Colorado River Compact, dat op 24 november 1922 getekend werd, waarin het rivierbassin gesplitst werd in een hogergelegen deel en een lagergelegen deel en waarbij de staten in iedere regio onderling zouden uitmaken hoe het water verder verdeeld zou worden. Het akkoord maakte de weg vrij voor begin van het Boulder Dam Project, dat in 1930 van start ging. Tegen die tijd had Hoover Coolidge opgevolgd als president.
De dam werd aangelegd ten tijde van de Grote Depressie, een tijd waarin constructietunnels niet geventileerd werden. Ten gevolge hiervan kwamen ruim 100 bouwvakkers om bij de aanleg van de omleidingtunnels en de dam zelf. Bij de bouw werden speciale "ijskistploegen" ("ice box men") ingezet die in geval van oververhitting de tunnels in renden om aangeslagen bouwvakkers in natte doeken en ijs te wikkelen om ze af te koelen, maar vaak was dit onvoldoende of gewoon te laat. Niet alleen werklieden, maar ook veel van hun vrouwen en kinderen kwamen om in de verzengende hitte, in combinatie met de slechte hygiënische omstandigheden waarmee ze te kampen hadden in de vieze tentenkampen zoals Ragtown, die al snel rond de dam ontstonden. Six Companies werd aangetrokken om voor de bouwvakkers een nieuw stadje te bouwen (Boulder City), maar Frank Crowe voelde er meer voor om zijn capaciteit voornamelijk te richten op de aanleg van de tunnels en de dam. Crowe was namelijk bang voor de stormvloeden tijdens de winter en de boetes die hij zou krijgen als hij achter raakte op het schema. De onvrede met Ragtown en de slechte werkomstandigheden leidden echter tot een staking, die uitbrak op 8 augustus 1931. Six Companies reageerde met stakingsbrekers met pistolen en knuppels en de staking werd spoedig gebroken. Maar de onvrede was toch aanleiding voor de autoriteiten om de aanleg van Boulder City te versnellen en tegen de lente van 1932 was Ragtown verlaten.
De generatoren van de Hoover Krachtcentrale begonnen op 6 oktober 1936 stroom te leveren van de Colorado River aan het 364 kilometer verderop gelegen Los Angeles. Tot en met 1961 werden er gaandeweg meer opwekkingseenheden geplaatst. De 17 hoofdturbines van deze centrale wekken 2074 megawatt aan hydro-elektriciteit op. De dam en centrale vallen onder het Bureau of Reclamation van het Amerikaanse Ministerie van Binnenlandse Zaken.
Naast economische bekendheid en bekendheid als staaltje van bouwkunde, staat de dam bekend als pronkstuk van Art Deco.
Teneinde een eind te maken aan de voortdurende verkeersopstoppingen op en rond de dam, alsmede ingegeven door toenemende zorgen rondom de beveiliging van de dam naar aanleiding van de ontwikkelingen vanaf 11 september 2001, is besloten tot de aanleg van een brug parallel aan de dam. Deze brug, officieel de Mike O'Callaghan-Pat Tillman Memorial Bridge, werd geopend op 19 oktober 2010, waarmee de voortdurende opstoppingen tussen Arizona en Nevada ter hoogte van de dam definitief tot het einde behoren.
Kenmerken
- Bouwperiode: 20 april 1931 - 1 maart 1936
- Bouwkosten: $49 miljoen (tegenwoordige bouwkosten $676 miljoen)
- Hoogte dam: 221,40 meter (op één na hoogste dam in de VS)
- Dikte damwand: 15 meter aan de top, uitlopend tot 200 meter aan de voet
- Volume beton: 3,33 miljoen m³
- Verkeersdruk op de dam: per dag tussen de 13.000 en 16.000 mensen, volgens het Amerikaanse Ministerie van Verkeer
- Grootte Lake Mead: oppervlakte van 640 km², strekt zich 177 kilometer uit achter de dam; volume 35,2 km³
- Op vier na drukst bezochte nationale park van de VS met 8 tot 10 miljoen bezoekers op jaarbasis (gewoon verkeer over de dam niet meegerekend)
Getouwtrek rond de naam
De dam zou eerst Boulder Dam heten (en het Boulder Dam Project), naar de voorziene ligging in Boulder Canyon. Toen de locatie verplaatst werd naar Black Canyon om het water beter te kunnen indammen, bleef de naam Boulder bestaan. Het projectwerk (maar niet de dambouw) begon op 7 juli 1930. Bij de officiële aanvang op 17 september 1930 kondigde Ray L. Wilbur (Hoovers Minister van Binnenlandse Zaken) de naam Hoover Dam aan. Hoover was al aan zijn campagne begonnen voor een tweede ambtstermijn en in het licht van de Depressie wilde hij tastbaar bewijs dat hij nieuwe banen had geschapen.
Maar Hoover verloor de nieuwe presidentsverkiezingen en op 8 mei 1933 werd de dam door Harold L. Ickes (Minister van Binnenlandse Zaken onder Franklin Delano Roosevelt) weer omgedoopt tot Boulder Dam. Dit was een redelijk gemene stap die bedoeld was om ervoor te zorgen dat Hoover de eer voor de dam niet zou opstrijken, ondanks het feit dat zijn regering met het project begonnen was. Maar uiteindelijk tekende president Harry S. Truman op 30 april 1947 een wet die de officiële benaming weer terugdraaide tot Hoover Dam.
De scheve palen
Het transformatorstation van de Hoover Dam is aangelegd in een vernauwing van de Colorado River vallei. Ten gevolge daarvan was het lastig om de stroomleidingen aan te leggen die de stroom uit het station weg zouden voeren. De oplossing werd gevonden in de karakteristieke, sterk gekromde hoogspanningstorens rond de vallei die soms bijzonder sterk overhellen ten opzichte van de verticaal.
