Afghaans edelhert
| Afghaans edelhert | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||
| Afghaans edelhert in de dierentuin van Keulen | |||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Ondersoort | |||||||||||||||
| Cervus elaphus bactrianus Lydekker, 1900 | |||||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Het Afghaans edelhert[1] of Bocharahert[2] (Cervus elaphus bactrianus) is een ernstig bedreigde ondersoort van het edelhert.
Het Afghaans edelhert, ook wel Bocharahert genoemd (naar de Oezbeekse stad Buchara), komt voor in laaglanden en rivierbosgebieden van Centraal-Azië. Het verspreidingsgebied omvat het stroomgebied van de rivier Amu Darja in de woestijnen en semiwoestijnen van westelijk Turkestan, waaronder Tadzjikistan, Turkmenistan, Oezbekistan en Noord-Afghanistan.[3] Het Tiensjan-gebergte vormt de oostelijke grens van het verspreidingsgebied; ten oosten van dit gebergte begint het leefgebied van een andere ondersoort van het edelhert, het Jarkandhert (Cervus elaphus yarkandensis).
De herten zijn asgrauw gekleurd, met een gele glans en een grijswitte vlek om het achterste. Ze hebben een rugstreep en zijn wit gekleurd om de lippen en kin. Het gewei is ook licht gekleurd.
Het Afghaans edelhert te zien in de dierentuin van Keulen en een tijd terug ook in de dierentuin GaiaPark in Kerkrade. In die laatste zijn ze niet meer aanwezig.
Bedreiging
Het had niet veel gescheeld of deze ondersoort was rond de eeuwwisseling uitgestorven.
De populatie is sterk achteruitgegaan door habitatvernietiging (onder meer door irrigatieprojecten) en door grootschalige jacht en militaire conflicten na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie. In 1999 waren er niet meer dan 400 Afghaanse edelherten over, voornamelijk geconcentreerd in het stroomgebied van de Amu Darja-rivier in Turkmenistan en Oezbekistan.[4]
Sindsdien hebben natuurbeschermingsorganisaties zoals het Wereld Natuur Fonds stappen ondernomen om het Afghaans edelhert te redden, bijvoorbeeld door fok- en herintroductieprogramma's. In 2006 was de populatie weer gegroeid tot ongeveer 1000 individuen.[5]
Het Afghaans edelhert staat sinds 1986 vermeld als bedreigde diersoort op de Rode Lijst van de IUCN. De ondersoort wordt ook beschermd door het CITES-verdrag, waaronder een speciaal memorandum of understanding (deelverdrag) uit 2002, ondertekend door Kazachstan, Tadzjikistan, Turkmenistan en Oezbekistan.[6]
Externe link
- Foto (dierentuin Keulen)
- ↑ Verordening (EG) nr. 1332/2005 van de Commissie van 9 augustus 2005 tot wijziging van Verordening (EG) nr. 338/97 van de Raad inzake de bescherming van in het wild levende dier- en plantensoorten door controle op het desbetreffende handelsverkeer
- ↑ Grzimek, B. et al. (1969). Het leven der dieren: Deel XIII Zoogdieren 4. Uitgeverij Het Spectrum N.V., Utrecht/Antwerpen. ISBN 9789027486172
- ↑ IUCN Red List
- ↑ Wereld Natuur Fonds[dode link]
- ↑ WWF: Conservation of the Bukhara Deer and Leopard Populations
- ↑ Memorandum of Understanding concerning Conservation and Restoration of the Bukhara Deer (Cervus elaphus bactrianus)