Arthur Spronken

Arthur Spronken
	Amazone (1973), Assen
Persoonsgegevens
Volledige naam	Arthur Jan Elisa Spronken
Geboren	Beek, 30 juli 1930
Overleden	Sittard, 5 april 2018
Geboorteland	Nederland
Beroep(en)	beeldhouwer
	RKD-profiel
Portaal	Kunst & Cultuur

Arthur Jan Elisa Spronken (Beek, 30 juli 1930 – Sittard, 5 april 2018) was een Nederlandse beeldhouwer.

Leven en werk

Spronken was een zoon van Jan Nicolaas Spronken, sigarenfabrikant, en Bertha Hertz. In zijn jeugd werd Spronken zowel beïnvloed door de paardenliefhebberij van zijn vader en grootvader, als door de beeldhouwer Paul Schmalbach. Hij werd klaargestoomd voor de handel, maar ging uiteindelijk naar de Kunstnijverheidsschool in Maastricht, waar hij onder anderen les kreeg van Charles Vos en Harry Koolen. Hij studeerde hier van 1948 tot 1952 en vertrok daarna voor een jaar naar Milaan om stage te lopen aan de Accademia di belle Arti di Brera. Daar kreeg hij onder andere les van Marino Marini, een specialist op het gebied van paarden in de beeldhouwkunst.

Eenmaal weer in Nederland maakte Spronken in eerste instantie voornamelijk religieuze figuren uit hout, daarna ging hij rond 1961 over op brons. Zijn figuratieve beelden concentreren zich rond de dynamiek van lichamen, danseressen en later paardentorso's. Die dynamiek is zo belangrijk bij de latere paardentorso's, dat de benen van de paarden alleen in aanzet te zien zijn, de aanzet tot de beweging die in de torso plaatsvindt.

In 1964 kreeg hij een individuele tentoonstelling in het Frans Hals Museum. In 1996 vond er in Scheveningen in het museum Beelden aan Zee een overzichtstentoonstelling plaats, waarbij zijn monument van het koninklijk gezin een permanente plaats kreeg.

Arthur Spronken trouwde in 1955 met de Finse kunstenares Varpu Tikanoja (1928-1983). Ze kregen samen vier dochters, waaronder kunstenaressen Siiri Spronken, Arja Spronken, Kore Spronken en een zoon Caius Spronken. Later leefde hij samen met beeldhouwster Francesca Zijlstra.

Werk in de openbare ruimte (selectie)

Leerlingen aan de arbeid (1957), Voormalige Technische School voor de Chemische School, Geleen
Hurkende danser (1964), Noorderhoutpark, Haarlem
Vliegende amazone (1965), Beeldenroute Technische Universiteit Eindhoven
Zonnevechter (1967), Grote Markt, Haarlem
Zonneruiter (1967), Schiphol (op de tweede verdieping boven vertrekhal 2)
De wachter (1967), aan de Johan Peijnenburgweg, Geldrop
Centauer (1967), BiblioNova, Herenhof 1, Geleen
Paard en ruiter (1967), Diependaalselaan, Hilversum
Vlucht (1967), Einsteindreef, Utrecht
Zwevend (1968) Henri Dunantstraat, Heerlen
Zonnestier (1968), Beek
Suiac (1968), Horstlaan, Driebergen-Rijsenburg
Plastiek (1968) aan de gevel van het stadhuis van Eindhoven
Paardetors (1969) bij Provinciehuis (Noord-Brabant) aan de Brabantlaan, 's-Hertogenbosch
Europoortbeeld (1970), Maasboulevard, Vlaardingen
Steigerend paard (1969), Florence Nightingalelaan, Amstelveen (aangekocht in 1971)
Steigerende tors (1971), Beneluxbaan, Amstelveen (aangekocht in 1977)
Amazone (1973), Westerbrink, Assen
Steigerend paard (1972), op de patio van basisschool "De Sleutel", Eilenbergstraat in Tilburg
Amazone (1972), Op de Thermen, Maastricht
Boeg (1973), Stokstraat - Plankstraat, Maastricht
Zwevende Hollander (1978), Zwolle
Faun (1980), Maasboulevard, Maastricht
Elementen (1981), Markt, Oirsbeek
Siberia (1982), Tuindorppark aan de Scholtis Coopmansstraat in Blerick
Julius Solway (1982), Moreelsepark, Utrecht
Julius Solway (1982, Kommelplein (voorheen Dominikanerkerkplein), Maastricht
Paardetors (1984), Noordzijde, Emmeloord
Fontein (1985), Het Overloon, hoofdkantoor DSM in Heerlen
Ir. C.E.P.M. Raedts (1987), Douvenrade, Heerlen
Paardehoofd met hals (1988), Twents Conservatorium, Enschede
Ingekeerd paard (1988) bij raadhuis, Castricum
Twee Stromen (1992), Marktstraat, Gulpen
Paardje (1995), kruising Apollodreef / Wolgadreef, Utrecht
portret Jean Sibelius (1995) in Muziekcentrum Vredenburg, Utrecht
buste Toon Hermans (2000), Sittard
Haaienvinnen, De Boelelaan, Amsterdam
Paard, Burg. Hogguerstraat, Amsterdam
Fontein met boegbeelden, Marineterrein Kattenburgerstraat, Amsterdam
De Zonneruiter (opgeslagen), Heerlen

Foto's

Julius Sulway in het Moreelsepark in Utrecht
Gevelplastiek stadhuis Eindhoven
Paardentorso, Provinciehuis 's-Hertogenbosch
'Zonnevechter', Grote Markt, Haarlem
Fontein met boegbeelden, Marineterrein Amsterdam
Boeg, Maastricht

Literatuur

Spronken, Arthur en Wijnands, Eric (1996) Arthur Spronken. Scheveningen: Museum Beelden aan Zee. ISBN 90-9009347-8.
Spronken, Arthur en Boyens, José (1981), 'Arthur Spronken', Van Spijk, Venlo. ISBN 978-90-6216-672-5

Zie ook

Lijst van Nederlandse beeldhouwers

Bronnen, noten en/of referenties

Zie de categorie Arthur Spronken van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.