Dieudonné M'bala M'bala
.jpg)
Dieudonné M'bala M'bala (Fontenay-aux-Roses, 11 februari 1966) is een Frans komiek, politicus en acteur die optreedt onder de artiestennaam Dieudonné .
Loopbaan[bewerken | brontekst bewerken]
Dieudonné heeft een Franse moeder en een Kameroense vader. Hij trad op met een jeugdvriend, de Joodse komiek Élie Semoun, als het duo Élie en Dieudonné. In 1992 brak het duo nationaal door en eind jaren 90 gingen ze uit elkaar. Vanaf 2000 trad hij op met verschillende solovoorstellingen die politiek getint waren en waarin hij tegenstanders op de hak nam. In 2010 kwam zijn voorstelling Mahmoud uit waarin hij als Mahmoud Ahmadinejad op antisemitische wijze Joden karakteriseerde en historische gebeurtenissen, waaronder slavernij, een eigen draai gaf. In 2012 verscheen zijn eerste film L’Antisémite waarin hij gekleed gaat als een dronken en gewelddadig figuur in een nazi-uniform en gevangenen in concentratiekamp Auschwitz beschimpt. Hij heeft een eigen theater in Parijs.
Politiek[bewerken | brontekst bewerken]
Aanvankelijk was Dieudonné actief als antiracist en ageerde bij de gemeentelijke verkiezingen in 1997 met de partij Les Utopistes in Dreux tegen het Front National (FN). In 2002 kwam hij in opspraak nadat hij in een interview onder meer Joden bekritiseerd had. Hij probeerde tevergeefs zich te kandideren voor de Franse presidentsverkiezingen 2002. Op 1 december 2003 verscheen hij in een live televisieprogramma waarin hij Israël en (orthodoxe) joden belachelijk maakte. Aan het einde maakte hij de Hitlergroet en riep daarna een woord, naar eigen zeggen "Israël", maar anderen hoorden er een combinatie van "heil" en "Israël" in. Hierna werd hij vrijgesproken van antisemitisme. Bij de Europese Parlementsverkiezingen van 2004 was hij kandidaat voor de extreemlinkse partij Euro-Palestine die hij een paar maanden later verliet. Hij drijft een website die de officiële lezing van de aanslagen op 11 september 2001 in de Verenigde Staten ontkent.
Vanaf 2005 omringde hij zich met verschillende prominente leden van het Front National alsmede complotdenker Thierry Meyssan, filosoof Roger Garaudy en filmmaker Alain Soral. Hij maakte reizen naar Libanon waar hij leden van Hezbollah sprak, en bezocht Auschwitz. Ook keerde hij zich tegen het verenigd Europa. Hij probeerde tevergeefs gekandideerd te worden voor de Franse presidentsverkiezingen van 2007. Hij kreeg steun van prominente FN-leden en verscheen meermaals met Jean-Marie Le Pen met wiens vrouw hij naar Kameroen reisde. Later steunde hij ongevraagd milieuactivist José Bové. Le Pen werd in 2008 peetvader van zijn derde kind. In december 2008 eerde hij holocaustontkenner Robert Faurisson. In maart 2009 werd hij hiervoor vervolgd en aangeklaagd wegens publieke beledigingen tegen personen van het Joodse geloof. Dit resulteerde in een geldboete van €10.000,00 in oktober 2009. In april 2013 stapte Dieudonné naar het Europese Hof voor de Rechten van de Mens aangaande deze zaak. Die oordeelde dat, ondanks satire onder de vrijheid van meningsuiting valt, Dieudonné dit recht misbruikte. Zijn beroep werd niet-ontvankelijk verklaard met een verwijzing naar artikel 17 EVRM.[bron?]
Met een anticommunistische en -zionistische partij nam hij niet succesvol deel aan de Europese Parlementsverkiezingen van 2009.
Controverses[bewerken | brontekst bewerken]
Op 9 mei 2012 werd een voorstelling van hem in Brussel gestaakt en werden andere shows geannuleerd. In november 2013 werd hij echter door de Belgische justitie vrijgesproken van antisemitisme en aanzetting tot raciale haat in de show. Ook in Canada werden voorstellingen afgelast. In 2013 verscheen zijn lied met bijbehorende dans Shoananas (een porte-manteauwoord van Shoah en ananas) op basis van het nummer "Cho Ka Ka O" uit 1985 van Annie Cordy. Dieudonné riep zijn volgers op zich te laten fotograferen met het gebaar de quenelle. Dit gebaar werd gezien als een alternatief voor de Hitlergroet. Het zorgde voor veel navolging op het internet. In december 2013 gaf hij tijdens een optreden aan bij een bekende Frans-Joodse journalist te moeten denken aan gaskamers, ... helaas. Hierna riep de Franse minister Manuel Valls op te onderzoeken of de optredens van Dieudonné juridisch verboden konden worden. Op 28 december vierde de bekende Franse voetballer Nicolas Anelka zijn eerste doelpunt voor West Bromwich Albion in de Premier League met de quenelle. Dieudonné riep na ophef hierover in een video op tot het jaar van de quenelle.
Op 6 januari 2014 liet minister Valls weten dat de optredens van Dieudonné als antisemitisch gezien konden worden en daarom verboden konden worden. Hij publiceerde een memo hierover van drie pagina's. De burgemeester van Bordeaux, Alain Juppé, verbood enkele uren daarna direct een voorstelling. Hierna volgden andere gemeenten, al moeten de verboden per individueel geval door de rechtbank bevestigd worden. Op 11 januari kondigde Dieudonné aan zijn show te wijzigen. Eind januari werd hij opgepakt na een schietincident.[1] Bij politie-invallen in zijn huis en theater werd een wapen gevonden alsmede 600.000 euro.[2][3] Begin februari kreeg hij een inreisverbod voor het Verenigd Koninkrijk.[4] In september hebben de Franse autoriteiten een onderzoek geopend naar Dieudonné op grond van de beschuldiging dat hij terrorisme gedoogt na het bespotten en tonen van beelden van de moord op de Amerikaanse journalist James Foley door deze te beschrijven als "de toegang tot de beschaving".[5]
Op 25 november 2015 werd Dieudonné door de rechtbank in het Belgische Luik veroordeeld tot een celstraf van twee maanden en een geldboete voor het aanzetten tot haat en het verspreiden van discriminerende, negationistische en antisemitische uitlatingen tijdens een optreden in Herstal in 2012.[6]
Op 5 juli 2019 werd Dieudonné veroordeeld tot drie jaar gevangenisstraf, waarvan één voorwaardelijk, wegens belastingontduiking, witwassen en sociale fraude.[7]
Bronnen, noten en/of referenties
|