Eusuchia
Eusuchia | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Spitssnuitkrokodillen (Crocodylus acutus) in de natuurlijke habitat: een moeras in Jalisco, Mexico. | |||||||||||
Taxonomische indeling | |||||||||||
| |||||||||||
Onderorde | |||||||||||
Eusuchia | |||||||||||
Hanyusuchus | |||||||||||
Afbeeldingen op Wikimedia Commons | |||||||||||
Eusuchia op Wikispecies | |||||||||||
|
De Eusuchia[1] zijn een clade van crocodylomorfen die voor het eerst verscheen in het Vroeg-Krijt met Hylaeochampsa. Samen met Dyrosauridae en Sebecosuchia waren zij de enige crocodyliformes die het KT-uitsterven overleefden. Aangezien de andere twee claden respectievelijk 47 en 11 miljoen jaar geleden uitstierven, zijn alle levende krokodillensoorten eusuchiërs, net als veel uitgestorven vormen.
Beschrijving
[bewerken | brontekst bewerken]In tegenstelling tot basale crocodylomorfen, hebben crocodyliformen secundaire benige verhemelten. Deze functie stelt levende krokodillen in staat om veilig door hun neusgaten in te ademen terwijl de rest van het hoofd (inclusief de mond) onder water blijft. Deze structuur bereikt zijn grootste uitwerking onder eusuchiërs, waarbij de interne neusgaten volledig worden omringd door de pterygoïde botten.
Definitie
[bewerken | brontekst bewerken]Eusuchia werd oorspronkelijk gedefinieerd door Thomas Henry Huxley in 1875 als een op apomorfie gebaseerde groep, wat betekent dat het werd gedefinieerd door gedeelde kenmerken in plaats van verwantschappen. Deze kenmerken omvatten door de pterygoïden begrensde choanae en wervels die procoel zijn (hol van voren en bolvormig van achteren). De mogelijkheid dat deze eigenschappen convergerend zijn geëvolueerd in verschillende groepen neosuchiërs in plaats van in één lijn, spoorde sommige moderne paleontologen aan om de definitie van de groep te herzien om deze uitsluitend door verwantschappen te definiëren. In 1999 herdefinieerde Christopher Brochu Eusuchia als de laatste gemeenschappelijke voorouder van Hylaeochampsa en Crocodylia en al zijn nakomelingen. In deze definitie verwijst Crocodylia specifiek naar afstammelingen van de gemeenschappelijke voorouder van de drie moderne geslachten van eusuchiërs: Gavialoidea (gavialen), Alligatoroidea (alligators en kaaimannen) en Crocodyloidea (krokodillen). Of bepaalde families of geslachten kwalificeren als basale eusuchiërs of niet-eusuchide neosuchiërs is een kwestie van discussie over welke definitie wordt gebruikt voor de groep. Ten minste één geslacht, Isisfordia, zou volgens Huxley's definitie van de groep als een eusuchiër gekwalificeerd worden, maar zou niet per se in aanmerking komen onder de definitie van Brochu.
Fylogenie
[bewerken | brontekst bewerken]Een dateringsonderzoek uit 2018 door Lee & Yates, waarbij zowel moleculaire, morfologische als stratigrafische gegevens werden gebruikt, leverde het onderstaande cladogram op:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Een fylogenetisch onderzoek van Rio & Mannion uit 2021 met behulp van een sterk gewijzigde morfologische dataset vond het onderstaande cladogram:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Literatuur
- D. Palmer, B. Cox, B. Gardiner, C. Harrison & J.R.G. Savage (2000) - De geïllustreerde encyclopedie van dinosauriërs en prehistorische dieren, Köneman, Keulen. ISBN 3 8290 6747 X
Noten
- ↑ Fossilworks: Eusuchia. www.fossilworks.org. Geraadpleegd op 11-03-2023.
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Eusuchia op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.