Gebruiker:Enio Barbaro/Kladblok

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Coloma Swaan
Coloma Swaan (Weelde, 1933)
Persoonsgegevens
Volledige naam Coloma Francesca Hubertina Swaan
Geboren Weelde, 21 juni 1916
Overleden Edegem, 12 december 2007
Geboorteland België
Nationaliteit Vlag van België België
Beroep(en) kustschilder
Oriënterende gegevens
Stijl(en) naturalisme
Bekende werken Willebroekse Vaart
Portaal  Portaalicoon   Kunst & Cultuur


Coloma Swaan[bewerken | brontekst bewerken]

Coloma Francesca Hubertina Swaan (Weelde, 21 juni 1916 - Edegem, 12 december 2007)[1] was een Belgische naturalistische kunstschilderes van landschappen en stillevens.

Leven[bewerken | brontekst bewerken]

Coloma Swaan werd geboren in het Kempische Weelde, een dorpje vlak bij de Nederlandse grens, als dochter van botanicus Laurent J.H.L. Swaan (1984-1973) en Johanna de Bie (1889-1982). Haar vader was eigenaar van "Boomkwekerij De Kempen"[2] en rentmeester van Baron de Jamblinne de Meux. Haar moeder was dochter van een boomkwekersfamilie uit Zundert. In totaal kreeg het echtpaar zes kinderen (Johanna Swaan, Pelagia Swaan, Coloma Swaan, Josephine Swaan, Edmond Swaan en Jozef Swaan).

Van kindsbeen af had Coloma oog voor de wissel der jaargetijden en voor het kleurenspel in de bloementuin van haar ouders. Door de tijd verruimde haar blik en ontdekte ze het schilderachtig karakter van haar dagelijkse omgeving. Eens vaardig geworden met olieverf en penseel slaagde ze er al op jonge leeftijd in haar omgeving natuurgetrouw op doek te weer te geven. Ze is steeds met hart en ziel aan haar geboortegrond verknocht gebleven.[3]

Op 3 mei 1938 huwde ze met Franciscus X.H. Leenders (1907- 1980). Het echtpaar kreeg vier jongens en twee meisjes: Jan M. Leenders (1939), Aldegonda L.H. Leenders (1940), Leopold J. Leenders (1941), Hendrik Leenders (1943), Guido J. Leenders (1952) en Maria B. Leenders (1953).

Onmiddellijk na haar huwelijk verbleef ze een korte periode in de Provinciestraat in Antwerpen. In de loop van haar leven zou ze meerdere malen van woonplaats veranderen: Lier (1938), Turnhout  (1940), Weelde (1945), Oud-Turnhout (1948), Willebroek  (1957),Weelde (1973) en Sint-Katelijne-Waver (2005).

Empathisch en altijd begaan met het leed van andere mensen nam ze na de tweede wereldoorlog via Caritas Catholica Belgica drie oorlogswezen in huis: Gunter Juricek (Oostenrijk), Edith Juricek (Oostenrijk) en Jozef Walczak (Polen).

Omwille van professionele redenen van haar echtgenoot verhuisde het gezin in 1957 naar Willebroek met zicht op de Willebroekse vaart. In deze periode ging ze dikwijls haar inspiratie zoeken in de nabijgelegen pittoreske Scheldedorpen Sint-Amands, Luipegem, Tielrode en zo vele anderen.

De laatste 30 jaar van haar leven bracht ze door in haar geboortedorp Weelde. Zij overleed in 2007 op 91-jarige leeftijd in het UZA te Edegem

Opleiding[bewerken | brontekst bewerken]

Het lager onderwijs volgde ze in de Gemeentelijke Basisschool Sint-Jan[4] te Weelde. In de loop van het zesde leerjaar kreeg ze bijlessen van meester Verbeeck ter voorbereiding van haar Franstalige opleiding in het secundair onderwijs. Op haar twaalfde vertrok ze naar de internationaal getinte kostschool Sint-Ursula-Instituut te Onze-Lieve-Vrouw-Waver. Al in het eerste secundair kwam ze uit als primus van de klas.

Van nature was ze linkshandig maar moest van jongsaf aan rechts leren schrijven en tekenen. In haar latere leven zal ze voornamelijk rechterhandig schilderen maar zal ze af en toe handig gebruik maken om linkshandig details aan te brengen.

In 1932 nodigen haar ouders de Brugse kustschilder René Thys (1899-1978) uit om gedurende zes maanden in hun huis te Weelde te verblijven. Tijdens deze periode zal hij Coloma de basisbeginselen van de schilderkunst onderrichten. Haar niet aflatende nieuwsgiergheid om de finesse van de schilderskunst te beheersen zetten er haar toe aan zich op latere leeftijd in te schrijven in de Stedelijke Academie voor Schone Kunsten[5]te Sint-Niklaas.

Van 1980 tot en met 2007 was ze lid van de Heemkunde- en Erfgoedvereniging Nicolaus Poppelius[6] en van 1989 tot en met 2007 was ze als enige vrouw lid van de Koninklijke Mechelse Sint-Lucasgilde.

Stijl & Inspiratie[bewerken | brontekst bewerken]

De natuur was voor haar een onuitputtelijke bron van inspiratie. Vaak trok ze er op uit gewapend met schildersezel, pallet en pencelen om de meest verrassende effecten van de natuur te aanschouwen en vast te leggen.

Haar kunst is eenvoudig van opvatting en goed uitgemeten. Als Kempense van geboorte zijn haar meeste werken emotioneel geladen en in elk ervan blijkt een souvenir verwerkt. Een bijzonder aspect in haar werk zijn bloemen, vol reliëf en warmte, sober en gevarieerd voorgesteld. Een bijzonder uniform koloriet treft men aan in haar hoevetjes, steeds naar de natuur geschilderd. Ook de Willebroeks vaart wist ze onder de grijze, donkere winterhemel boeiend op doek te brengen.[7]

Seizoenen werden in de kijker gesteld al naar gelang hun kleurrijke bloeiperiodes van gagel en heide. De niet aflatende drang om de schoonheid van De Liereman en de Kalmthoutse Heide te bewonderen zullen haar immer achtervolgen.

Ze kon al haar landschappen precies situeren omdat alles ter plaatse werd geschetst. Veel van haar inspiratie vond ze in de Antwerpse en Brabantse Kempen.

De eenvoud, die niet alleen haar karakter maar tevens haar werk siert, is een parel aan haar kroon.

Tentoonstellingen[bewerken | brontekst bewerken]

In 1971 geeft ze haar eerste tentoonstelling in Galeria Hacienda in Keerbergen.  De toenmalige kunstcriticus A. Le Roy stelde zich de vraag hoe het mogelijk was dat dergelijk talent zo lang verborgen bleef. Een overdreven auto-kritische ingesteld zijn was wellicht één van de bijzonderste redenen.[8]

In 1975 nodigde de intercommunale maatschappij Intercom te Willebroek haar voor hun 8ste culturele manifestatie uit als vrouwelijke exposant. Deze keuze was duidelijk in het kader van het Internationaal jaar van de vrouw.  Raadslid Liliane Verreth stelde haar openingstoespraak duidelijk in de optiek van de vrouw in haar ontplooiingskansen in de toenmalige maatschappij. Tijdens de vernissage wist dichteres Tine Rabhooy de kunstwerken te beschrijven als een "oase van eenvoud midden de drukte van het dagelijks bestaan" en beklemtoonde zij het kleurenspel in de wisselende jaargetijden.[9]

Een overzicht van haar solo-tentoonstellingen:

  • 1971 :  Keerbergen - Galeria Hacienda[10]
  • 1973 :  Willebroek - Galerij "De Schouwpijp"[11]
  • 1975 :  Willebroek - Intercom in 't kader van het "Jaar van de vrouw"[12]
  • 1976 :  Weelde - De Groes
  • 1996 :  Weelde - De Brouwerij

Een overzicht van haar groeps-tentoonstellingen:

  • 1942 :  Turnhout - Kursaal ter gelegenheid van de Jacob Smitsherdenking
  • 1966 :  Willebroek - Kunstkring "De Brug"
  • 1971 :  Willebroek - Gemeentelijke feestzaal[13]
  • 1971 :  Rotselaar - Monfortaans Seminarie
  • 1972 :  Puurs - Kunstkring "'Het Vierkant"
  • 1975 :  Weelde - Kunstkring "Luxuria"
  • 1977 :  Willebroek - 14 jaar Schouwpijp[14]
  • 1983 :  Turnhout - De Warande[15]
  • 1989 :  Mechelen - Koninklijke Lucasgilde[16]
  • 1990 :  Poppel - Cultuurfestival[17]
  • 1990 :  Mechelen - Koninklijke Lucasgilde[18]
  • 1991 :  Mechelen - Koninklijke Lucasgilde[19]
  • 1993 :  Mechelen - Koninklijke Lucasgilde[20]
  • 1994 :  Mechelen - Koninklijke Lucasgilde[21]
  • 1995 :  Mechelen - Koninklijke Lucasgilde[22]

Werken[bewerken | brontekst bewerken]

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

Lijst van Belgische kunstschilders

Externe links[bewerken | brontekst bewerken]

Officiële website van Coloma Swaan[23]

Referenties[bewerken | brontekst bewerken]

  1. Bidprentje Coloma Swaan. Geraadpleegd op 20 januari 2019.
  2. Plomteux, Greet, Inventaris bouwkundig erfgoed. De Sadeleer S. & Plomteux G. 2004.
  3. Onder Ons, "Vrouwen in de Kijker", 1976.
  4. home. basisschoolstjan.be. Geraadpleegd op 22 januari 2019.
  5. Stedelijke Academie voor Schone Kunsten. www.academiesintniklaas.be. Geraadpleegd op 22 januari 2019.
  6. home. www.nicolaus-poppelius.be. Geraadpleegd op 22 januari 2019.
  7. "Coloma Swaan debuteerd in Haciënda te Keerbergen".
  8. "Coloma Swaan in galeriij Haciënda", 1971.
  9. Klein-Brabant, "Vrouwen in de kijker van Intercom "Willberoek": Coloma Swaan, Tine Rabhooy en Liliane Verreth...", 12/12/1975.
  10. Swaan, Coloma, 1971- Galeria Hacienda.
  11. Swaan, Coloma, Galerij "De Schouwpijp".
  12. Swaan, Coloma, Intercom in 't kader van het "Jaar van de vrouw".
  13. Gemeentelijke feestzaal Willebroek.
  14. "Louis Schurmans 14 jaar gastheer van "Schouwpijp"", 05/05/1977.
  15. Turnhout De Warande.
  16. Koninklijke Lucasgilde Mechelen, 1989 - Koninklijke Lucasgilde Mechelen.
  17. Cultuurfestival Poppel (1989).
  18. Koninklijke Lucasgilde Mechelen, 1990 - Koninklijke Lucasgilde Mechelen.
  19. Koninklijke Lucasgilde Mechelen, 1991 - Koninklijke Lucasgilde Mechelen.
  20. Koninklijke Lucasgilde Mechelen, 1993 - Koninklijke Lucasgilde Mechelen.
  21. Koninklijke Lucasgilde Mechelen, 1994 - Koninklijke Lucasgilde Mechelen.
  22. Koninklijke Lucasgilde Mechelen, 1995 - Koninklijke Lucasgilde Mechelen.
  23. (en) Coloma Swaan - paintress (1916-2007). Coloma Swaan - paintress (1916-2007). Geraadpleegd op 22 januari 2019.

Categorie:Belgisch kunstschilder Categorie:Vlaams kunstschilder Categorie:Naturalisme