Sint-Katelijne-Waver
Gemeente in België .svg){kind=small}
| |||||
| |||||
  | |||||
Geografie
| |||||
| Gewest |  Vlaanderen
| ||||
| Provincie |  Antwerpen
| ||||
| Arrondissement | Mechelen | ||||
| Oppervlakte – Onbebouwd – Woongebied – Andere |
36.12 km² (2017) 67,56% 17,5% 14,94% | ||||
| Coördinaten | 51° 4' NB, 4° 32' OL | ||||
Bevolking (bron: AD Statistiek)
| |||||
| Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkingsdichtheid |
20.792 (01/01/2019) 49,08% 50,92% 575,7 inw./km² | ||||
| Leeftijdsopbouw 0-17 jaar 18-64 jaar 65 jaar en ouder |
(01/01/2019) 19,35% 59,68% 20,97% | ||||
| Buitenlanders | 4,95% (01/01/2019) | ||||
Politiek en bestuur
| |||||
| Burgemeester | Kristof Sels (N-VA) | ||||
| Bestuur | N-VA, CD&V | ||||
| Zetels N-VA Samen Anders Vlaams Belang CD&V |
27 10 5 2 9 | ||||
| Economie | |||||
| Gemiddeld inkomen | 20.732 euro/inw. (2016) | ||||
| Werkloosheidsgraad | 4,29% (jan. 2019) | ||||
Overige informatie
| |||||
| Postcode 2860 2861 |
Deelgemeente Sint-Katelijne-Waver Onze-Lieve-Vrouw-Waver | ||||
| Zonenummer | 015 - 03 | ||||
| NIS-code | 12035 | ||||
| Politiezone | BODUKAP | ||||
| Hulpverleningszone | Rivierenland | ||||
| Website | www.sint-katelijne-waver.be | ||||
| Detailkaart | |||||
| |||||
| ligging binnen het arrondissement Mechelen in de provincie Antwerpen | |||||
| |||||
Sint-Katelijne-Waver is een plaats en gemeente in de Belgische provincie Antwerpen en behoort tot het kieskanton Duffel en het gerechtelijk kanton Mechelen. Eind 2007 werd de 20.000ste inwoner gevierd.
Inhoud
Toponymie[bewerken]
De naam Sint-Katelijne-Waver bestaat uit twee naamsdelen. Enerzijds Sint-Katelijne en anderzijds Waver.
"Sint-Katelijne" is een vernederlandsing van Sint-Catharina en verwijst vermoedelijk naar Catharina van Alexandrië, een populaire heilige in de middeleeuwen.
"Waver" verwijst naar het Mechelse Waverwoud dat hier gedurende de middeleeuwen gelegen was. De eerste vermelding van dit woud gebeurde in het jaar 1008.
In het dialect wordt vaak naar Sint-Katelijne-Waver verwezen als kortweg Katlijne of Sint-Katlijne.
Geschiedenis[bewerken]
Prehistorie[bewerken]
In november 2014 werd er per toeval een silexsteen teruggevonden in de educatieve tuin van basisschool Dijkstein. Na onderzoek bleek de silex ongeveer 35.000 à 45.000 jaar oud te zijn. Deze steen was vervaardigd door Neanderthalers, vondsten van Neanderthalers zijn zeer zeldzaam in Vlaanderen, het was trouwens ook de eerst Neanderthaler vondst ooit in de hele wijde streek van Sint-Katelijne-Waver.[1]
Middeleeuwen[bewerken]
Zowel het dorpscentrum van Sint-Katelijne-Waver als dat van Onze-Lieve-Vrouw-Waver ontstonden op de gronden van het machtige Waverwoud omstreeks de 13de eeuw toen de ontginning van het woud haar hoogtepunt bereikte.
16e - 19e eeuw[bewerken]
In 1570 telde de gemeente 400 inwoners. In 1686 waren er in het dorp 3 brouwerijen en 26 herbergen en daarbovenop 6 winkels.[2] Tussen 1762 en 1769 waren er ongeveer 1430 inwoners. In 1786 steeg het aantal verder tot 1532 mensen en in 1831, geen 50 jaar later, was het aantal mensen zo goed als verdubbeld tot 2954. Nog zo'n 15 jaar later, in 1846, waren er 3213 inwoners, alweer een sterke stijging.[2]
In 1846 was er de volgende industrie: 2 windmolens, 2 (plantaardige) oliebedrijven, 3 brouwerijen, een distilleerderij, een kaarsbedrijf en een aantal wevers.[2] Er waren toen 585 huizen, waarvan 9 onbewoond.
20e - 21e eeuw[bewerken]
In 1977 fusioneerden beide gemeenten die de verwijzing naar het Waverwoud in hun naam behielden. Na bijna acht eeuwen werden beide gemeenten opnieuw herenigd. De derde gemeente in het Waverwoud was Sint-Nicolaas-Waver. Deze gemeente leefde voort onder de naam Putte.
Geografie[bewerken]
Hydrografie[bewerken]
De hydrografie van Sint-Katelijne-Waver wordt gekenmerkt door de Beneden-Nete, die de grens van de gemeente vormt in het uiterste noorden, en daarnaast nog 5 (noemenswaardige) waterlopen. Dit zijn de Kammaarbeek, de Goorbosbeek, de Perwijsveldloop, de Melenhoekbeek (die gedeeltelijk de grens vormt met Putte) en de Vrouwvliet (op de grens met Mechelen).
Kernen[bewerken]
Naast de twee deelgemeenten bestaat Sint-Katelijne-Waver nog uit vier kernen: het centrum, Onze-Lieve-Vrouw-Waver, Elzestraat (in het verleden noemde men deze plaats Sint-Augustinus-Waver[3]) en Pasbrug-Nieuwendijk. Op de grens van de vroegere deelgemeenten bevindt zich bovendien het gehucht Hagelstein (of Katerveire).
Aangrenzende gemeenten[bewerken]
| Aangrenzende gemeenten | ||
|---|---|---|
| Duffel | Lier | |
 |
Putte | |
| Mechelen | Bonheiden | |
Partnersteden[bewerken]
Iernut (Roemenië) (2001)
Demografie[bewerken]
Aantal huizen[4][bewerken]
| Jaar | 1480 | 1496 | 1526 | 1826 | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Huizen | 180 | 191 | 245 | 468 | |||||
Evolutie van het inwoneraantal[bewerken]
19e eeuw[bewerken]
| Jaar | 1806 | 1816 | 1830 | 1846 | 1856 | 1866 | 1876 | 1880 | 1890 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Inwoneraantal | 2388 | 2612 | 2911 | 3213 | 3214 | 3257 | 3765 | 3937 | 4493 |
| Opmerking:resultaten volkstellingen op 31/12 | |||||||||
20e eeuw tot aan herinrichting gemeenten[bewerken]
| Jaar | 1900 | 1910 | 1920 | 1930 | 1947 | 1961 | 1970 | 1976 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Inwoneraantal | 4923 | 6529 | 6738 | 8543 | 10.326 | 11.719 | 13.377 | 14.086 | |
| Opmerking:resultaten volkstellingen op 31/12 tot en met 1970 + 31/12/1976 | |||||||||
Na de gemeentelijke herinrichting[bewerken]
| Jaar | 1977 | 1980 | 1985 | 1990 | 1995 | 2000 | 2005 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Inwoneraantal | 17.021 | 17.332 | 17.468 | 17.994 | 18.611 | 19.038 | 19.432 |
| Opmerking:Inwoneraantal op 01/01 - Bron:NIS | |||||||
Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente[bewerken]
Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.[5]
Politiek[bewerken]
Structuur[bewerken]
De gemeente Sint-Katelijne-Waver maakt deel uit van het kieskanton Duffel, gelegen in het provinciedistrict Lier, het kiesarrondissement Mechelen-Turnhout en ten slotte de kieskring Antwerpen.
| Sint-Katelijne-Waver | Supranationaal | Nationaal | Gemeenschap | Gewest | Provincie | Arrondissement | Provinciedistrict | Kanton | Gemeente | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Administratief | Niveau |  Europese Unie |
België |
Vlaanderen |
Antwerpen |
Mechelen | Sint-Katelijne-Waver | ||||
| Bestuur | Europese Commissie | Belgische regering | Vlaamse regering | Deputatie | Gemeentebestuur | ||||||
| Raad | Europees Parlement | Kamer van volksvertegenwoordigers |
Vlaams Parlement | Provincieraad | Gemeenteraad | ||||||
| Kiesomschrijving | Nederlands Kiescollege | Kieskring Antwerpen | Mechelen-Turnhout | Lier | Duffel | Sint-Katelijne-Waver | |||||
| Verkiezing | Europese | Federale | Vlaamse | Provincieraads- | Gemeenteraads- | ||||||
Geschiedenis[bewerken]
(Voormalige) Burgemeesters[bewerken]
| Tijdspanne | Burgemeester | |
|---|---|---|
| 1803 | Pierre Mathieu Bleeckx | |
| 1844 - 1854 | Cornelius Van Trichtveldt | |
| 1855 - 1857 | Gomm. Van Slagmolen | |
| 1858 - 1861 | Joannes M. Somers | |
| 1862 - 1876 | Petrus Franciscus Van Den Bergh | |
| 1877 - 1882 | Corn. Hellemans | |
| 1883 - 1884 | J. B. Goovaerts | |
| 1885 - 1910 | Pieter Franciscus Budts | |
| 1911 - 1921 | Jan Baptist Sels | |
| 1921 - 1938 | Louis Claes | |
| 1939 - 1952 | Jozef Laenen | |
| 1953 - 1962 | Victor Van den Eynde | |
| 1962 - 1971 | Desideer Vermeulen[6] (CVP) | |
| 1971 - 1976 | Jan-August Van Calster (CVP) | |
| 1977 - 1982 | Michel Van Dessel (CVP) | |
| 1983 - 1988 | Jan-August Van Calster | |
| 1989 - 2002 | Kris Lens[7] (CVP / CD&V) | |
| 2003 - 2012 | Eddy Vercammen[8] (CD&V) | |
| 2013 - heden | Kristof Sels (N-VA) | |
Legislatuur 2006 - 2012[bewerken]
Sint-Katelijne-Waver werd tot in 2012 decennialang bestuurd door de CD&V (voordien CVP). Tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van 2006 ging deze partij in kartel met de N-VA naar de kiezer en slaagde erin haar aantal zetels te behouden. Het kartel ging aanvankelijk in bad met VLD.[9] Na de overstap van 2 raadsleden van VLD naar LDD (Martine De Graef en Martine Verbist) besloot CD&V-N-VA het coalitieakkoord met VLD te verbreken. Ze werden de verdere legislatuur aan een meerderheid geholpen door de raadsleden van LDD[10] (die in 2008 nog versterkt werden door de overkomst van ex-Vlaams Belangers Marina Cooreman[11] en Luc Vercammen[12]). De oppositie bestond uit Open Vld, sp.a en Vlaams Belang.
Legislatuur 2013 - 2018[bewerken]
Na de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober 2012 is er een aardverschuiving ontstaan. N-VA werd de grootste partij met 10 zetels gevolgd door CD&V (9 zetels), Samen Anders (kartel Open Vld, sp.a en OK[13]) (5 zetels), Vlaams Belang (2 zetels) en Groen (1 zetel). N-VA heeft reeds op dezelfde avond aangekondigd dat zij een coalitie zullen vormen met Samen Anders. Dat betekende dat er voor de eerste keer in de geschiedenis Sint-Katelijne-Waver geen christendemocratische burgemeester meer had. Burgemeester is Kristof Sels (N-VA). Hij leidt een coalitie bestaande uit N-VA en Samen Anders. Samen vormen ze de meerderheid met 15 op 27 zetels.
Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976[bewerken]
| Partij of kartel | 10-10-1976[14] | 10-10-1982[14] | 9-10-1988[14] | 9-10-1994[14] | 8-10-2000[14] | 8-10-2006[15] | 14-10-2012[16] | 14-10-2018 | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Stemmen / Zetels | % | 25 | % | 25 | % | 25 | % | 25 | % | 25 | % | 25 | % | 27 | % | 27 | |
| CVP1 / CD&V+N-VA2 / CD&V3 | 62,161 | 17 | 47,061 | 14 | 51,081 | 15 | 52,841 | 16 | 41,751 | 12 | 41,622 | 12 | 31,453 | 9 | 19,23 | 6 | |
| PVV1 / VLD2 / Samen Anders (Vld-sp.a-ok)3 | 2,071 | 0 | 5,451 | 0 | 7,421 | 1 | 17,642 | 4 | 27,472 | 7 | 22,132 | 5 | 18,693 | 5 | 25,33 | 8 | |
| AGALEV1 / Groen2 | - | 5,031 | 0 | 7,251 | 1 | 9,651 | 2 | 6,891 | 1 | - | 6,582 | 1 | 7,42 | 1 | |||
| Vlaams Blok1 / Vlaams Belang2 | - | 0,881 | 0 | - | - | 13,371 | 3 | 19,172 | 4 | 9,202 | 2 | 10,22 | 2 | ||||
| N-VA | - | - | - | - | - | - | 32,23 | 10 | 32,4 | 10 | |||||||
| KA-WA | - | - | - | - | - | - | - | 5,5 | 0 | ||||||||
| Kat.anders | - | - | - | - | - | - | 1,85 | 0 | - | ||||||||
| SP1 / sp.a-spirit-Groen!2 | 11,821 | 2 | 13,071 | 3 | 14,081 | 3 | 11,741 | 2 | 9,291 | 2 | 17,082 | 4 | - | - | |||
| W.O.W. | - | - | - | - | 1,23 | 0 | - | - | - | ||||||||
| VU | 23,94 | 6 | 28,51 | 8 | 20,16 | 5 | 8,14 | 1 | - | - | - | - | |||||
| Totaal stemmen | 11832 | 12465 | 13048 | 13263 | 13539 | 14268 | 14488 | 15032 | |||||||||
| Opkomst % | 94,63 | 92,74 | 91,84 | 93,59 | 92,16 | 94,5 | |||||||||||
| Blanco en ongeldig % | 2,97 | 4,46 | 3,83 | 5,2 | 3,75 | 4,44 | 2,93 | 3,1 | |||||||||
De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.
De zetels van de gevormde meerderheid staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.
Bezienswaardigheden[bewerken]
Burgerlijke bouwwerken[bewerken]
Hoeves[bewerken]
|
Kastelen[bewerken] |
Overige[bewerken]
|
Religieuze bouwwerken[bewerken]
Kerken[bewerken]
|
Scholen[bewerken]
|
Kapellen[bewerken]
|
Andere[bewerken]
Militaire Bouwwerken[bewerken]
|
Musea[bewerken]
|
Natuur[bewerken]
Parken[bewerken]
- Park van de voormalige abdij van Roosendael
- Sint-Michielspark
- Park Borgerstein
- Park Ursulinen
Cultuur[bewerken]
Evenementen[bewerken]
Lente[bewerken]
Zomer[bewerken]
|
Herfst[bewerken]
Winter[bewerken]
|
Religie en levensbeschouwing[bewerken]
Sint-Katelijne-Waver is de hoofdplaats van de federatie Duffel-Sint-Katelijne-Waver die deel uitmaakt van het dekenaat Mechelen. Deze maakt op haar beurt weer deel uit van het vicariaat Vlaams-Brabant en Mechelen in het Aartsbisdom Mechelen-Brussel. De gemeente wordt onderverdeeld in zes parochies, met name Sint-Catharina (Centrum), De Goede Herder (Nieuwendijk), Sint-Libertus (Pasbrug), Sint-Augustinus (Elzestraat), Onze-Lieve-Vrouw (Zuurbossen) en Onze-Lieve-Vrouw-van-Smarten (Onze-Lieve-Vrouw-Waver).
Mobiliteit[bewerken]
Openbaar Vervoer[bewerken]
In Sint-Katelijne-Waver bevindt zich op spoorlijn 25 en 27 het station Sint-Katelijne-Waver. Daarnaast verbinden verschillende buslijnen van de vervoersmaatschappij De Lijn de gemeente met Mechelen, Lier en andere gemeenten in de omgeving.
Wegennet[bewerken]
De belangrijkste wegen in de gemeente zijn de N105 die de dorpskern van Sint-Katelijne-Waver verbindt met het station, de R6 (Mechelen), de Duffelsesteenweg (Duffel), de Mechelbaan (Mechelen en Koningshooikt), de Liersesteenweg (Duffel), de Bergstraat (Bonheiden) en ten slotte de Molenstraat (Putte).
Economie[bewerken]
Van oudsher werd hier intensief aan land- en gespecialiseerde tuinbouw gedaan. De tuinbouwveiling BelOrta, met hoofdzetel in Sint-Katelijne-Waver, is de grootste coöperatieve groente- en fruitveiling van België en ook Europees marktleider. BelOrta werd gevormd in 2013, door de fusie tussen de Vennootschap Mechelse Veilingen (VMV) en de Coöbra witloofveiling uit Zellik-Asse. In 2014 trad ook de aardbeien en kleinfruit Veiling Borgloon toe.
Sint-Katelijne-Waver is naast een tuinbouwgemeente ook een heuse onderwijsgemeente, met meer dan zesduizend leerlingen en studenten uit het lager (zeven scholen), secundair (twee scholen) en het hoger onderwijs
Onderwijs[bewerken]
Kleuter- en Lager Onderwijs[bewerken]
- Gemeentelijke basisschool Dijkstein
- Gemeentelijke basisschool GLOC
- Gemeentelijke basisschool Octopus
- Basisschool Hagelstein
- Sint-Katarinaschool
- Basisschool WAVO
- Heilig Hart basisschool
Secundair Onderwijs[bewerken]
Hoger Onderwijs[bewerken]
Instituut De Nayer, met onderwijs van de Katholieke Universiteit Leuven en Hogeschool Thomas More.
Sport[bewerken]
Voetbal[bewerken]
De gemeente telt vier voetbalploegen die uitkomen in de KBVB, zijnde KSK Wavria in Onze-Lieve-Vrouw-Waver, KFC Katelijne-Waver in het centrum, KGR Katelijne aan de grens met Mechelen en Red Boys Elzestraat aan de grens met Duffel. Ook is er een zaalvoetbalploeg die uitkomt in de KBVB zaalvoetbalcompetitie: ZVK Katelijne.
Basketbal[bewerken]
De dames van basketbalclub BC Sint-Katelijne-Waver kwamen in het seizoen 2006-2007 uit in 1ste nationale en eindigden hier verdienstelijk als derde. Sindsdien eindigden ze elk jaar in de top 3, en in het seizoen 2009-2010 werden ze uiteindelijk Belgisch kampioen.
Overige sporten[bewerken]
- WAK-Waver, een badmintonclub die uitkomt in de eerste afdeling van de PBA competitie.
- Golfclub De Wijnvelden, de club van onder andere vijfvoudig Belgisch kampioen golf Raph Vanbegin.
- WAVOC, een volleybalclub die haar matchen speelt in Sporthal Bruultjeshoek.
- Duikcentrum Ludwig Neefs, het grootste PADI-duikcentrum van België.
- Bansoo Gym, de kickboksen-club van onder andere Belgisch kampioen 2007 "light contact -84 kg" Jelle Hermans.
Bekende inwoners[bewerken]
Geboren[bewerken]
Woonachtig[bewerken]
Bekende personen die woonachtig zijn of waren in Sint-Katelijne-Waver of een andere significante band met de gemeente hebben:
Foto's[bewerken]
Leliestraat kijkrichting Mechelen
Gemeentehuis
Markt
Markt
Markt, kijkrichting Stationsstraat - Walem
Veiling, Heiveld, Mechelsesteenweg
Externe link[bewerken]
|
Zie de categorie Sint-Katelijne-Waver van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
| Gemeenten in de provincie Antwerpen | |
|---|---|---|
|
Aartselaar · Antwerpen · Arendonk · Baarle-Hertog · Balen · Beerse · Berlaar · Boechout · Bonheiden · Boom · Bornem · Borsbeek · Brasschaat · Brecht · Dessel · Duffel · Edegem · Essen · Geel · Grobbendonk · Heist-op-den-Berg · Hemiksem · Herentals · Herenthout · Herselt · Hoogstraten · Hove · Hulshout · Kalmthout · Kapellen · Kasterlee · Kontich · Laakdal · Lier · Lille · Lint · Malle · Mechelen · Meerhout · Merksplas · Mol · Mortsel · Niel · Nijlen · Olen · Oud-Turnhout · Putte · Puurs-Sint-Amands · Ranst · Ravels · Retie · Rijkevorsel · Rumst · Schelle · Schilde · Schoten · Sint-Katelijne-Waver · Stabroek · Turnhout · Vorselaar · Vosselaar · Westerlo · Wijnegem · Willebroek · Wommelgem · Wuustwezel · Zandhoven · Zoersel · Zwijndrecht | ||
