Keramisch Neolithicum

Keramisch Neolithicum
Regio	Levant
Periode	Neolithicum
Datering	6500 - 5500 v.Chr.
Voorgaande cultuur	Prekeramisch Neolithicum
Volgende cultuur	Hassuna/ Samarra/ Amuq B
Portaal	Archeologie

Het Keramisch Neolithicum (Pottery Neolithic, PN) wordt gedateerd 6500–5500 v. Chr. en volgde op het Prekeramisch Neolithicum. In de Levant wordt het ook wel het laat-neolithicum genoemd. Naast landbouw deed men aan veeteelt. De jacht was niet meer de hoofdleverancier van vlees. Aardewerk verspreidde zich, maar het pottenbakkerswiel zou pas in de kopertijd worden uitgevonden.

Samenleving

**Drieperiodensysteem**
Holo- ceen	Historische Tijd
	La Tène-periode		Proto- historie
	Hallstattperiode
	IJzertijd
	Laat
	Midden
	Vroeg
	Bronstijd
	Neolithicum	Kopertijd
		Laat	Pre- historie
		Keramisch
		Prekeramisch
	Mesoli- thicum of Epipaleo- lithicum	Laat
		Midden
		Vroeg
Pleisto- ceen	Paleo- lithicum	Laat
		Midden
		Vroeg
	Steentijd

De nederzettingen waren vaak groter dan in het Prekeramisch Neolithicum. Er kwam een toenemende specialisatie (bijvoorbeeld één herder per dorp, één pottenbakker enz.). Er was enige industrie van gebruiks- en siervoorwerpen. De (seriematige) productie hiervan was ook gespecialiseerd.^[1] Er werd handel gedreven.

De samenleving werd steeds meer hiërarchisch georganiseerd. Er kwam een zekere mate van welstand voor sommige mensen en nederzettingen. Daarmee kwamen er echter toenemende conflicten tussen en binnen de nederzettingen. Geleidelijk aan werden nederzettingen versterkt, er kwamen muren omheen.

De mensen moesten nu behalve voor het eigen levensonderhoud en het huishouden, ook taken doen voor de gemeenschap, die hierdoor sociaal en economisch sterker werd.^[2]. Het (verplicht) uitvoeren van taken voor de gemeenschap zou gezien kunnen worden als het begin van een belastingstelsel.

Door het aanleggen van voorraden en het verzamelen van kapitaal begon het verschijnsel "privé-eigendom" maar ook diefstal op te treden. Er kwamen langzaamaan vormen van rechtspraak.

Kunst en religie

De gemeenschap begroef haar doden nu buiten de nederzetting (in plaats van onder de huizen (en zelfs onder het bed) of rond de huizen). Bestond de religie tot dan toe voornamelijk uit voorouderverering en mogelijk de verering van de moedergodin, nu komen er ook mannelijke goden.

Belangrijke vindplaatsen

Jericho, Palestina
Mureybet, Syrië
Obeid, Irak
Tell Halaf, Syrië

Overzichtstabel Neolithicum

Neolithicum en neolithische revolutie Overzicht van regio's en culturen (uitklapbaar)
Indeling in regio's	Culturen
Nabije en Midden-Oosten	Kopertijd ca. 5200-3300 v. Chr.
	Keramisch neolithicum ca. 6200-5500 v. Chr.
	Prekeramisch neolithicum C ca. 6200-5900 v. Chr.
	Prekeramisch neolithicum B ca. 8500-6200 v. Chr.
	Prekeramisch neolithicum A ca. 9500-8500 v. Chr.
	Natufien ca. 12.000-9.000 v. Chr.
Nederland en België	Culturen in Nederland en België
Noordwest-Europa	Culturen in Noordwest-Europa
Britse Eilanden	Culturen op de Britse Eilanden
Zuid-Europa	Culturen in Zuid-Europa
Oost-Europa	Culturen in Oost-Europa
Midden-Europa	Culturen in Midden-Europa
Afrika	Culturen in Afrika
Azië	Culturen in Azië
China	Culturen in China
India
Japan
Zuidoost-Azië
Amerika

Noten

↑ Opgraving te Ba'ja, bevat vele referenties en foto's
↑ H.G. Gebel, The Neolithic of the Near East An essay on apolycentric process and other research problems, in A. Hausleiter - S. Kerner - B. Müller-Neuhof (edd.), Material Culture and Mental Spheres, Münster, 2002, pp. 313-324, Ibidem, Subsistenzformen, Siedlungsweisen und Prozesse des sozialen Wandels vom akeramischen bis zum keramischen Neolithikum, Teil II: Grundzüge sozialen Wandels im Neolithikum der südlichen Levante, diss. Universität Freiburg, 2002.

[1] Opgraving te Ba'ja, bevat vele referenties en foto's

[2] H.G. Gebel, The Neolithic of the Near East An essay on apolycentric process and other research problems, in A. Hausleiter - S. Kerner - B. Müller-Neuhof (edd.), Material Culture and Mental Spheres, Münster, 2002, pp. 313-324, Ibidem, Subsistenzformen, Siedlungsweisen und Prozesse des sozialen Wandels vom akeramischen bis zum keramischen Neolithikum, Teil II: Grundzüge sozialen Wandels im Neolithikum der südlichen Levante, diss. Universität Freiburg, 2002.

[1]

[2]