Napoleon (2023)

Napoleon
	(Filmposter op en.wikipedia.org)
Regie	Ridley Scott
Producent	Ridley Scott; Kevin J. Walsh; Mark Huffam; Joaquin Phoenix
Scenario	David Scarpa
Hoofdrollen	Joaquin Phoenix; Vanessa Kirby
Muziek	Martin Phipps
Montage	Claire Simpson; Sam Restivo
Cinematografie	Dariusz Wolski
Productiebedrijf	Apple Studios; Scott Free Productions
Distributie	Columbia Pictures (via Sony Pictures Releasing); Apple Original Films (via Apple TV+)
Première	14 november 2023 (Parijs)
Genre	Historisch drama
Speelduur	157 minuten
Taal	Engels
Land	Verenigde Staten; Verenigd Koninkrijk
Budget	US$ 200 miljoen
Opnamelocaties	Engeland, Malta
Opbrengst	US$ 221 miljoen
	(en) IMDb-profiel
	MovieMeter-profiel
	(mul) TMDb-profiel
	(en) AllMovie-profiel
Portaal	Film

Napoleon is een Amerikaans-Britse film uit 2023, geregisseerd door Ridley Scott.

Verhaal[bewerken | brontekst bewerken]

Leeswaarschuwing: Onderstaande tekst bevat details over de inhoud of de afloop van het verhaal.

De film is gebaseerd op het waargebeurde verhaal van Napoleon Bonaparte, en vertelt over zijn opkomst van militair tot de Franse machthebber en zijn relatie met keizerin Joséphine.

Rolverdeling[bewerken | brontekst bewerken]

Acteur	Personage
Joaquin Phoenix	Napoleon Bonaparte
Vanessa Kirby	Joséphine de Beauharnais
Tahar Rahim	Paul Barras
Ben Miles	Armand Augustin de Caulaincourt
Ludivine Sagnier	Thérésia Cabarrus
Matthew Needham	Lucien Bonaparte
Youssef Kerkour	Louis Nicolas Davout
Phil Cornwell	Charles-Henri Sanson
Édouard Philipponnat	Tsaar Alexander I
Ian McNeice	Lodewijk XVIII
Rupert Everett	Arthur Wellesley, 1e hertog van Wellington
Paul Rhys	Charles-Maurice de Talleyrand
Catherine Walker	Marie Antoinette van Oostenrijk
Gavin Spokes	Jean-François-Auguste Moulin
John Hollingworth	Michel Ney
Mark Bonnar	Jean-Andoche Junot
Anna Mawn	Marie Louise van Oostenrijk
Davide Tucci	Lazare Hoche
Sam Crane	Jacques-Louis David
Scott Handy	Louis Alexandre Berthier

Productie[bewerken | brontekst bewerken]

De productie begon in februari 2022. De film bevat zes grote gevechtssequenties, in tegenstelling tot Waterloo (1970), een andere film met Napoleon, die zich op één veldslag concentreerde. De filmopnames vonden plaats in maart 2022 in Lincoln (Engeland) met opnames in de kathedraal van Lincoln op 17 en 18 maart. Er werd ook gefilmd op andere Engelse locaties: Stowe Avenue and House (Buckinghamshire), West Wycombe Park (Buckinghamshire), Blenheim Palace (Woodstock, Oxfordshire), Petworth House (West-Sussex), Boughton House (Kettering) en het Old Royal Naval College (Greenwich, Londen). De film werd ook gedurende drie weken opgenomen op Malta in mei 2022. Fort Ricasoli in Kalkara werd omgevormd tot de locatie van het Beleg van Toulon in 1793, waar Napoleon zijn eerste overwinning behaalde.^[3]

Historische juistheid[bewerken | brontekst bewerken]

Historicus Zack White zegt dat de film de toentertijdse Britse propaganda volgt waarin Napoleon als een "Corsicaanse schurk" voorgesteld werd.^[4] Ellin Stein, journalist voor Slate, wijst erop dat Napoleon, die uit een Corsicaanse familie van lagere adel kwam, gekend was voor zijn passie voor literatuur en verlichtingsdenken, in tegenstelling tot de saaie lompe soldaat die Scott ervan maakt.^[5]

Patrice Gueniffey, vooraanstaand kenner van Franse geschiedenis van Princeton, noemt de film "anti-Frans" en vol met historische onjuistheden.^[6]

Napoleon woonde de executie van Marie Antoinette op 16 oktober 1793 niet bij, omdat hij toen de troepen aanvoerde in Toulon. De film toont een verslagen Napoleon die Wellington ontmoet, terwijl de twee elkaar nooit persoonlijk ontmoet hebben.^[7]^[8] Geschiedkundige Michael Broers van Oxford, die aan de film meewerkte, merkt op dat de scheiding tussen Napoleon en Josephine gebeurde in 1809, dus niet voor de ontmoeting van Napoleon met Tsaar Alexander in 1807. Josephine wil scheiden in de film omdat ze met Napoleon geen kind kan krijgen, terwijl ze in werkelijkheid bang was om te scheiden.^[9] Josephine stierf de dag voor Napoleons verbanning naar Elba, niet een jaar later.^[7]

De film toont Napoleon die op de piramiden van Gizeh laat vuren (nooit gebeurd) vooraleer zich terug te trekken uit Egypte omwille van Josephines affaire; in werkelijkheid trok het Franse leger zich terug omwille van bevoorradingsproblemen, maar niet vooraleer de administratie in Caïro te hervormen en de Westerse studie van Egypte vooruit te stuwen.^[5] In een interview met The Times verdedigde Scott de weergave van de aanval op de piramiden als "een snelle manier om te zeggen dat Napoleon Egypte innam".^[10]

Du Quenoy bekritiseerde de voorstelling van de Napoleontische slagveldtactieken, met name de Austerlitz-sequentie, "een van de weinige slagen die de film in detail toont." Hij merkt op dat historici de hinderlaag op het ijs beschouwen als een mythe van de Austerlitz-campagne.^[7] Napoleon, die getraind was als officier van de artillerie, heeft nooit een aanval van de cavalerie geleid.^[11] Volgens hoogleraar Beatrice de Graaf bracht de film de kijker niet dichter bij Napoleon en ook niet bij de destructieve krachten die Napoleon ertoe brachten om dood en verderf te zaaien.^[12] Historicus Mathijs van der Loo bekritiseerde de keuze om de abdicatie van Napoleon in de film te koppelen aan diens veldtocht naar Rusland; iets dat Napoleon pas enige tijd later deed.^[13]

Release en ontvangst[bewerken | brontekst bewerken]

Napoleon ging op 14 november 2023 in première in de Salle Pleyel in Parijs.^[14] Voor de bioscooprelease van de film werkte Apple Original Films samen met Sony Pictures Releasing, onder de vlag van Columbia Pictures, om de film wereldwijd te vertonen. Na de première op 22 november 2023 in de bioscopen in de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk zal hij op een later tijdstip op Apple TV+ worden vertoond.^[15] De film kreeg gemengde kritieken van de filmcritici, met een score van 66% op Rotten Tomatoes, gebaseerd op 62 beoordelingen.^[16]

Prijzen en nominaties[bewerken | brontekst bewerken]

De belangrijkste:

Jaar	Prijs	Categorie	Genomineerde(n)	Uitslag
2024	British Academy Film Awards	Uitzonderlijke Britse film		Genomineerd
		Beste kostuumontwerp	Dave Crossman en Janty Yates	Genomineerd
		Beste grime en haar	Jana Carboni, Francesco Pegoretti, Satinder Chumber en Julia Vernon	Genomineerd
		Beste visuele effecten	Henry Badgett, Neil Corbould, Charley Henley en Luc-Ewen Martin-Fenouillet	Genomineerd
	Satellite Awards	Beste cinematografie	Dariusz Wolski	Genomineerd
		Beste kostuums	David Crossman en Janty Yates	Gewonnen
		Beste productieontwerp	Arthur Max	Genomineerd
		Beste geluid	James Harrison, Paul Massey, William Miller, Oliver Tarney en Rachael Tate	Genomineerd
		Beste visuele effecten	Henry Badgett, Neil Corbould, Charley Henley en Luc-Ewen Martin-Fenouillet	Genomineerd

Externe link[bewerken | brontekst bewerken]

(en) Napoleon in de Internet Movie Database

Bronnen, noten en/of referenties

Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Napoleon (2023 film) op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.

↑ (en) ‘Killers of the Flower Moon’ Box Office: Is Martin Scorsese’s $200 Million Epic a Hit or Flop?, Variety, 7 november 2023
↑ (en) Napoleon op Box Office Mojo, geraadpleegd op 28 februari 2024
↑ (en) Malta Is Ready for Its Close-Up as a Prime International Shooting Destination, The Hollywood Reporter, 31 januari
↑ Vanessa Thorpe, "Critics of Napoleon epic have fallen for emperor's fibs, says film's military expert", 25 november 2023.
↑ ^a ^b What’s Fact and What’s Fiction in Napoleon. Slate (22 november 2023).
↑ Napoleon's Ridley Scott on critics and cinema 'bum ache'. BBC News (19 november 2023).
↑ ^a ^b ^c Ridley Scott’s Napoleon Is an Unmitigated Disaster. The European Conservative.
↑ Napoleon: History Vs. Hollywood. History vs. Hollywood.
↑ OLIVIA B. WAXMAN, How Ridley Scott's 'Napoleon' Stacks Up Against the French Emperor's Real Story. TIME (22 november 2023).
↑ "Ridley Scott: I didn't need historians to make my Napoleon epic", 12 november 2023.
↑ Napoleon true story: How accurate is the historical epic?. RadioTimes.com.
↑ Beatrice de Graaf: ‘De nieuwe Napoleon-film weerspiegelt onze fascinatie voor de mannelijke wereld’. www.nd.nl (16 november 2023). Geraadpleegd op 28 november 2023.
↑ Hoe is de legende van Napoleon ontstaan?. NPO Radio 1. Geraadpleegd op 28 november 2023.
↑ (en) Ridley Scott’s ‘Napoleon’ World Premieres in Paris With Joaquin Phoenix, Vanessa Kirby, Variety, 14 november 2023
↑ (en) Ridley Scott-Helmed ‘Napoleon’ Set By Apple Original Films For November Sony Theatrical Release; Let The Fall Fest Jockeying Begin!, Deadline, 3 april 2023
↑ (en) Napoleon op Rotten Tomatoes, geraadpleegd op 17 november 2023

[1] (en) ‘Killers of the Flower Moon’ Box Office: Is Martin Scorsese’s $200 Million Epic a Hit or Flop?, Variety, 7 november 2023

[2] (en) Napoleon op Box Office Mojo, geraadpleegd op 28 februari 2024

[3] (en) Malta Is Ready for Its Close-Up as a Prime International Shooting Destination, The Hollywood Reporter, 31 januari

[guardian-4] Vanessa Thorpe, "Critics of Napoleon epic have fallen for emperor's fibs, says film's military expert", 25 november 2023.

[slate-5] What’s Fact and What’s Fiction in Napoleon. Slate (22 november 2023).

[6] Napoleon's Ridley Scott on critics and cinema 'bum ache'. BBC News (19 november 2023).

[quenoy-7] Ridley Scott’s Napoleon Is an Unmitigated Disaster. The European Conservative.

[8] Napoleon: History Vs. Hollywood. History vs. Hollywood.

[9] OLIVIA B. WAXMAN, How Ridley Scott's 'Napoleon' Stacks Up Against the French Emperor's Real Story. TIME (22 november 2023).

[10] "Ridley Scott: I didn't need historians to make my Napoleon epic", 12 november 2023.

[11] Napoleon true story: How accurate is the historical epic?. RadioTimes.com.

[12] Beatrice de Graaf: ‘De nieuwe Napoleon-film weerspiegelt onze fascinatie voor de mannelijke wereld’. www.nd.nl (16 november 2023). Geraadpleegd op 28 november 2023.

[13] Hoe is de legende van Napoleon ontstaan?. NPO Radio 1. Geraadpleegd op 28 november 2023.

[14] (en) Ridley Scott’s ‘Napoleon’ World Premieres in Paris With Joaquin Phoenix, Vanessa Kirby, Variety, 14 november 2023

[15] (en) Ridley Scott-Helmed ‘Napoleon’ Set By Apple Original Films For November Sony Theatrical Release; Let The Fall Fest Jockeying Begin!, Deadline, 3 april 2023

[16] (en) Napoleon op Rotten Tomatoes, geraadpleegd op 17 november 2023

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]