Oude Ebbingestraat

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Oude Ebbingestraat
De Oude Ebbingestraat in noordelijke richting,het pand rechts vlak na een brand (2010)
Geografische informatie
Locatie       Groningen
Begin Grote Markt
Eind Spilsluizen - Turfsingel
Lengte 0,3 km
Algemene informatie
Aangelegd in voor de 13e eeuw
Bestrating asfalt

De Oude Ebbingestraat is een straat in de binnenstad van Groningen. De straat loopt van de noordzijde van de Grote Markt naar de Diepenring. Ten noorden van de Diepenring verandert de naam in Nieuwe Ebbingestraat. De naam komt voor het eerst voor in 1245 ('Dodo Ebbinga scultetus'). Daarmee is het voor zover bekend de oudste nog bestaande straatnaam in Groningen.

De naam Ebbinge verwijst waarschijnlijk naar het geslacht Ebbedinga (of Ebdinghe, Ebdince, Ebbedinge), wat mogelijk is afgeleid van ebbe oftewel abt. Een alternatieve verklaring, die ook is afgeleid van abt, veronderstelt dat in de nabijheid van de huidige Ebbingestraat in de vroege middeleeuwen een hof heeft gestaan van het klooster van Werden. Abt zou dan verwijzen naar de abt van het klooster. Dat het klooster in Groningen een hof heeft gehad is bekend uit meerdere bronnen, waar dit heeft gestaan is nog nimmer vastgesteld.

De Ebbingestraat was van oudsher de weg naar het Hogeland in het noorden van de provincie Groningen. Dat betekende dat de straat een levendig karakter had en daarmee aantrekkelijk was om een nering in te beginnen. Ook tegenwoordig is het nog een uitgesproken winkelstraat.

Het zuidelijkste deel van de straat is bij de bevrijding van Groningen in 1945 zwaar beschadigd. Na de oorlog is dat deel opnieuw opgebouwd. De oorspronkelijk vrij smalle entree van de straat bij de Grote Markt is toen aanzienlijk verbreed en aan beide kanten voorzien van een bescheiden zuilengalerij. Meer naar het noorden is nog een aantal historische panden bewaard gebleven, waarvan de beide panden ter hoogte van de Jacobijnerstraat het markantst zijn.

Monumenten[bewerken | brontekst bewerken]

De Oude Ebbingestraat telt zeven panden die zijn aangewezen als rijksmonument. Daarnaast staan in de straat 28 gemeentelijke monumenten.

Adres Bouwjaar Beschrijving Monument Afbeelding
Oude Ebbingestraat 20 1953 Winkelpand, wederopbouw op de hoek van de Rode Weeshuisstraat. Ontworpen door H.J. van Wissen. GM 104503
Oude Ebbingestraat 28 1958 Winkel met bovenwoning, wederopbouw. Ontworpen door F. Klein GM 104386
Oude Ebbingestraat 25-35 1829 Protestantse Theologische Universiteit, voormalige Nutsspaarbank GM 102944
Oude Ebbingestraat 32-32c 1954 Winkelpand met bovenwoning. Wederopbouw, ontworpen door P. Bugel en Thom. Wildeboer GM 104385
Oude Ebbingestraat 39 1661
(datering in gevel)
Diep pand op hoek Jacobijnerstraat. Twee bouwlagen en zolderverdieping onder zadeldak. Rijk gebeeldhouwde voorgevel. RM 18641
Oude Ebbingestraat 41-43a 1892 Dubbel pand, winkel met bovenwoningen. Ontworpen door P.M.A. Huurman, winkelpui uit jaren 50. RM 486061
Oude Ebbingestraat 42 16e eeuw Oorspronkelijk woonhuis, thans winkel met bovenwoning. Twee bouwlagen met mezzanine onder een schilddak. Lijstgevel uit de 19e eeuw. GM 102961
Oude Ebbingestraat 44 16e eeuw Oorspronkelijk woonhuis, thans winkel met bovenwoning. Twee bouwlagen met mezzanine. Schilddak. Opmerkelijk de glas in lood bovenlichten op de eerste verdieping en de dakpanbedekking van zwart geglazuurde oudhollandse pannen. GM 102962
Oude Ebbingestraat 45 1905 Woonhuis in art-nouveau-stijl ontworpen door A.Th. van Elmpt. RM 486071
Oude Ebbingestraat 46 16e eeuw Woonhuis, twee verdiepingen met mezzanine onder schilddak met lijstgevel uit 19e eeuw GM 102963
Oude Ebbingestraat 47 1905 Oorspronkelijk woonhuis, thans café De Drie Uiltjes. Ontworpen door P.M.A. Huurman in art-nouveau-stijl. GM 102946
Oude Ebbingestraat 48 16e eeuw Woonhuis twee hoge bouwlagen met mezzanine onder schilddak met 19e-eeuwse lijstgevel GM 102964
Oude Ebbingestraat 49-53a 1905 Winkel-wooncomplex ontworpen door G. Gisius in art-nouveau-stijl. RM 486077
Oude Ebbingestraat 50 16e eeuw Woonhuis, twee verdiepingen met mezzanine GM 102965
Oude Ebbingestraat 52 17e eeuw RM 18642
Oude Ebbingestraat 54 Winkel-woonhuis, nieuwe voorgevel in 1900 naar ontwerp van G. Nijhuis RM 486093
Oude Ebbingestraat 56 1880 Woonhuis, twee verdiepingen met mezzanine GM 102967
Oude Ebbingestraat 58 1870 Winkel-woning, drie traveeën breed, karakteristieke facade-architectuur GM 102968
Oude Ebbingestraat 59 1905 Winkel met bovenwoning in art-nouveau-stijl ontworpen door P.M.A. Huurman GM 102948
Oude Ebbingestraat 60 1880 Pand, twee verdiepingen met mezzanine GM 102969
Oude Ebbingestraat 62 1875 Woonhuis, twee verdiepingen en mezzanine GM 102970
Oude Ebbingestraat 64 16e eeuw Voorhuis, twee verdiepingen met mezzanine, aan beide zijden een drup, achteraanbouw. In 1952 op begane grond een nieuwe pui. GM 102971
Oude Ebbingestraat 66 16e eeuw Diephuis met tuitgevel, in de 17e eeuw nieuwe voorgevel, in 1952 nieuwe pui, samen met nr 64 GM 102972
Oude Ebbingestraat 68 16e eeuw Voorhuis met twee achterhuizen op zeer diep perceel (36 meter) GM 102981
Oude Ebbingestraat 71 1885 Winkel met bovenwoningen GM 102952
Oude Ebbingestraat 72 16e/17e eeuw Woonhuis, twee lagen met schilddak met achterhuis, links een drup, rechts was een mandelige muur met nr 74 GM 102974
Oude Ebbingestraat 74
hoek Hardewikerstraat
15e/16e eeuw Oorspronkelijk woonhuis, nu winkel met bovenwoning GM 102975
Oude Ebbingestraat 75
hoek Hofstraat
Winkel met bovenwoning, drielaags GM 102954
Oude Ebbingestraat 76
hoek Hardewikerstraat
19e eeuw Oorspronkelijk woonhuis, twee verdiepingen met gedrukte zolderverdieping onder laag schilddak GM 102976
Oude Ebbingestraat 78-80 16e eeuw Pand had ws relatie met de Ebbingepoort die hier tot de uitleg van de 17e eeuw heeft gestaan. Pand in 19e eeuw herbouwd en voorzien van karakteristieke winkelpui GM 102977
Oude Ebbingestraat 81 1905 Winkel met bovenwoning, drielaags onder plat dak ontworpen door P.M.A. Huurman GM 102957
Oude Ebbingestraat 82 17e eeuw Dwarshuis samen met nr 84, tweelaags onder zadeldak, direct na de knik in de straat bij nr 78-80 GM 102979
Oude Ebbingestraat 84 17e eeuw Rechter deel dwarshuis smane met 82, tweelaags onder zadeldak GM 102980
Oude Ebbingestraat 86
hoek Spilslsuizen
1929 Winkel-wooncomplex ontworpen door G. Hoekzema GM 102973
Oude Ebbingestraat 91
hoek Turfsingel
Vier traveeën breed, onderkelderd hoekpand, voormalige apotheek. RM 48643

Externe link[bewerken | brontekst bewerken]

Zie de categorie Oude Ebbingestraat van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.