Portaal:Gouda/Uitgelicht

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Uitgelicht[brontekst bewerken]

Verklede Gouwenaar met pijp, 2004

De Goudse stenen pijp werd vanaf 1617 te Gouda vervaardigd door aanvankelijk Engelse pijpmakers. In 1660 werd een pijpmakersgilde opgericht. De industrie bood werk aan duizenden en exporteerde naar het buitenland. Aan het eind van de 18e eeuw leidde concurrentie tot een sterke neergang van deze bedrijfstak.

Na de neergang van de bierbrouwerijen en de lakenindustrie was het in de 16e eeuw ook met de aardewerkindustrie in Gouda niet best gesteld. Maar er ontstond vraag naar tabakspijpen. Nederland maakte kennis met het roken van tabak in de 16e eeuw. Dat het aansloeg is een feit: vele schilderijen, onder andere van Jan Steen, tonen tevreden rokers. Lees verder… >


Viersporige hefbrug (de derde Gouwespoorbrug of Hoge Gouwebrug)
Viersporige hefbrug (de derde Gouwespoorbrug of Hoge Gouwebrug)

Met de Gouwespoorbruggen bedoelt men de twee spoorbruggen over de Gouwe in Gouda in de spoorverbindingen van Gouda naar het westen van Nederland. Gerekend vanaf de Oude Rijn ligt de eerste op 12,21 km en de tweede op 12,38 km. Beide bruggen hebben elk één doorvaartopening met een doorvaartwijdte van 25,00 meter, waarbij de doorvaarthoogte in gesloten stand 7,04 m +KP bedraagt. De eerste brug is een draaibrug met onbeperkte doorvaarthoogte, de tweede brug is een hefbrug met in geheven stand een doorvaarthoogte van 34,00 m +KP. De bruggen liggen in de staande mastroute en zijn per marifoon aan te roepen op marifoonkanaal VHF 18.

In deze spoorverbinding zijn in de loop der tijd vier spoorbruggen over de Gouwe gebouwd. Sinds 1997 zijn er twee tegelijkertijd in gebruik. Lees verder… >



De bruine vloot in het Binnenhavenmuseum

De Museumhaven Gouda is een ligplaats voor historische schepen in de binnenstad van Gouda. Er liggen zowel schepen van de bruine vloot, beroepsvaart met schepen die kunnen worden gecharterd, als andere historische schepen. 'Bruine vloot', omdat dit soort schepen over het algemeen met bruine zeilen voer en vaart. Veel van deze type schepen waren geschikt voor de vaart over de Zuiderzee, nu IJsselmeer en Waddenzee en zelfs voor de kustvaart. In geen enkel ander land ter wereld zijn zoveel verschillende typen schepen gebouwd als in Nederland. Dat werd grotendeels bepaald door het karakter van het vaarwater ter plaatse. De schepen in het museum komen uit alle delen van het land.

Er zijn op dit moment (2006) 22 vaste ligplaatsen en enkele plaatsen voor passanten. De vaste ligplaatsen zijn voorzien van zodanige faciliteiten, dat de schipper er met zijn gezin prettig kan wonen, zoals water, stroom, cai. Lees verder… >



Dirck Volckertsz. Coornhert

Het Coornhert Gymnasium is een categoriaal gymnasium te Gouda. Het is een openbare school met circa 600 leerlingen, uit zowel Gouda als de omgeving. De school is vernoemd naar de 16e-eeuwse humanistische geleerde Dirck Volkertsz. Coornhert, die zijn laatste levensjaren in Gouda doorbracht.

Het gymnasium heeft zijn oorsprong in de 14e eeuw, toen bij de Sint-Janskerk een parochieschool werd geopend. De school veranderde daarna meerdere keren van locatie en werd ook omgezet in een Latijnse school. Deze Latijnse school werd in 1888 omgezet in een pro-gymnasium en in 1890 in een echt gymnasium. Op 4 januari 1890 ging het gymnasium feestelijk van start en werd het 'nieuwe' onderkomen aan de Haven in gebruik genomen. Tegenwoordig is het gymnasium gevestigd op een locatie buiten de historische binnenstad.

Het Coornhert Gymnasium heeft als voorloper de parochieschool en de Latijnse school. Lees verder… >



Het wapen van Gouda voert een schild met twee maal drie zespuntige sterren. Het werd op 24 juli 1816 officieel door de Hoge raad van Adel met de volgende heraldische terminologie bevestigd.

Het wapen vindt waarschijnlijk zijn oorsprong in het wapen van de familie Van der Goude. Enkele leden van deze familie waren in de 14e eeuw schouten van de stad. Jan van de Goude (1375-1411) voerde als wapen in keel een dwarsbalk van zilver vergezeld van onder en van boven van drie sterren van goud. Het stadswapen is een gespiegelde versie van het familiewapen.

Op het oudst bekende stadszegel, uit 1389, komt al een wapen voor met een paal. De paal is aan weerszijden vergezeld van een zespuntige ster. Ook is een gedeeltelijke afdruk van een zegel uit 1321 bekend met éen zespuntige ster, maar niet zeker is of het hier om een stadszegel gaat. Lees verder… >



Het Houtmansplantsoen, gezien vanaf de Fluwelensingel

Het Houtmansplantsoen is een park in de binnenstad van Gouda.

Het park werd vanaf 1830 aangelegd, toen er ruimte ontstond langs de singels door de afbraak van de stadsmuren. Aanvankelijk bestond het park uit een smalle groenstrook langs de stadssingel. In de tweede helft van de negentiende eeuw werd de singel verbreed en in werd een deel van het park, vanwege de aanleg van een stoomgemaal in 1856, vergraven. In 1893 werd het park uitgebreid met de achtertuin van het huis van burgemeester Van Bergen IJzendoorn aan de Oosthaven. In 1898 kreeg het haar huidige naam.

Het park is vernoemd naar Cornelis en Frederik de Houtman, de twee Goudse broers die in 1595 als eerste Nederlanders naar Indië voeren. Lees verder… >



Stroopwafels

Een stroopwafel (eigenlijk: siroopwafel) is een in Nederland veelgegeten wafel, die bestaat uit twee ronde deegwafelhelften, met ruitpatroon, waartussen zoete stroop is aangebracht. Na het bakken wordt een deegwafel in de langsrichting doormidden gesneden. Eén helft wordt met de stroop ingesmeerd, waarna de ander helft erop wordt gelegd. (Overigens het oudst bekende recept - de Kamphuysen Siroopwafel - beschrijft een siroopwafel die bestaat uit twee krokante wafels die door middel van siroop op elkaar gekleefd worden.) Oorspronkelijk hadden stroopwafels een doorsnede van ongeveer 10 centimeter, maar inmiddels zijn ze verkrijgbaar met diameters van 5 tot 25 cm.

De stroopwafel werd voor het eerst gemaakt in het begin van de negentiende eeuw in Gouda. Lees verder… >