Villa Moubis
| Villa Moubis/Sint-Josephklooster | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
Hoofdingang met voorplein en bouwhuizen
| ||||
| Land |  Nederland
| |||
| Plaats | Tegelen, gemeente Venlo | |||
| Coördinaten | 51° 20′ NB, 6° 7′ OL | |||
| Religie | Rooms-Katholiek | |||
| Kloosterorde | Zusters van de Goddelijke Voorzienigheid | |||
| Gebouwd in | 19e eeuw | |||
| Uitbreiding(en) | 1860, 1876, 1901 | |||
| Huidige bestemming | woningen | |||
| Monumentale status | Rijksmonument | |||
| Monumentnummer | 34984 | |||
| Architectuur | ||||
| Bouwmethode | Traditionalisme | |||
| Bouwmateriaal | baksteen | |||
  | ||||
| ||||
Kloostervleugel tijdens de verbouwing tot appartementen
| ||||
| ||||
Villa Moubis, ook bekend als Villa Moubis-de Rijk en later als het Sint-Josephklooster, is een voormalig landhuis en kloostercomplex in het kloosterdorp Steyl, in het Venlose stadsdeel Tegelen, gebouwd in de 19e eeuw. De villa maakt deel uit van het rijksbeschermd gezicht Steyl.
Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]
De villa werd begin 19e eeuw gebouwd door de familie Moubis-de Rijk. De familie Moubis kwam oorspronkelijk uit Lobberich in het Hertogdom Gelre, alwaar meerdere familieleden in de 17e en 18e eeuw de functie van Schultheiß (hoofd van de gemeenschap, vergelijkbaar met burgemeester) of schepen vervulden. Heinrich Moubis zette begin 18e eeuw een handelshuis op in Schaag. Diens kleinzoon Johann Mathias begon een nieuw handelshuis in Breyell en vanuit hier werden de eerste contacten met Steyl en Tegelen gelegd.[1] Leopold, de zoon van Johann Mathias, trouwde met Wilhelmina de Rijk, de dochter van de schatrijke industrieel, scheepsreder, politicus en grootgrondbezitter[2] Gerardus Johannes de Rijk en Theodora Maria de Koning, dochter van de eveneens zeer rijke Petrus de Koning, de naamgever van het kerkdorp Koningslust. Leopold Moubis en Wilhelmina de Rijk vestigden zich in Steyl, waar Leopold een handelshuis begon aan de weg die later Sint Michaëlstraat zou gaan heten. Het handelshuis maakt heden deel uit van het Sint-Gregorklooster van het Missiehuis St. Michaël. Leopold overleed in 1956. in 1959 gaf de Koninklijke Harmonie van Roermond een concert in de tuin van weduwe Wilhelmina Moubis-de Rijk, die de villa in 1960 liet verbouwen tot een witgepleisterd paleisachtig landhuis, waarbij de paardenstallen en koetshuis links en rechts van het hoofdgebouw bij de villa werden gevoegd.[3]
Bij de viering van de gouden bruiloft van Gradus en Theodora in 1872 op het landgoed waren vele prominenten aanwezig, waaronder de bekende staatsman Thorbecke.[4] In 1876 werd de villa met tuin aangekocht door de Zusters van de Goddelijke Voorzienigheid uit het Duitse Münster, die vanwege de Kulturkampf hun land moesten verlaten.[5] De hiervoor benodigde fondsen werden verstrekt door hun plaatsgenoot Joseph Albers. Als eerbetoon aan de gulle geldschieter werd besloten het nieuwe onderkomen Sint-Josephklooster te noemen. In het gebouw was tot 1892 het generalaat van de orde gevestigd.[3]
In 1901 werd het klooster door Caspar Franssen[6] uitgebreid met een kloosterkapel en kostschool in neogotische stijl. Het klooster diende tot 1965 als noviciaat en provinciaal moederhuis.[2] In de jaren zestig verhuisden de zusters naar het nieuwe klooster de Wylderbeek in Venlo en werd het .Sint-Josephklooster een verzorgingshuis voor religieuzen. In 1994 vertrokken de laatste zusters en werd het gebouwencomplex verkocht.[2] De kloosterkapel werd tussen 2003 en 2009 verbouwd tot 19 appartementen en kreeg de naam Joseph Staete.[7]
Monumentale status[bewerken | brontekst bewerken]
Zowel Villa Moubis als de in 1901 door Caspar Franssen aangebouwde kloostervleugel zijn rijksmonumenten.
Villa Moubis[bewerken | brontekst bewerken]
Villa Moubis is sinds 1970 een rijksmonument. Het oorspronkelijke gebouw in traditionalistische stijl heeft een H-vormige plattegrond. In 1901 werd een L-vormige uitbreiding in neogotische stijl gerealiseerd bestaande uit een lange hoge vleugel met hierin onder andere de kloosterkapel en een korte verbindingsvleugel naar Villa Moubis met hierin een trappenhuis. De villa heeft een schilddak, bekroond door een torentje, gepleisterde voorgevel met pilastergeleding, fronton en spitsboogfries. De twee lagere zijvleugels flankeren het voorplein. De vleugels hebben een mansardedak, de linkervleugel met een dichtgemetselde arcade, en dakkapellen met gebogen bekroningen.[8]
Kloostervleugel[bewerken | brontekst bewerken]
De kloostervleugel is sinds 2003 een rijksmonument en heeft met name kerkhistorische waarde als voorbeeld van een zogenoemd "Kulturkampfkloster" nabij de Duitse rijksgrens. De architectuurhistorische waarden worden bepaald door de toegepaste bouwstijl en detaillering; als voorbeeld van het oeuvre van architect Caspar Franssen. De kloostergebouwen zijn typologisch zeldzaam vanwege de combinatie van functies in een gebouw en de wijze waarop de kapel in een groter volume is opgenomen. Het interieur van de kapel is eveneens waardevol en het opvallend hoge volume is een geslaagd voorbeeld van hoogbouw in een open ruimte . Ensemblewaarden worden bepaald door de situering in een parkachtige omgeving nabij de Maas in het kloosterdorp Steijl. In de kloostertuin zijn de twee kleine grotten voor de Heilige Familie en Maria als Koningin en een klein mortuariumgebouwtje van algemeen belang.[9]
Inventaris[bewerken | brontekst bewerken]
Onder de inventaris bevinden zich de schilderijen Calvarie met symbolisering van Oude Testament en Nieuwe Testament uit circa 1800, een voormalig altaarstuk, en de dood van Heilige Jozef (Antwerpse School, laat 18e eeuw). In de kapel staat een 18e-eeuws Christusbeeld met doornen gekroond. De klokkenstoel bestaat uit twee klokken van onbekende gieters, met diameters van respectievelijk 30 cm en 43 cm.[8]
Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]
Bronnen, noten en/of referenties
|