Venlo (gemeente)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Venlo
Gemeente in Nederland Vlag van Nederland
Locatie van de gemeente Venlo (gemeentegrenzen CBS 2016)
Situering
Provincie Vlag Limburg Limburg
COROP-gebied Vlag van Noord-Limburg.png Noord-Limburg
Coördinaten 51° 22′ NB, 6° 10′ OL
Algemeen
Oppervlakte 128,99 km²
- land 124,25 km²
- water 4,74 km²
Inwoners
(31 januari 2023) 		103.312?
(831 inw./km²)
Bestuurscentrum Venlo
Belangrijke verkeersaders A67 / E34 A73 A74 40 61 N271 N273 N275 N295 N556 58 K2 L2 L29 L480
Politiek
Burgemeester (lijst) Antoin Scholten (VVD)
Economie
Gemiddeld inkomen (2012) € 24.300 per huishouden
Gem. WOZ-waarde (2014) € 197.000
WW-uitkeringen (2014) 55 per 1000 inw.
Overig
Postcode(s) 5900-5951
Netnummer(s) 077
CBS-code 0983
CBS-wijkindeling zie wijken en buurten
Amsterdamse code 10477
Website www.venlo.nl
Bevolkingspiramide van de gemeente Venlo
Bevolkingspiramide (2022)
Portaal  Portaalicoon   Nederland
Overzicht Venlo met omliggende dorpen in 1843

De gemeente Venlo (Geluidsfragment uitspraak (info / uitleg)) is de grootste in Noord-Limburg en na Maastricht qua inwonertal de tweede van de Nederlandse provincie Limburg. De gemeente omvat meerdere dorpen, zoals in het westen aan de overkant van de rivier de Maas Blerick en in het zuiden Tegelen en Belfeld en in het noorden Arcen, Lomm en Velden. De gemeente telde op 31 januari 2023 103.312 inwoners (CBS). Qua inwonertal staat Venlo daarmee in Nederland op de 31e plaats.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Geschiedenis van Venlo
Geschiedenis van Tegelen
Geschiedenis van Blerick
Geschiedenis van Belfeld

Al in de vroege IJzertijd, zoals uit de opgravingen van de grafheuvels op de Jammerdaalse Heide is gebleken, woonden er mensen in wat nu het grondgebied van de gemeente Venlo is. Blerick kende een Romeinse nederzetting, Blariacum, met een eigen Romeins garnizoen. Er was ook een Romeinse nederzetting aan de overkant van de Maas in Venlo, maar die speelde destijds een minimale rol. In 1343 verwierf Venlo stadsrechten.

Franse tijd[bewerken | brontekst bewerken]

Tijdens de Franse Tijd bestond Venlo uit meer woonkernen dan alleen de toen nog ommuurde stad, zoals de plaatsen Belfeld en Beesel. De tussenliggende plaats Tegelen werd in de Franse tijd onderdeel van het kanton Bracht (nu behorende tot de Duitse gemeente Brüggen), omdat Venlo zich tegen de toevoeging tot haar gemeente had gekant. Na het vertrek van de Fransen is die indeling weer ongedaan gemaakt.

Annexatie Blerick[bewerken | brontekst bewerken]

De gemeente Venlo kreeg aan het einde van de negentiende eeuw te maken met een gebrek aan woonruimte, en er werden diverse pogingen gedaan om Blerick van de gemeente Maasbree te annexeren. Dit werd in 1909 in Blerick resoluut van de hand gewezen. Ook in 1911, na de bouw van de nieuwe infanteriekazerne in Blerick, lukte dit niet. Volgens Venlo kon Blerick de openbare orde niet handhaven door de komst van de infanteristen, maar ook dat werd afgewimpeld, net als een annexatiepoging in 1921.

In 1938 werd de discussie nogmaals aangezwengeld door de provincie Limburg, omdat Blerick dichter bij Venlo lag dan bij Maasbree en Baarlo. Ondanks de falende 'annexatiestrijd' werd het centrum van Blerick wel aangesloten op het Venlose licht- en gasnetwerk. Op 1 oktober 1940, ten tijde van de Duitse bezetting van Nederland, viel dan toch het doek voor Blerick en kreeg Venlo er 10.865 burgers bij; met naast de inlijving van Blerick ook die van de dorpen Hout-Blerick en de Boekend, alsook de buurtschap 't Ven,

Tweede Wereldoorlog[bewerken | brontekst bewerken]

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden bijna alle Joden uit Venlo weggevoerd. De eerste arrestatie van Joodse Venlonaren was die van kloosterlingen op 2 augustus 1942. Daarna volgde de arrestatie van meer Venlose Joden op 10 en 11 november 1942. Er werden acht personen op 16 november 1942 op transport naar Kamp Westerbork gezet. De overigen volgden snel daarna. Vrijwel allen werden omgebracht, velen in Auschwitz.

De binnenstad van Venlo, alsmede de noordkant van Blerick, werd in 1944 zwaar beschadigd vanwege vergeefse pogingen van de Britten om de stadsbrug te bombarderen (die uiteindelijk door de Duitsers zelf werd opgeblazen). Ook de Venlose synagoge werd zwaar beschadigd en werd later geheel afgebroken.

Herindelingen na 2000[bewerken | brontekst bewerken]

Op 1 januari 2001 fuseerden de gemeenten Tegelen en Belfeld met Venlo. Het kloosterdorp Steyl, dat voor die tijd bij de gemeente Tegelen hoorde, maakt sindsdien ook deel uit van de gemeente Venlo. In het kader van een nieuwe voorgenomen gemeentelijke herindeling van Noord-Limburg stemden de gemeenteraden van Arcen en Velden en Venlo op 13 maart 2008 unaniem in met een fusie van beide gemeenten, die op 1 januari 2010 een feit werd. Daarmee bereikte de gemeente Venlo het inwonertal van 100.000. Zij is na Maastricht de grootste gemeente van Nederlands-Limburg qua inwonertal.

Topografische gemeentekaart van Venlo, september 2022.

Geografie[bewerken | brontekst bewerken]

Plaatsen in gemeente Venlo naar inwonertal[bewerken | brontekst bewerken]

Nederlandse naam Lokale naam Inwoners
Venlo Venlo 40.945
Blerick Bliërik 23.990
Tegelen Tegele 15.125
Belfeld Belvend 5.475
Velden Velde 5.415
Steyl Sjteil 3.635
Hout-Blerick Holt-Bliërik 2.865
Arcen Árse 2.760
Lomm Lóm 1.040
Boekend d'n Bookend 880

Bron: CBS Kerncijfers 31-12-2022


Map VenloNL Stadsdelen.PNG

Wijken / buurten[bewerken | brontekst bewerken]

Venlo

Blerick

Tegelen

Belfeld

Arcen en Velden

Buurgemeenten[bewerken | brontekst bewerken]

Op 1 januari 2010 fuseerden een aantal gemeenten in Noord-Limburg, waardoor Venlo andere buurgemeenten kreeg.

   Aangrenzende gemeenten sinds 1 januari 2010   
 Horst aan de Maas
(Broekhuizenvorst)
(Broekhuizen)
(Lottum)  		     "Bergen"
(Wellerlooi)  		     Walbeck (Vlag van Duitsland Duitsland) 
      Brosen windrose nl.svg      
 (Grubbenvorst)
(Sevenum)  		 Straelen (Vlag van Duitsland Duitsland)
(Herongen+Straelen)

Nettetal (Vlag van Duitsland Duitsland)
(Kaldenkerken)
(Leuth) 
           
 Peel en Maas
(Baarlo+Maasbree+Kessel)  		     Beesel
(Reuver)  		     Viersen (Vlag van Duitsland Duitsland) 

Politiek en bestuur[bewerken | brontekst bewerken]

College van burgemeester en wethouders[bewerken | brontekst bewerken]

Burgemeester Antoin Scholten (VVD)

Het college van burgemeester en wethouders voor de periode 2022-2026 wordt gevormd door een coalitie van EENLokaal, CDA, PvdA, GL (24 van de 39 zetels).[1] A.S. (Antoin) Scholten (VVD) is burgemeester.

Gemeenteraad[bewerken | brontekst bewerken]

Zetelverdeling vanaf 2022
8
7
5
4
4
3
3
2
1
1
1
8 7 5 4 4 3 3 2 1 1 1 
De 39 zetels zijn als volgt verdeeld:
Zetels gemeenteraadsverkiezingen
Partij 1998 2000 2006 2009 2014 2018 2022
EENLokaal[2] 7* 8
CDA 10 12 7 9 7 7 7
PvdA 5 3 8 5 6 4 5
VVD 7 7 7 12 8 6 4
GroenLinks 5 5 6 2 2 3 4
Venlose Senioren Partij (VSP) 3
D66 1 1 2 2 1 3
PVV 4 2
Forum voor Democratie 1
DENK 1
Fractie Oruç 1
SP 2 2 4 4
50PLUS 3
Lokale Democraten 4 4 5
VenLokaal[3] 2 2 5
Samen 2 - -
Realisten '82 1 1 -
Totaal 33 37 37 39 39 39 39
Opkomst 46,62%

* Op 30 augustus 2018 werd Ali Oruç uit de fractie van EENLokaal gezet nadat in juli bekend werd dat justitie hem verdenkt van fraude en witwassen. Na drie maanden ziekteverlof keerde hij terug in de gemeenteraad als Fractie Oruç.[4]

Structuur[bewerken | brontekst bewerken]

Venlo Supranationaal Nationaal Provincie Waterschap Arrondissement COROP-Gebied Gemeente
Administratief Niveau Vlag van Europa Europese Unie Vlag van Nederland Nederland Vlag Limburg Limburg Waterschap Limburg wapen.svg Limburg Limburg Noord-Limburg Vlag Venlo Venlo
Bestuur Europese Commissie Nederlandse regering Gedeputeerde staten Dagelijks Bestuur Rechtbank Limburg - College van B&W
Raad Europees Parlement Eerste Kamer Tweede Kamer Provinciale staten Algemeen Bestuur Gerechtshof 's-Hertogenbosch - Gemeenteraad
Kiesomschrijving Kiesdistrict Nederland Provincie Limburg Kieskring Maastricht Waterschap Limburg - - Venlo
Verkiezing Europese Eerstekamer- Tweedekamer- Provinciale staten- Waterschaps- - - Gemeenteraads-

Stedenbanden[bewerken | brontekst bewerken]

Alle zustersteden van Venlo hebben als overeenkomst dat zij eveneens in de nabijheid van een landsgrens liggen.

In Venlo ligt de Krefeldseweg, in Krefeld ligt op haar beurt de Venloer Straße.[5]
In Venlo ligt de Klagenfurtlaan, in Klagenfurt ligt op haar beurt de Venloweg.
In het miniatuurpark Minimundus in Klagenfurt staat een miniatuur van het stadhuis van Venlo als aandenken aan de stedenband.

De officiële stedenbandstatus met Klagenfurt en Gorizia werd door Venlo in 2010 verbroken, omdat er al decennia geen uitwisseling en samenwerking met deze steden was geweest.[6] Daarnaast was Venlo zich steeds meer gaan richten op het Duitse achterland en Oost-Europa.

Stadsbeeld[bewerken | brontekst bewerken]

De hoogste gebouwen van de gemeente Venlo boven de dertig meter (aller tijden):

Educatie[bewerken | brontekst bewerken]

Het basisonderwijs telt 38 scholen, verdeeld over een rooms-katholieke grondslag (26), openbaar (4), algemeen bijzonder (5), protestants (1), islamitisch (1) en antroposofisch (1).[7] Twaalf van deze scholen vallen onder het bestuur van Kerobei, die verder ook scholen in de koepel heeft in buurgemeenten.[8]

In het middelbaar onderwijs telt de gemeente vijf reguliere scholen, te weten het Valuascollege, het Blariacumcollege en het College Den Hulster in het voortgezet onderwijs, en verder enkele vestigingen van Gilde Opleidingen en het VISTA college in het middelbaar beroepsonderwijs, alsmede het Wildveldcollege, VSO Ulingshof en VSO de Wijnberg in het Voortgezet Speciaal Onderwijs/praktijkonderwijs.[9]

Op academisch niveau telt de gemeente vier instituten, te weten Fontys Hogeschool Venlo, de Venlose vestiging van de HAS, Maastricht University Campus Venlo en de AI Academy Venlo.

Verder heeft Venlo enkele instituten die opleidingen aanbieden op hobby-gebied. Deze instituten zijn sinds 2005 gebundeld in het Kunstencentrum Venlo en Omstreken.

Cultuur[bewerken | brontekst bewerken]

Sport[bewerken | brontekst bewerken]

Voetbal[bewerken | brontekst bewerken]

Betaald-voetbalclub VVV-Venlo, speelt in de eerste divisie. Andere voetbalverenigingen in Groot Venlo zijn;

Andere sportverenigingen (selectie)[bewerken | brontekst bewerken]

Theaters[bewerken | brontekst bewerken]

Media[bewerken | brontekst bewerken]

Venlo had vanaf de 19e eeuw twee kranten: het Venloosch Weekblad en de Venlosche Courant. Deze fuseerden tot Nieuwe Venlosche Courant en bestond tot aan de Tweede Wereldoorlog. Daarna ging de krant verder onder de naam Dagblad voor Noord-Limburg, dat eind 20e eeuw samenging met de Zuid- en Midden-Limburgse De Limburger tot Dagblad de Limburger, en tegenwoordig eenvoudigweg De Limburger.

In 1982 ontstond uit de gelederen van de ziekenhuisomroep van het toenmalige Sint-Maartens Gasthuis het idee voor een commerciële omroep voor heel Venlo en begon Stadsomroep Venlo met zijn eerste tv-uitzending. De gemeente Tegelen had een eigen radio- en televisieomroep Stichting Lokale Omroep Tegelen (SLOT). Na de gemeentelijke herindeling in 2001 fuseerden beide omroepen tot Omroep Venlo, dat in 2007 zijn 25-jarig jubileum vierde. De gemeente Belfeld was tot de fusie met Venlo en Tegelen aangesloten op Omroep Maas en Grens.

Sinds 2020 heeft Venlo er een nieuw mediaplatform bij: Venlo Van Binnen. Dit platform brengt halfjaarlijks een papieren editie uit,[15] en gebruikt daarnaast een internetwebsite.[16]

Muziek[bewerken | brontekst bewerken]

Binnen de provincie Limburg heeft Venlo de officieuze titel Stad van 1000 Leedjes gekregen.[17] De reden voor deze opsteker is vooral dat door de jaren heen Venlose artiesten of liedjesschrijvers vaak het winnende liedje op het Limburgs Vastelaovesleedjes Konkoer maakten. De laatste jaren zijn er ook steeds meer (nationale en internationale) bands en artiesten bijgekomen die hun oorsprong in de gemeente Venlo hebben, al dan niet in het dialect zingend. Enkele van deze namen:

Carnaval[bewerken | brontekst bewerken]

Venlo is bekend om zijn vastelaovend met een uitgebreid repertoire van lokale carnavalsliedjes die al vanaf het eind van de 19e eeuw in de vorm van een prijsvraag gekozen worden. De vastelaovesvereniging Jocus organiseert elk jaar een liedjesavond, waarbij van de andere Venlose carnavalsverenigingen ieder vijf leden in een wijk-jury zitten. Veel liedjes staan op naam van het duo Frans Boermans en Thuur Luxembourg. Een ander fenomeen zijn de Joekskapellen, waarvan Venlo er ongeveer 30 binnen haar grenzen heeft. Als oudste carnavalsvereniging van Nederland is VVG Jocus onlosmakelijk met het Venlose carnaval verbonden. Andere verenigingen in Venlo die een prins uitroepen zijn VVG de Kwas, VG de Törvers, VG de Vogelhut, VV Boëte De Paort, VG de Vaegers, VV de Kaetelaers, VV de Gaaskaetel, VV de Moeraskwaakers, De wien, De Poerker, de Beerpiëp. In de gemeente Venlo wordt sinds 2004 ook een Groot Venloosche Nar uitgeroepen door 'g.v.v.g. De 3-kes' (Groot-Venlo).

Elk dorp en elke wijk heeft zijn eigen carnavalsvereniging. De bekendste zijn:

Monumenten[bewerken | brontekst bewerken]

De gemeente Venlo kent 469 officiële monumenten.

Recreatie, toerisme en bezienswaardigheden[bewerken | brontekst bewerken]

Venlo[bewerken | brontekst bewerken]

Venlo herbergt een aantal recreatieve mogelijkheden en bezienswaardigheden, zoals musea, historische panden en (stads)parken:

Tegelen[bewerken | brontekst bewerken]

Meerdere historische gebouwen zijn in Tegelen sinds de Tweede Wereldoorlog door verschillende oorzaken verdwenen. Tijdens de oorlog werden onder meer de dubbele villa Lengs en Huize Gusto verwoest. Om plaats te maken voor de kleigroeve van Russel-Tiglia werd in 1962 kasteelboerderij Wambach gesloopt en in 1967 brandde de Holtmeule, de laatste watermolen van Tegelen af. Vanaf eind jaren zestig werden vanwege weinig doordachte bestemmingsplannen vele historische panden in het centrum gesloopt, waardoor hier slechts enkele interessante panden bewaard zijn gebleven. De meeste bezienswaardigheden zijn buiten het centrum en rond de oude markt te vinden:

  • Kasteel Holtmühle uit de 17e eeuw, heden in gebruik als hotel. Het oorspronkelijke kasteel werd gebouwd in de 14e eeuw. Naast het kasteel bestaan er ook nog twee poortgebouwen en een tiendschuur.
  • Sint-Martinuskerk - De vierde kerk op deze plaats. Delen van de toren zijn nog van de derde kerk uit 1430. De eerste Sint-Martinuskerk werd hier rond 720 gesticht.
  • Kranenbreukershuis - Brouwerij / pottenbakkerswerkplaats uit 1767 / 1829 (rijksmonument)
  • Coöperatie-gebouwen van de RK Verbruiksvereeniging "de Volharding"
  • Botanische tuinen Jochumhof

Daarnaast zijn er kloostercomplexen en fabrikantenvilla's in Steyl:

En verder bezienswaardigheden boven Op de Heide:

Zie de lijst van rijksmonumenten in Tegelen voor de ongeveer 80 rijksmonumenten.

Arcen en Velden[bewerken | brontekst bewerken]

De voornaamste zijn:

Verkeer en vervoer[bewerken | brontekst bewerken]

Bruggen over de Maas (stroomafwaartse volgorde):

  • A73: autosnelwegbrug met aan stroomafwaartse zijde een fiets/bromfietspad en een voetpad
  • N556: stadsbrug met aan stroomopwaartse zijde een fiets- en bromfietspad en aan de stroomafwaartse zijde een voetpad (voormalig fietspad met voetgangersstrook)
  • spoorbrug tussen station Blerick en station Venlo met fietspad aan stroomafwaartse zijde (verboden voor voetgangers)
  • A67

Wegverkeer[bewerken | brontekst bewerken]

Rechtstreekse snelwegverbindingen[bewerken | brontekst bewerken]

Map VenloNL Wegen.PNG

Provinciale en regionale wegen[bewerken | brontekst bewerken]

Grensovergangen[bewerken | brontekst bewerken]

Er zijn in de gemeente Venlo diverse wegen om de grens naar Duitsland te passeren. Deze verschillen van geasfalteerde binnenweg tot autosnelweg. Van noord naar zuid zijn dit:

Arcen
Velden
  • Straelseweg naar Straelen
Venlo
Tegelen
Belfeld
  • Maalbekerweg naar Kaldenkerken (alleen toegankelijk voor (brom)fietsers en voetgangers.)

Spoorwegen[bewerken | brontekst bewerken]

Map VenloNL Spoorweg.PNG
Station Venlo

Stations[bewerken | brontekst bewerken]

De gemeente Venlo telt drie treinstations:

Tot 10 juni 1940 was er nog een Station Belfeld. Tot 17 september 1944 beschikte Venlo tevens over het Station Venlo Oostsingel.

Spoorlijnen[bewerken | brontekst bewerken]

Binnen de gemeente Venlo zijn er treinsporen in vier windrichtingen.

Voormalige treinverbindingen[bewerken | brontekst bewerken]

Busvervoer[bewerken | brontekst bewerken]

Zie Openbaar vervoer in Venlo voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Bussen op het busstation van Venlo

Het busvervoer in Venlo wordt verzorgd door Arriva.

Stadsdienst vanaf station Venlo

Streekvervoer vanaf station Venlo

Vroeger werd het busvervoer in Venlo onderhouden door Zuidooster. In 1953 raakte Zuidooster de lijn Venlo-Tegelen-Steyl kwijt aan het Roermondse bedrijf Nedam Autobus Onderneming (NAO). In 1995 fuseerde Zuidooster met de Verenigd Streekvervoer Limburg tot Hermes Groep NV. Hermes verzorgde tot 2006 het busvervoer in en rond Venlo. Daarna nam Veolia Transport gedurende 10 jaar het busvervoer op zich. Vanaf eind 2016 is het busvervoer naar Arriva gegaan.

Verder wordt er internationaal openbaar busvervoer aangeboden door Flixbus.

Verdwenen tramlijnen[bewerken | brontekst bewerken]

In de tweede helft van de 19e eeuw en de eerste helft van de 20e eeuw liepen er door de gemeente een drietal tramlijnen. In 1888 werd als eerste de VTS in dienst genomen, in 1909 de VMH en in 1913 de MBS.

Waterverbindingen[bewerken | brontekst bewerken]

Havens[bewerken | brontekst bewerken]

Venlo is van oudsher een overslagplaats. Er wordt in Venlo nog overgeslagen. Seacon Logistics ontwikkelt een containeroverslagplaats (een zogenaamde barge-terminal). Hier wordt de lading van zeeschepen, die ook geschikt is voor binnenvaart, overgeladen op goederentreinen.

Daarnaast kent Venlo ook enkele havens voor de pleziervaart:

  • Jachthaven Blerick
  • Passantenhaven Venlo
  • Passantenhaven Blerick
  • Passantenhaven Arcen

Veerverbindingen[bewerken | brontekst bewerken]

De stad kent op het moment een aantal veerverbindingen.

Met de gemeente Peel en Maas:

Met de gemeente Horst aan de Maas:

Verder sinds kort met de gemeente Horst aan de Maas:

Maashopper[bewerken | brontekst bewerken]

Ook is het mogelijk om vanuit Venlo met een (fietspendel)boot over de Maas te reizen naar de volgende bestemmingen:

  • Veerstoep Steyl
  • Passantenhaven Blerick (op verzoek)
  • Maaskade Venlo
  • Veerstoep Grubbenvorst (op verzoek)
  • Passantenhaven Arcen

Luchtverbindingen[bewerken | brontekst bewerken]

In de Tweede Wereldoorlog lag in Venlo op de Groote Heide een grensoverschrijdend militair vliegveld 'Vliegbasis Venlo-Herongen', het grootste militaire vliegveld van de Duitsers, van waaruit o.a. Londen werd gebombardeerd. Dit vliegveld werd op zijn beurt aan het einde van die oorlog gebombardeerd door de geallieerden, en is na de oorlog niet meer als zodanig in gebruik genomen. Een gedeelte van voormalig Fliegerhorst is nog in gebruik door de Duitse Bundeswehr, en de heide waar het vliegveld lag wordt gebruikt voor zweefvliegen.

Sinds 17 december 2009 heeft Venlo een vliegveld onder de naam TrafficPort Venlo, voor één- en tweemotorige kleine vliegtuigjes en helikopters.

Bekende Venlonaren[bewerken | brontekst bewerken]

Zie Lijst van Venlonaren voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Prijzen[bewerken | brontekst bewerken]

  • 2002 Groenste stad van Nederland
  • 2003 Groenste stad van Europa
  • 2004-2008 Logistieke hotspot van Nederland (prijs voor beste logistieke knooppunt)
  • 2010-2011/2013/2015 Logistieke hotspot van Nederland (samenwerking met Venray)[18][19][20]
  • 2013 Hoofdstad van de smaak[21]
  • 2013-2015 Beste Binnenstad van Nederland, categorie middelgrote steden van Nederland

Externe link[bewerken | brontekst bewerken]

Zie de categorie Venlo van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Venlo_(gemeente)&oldid=64387728"